Interpretacja

TEMATY:

Interpretacja indywidualna z dnia 28 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-3.4012.296.2023.2.MW

Uznanie, że transakcja sprzedaży przedsiębiorstwa będzie podlegać wyłączeniu z podatku VAT na postawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, a Wynagrodzenie prowizyjne będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Państwa wniosek z 9 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy uznania, że transakcja sprzedaży przedsiębiorstwa będzie podlegać wyłączeniu z podatku VAT na postawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, a Wynagrodzenie prowizyjne będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT wpłynął 10 sierpnia 2023 r.

Wniosek uzupełnili Państwo pismem z 23 października 2023 r. (data wpływu 23 października 2023 r.) w odpowiedzi na wezwanie Organu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(…) (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT). W ramach swojej działalności Spółka którego świadczy, między innymi, usługi związane z zaopatrzeniem biur, w tym zajmuje się sprzedaż detaliczną, hurtową oraz dostawą artykułów biurowych, spożywczych oraz chemii gospodarczej i innych produktów nie wymagających koncesji.

Przedmiotem działalności spółki jest, zgodnie z KRS (…).

Spółka podjęła decyzję o sprzedaży całego przedsiębiorstwa na rzecz podmiotu o tym samym profilu i przedmiocie działalności, dalej: Kupujący.

Spółka podpisała już z Kupującym umowę przedwstępną sprzedaży przedsiębiorstwa.

Przedmiotem sprzedaży będzie całe przedsiębiorstwo Spółki w rozumieniu art. 55¹ kodeksu

cywilnego.

W skład przedsiębiorstwa wejdą w szczególności:

1.Towary znajdujące się na magazynie Spółki, na dzień zawarcia umowy przyrzeczonej,

2.Składniki wyposażenia i inne ruchomości, w szczególności pojazdy samochodowe (stanowiące własność Spółki, ja i użytkowane na podstawie umów leasingu),

3.Pracownicy związani z prowadzeniem przedsiębiorstwa, za wyjątkiem niektórych osób opisanych dalej,

4.Prawa i obowiązki wynikające z umów z kontrahentami z tym zastrzeżeniem, że w przypadku niewyrażenia zgody przez stronę którejkolwiek z umów, prawa z niej wynikające nie przejdą na Kupującego, na co Kupujący wyraził zgodę,

5.Znak towarowy (…),

6.Baza Klientów Spółki,

7.Know-how związane z prowadzeniem Przedsiębiorstwa,

8.Licencje i oprogramowanie komputerowe, związane z prowadzeniem Przedsiębiorstwa, przypisane do sprzętu komputerowego,

9.Drobne wyposażenie Przedsiębiorstwa,

10.Prawo do domeny internetowej (...),

11.Dokumenty związane z prowadzeniem Przedsiębiorstwa, które są niezbędne do kontynuacji działalności przez Kupującego, w tym w szczególności dokumentacja pracownicza (teczki akt osobowych).

Wszystkie składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa i będące przedmiotem transakcji są przeznaczone do prowadzenia działalności gospodarczej i stanowią przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ kodeksu cywilnego. Jednakże, na podstawie art. 55² kodeksu cywilnego, w szczególności z uwagi na fakt, że Kupujący będzie prowadził Przedsiębiorstwo pod adresem swojej siedziby, który jest inny niż adres Spółki, Strony postanowiły wyłączyć z Przedsiębiorstwa określone składniki materialne i niematerialne, co ma swoje uzasadnienie ekonomiczne oraz ma umożliwić Spółce zakończenie działalności gospodarczej poprzez jej faktyczną likwidację niezwłocznie po zawarciu Umowy Przyrzeczonej. Spółka zamierza bowiem zakończyć całkowicie swoją działalność gospodarczą wkrótce po zawarciu umowy przyrzeczonej i nie będzie kontynuować działalności w uprzednim zakresie.

