Interpretacja indywidualna z dnia 9 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL4.4012.56.2019.11.JK

Brak obowiązku zapłaty podatku VAT od czynności odpłatnego przeniesienia prawa własności do przyłącza kanalizacji sanitarnej.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie:

1)ponownie rozpatruję sprawę Pana wniosku z 4 lutego 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok:

-Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 8 października 2019 r., sygn. akt I SA/Rz 510/19 oraz

-Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 31 marca 2023 r., sygn. akt I FSK 101/20; i

2)stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku zapłaty podatku VAT od czynności odpłatnego przeniesienia prawa własności do przyłącza kanalizacji sanitarnej – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 lutego 2019 r. wpłynął Pana wniosek z 4 lutego 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku zapłaty podatku VAT od czynności odpłatnego przeniesienia prawa własności do przyłącza kanalizacji sanitarnej.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 20 marca 2019 r. (wpływ 25 marca 2019 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W 2002 r. wraz żoną wybudował Pan przyłącz kanalizacji od sieci miejskiej do Państwa domu mieszkalnego. Przyłącz został wybudowany na gruncie należącym do miasta (…). Budowa przyłącza nie była objęta działalnością gospodarczą, nie był od niej odliczany podatek VAT.

W grudniu 2018 r. Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w (…) (dalej również jako: ,,MPWiK”), na podstawie umowy, przejęło za opłatą przyłącz, w związku z realizacją zadań pożytku publicznego. Ustalona została kwota, która jest niższa od kosztów poniesionych na budowę przyłącza. Kwota przejęcia wynosi (...) zł i została przelana na Pana rachunek bankowy na podstawie umowy.

Doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Protokół odbioru przyłącza kanalizacji sanitarnej przez MPWiK (…) nr (…) z 24 sierpnia 2006 r. Wykonanie nastąpiło w 2006 r.

Przyłącz został przejęty na cele publiczne w rozumieniu art. 6 pkt 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, nie określono w umowie precyzyjnie podstawy prawnej. Nazwa umowy brzmi: „(…)”, a w § 2 jest zapis: „realizacja roszczenia wynikającego z przepisów prawa związanego z realizacją zadań pożytku publicznego”. Nie wskazano przepisu, ale według Pana oceny, jest to art. 31 ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę.

Przyłącz kanalizacji sanitarnej został sfinansowany przed 2006 r. z prywatnych funduszy Pana oraz Pana małżonki.

Nie odliczano VAT-u, gdyż małżonkowie jako osoby fizyczne nie mieli takiej możliwości. Nie prowadził Pan wówczas działalności gospodarczej.

Z posiadanego przyłącza nie uzyskiwał Pan przychodów. Koszt wykonania, tj. materiały, robocizna wyniosły ok. (...) zł (w ówczesnych cenach). Aktualnie, po zapoznaniu się z cenami materiałów i robocizny koszt wykonania wyniósłby ok. (...) zł.

Przyłącz pozostał na stanie majątkowym Pana oraz Pana małżonki, bo takie wówczas były przepisy, chociaż był na terenie miejskim. Umową z 21 grudnia 2018 r. MPWiK (…) przejął przyłącz kanalizacji wypłacając zryczałtowaną kwotę (...) zł. Wyraził Pan zgodę na kwotę niższą od kwoty zapłaconej za wykonanie, gdyż jest dla Pana wygodniej, aby eksploatacja i ewentualne przyszłe usterki podlegały MPWiK.

Należność została przelana na Pana rachunek bankowy na podstawie umowy.

W okresie, gdy przyłącz kanalizacji był na stanie majątkowym Pana oraz Pana małżonki, nie udzielali Państwo żadnej zgody na przyłączenie się innych osób i nie uzyskali z tego tytułu żadnych dochodów, a ponieśli niewielką stratę.

Pytanie

Czy należy od uzyskanej kwoty odprowadzić podatek VAT i podatek dochodowy?

Państwa stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, podatek VAT nie jest należny. Wykonanie przyłącza nie było objęte działalnością gospodarczą, VAT nie był odliczony od kosztów realizacji, budynek wykorzystywany jest wyłącznie dla celów mieszkalnych.

Podstawa prawna art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy VAT.

Interpretacja indywidualna

Po analizie Pana wniosku z 4 lutego 2019 r. (wpływ 8 lutego 2019 r.), uzupełnionego – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 20 marca 2019 r. (wpływ 25 marca 2019 r.) 23 kwietnia 2019 r. wydałem postanowienie sygn. 0112-KDIL4.4012.56.2019.4.NK o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia w zakresie podatku od towarów i usług.

Postanowienie doręczono Panu 26 kwietnia 2019 r.

