Interpretacja indywidualna z dnia 12 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.203.2023.2.AMA

Możliwość korzystania ze zwolnienia podmiotowego w przypadku rozpoczęcia świadczenia usług najmu budynku handlowego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 kwietnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 13 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego w przypadku rozpoczęcia świadczenia usług najmu budynku handlowego. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 26 maja 2023 r. (data wpływu 29 maja 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Obecnie wraz z żoną posiada Pan, na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej, nieruchomość - działkę zabudowaną budynkiem handlowym.

Prowadzi Pan wraz z żoną w formie Spółki cywilnej sklep spożywczo - przemysłowy w wyżej opisanym budynku. Budynek ten nie jest środkiem trwałym Spółki.

Spółka jest podatnikiem podatku VAT. W 2023 r. przez Spółkę przekroczony został obrót 400.000 zł, czyli powyżej 200.000 zł na wspólnika.

Planuje Pan wraz z żoną do końca listopada zlikwidować Spółkę cywilną i wyrejestrować ją z rejestru podatników VAT.

Od grudnia 2023 r. obowiązywać będzie umowa najmu prywatnego budynku handlowego. Pierwszy czynsz płatny będzie w miesiącu grudniu 2023 r. Stroną umowy jako wynajmujący jest jeden z małżonków.

Od początku 2023 r. będą to pierwsze przychody z najmu prywatnego.

Zarówno Pan jak i Pana żona nie jesteście Państwo podatnikami VAT jako osoby fizyczne. Nie prowadzi Pan jednoosobowej działalności gospodarczej.

Kwota przychodu z najmu za 2023 r. wynosić będzie poniżej 12.000 zł, a w kolejnych latach nie przekroczy w skali roku 200.000 zł.

Doprecyzowanie i uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Stroną umowy najmu będzie Pan samodzielnie.

Poza wynajmem budynku nie będzie Pan wykonywał innych czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.)

Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy osiągając przychody z najmu prywatnego będzie Pan musiał być podatnikiem podatku VAT? Czy może Pan wybrać zwolnienie z VAT?

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)

Stoi Pan na stanowisku, że jako osoba fizyczna nie jest Pan podatnikiem VAT, nie podlega Pan opodatkowaniu VAT do przekroczenia obrotów 200.000 zł. Dla przedsiębiorców rozpoczynających działalność w trakcie roku należy obliczyć kwotę limitu proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności. Limit zwolnienia z VAT wylicza się następująco: (wartość limitu, czyli 200.000 zł x liczba dni prowadzenia najmu w ciągu roku) liczba dni w danym roku podatkowym.

Pomimo przekroczenia obrotów w 2023 r. przez Spółkę cywilną, w której jest Pan wspólnikiem, obroty Spółki nie będą wliczane do limitu obrotów uprawniających do zwolnienia Pana z podatku VAT w 2023 r. Stąd osiągając przychody jedynie z najmu prywatnego, zdaniem Pana, może Pan korzystać ze zwolnienia w podatku VAT z uwagi na obrót.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 113 ust. 5 ustawy:

Stosownie do art. 113 ust. 9 ustawy:

Z treści art. 113 ust. 10 ustawy wynika, że:

Jak wynika natomiast z art. 113 ust. 13 ustawy:

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy wskazać, że – co do zasady – o ile podatnik nie przekroczył kwoty sprzedaży określonej na podstawie art. 113 ust. 1 lub ust. 9 ustawy, ma prawo do korzystania z ww. zwolnienia do momentu przekroczenia tej kwoty. W przypadku przekroczenia ww. kwoty z tytułu świadczenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, podatnik zobowiązany będzie do dokonania rejestracji dla potrzeb podatku od towarów i usług na zasadach określonych w ustawie.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że posiada Pan wraz z żoną, na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej, działkę zabudowaną budynkiem handlowym. W budynku tym prowadzi Pan wraz z żoną sklep spożywczo–przemysłowy w formie Spółki cywilnej. Spółka ta jest podatnikiem podatku VAT.

Zarówno Pan jak i Pana żona nie jesteście Państwo podatnikami VAT jako osoby fizyczne. Nie prowadzi Pan jednoosobowej działalności gospodarczej.

Planuje Pan wraz z żoną do końca listopada zlikwidować Spółkę cywilną i wyrejestrować ją z rejestru podatników VAT. Od grudnia 2023 r. natomiast obowiązywać będzie umowa najmu prywatnego budynku handlowego.

Stroną umowy najmu będzie Pan samodzielnie.

Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy osiągając przychody z najmu prywatnego będzie Pan musiał być podatnikiem podatku VAT, czy też może Pan wybrać zwolnienie od podatku VAT.

Aby odnieść się do Pana wątpliwości, należy na wstępie usystematyzować kwestię przedmiotowego najmu prywatnego budynku, znajdującego się we wspólności majątkowej małżeńskiej.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

W przypadku świadczenia usług, dana czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Aby natomiast dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi być wykonywana przez podmiot działający w charakterze podatnika.

Z treści art. 15 ust. 1 wynika, że:

Natomiast stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Zatem definicja działalności gospodarczej ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określaną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Należy również wskazać, że umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wynajmującego, jak i najemcę – określone przepisami obowiązki.

