Interpretacja indywidualna z dnia 6 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.320.2023.2.AKU

Odpłatne zniesienie współwłasności i przeniesienie udziału w lokalu mieszkalnym na drugiego współwłaściciela w zamian za zwolnienie i przejęcie długu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 kwietnia 2023, r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 16 maja 2023 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W dniu 25 marca 2019 r. wraz z ówczesnym partnerem zawarła Pani umowę złotowego mieszkaniowego kredytu budowlano-hipotecznego w kwocie 294 499 zł 91 gr na okres 25 lat. Dnia 28 lutego 2019 r. podpisaliście Państwo akt notarialny stając się właścicielami nieruchomości (50/50), posiłkując się powyższym kredytem.

W chwili obecnej nie jesteście już razem i chcecie znieść współwłasność – swoją połowę udziałów chce Pani przenieść na byłego partnera w formie notarialnej, jako odpłatne przeniesienie własności. Przejmie on również Pani zobowiązanie kredytowe. Umowa notarialna opiewałaby na 14 000 zł – jest to kwota Pani wkładu w ruchomości w tym mieszkaniu, którą zapłaci Pani były partner.

Została Pani poinformowana, że musi zapłacić 19-procentowy podatek dochodowy nie od wspomnianych 14 000 zł, tylko od kwoty Pani części kredytu, czyli około 28 000 zł. Pani, jako osoba zwolniona z długu, nie uzyskuje żadnej korzyści majątkowej, gdyż nastąpiła zmiana stron umowy kredytu (jedynym kredytobiorcą zostanie Pani były partner), a nie jego umorzenie, kredyt w tej samej wysokości nadal pozostaje do spłaty. Innego dochodu ani przychodu, niż te 14 000 zł Pani nie otrzyma i to jedynie od tej kwoty, jako jedynego dochodu, może zapłacić podatek.

W złożonym uzupełnieniu wskazała Pani:

a)tytuł prawny jaki przysługuje Pani do lokalu mieszkalnego, o którym mowa we wniosku to lokal mieszkalny stanowiący odrębną własność, położony przy ul. …., ….;

b)zarówno Pani jak i Jej były partner jesteście w umowie kredytowej nazwani „Kredytobiorcą”, z równymi prawami i obowiązkami wobec postanowień umowy;

c)w 2023 r. planuje Pani przenieść swój udział w lokalu mieszkalnym na byłego partnera (znieść współwłasność);

d)przeniesie Pani udziały w lokalu mieszkalnym jako osoba fizyczna, a nie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Pytanie

Czy jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od swojej połowy kredytu?

Pani stanowisko w sprawie

Uważa Pani, że nie podlega obowiązkowi podatkowemu uregulowanemu w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w żaden sposób się nie wzbogaca. W podobnych sprawach zostały już wydane interpretacje na korzyść podatnika, przykładowo interpretacja 0115-KDIT1.4011.204.2021.1.MT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy:

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zauważyć jednocześnie należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również inne akty prawne, nie zawierają definicji „odpłatnego zbycia” rzeczy lub praw. W celu ustalenia znaczenia tych terminów należy więc posłużyć się wykładnią językową.

Charakterystyczną cechą odpłatnego zbycia jest ekwiwalentność świadczeń stron, przy czym świadczenia stron względem siebie nie muszą mieć tego samego wymiaru ekonomicznego, ustalanego według kryteriów obiektywnych. Wskazać należy, że odpłatne czynności prawne charakteryzują się tym, że każda ze stron uzyskuje jakąś korzyść majątkową (niekoniecznie w postaci pieniężnej). Cechą umów odpłatnych jest to, że świadczenie jednej strony umowy znajduje swój odpowiednik w świadczeniu drugiej strony. Jest to sytuacja, gdy każda ze stron umowy uzyskuje ekwiwalent (równoważnik) dla świadczenia własnego. Nie dochodzi więc w takim przypadku do sytuacji, gdy tylko jedna ze stron odnosi korzyść z dokonanego świadczenia, a świadczenie zbywcy nie odbywa się kosztem uszczuplenia własnego majątku.

W myśl art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Tym samym określenie „zbycie” odnosi się do wszystkich przypadków przeniesienia własności, nie ogranicza się wyłącznie do sprzedaży, czy zamiany, lecz ma zastosowanie do wszystkich czynności prawnych, których skutkiem jest przeniesienie prawa własności do całej rzeczy lub udziału. Pod pojęciem „odpłatnego zbycia” należy rozumieć każde zdarzenie i każdą czynność prawną, w wyniku których dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości (lub udziału w niej) za wynagrodzeniem. Przy czym wynagrodzenie można określić nie tylko w pieniądzu, ale także poprzez inne określenie jego wartości, np. zwolnienie z długu, czy potrącenie wzajemnych wymagalnych wierzytelności. Zatem pod pojęciem „odpłatne zbycie” należy rozumieć nie tylko sprzedaż, ale każdą czynność prawną, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości, jej części lub udziału w niej za odpłatnością (niekoniecznie w formie gotówkowej), a więc co do zasady również zniesienie współwłasności, w następstwie którego współwłaściciel nieruchomości w zamian za nabycie udziału w tej nieruchomości przejmuje dług czy dokonuje spłaty.