W związku z powyższym, strony umowy przewidują, że na podstawie art. 55² kodeksu cywilnego, w skład Przedsiębiorstwa nie wejdą:

1.Prawa z umowy najmu magazynu, znajdującego się pod adresem siedziby Spółki, jak wyżej wskazano, Kupujący będzie prowadził Przedsiębiorstwo pod adresem swojej siedziby, który jest inny niż adres Spółki, i Kupujący posiada pod swoim adresem własny magazyn, w związku z tym Spółka rozwiązała umowę najmu magazynu pod adresem swojej siedziby, tj. w (…);

2.Żadne zobowiązania dotyczące płatności pieniężnych ani zobowiązania dotyczące świadczeń niepieniężnych, które powstaną na podstawie jakichkolwiek umów przed dniem podpisania umowy przyrzeczonej, w wyniku zdarzeń mających miejsce przed dniem podpisania umowy przyrzeczonej, bez względu na datę ich wymagalności, w szczególności w skład Przedsiębiorstwa nie wejdzie zobowiązanie z tytułu umowy kredytu w rachunku bieżącym, które to zobowiązanie zostanie przez Spółkę spłacone z tym zastrzeżeniem, że Kupujący przejmie wszelkie zobowiązania niepieniężne wynikające ze stosunków pracy z Pracownikami oraz stanie się stroną tych stosunków stosownie do art. 23¹ Kodeksu Pracy;

3.Wierzytelności przysługujące Spółce, które powstały na podstawie jakichkolwiek umów zawartych przez dniem podpisania umowy przyrzeczonej bez względu na to, czy data ich wymagalności nastąpiła przed dniem podpisania umowy przyrzeczonej, czy nastąpi po tym dniu; w szczególności Spółka zachowa wszelkie należności z tytułu faktur sprzedażowych wystawionych w ramach Przedsiębiorstwa przez dniem podpisania umowy przyrzeczonej oraz należności będące przedmiotem sporów sądowych,

4.Gotówka w kasie Spółki oraz środki finansowe na kontach bankowych Spółki według stanu na dzień zawarcia Umowy Przyrzeczonej;

5.Jeden samochód osobowy;

6.Kasa Fiskalna;

7.Kserokopiarka;

8.Rzutnik;

9.2 Komputery /serwer/ HP wraz z monitorem i oprogramowaniem;

10.Telefony komórkowe z numerami telefonów (jedynie w zakresie niezbędnym do zakończenia działalności);

11.Konta bankowe Przedsiębiorstwa;

12.3 pracowników z Działu Marketingu i Reklamy oraz Działu Logistyki i Zaopatrzenia, przy czym:

a)1 osoba (przedstawiciel Działu Marketingu i Reklamy) jest jednocześnie wspólnikiem Spółki, a jej zamiarem jest całkowite zaprzestanie działalności oraz jakiejkolwiek pracy w związku z przejściem na emeryturę, ponadto Kupujący posiada własny, rozbudowany Działu Marketingu i Reklamy i nie jest zainteresowany przejęciem tego jednoosobowego działu od Spółki;

b)2 osoby reprezentują Dział Logistyki i Zaopatrzenia do zakresu zadań których byłą obsługa magazynu Spółki przy ul. (…), a jak wyżej wskazano, magazyn jako lokal nie będzie przedmiotem transakcji, gdyż siedziba Kupującego znajduje się w innym miejscu niż magazyn Spółki, ponadto jedna z tych osób przebywa na długotrwałej rencie, a druga na długotrwałym zwolnieniu lekarskim i stara się o rentę, zatem osoby te nie pracują czynnie w Spółce od dłuższego czasu.

Jeśli chodzi o składniki przedsiębiorstwa opisane w punktach 2-11 powyżej należy wskazać, że zarówno środki pieniężne, jak i drobne elementy przedsiębiorstwa jak rzutnik, samochód, komputery, telefony są niezbędne Spółce do zakończenia jej działalności, nie są ściśle związane i niezbędne do prowadzenia przedsiębiorstwa w zakresie przedmiotu jego działalności, a w związku z tym nie naruszają ani nie zaburzają statusu przedsiębiorstwa, nie są także niezbędne Kupującemu.