6 maja 2019 r. wpłynęło zażalenie na ww. postanowienie. W odpowiedzi na powyższe zażalenie, 5 czerwca 2019 r. wydałem postanowienie utrzymujące w mocy zaskarżone postanowienie sygn. 0112-KDIL4.4012.56.2019.5.TKU.

Postanowienie zostało Panu doręczone 11 czerwca 2019 r.

Skarga na interpretację indywidualną

3 lipca 2019 r. wniósł Pan skargę na postanowienie z 5 czerwca 2019 r., sygn. 0112-KDIL4.4012.56.2019.5.TKU do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie. Skarga wpłynęła do mnie 8 lipca 2019 r.

Wniósł Pan o:

1)uznanie, że na podstawie przedstawionej informacji we wniosku o interpretację indywidualną, stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej jest nieprawidłowe i sprawa powinna zostać rozstrzygnięta merytorycznie;

2)rozstrzygnięcie, że podatek VAT jest nienależny.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie uchylił zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie z 23 kwietnia 2019 r., sygn. 0112-KDIL4.4012.56.2019.4.NK, – wyrokiem z 8 października 2019 r., sygn. akt I SA/Rz 510/19.

Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie – wyrokiem z 31 marca 2023 r. sygn. akt I FSK 101/20 oddalił skargę kasacyjną.

Wyrok, który uchylił zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie z 23 kwietnia 2019 r. sygn. 0112-KDIL4.4012.56.2019.4.NK stał się prawomocny od 31 marca 2023 r.

Akta sprawy wpłynęły do organu 9 sierpnia 2023 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm):

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

•uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny oraz Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;

•ponownie rozpatruję Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 8 października 2019 r., sygn. akt I SA/Rz 510/19 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 31 marca 2023 r., sygn. akt I FSK 101/20.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Spod pojęcia usługi będzie natomiast wyłączone takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Jeśli tylko mamy do czynienia ze świadczeniem, to na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi ono albo usługę, albo dostawę towarów.

Zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.) zwanej dalej Kodeksem cywilnym:

Stosownie natomiast do treści art. 47 § 1 Kodeksu cywilnego:

Z treści § 2 cyt. przepisu, wynika natomiast, iż:

W myśl § 3 powołanej normy:

Jak stanowi art. 48 Kodeksu cywilnego:

Natomiast w myśl art. 49 Kodeksu cywilnego:

Z regulacji prawa cywilnego powołanego na użytek interpretacji wynika, iż budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, w tym urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów oraz inne urządzenia podobne są częścią składową gruntu, a także – na mocy przepisów szczególnych – stanowią odrębny przedmiot własności.

Wskazać należy, że przy odsprzedaży nakładów nie dochodzi do przeniesienia prawa do dysponowania towarem jak właściciel. Czynność przeniesienia poniesionych nakładów na inny podmiot nie jest dostawą towarów, bowiem nie mieści się w definicji towaru, zawartej w cyt. art. 2 pkt 6 ustawy.

Zbycie nakładów poniesionych w obcym środku trwałym nie może zostać uznane za odpłatną dostawę towarów, gdyż nie mamy tu do czynienia z odrębną rzeczą, która mogłaby stanowić towar. Niemniej jednak podmiot, który poniósł nakłady dysponuje pewnym prawem do poniesionych nakładów i może to prawo przenieść na rzecz innego podmiotu. Wskazać zatem należy, iż nakład jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego.

Uwzględniając powyższe wskazać należy, że w analizowanej sprawie w sytuacji przeniesienia za wynagrodzeniem nakładów poniesionych przez Pana na wybudowanie przyłącza kanalizacji, mamy do czynienia ze świadczeniem wzajemnym, bezpośrednim i ekwiwalentnym, polegającym na zbyciu ww. nakładów dokonanych przez Pana na rzecz MPWiK. Odpłatnością za ww. świadczenie będzie kwota, którą MPWiK zobowiązało się Panu zapłacić za poniesione nakłady.