Jak wynika z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.), zwanej dalej „Kodeksem cywilnym”:

Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu przez jego najemcę. Umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wynajmującego, jak i najemcę – określone przepisami obowiązki.

Podsumowując więc, najem nieruchomości, należy uznać za świadczony w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, i stanowi on odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jednocześnie należy wskazać, że ani ustawa o VAT ani też wydane na jej podstawie rozporządzenia nie przewidują zwolnienia z VAT dla usług najmu budynku handlowego.

Należy również wyjaśnić, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, z którego wynika, że:

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Natomiast, ustrój majątkowy małżeński, definiowany jako sytuacja prawna małżonka wobec majątku drugiego małżonka, regulują przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.), zwanej dalej „Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym”.

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Jak stanowi art. 36 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W myśl natomiast art. 36 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Na mocy art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w ww. art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokona czynności podlegającej opodatkowaniu.

Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Tym samym, skoro stroną umowy najmu budynku handlowego będzie wyłącznie Pan, to w kontekście powołanych przepisów ustawy, najem ten stanowić będzie, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, odpłatne świadczenie usług w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Mając na uwadze powołane na wstępie uzasadnienia przepisy wskazać należy, że ustawodawca, co do zasady, przewidział zastosowanie zwolnienia dla podatników, u których wielkość sprzedaży w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła łącznie 200.000 zł oraz dla podatników rozpoczynających sprzedaż w trakcie roku, jeżeli przewidywana wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 200.000 zł. Dodatkowo ustawodawca ograniczył możliwość zastosowania zwolnienia w stosunku do czynności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy.

Jak Pan wskazał w opisie sprawy, po zawarciu przez Pana umowy najmu prywatnego budynku handlowego, pierwszy czynsz płatny będzie w miesiącu grudniu 2023 r., a od początku 2023 r. będą to pierwsze przychody z najmu prywatnego. Kwota przychodu z najmu za 2023 r. wynosić będzie poniżej 12.000 zł, a w kolejnych latach nie przekroczy w skali roku 200.000 zł. Poza wynajmem budynku nie będzie Pan wykonywał innych czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy.

Tym samym stwierdzić należy, że skoro nie zamierza Pan wykonywać czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy, a wartość sprzedaży opisanych we wniosku usług najmu budynku handlowego, według Pana wyliczeń, nie przekroczy w roku podatkowym 2023 w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej 200.000 zł, to będzie Pan mógł korzystać ze zwolnienia podmiotowego od podatku VAT. Świadcząc usługi ww. najmu będzie mógł Pan korzystać ze zwolnienia podmiotowego w roku podatkowym 2023 na podstawie art. 113 ust. 9 ustawy, a w kolejnych latach na podstawie z art. 113 ust.1 ustawy. W związku z tym, nie będzie Pan miał obowiązku złożenia zgłoszenia rejestracyjnego jako czynny podatnik podatku od towarów i usług osiągając przychody z ww. najmu prywatnego.

Jednocześnie podkreślić należy, że utraci Pan ww. prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego, w przypadku przekroczenia wartości sprzedaży, w prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, określonej w art. 113 ust. 1 ustawy lub gdy zacznie Pan wykonywać czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy.

Odnosząc się do Pana wątpliwości, należy również zauważyć jeszcze jedną kwestię, a mianowicie, że podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, do których zalicza się między innymi spółki cywilne, oraz osoby fizyczne.

Jak wynika z opisu sprawy, obecnie prowadzi Pan wraz z Pana żoną działalność gospodarczą w formie Spółki cywilnej w budynku handlowym, jednak po zlikwidowaniu tej Spółki i wyrejestrowaniu jej z rejestru podatników VAT, zamierza Pan samodzielnie rozpocząć prowadzenie odrębnej, opisanej powyżej, działalności gospodarczej polegającej na wynajmie tego budynku. Jako wynajmujący zamierza Pan korzystać z przysługującego Panu - jak już wyżej wskazano - zwolnienia z art. 113 ustawy. Spółka cywilna natomiast, po przekroczeniu limitu wynikającego z art. 113 ust. 1 ustawy, jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT.

Tym samym, na gruncie podatku od towarów i usług zarówno prowadzona przez Pana wraz z Pana żoną Spółka cywilna, jak i prowadzona przez Pana jednoosobowa działalność gospodarcza, polegająca na świadczeniu usług najmu budynku handlowego, będą działać jako odrębne podmioty. Podmioty te dokonując czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będą odrębnymi podatnikami, dokonującymi sprzedaży we własnym zakresie. Odrębnie należy więc traktować czynności, które będą wykonywane przez Spółkę cywilną oraz czynności wykonywane przez Pana w ramach prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej.

Wartości sprzedaży dokonywanej przez Pana w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej nie należy więc sumować ze sprzedażą dokonywaną przez Spółkę cywilną, bowiem – jak wyżej stwierdzono – Pan oraz Spółka są lub będą odrębnymi podmiotami, prowadzącymi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, niezależnie od tego, że w Spółce cywilnej, był wykorzystywany ten sam budynek handlowy, który będzie przez Pana wynajmowany.

Tym samym, limit zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, będzie odrębny dla Pana jednoosobowej działalności gospodarczej i dla Spółki cywilnej.

Pana stanowisko, w zakresie zadanych pytań, należało więc uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...) Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).