Strony transakcji (Spółka i Kupujący) ustaliły następujące warunki finansowe transakcji:

-Cena przedsiębiorstwa (dalej: Cena) - która obejmuje składniki materialne jak i niematerialne i jest pochodną wartości składników majątku materialnych i niematerialnych (obejmuje swoim zakresie m.in. know-how, znak towarowy, bazę klientów, wartość towaru na magazynie oraz składników majątku trwałego i wyposażenia);

-Prowizja - obok Ceny, Strony transakcji ustaliły dodatkowe wynagrodzenie, które nie jest w żaden sposób zależne od wartości składników przedsiębiorstwa (zarówno tych materialnych jak i niematerialnych), lecz jest prowizją w określonym procencie od sprzedaży na rzecz Klientów przejętych przez Kupującego w ramach transakcji sprzedaży przedsiębiorstwa (dalej: Wynagrodzenie prowizyjne).

Wynagrodzenie prowizyjne - zgodnie z postanowieniami Umowy przedwstępnej, będzie wypłacane w cyklach miesięcznych, począwszy od dnia rozpoczęcia sprzedaży przez Kupującego należących do niego towarów na rzecz Klientów Spółki (jako Sprzedającego), Rzeczone Wynagrodzenie prowizyjne będzie płatne co miesiąc, nie dłużej jednak niż do dnia (…) roku i nie może przekroczyć (…) zł netto.

Co więcej, jak wyżej wskazano, wspólnicy Spółki, po dokonaniu sprzedaży przedsiębiorstwa zamierzają dokonać jej likwidacji, która to likwidacja nastąpi przed dniem (…), a co za tym idzie, Wynagrodzenie prowizyjne będzie, zgodnie z ustaleniami Stron i umową przyrzeczoną, przysługiwać wspólnikowi Spółki, po jej likwidacji i będzie na jego rzecz wypłacane przez Kupującego do wskazanej wyżej wysokości i daty granicznej.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że:

-Na moment zbycia (…) przedsiębiorstwo, o którym mowa we wniosku, było zdolne do niezależnego działania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Co do zasady, nie wymagało ono zaangażowania innych środków materialnych lub niematerialnych, a także struktur działalności Kupującego lub podjęcia dodatkowych działań przez Kupującego, za wyjątkiem tego, iż zakupiony w ramach przedsiębiorstwa towar na dzień nabycia i obecnie znajdował się w magazynie Kupującego, w miejscu jego siedziby, tj. w Jaworznie. Wynika to z faktu, iż po pierwsze, Sprzedający wypowiedział umowę najmu magazynu w miejscu swojej siedziby tj. w (…), a Kupujący ma siedzibę w innym niż Sprzedający mieście, w związku z czym w ramach nabycia przedsiębiorstwa nie przejął on pomieszczeń magazynowych, gdyż posiadał własne, wystarczające aby pomieścić również towar zakupiony wraz z przedsiębiorstwem.

-Kupujący - w ramach nabytego przedsiębiorstwa - kontynuuje obecnie i będzie w przyszłości działalność gospodarczą dotychczas prowadzoną przez Wnioskodawcę.

Pytania (pytanie nr 2 ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

1.Czy transakcja sprzedaży przedsiębiorstwa Spółki na zasadach opisanych w niniejszym wniosku, tj. po wyłączeniu z przedsiębiorstwa pewnych składników opisanych w niniejszym wniosku na podstawie art. 55² kodeksu cywilnego, w zakresie Ceny, będzie podlegać wyłączeniu z podatku VAT na podstawie 6 pkt. 1 ustawy o VAT?