We wniosku wskazała Pani, że w 2019 r. wraz ówczesnym partnerem zawarła Pani umowę złotowego mieszkaniowego kredytu budowlano-hipotecznego w kwocie 294 499 zł 91 gr na okres 25 lat. Zarówno Pani, jak i Jej były partner jesteście w umowie kredytowej nazwani „Kredytobiorcą”, z równymi prawami i obowiązkami wobec postanowień umowy. W dniu 28 lutego 2019 r. podpisaliście Państwo akt notarialny stając się właścicielami nieruchomości (50/50), posiłkując się powyższym kredytem. W 2023 r. planuje Pani odpłatnie znieść współwłasność w ten sposób, że prawo własności do ww. lokalu (nieruchomości) będzie przysługiwać w całości drugiemu współwłaścicielowi (byłemu partnerowi), który jednocześnie zobowiąże się spłacić Panią oraz przejmie pozostałe zobowiązanie z tytułu zaciągniętego wspólnie kredytu na nabycie tej nieruchomości. Przeniesie Pani udziały w ww. lokalu mieszkalnym jako osoba fizyczna, a nie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Przystępując do oceny skutków podatkowych odpłatnego zniesienia współwłasności zauważyć należy, że celem postępowania o zniesienie współwłasności, w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks cywilny, jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

W świetle art. 195 ww. Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 196 § 1 ww. Kodeksu:

Zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 211 ww. Kodeksu:

Zatem, przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

Art. 212 § 1 i § 3 Kodeksu cywilnego stanowią, że:

Niewątpliwie, w rozpatrywanej sprawie zbycia mamy do czynienia z przykładem ekwiwalentności świadczeń. Istotą odpłatnego zbycia jest bowiem to, że zbywca (Pani) dokonując przysporzenia, nie czyni tego kosztem własnego majątku, albowiem uzyskuje świadczenie, posiadające określony wymiar materialny, przejawiający się w zwolnieniu Pani ze spłacania kolejnych rat kredytu, a także w wyniku zniesienia współwłasności otrzyma Pani również spłatę.

Zatem, przeniesienie przez Panią w 2023 r. udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną własność w drodze zniesienia współwłasności na rzecz drugiego współwłaściciela – będzie dla Pani odpłatnym zbyciem tego udziału (odpłatnym zniesieniem współwłasności), które wyczerpuje dyspozycję przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż dokonane zostanie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie . Konsekwencją odpłatnego zbycia udziału w ww. lokalu mieszkalnym w drodze zniesienia współwłasności, będzie przejęcie przez drugiego współwłaściciela w całości kredytu hipotecznego zaciągniętego pierwotnie przez współwłaścicieli i dokonanie spłaty. Zwolnienie z długu będzie miało – w opisanym przypadku – określoną wartość majątkową, gdyż w jego wyniku przestanie Pani być zobowiązana wobec wierzyciela (banku) do zapłaty określonej kwoty pieniężnej.

Należy więc wskazać, że stosownie do art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 30e ust. 2 cytowanej ustawy:

Z treści przepisu art. 19 ust. 1 ww. ustawy wynika, że:

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

Natomiast w myśl art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W świetle powyższego, definicję kosztów uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości ustawodawca precyzuje poprzez bezpośrednie wskazanie, że koszty takie stanowią m.in. udokumentowane koszty nabycia tej nieruchomości. Koszt nabycia, co do zasady, określa umowa notarialna sprzedaży, na podstawie której podatnik staje się właścicielem nieruchomości. Kosztem nabycia bez wątpienia będzie zatem, cena jaką zapłaciła Pani za lokal mieszkalny (nieruchomość) będący przedmiotem odpłatnego zniesienia współwłasności, niezależnie od tego czy zakup tego lokalu był sfinansowany kredytem bankowym, czy też środki na jego zakup pochodziły z Pani oszczędności. Zatem, w omawianym przypadku, kosztem uzyskania przychodu z tytułu zbycia udziału w lokalu mieszkalnym (nieruchomości) będzie koszt nabycia przez Panią tego udziału.

Zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy:

Stosownie do art. 30e ust. 4 przywołanej ustawy:

Na mocy art. 30e ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Reasumując, planowane przez Panią w 2023 r. odpłatne zniesienie współwłasności i przeniesienie udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną własność, nabytego przez Panią 28 lutego 2019 r., na drugiego współwłaściciela w zamian za zwolnienie i przejęcie długu, będzie stanowiło dla Pani źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, bowiem ww. odpłatne zbycie udziału zostanie dokonane przed upływem 5-letniego okresu, o którym mowa w tym przepisie.

Uzyskany z ww. tytułu dochód będzie podlegał opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podstawą obliczenia podatku dochodowego będzie dochód, stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia, czyli wartością zobowiązania do zwrotu kwoty zobowiązania zabezpieczonego hipoteką, pod warunkiem, że wyraża wartość rynkową tego udziału, pomniejszonym o ewentualne poniesione przez Panią koszty ww. odpłatnego zbycia, a kosztami uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli ceną nabycia w 2019 r. udziału w lokalu mieszkalnym (nieruchomości).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Wskazana przez Panią interpretacja dotyczy indywidualnej sprawy innego podmiotu (wnioskodawcy). Niemniej jednak, w toku rozważań nad sposobem rozstrzygnięcia Pani wniosku, zostały wzięte pod uwagę także prezentowane w nich stanowisko i argumenty.

Należy wskazać, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). W związku z tym, interpretacje te wywierają skutki prawne jedynie w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Zatem, niniejsza interpretacja indywidualna jest wiążąca dla Pani jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (Pani byłego partnera).

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe jest zgodne ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Pani stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy Ordynacja podatkowa.

Wyjaśnić również należy, że wydając interpretacje w trybie ww. przepisu tutejszy Organ nie dokonuje wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym. Dlatego też tutejszy Organ nie odniósł się do kwot wskazanych we wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy Ordynacja podatkowa. Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).