Zatem, odpłatna czynność zbycia nakładów, jako przekazanie za wynagrodzeniem przyłączy kanalizacji sanitarnej na rzecz MPWiK, stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Należy przy tym podkreślić, że nie każda czynność stanowiąca świadczenie usług podlega opodatkowaniu. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika. Warunkiem bowiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność powinna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie musi ona być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, będzie podatnikiem podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie składników majątku w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że świadczenie usług podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej czynności mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Podkreślić należy, iż w kwestii opodatkowania świadczenia usług istotne jest, czy dany podmiot wykonując określone czynności zachowuje się jak producent, handlowiec i usługodawca w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z opisu sprawy wynika, że w 2002 r. wraz żoną wybudował Pan przyłącz kanalizacji sanitarnej od sieci miejskiej do Państwa domu mieszkalnego. Przyłącz został wybudowany na gruncie należącym do miasta (…). Budowa przyłącza nie była objęta działalnością gospodarczą. Przyłącz kanalizacji sanitarnej został sfinansowany przed 2006 r. z prywatnych funduszy Pana oraz Pana małżonki. Nie odliczano VAT-u, gdyż małżonkowie jako osoby fizyczne nie mieli takiej możliwości. Nie prowadził Pan wówczas działalności gospodarczej. Z posiadanego przyłącza nie uzyskiwał Pan przychodów. Koszt wykonania, tj. materiały, robocizna wyniosły ok. (...) zł (w ówczesnych cenach). Aktualnie, po zapoznaniu się z cenami materiałów i robocizny koszt wykonania wyniósłby ok. (...) zł. Przyłącz pozostał na stanie majątkowym Pana oraz Pana małżonki, bo takie wówczas były przepisy, chociaż był na terenie miejskim. Umową z grudnia 2018 r. MPWiK przejęło przyłącz kanalizacji wypłacając Panu zryczałtowaną kwotę (...) zł. Wyraził Pan zgodę na kwotę niższą od kwoty zapłaconej za wykonanie, gdyż jest dla Pana wygodniej, aby eksploatacja i ewentualne przyszłe usterki podlegały MPWiK. W okresie, gdy przyłącz kanalizacji był na stanie majątkowym Pana oraz Pana małżonki, nie udzielali Państwo żadnej zgody na przyłączenie się innych osób i nie uzyskali z tego tytułu żadnych dochodów, a ponieśli niewielką stratę.

Pana wątpliwości dotyczą określenia, czy od uzyskanej od MPWiK kwoty należy odprowadzić podatek VAT.

W świetle powyższego, aby wyjaśnić Pana wątpliwości należy w pierwszej kolejności ustalić, czy w okolicznościach niniejszej sprawy będzie Pan działać w charakterze podatnika zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.

Odnosząc przedstawione okoliczności do obowiązujących przepisów prawa należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie brak jest podstaw do uznania Pana za podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, w odniesieniu do transakcji polegającej na rozliczeniu nakładów poniesionych na wybudowanie przyłącza kanalizacji sanitarnej od sieci miejskiej do Pana domu mieszkalnego.

Przedstawiony opis stanu faktycznego nie wskazuje na to, że dokonując rozliczenia nakładów będzie Pan działał w charakterze usługodawcy. Powyższe wynika z faktu, iż budynek mieszkalny, do którego zostało podłączone przyłącze sieci kanalizacyjnej nie był wykorzystywany w celu prowadzenia działalności gospodarczej, a poniesione nakłady nie były wykonane w ramach działalności gospodarczej. Przyłącz kanalizacji sanitarnej został sfinansowany przed 2006 r. z prywatnych funduszy Pana oraz Pana małżonki. Nie odliczał Pan podatku VAT, gdyż jako osoba fizyczna nie miał Pan takiej możliwości. Nie prowadził Pan działalności gospodarczej. Ponadto, z posiadanego przyłącza nie uzyskiwał Pan przychodów. W okresie, gdy przyłącz kanalizacji był na stanie majątkowym Pana oraz Pana małżonki, nie udzielali Państwo żadnej zgody na przyłączenie się innych osób i nie uzyskali z tego tytułu żadnych dochodów.

W analizowanej sprawie należy zatem wykluczyć Pana z grona podatników w przypadku, gdy dokonał Pan świadczenia usług poprzez poniesienie nakładów w celu wybudowania przyłącza kanalizacji sanitarnej od sieci miejskiej do Pana domu mieszkalnego, wykorzystywanego na własne potrzeby, które nie zostały wykonane w ramach działalności gospodarczej.

W związku z powyższym, rozliczenie poniesionych przez Pana nakładów na przyłącze kanalizacji sanitarnej nie będzie stanowiło działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, dla ww. czynności, nie wypełnia Pan przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, i nie występuje w roli podatnika podatku od towarów i usług. Skutkiem powyższego, odpłatne przekazanie na rzecz MPWiK nakładów poniesionych na budowę przyłącza kanalizacji sanitarnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w konsekwencji nie powstał u Pana obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług.

Podsumowując, od uzyskanej kwoty otrzymanej od MPWiK z tytułu odpłatnego przekazania nakładów poniesionych na budowę przyłącza kanalizacji sanitarnej nie był Pan zobowiązany do zapłaty podatku VAT.

W związku z powyższym Pana stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowo wskazać należy, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w pozostałym zakresie, tj. podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2651 ze zm.).