2.Czy Wynagrodzenie prowizyjne będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, a co za tym idzie, Spółka będzie wystawiała fakturę z doliczeniem podatku VAT, gdyż nie podlega wyłączeniu z podatku VAT na podstawie 6 pkt. 1 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie (w odniesieniu do pytania nr 2 ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Ad. 1)

Transakcja sprzedaży przedsiębiorstwa Spółki na zasadach opisanych w niniejszym wniosku, tj. po wyłączeniu z przedsiębiorstwa pewnych składników opisanych w niniejszym wniosku na podstawie art. 55² kodeksu cywilnego, w zakresie Ceny, będzie podlegać wyłączeniu z podatku VAT na podstawie 6 pkt. 1 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, transakcja zbycia przedsiębiorstwa z wyłączeniem opisanych w niniejszym wniosku składników materialnych i niematerialnych spełnia przesłanki art. 6 pkt. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2022. 931 t.j. z dnia 29.04.2022 - dalej: ustawa o VAT). Zgodnie z tym przepisem, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W rozumieniu pojęcia „zbycie” nie jest istotna forma, lecz samo zadysponowanie przedsiębiorstwem w taki sposób, że dochodzi do przeniesienia jego własności. W związku z tym, opodatkowaniem objęta jest zarówno sprzedaż, jak i darowizna przedsiębiorstwa, a także wszelkie inne zdarzenia prowadzące do jego zbycia. Ustawa o VAT nie posługuje się własną definicją przedsiębiorstwa, lecz zgodnie z powszechnie przyjętym poglądem zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie, przedsiębiorstwo dla potrzeb ustawy o VAT należy rozumieć zgodnie z definicją przyjętą przez Kodeks cywilny.

Zgodnie z treścią art. 55 (1) kodeksu cywilnego:

„Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)koncesje, licencje i zezwolenia;

6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)tajemnice przedsiębiorstwa;

9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej”.

Jednocześnie, zgodnie z art. 55 (2) KC, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Z powyższego wypływa wniosek, że w skład przedsiębiorstwa wchodzą wszystkie składniki niemajątkowe i majątkowe, które dane przedsiębiorstwo obejmuje oraz powiązane ze sobą funkcjonalnie i przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych danego podmiotu. Takie uregulowanie ustawowe oznacza, że możliwe jest wyliczenie składników tylko konkretnego przedsiębiorstwa. Tworzenie pewnych uogólnień jest utrudnione. Nie może zatem budzić wątpliwości, że wyliczenie zawarte w przepisie ma charakter jedynie przykładowy. Wskazuje na to także (oczywiście) użycie przez ustawodawcę określenia „w szczególności”, które zgodnie z powszechnie przyjętym poglądem oznacza, że następujące po nim wyliczenie ma charakter niewyczerpujący, ale jednocześnie nie oznacza, że w każdym przypadku w skład danego przedsiębiorstwa wchodzić będą przynajmniej wymienione w przepisie składniki. W szczególności wyliczenie zawarte w art. 55 (1) należy traktować jako rozwianie ewentualnych wątpliwości mogących powstać w związku z przynależnością tego rodzaju rzeczy do przedsiębiorstwa.

Dla uznania składników majątku za przedsiębiorstwo nie wystarcza więc zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi ona odznaczać się odrębnością organizacyjną i finansową z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W świetle art. 55 (1) KC zbycie przedsiębiorstwa oznacza przekazanie podstawowych jego składników, które umożliwią nabywcy kontynuowanie dotychczasowej działalności. Opisany zakres transakcji sprzedaży przedsiębiorstwa pomimo kilku elementów nieistotnych z punktu widzenia prowadzenia jego działalności zgodnie z jej przedmiotem nie zaburza struktury tego przedsiębiorstwa ani możliwości kontynuacji jego prowadzenia przez Kupującego.

Nie należy także zapominać przede wszystkim, że zgodnie z powołanym wyżej art. 55 (2) KC, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. Z przepisu tego wynika wprost, że istnieje prawna możliwość wyłączenia w ramach konkretnej czynności prawnej określonych składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa, bez naruszania statusu przedsiębiorstwa. W komentarzu do art. 55 (2) KC wskazano, że „...ma charakter dyspozytywny, stwarzając stronom możliwość wyłączenia niektórych składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Powinny być jednak one wyraźnie zaznaczone w umowie, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo. (...) Aby można było mówić o czynności, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo, przedmiotem czynności muszą być objęte bezwzględnie te elementy, które umożliwią kontynuowanie działalności gospodarczej. Nie można jednak w tym zakresie formułować jakichś jednoznacznych, uniwersalnych wzorów czy kryteriów. Będą się one zmieniały przy każdej dokonywanej czynności, a okoliczności konkretnego przypadku będą podstawą oceny, czy przedmiotem czynności prawnej jest przedsiębiorstwo, czy też przedmiotowa substancja nie nosi takich znamion. Granicą swobody w omawianym zakresie będzie możliwość uczestnictwa substancji w działalności gospodarczej”.

Wyłączenie kilku nieistotnych składników z przedsiębiorstwa Wnioskodawcy przy uwzględnieniu, że działalność ta będzie kontynuowana przez Kupującego w innym miejscu niż siedziba Wnioskodawcy nie pozbawia wydzielonego kompleksu majątkowego - na dzień zbycia - cech tego przedsiębiorstwa czy też zorganizowanej jego części. Przedmiotem transakcji będzie bowiem w dalszym ciągu przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 (1) kodeksu cywilnego, pomimo, że umowa przenosząca własność będzie ściśle stanowić o wyłączeniu danych elementów. Wyłączenie przez Wnioskodawcę tych elementów z przedmiotu transakcji nie wpłynie bowiem w żaden sposób na zdolność prowadzenia przez Kupującego działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu usług związanych z zaopatrzeniem biur, w tym sprzedaż detaliczną, hurtową oraz dostawę artykułów biurowych, spożywczych oraz chemii gospodarczej i innych produktów nie wymagających koncesji i samodzielne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym, a także na funkcjonalne związki pomiędzy pozostałymi składnikami, które pozwalają na prowadzenie dotychczasowej działalności, jaką prowadzi Wnioskodawca. Należy bowiem przyjąć, iż wydzielenie z transakcji pewnych elementów, których funkcjonalne znaczenie dla przedsiębiorstwa jest niewielkie, innymi słowy, elementów, bez których przedsiębiorstwo może funkcjonować bez zakłóceń, powinno pozostać bez wpływu na kwalifikacje transakcji jako sprzedaży przedsiębiorstwa . A tak będzie właśnie w przypadku, gdy w skład przedsiębiorstwa nie będą wchodziły wymienione w niniejszym wniosku elementy.

W dotychczasowym orzecznictwie utrwalone jest stanowisko, zgodnie z którym, aby można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa, musi nastąpić przeniesienie składników niezbędnych do realizacji zadań gospodarczych danego przedsiębiorstwa.

Dodatkowo z aktualnego orzecznictwa sądów administracyjnych, w szczególności NSA wynika także, że czynność przeniesienia własności przedsiębiorstwa z wyłączeniem przykładowo nieruchomości, nie pozbawia tej masy majątkowej statusu przedsiębiorstwa, w związku z czym transakcja taka nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Powyższe stanowisko potwierdził także TSUE, który stanął na stanowisku, że jeżeli konkretny lokal lub nieruchomość nie ma szczególnych cech koniecznych do prowadzenia tej działalności, którą wykonuje przeniesione przedsiębiorstwo, a działalność tę można wykonywać w innym lokalu, to udostępnienie nieruchomości w jakikolwiek sposób nie jest warunkiem uznania transakcji za transfer przedsiębiorstwa.

Tak samo uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 14 lutego 2012 r. W rozpatrywanym w tejże interpretacji stanie faktycznym wnioskodawca z przedmiotu wkładu niepieniężnego wyłączył nieruchomości będące obecnie jego własnością. Jednakże założono zawarcie długoterminowych umów najmu pomiędzy tym wnioskodawcą a spółką akcyjną w odniesieniu do tych części nieruchomości, które wykorzystywane były dla potrzeb prowadzenia przez niego wcześniej działalności handlowej. Na podstawie powołanego stanu faktycznego Dyrektor Izby Skarbowej uznał więc, że wyłączenie z masy majątkowej przedsiębiorstwa (zajmującego się sprzedażą artykułów techniki grzewczej, instalacyjnej oraz wyposażenia łazienek) nieruchomości wykorzystywanych dla potrzeb prowadzenia działalności handlowej, która następnie będzie przedmiotem umowy najmu ze spółką akcyjną, do której Wnioskodawca wnosi to przedsiębiorstwo nie pozbawia wydzielonego kompleksu majątkowego - na dzień wniesienia go aportem do spółki akcyjnej - cech przedsiębiorstwa.

Celem wyliczenia przykładowych składników przedsiębiorstwa przez ustawodawcę w art. 55 (1) KC było nie tylko rozwianie ewentualnych wątpliwości mogących mieć miejsce w związku z przynależnością poszczególnych składników do przedsiębiorstwa, lecz przede wszystkim pozostawanie tychże składników w związku z prowadzonym przedsiębiorstwem. Nie może być tak, że każdy składnik majątku wymieniony w tym przepisie, musi być przeniesiony wraz z innymi składnikami wyłącznie dlatego, że należy do danego podmiotu. Przede wszystkim wymienione w przepisie elementy muszą oczywiście pozostawać w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. A skoro wymienione elementy jako wyłączone z transakcji nie są istotne z punktu widzenia prowadzenia działalności przez Kupującego, jest w pełni uzasadnione wyłączenie ich z przedmiotu transakcji mającej za przedmiot przedsiębiorstwo.

To samo dotyczy wyłączenia zobowiązań Spółki z transakcji. Zgodnie z treścią art. 55 (4) KC, „Nabywca przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego jest odpowiedzialny solidarnie ze zbywcą za jego zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa lub gospodarstwa, chyba że w chwili nabycia nie wiedział o tych zobowiązaniach, mimo zachowania należytej staranności. Odpowiedzialność nabywcy ogranicza się do wartości nabytego przedsiębiorstwa lub gospodarstwa według stanu w chwili nabycia, a według cen w chwili zaspokojenia wierzyciela. Odpowiedzialności tej nie można bez zgody wierzyciela wyłączyć ani ograniczyć”.

Zatem Strony powyższego nie mogą ograniczyć i okoliczność, iż wyłączają zobowiązania z transakcji nie narusza odpowiedzialności Kupującego na podstawie ww. artykułu.

W tym stanie rzeczy należy uznać, że masa majątkowa Wnioskodawcy, po wyłączeniu z niej wymienionych elementów nadal stanowić będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu kodeksu cywilnego, a co za tym idzie czynność zbycia tego przedsiębiorstwa w drodze sprzedaży na rzecz Kupującego nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad. 2)

Wynagrodzenie prowizyjne będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż nie będzie podlegało wyłączeniu na podstawie art. 6 pkt. 1 ustawy o VAT, a co za tym idzie, Spółka będzie wystawiała fakturę z doliczeniem podatku VAT.

Należy przede wszystkim podkreślić, że zgodnie z założeniami stron transakcji, Wynagrodzenie prowizyjne nie jest elementem ceny za przedsiębiorstwo - a przynajmniej taki cel przyświecał stronom. Cena jest pochodną wartości materialnych i niematerialnych przedsiębiorstwa, w tym jak wskazano takich elementów jak znak towarowy, know-how oraz składniki majątkowe i towar.

Wynagrodzenie prowizyjne ma stanowić pewnego rodzaju rekompensatę dla Spółki (w czasie jej funkcjonowania do dnia wykreślenia z KRS), a w dalszym czasie dla wspólniczki, która wiele lat przyczyniała się do zbudowania bazy klientów, z której jej spółka czerpała zyski. Dlatego będzie ono swoistego rodzaju wynagrodzeniem za korzystanie z bazy Klientów, tym bardziej że będzie ono ustalone jako określony procent od wartości sprzedaży towarów Kupującego na rzecz przejętych w ramach transakcji zakupu przedsiębiorstwa klientów sprzedającej Spółki - Wnioskodawcy.

Co prawda Wynagrodzenie prowizyjne będzie opisane w samej umowie sprzedaży przedsiębiorstwa i bez tej transakcji wypłata tego wynagrodzenia nie byłaby możliwa, lecz owa okoliczność nie powinna automatycznie przesądzać, że również co do tej części wynagrodzenia należy zastosować wyłączenie z podatku VAT na zasadzie art. 6 pkt. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji wynagrodzenie to będzie opodatkowane podatkiem VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1570 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

1.Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji przedsiębiorstwa. Dlatego też dla potrzeb tych przepisów należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ), zgodnie z którym:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i niematerialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1.oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2.własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3.prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4.wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5.koncesje, licencje i zezwolenia;

6.patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7.majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8.tajemnice przedsiębiorstwa;

9.księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.

Zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego:

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo jest nie tylko sumą składników materialnych i niematerialnych, lecz ich zorganizowanym zespołem, tzn. składniki te powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie tylko o zbiorze pewnych elementów. „Czynnikiem konstytuującym przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym jest występowanie elementu organizacji oraz funkcjonalnego powiązania różnorodnych jego składników, umożliwiających traktowanie przedsiębiorstwa jako pewnej całości” - wyrok NSA z 27 marca 2008 r. (sygn. II FSK 1896/11).

Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy uwzględnić ponadto należy następujące okoliczności:

-zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

-faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Aby zatem ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem przedsiębiorstwa, należy dokładnie przeanalizować zarówno to, jakie składniki majątku będą przedmiotem transakcji, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanego przedsiębiorstwa. Przy dokonaniu tej analizy pomocne, a czasami nawet niezbędne mogą okazać się orzeczenia TSUE.

W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca (…) była czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT). W ramach swojej działalności Spółka świadczyła, między innymi, usługi związane z zaopatrzeniem biur, w tym zajmowała się sprzedaż detaliczną, hurtową oraz dostawą artykułów biurowych, spożywczych oraz chemii gospodarczej i innych produktów nie wymagających koncesji. Spółka podjęła decyzję o sprzedaży całego przedsiębiorstwa na rzecz podmiotu o tym samym profilu i przedmiocie działalności. Z uzupełnienia wniosku wynika, że do transakcji doszło (…).

Przedmiotem sprzedaży - zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego zawartym we wniosku - miało być całe przedsiębiorstwo Spółki w rozumieniu art. 55¹ kodeksu cywilnego.

W skład przedsiębiorstwa miały wejść w szczególności:

1.Towary znajdujące się na magazynie Spółki, na dzień zawarcia umowy przyrzeczonej,

2.Składniki wyposażenia i inne ruchomości, w szczególności pojazdy samochodowe (stanowiące własność Spółki, ja i użytkowane na podstawie umów leasingu),

3.Pracownicy związani z prowadzeniem przedsiębiorstwa, za wyjątkiem niektórych osób opisanych dalej,

5.Znak towarowy (…),

6.Baza Klientów Spółki,

7.Know-how związane z prowadzeniem Przedsiębiorstwa,

8.Licencje i oprogramowanie komputerowe, związane z prowadzeniem Przedsiębiorstwa, przypisane do sprzętu komputerowego,

9.Drobne wyposażenie Przedsiębiorstwa,

10.Prawo do domeny internetowej (…),

Wskazali Państwo, że z uwagi na fakt, że Kupujący będzie prowadził Przedsiębiorstwo pod adresem swojej siedziby, który jest inny niż adres Spółki, Strony postanowiły wyłączyć z Przedsiębiorstwa określone składniki materialne i niematerialne, co zdaniem Państwa ma swoje uzasadnienie ekonomiczne oraz miało umożliwić Spółce zakończenie działalności gospodarczej poprzez jej faktyczną likwidację niezwłocznie po zawarciu Umowy Przyrzeczonej. Spółka bowiem nie będzie kontynuować działalności w uprzednim zakresie.

W związku z powyższym, wskazali Państwo, że w skład przedsiębiorstwa nie wejdą:

1.Prawa z umowy najmu magazynu, znajdującego się pod adresem siedziby Spółki, Kupujący będzie prowadził Przedsiębiorstwo pod adresem swojej siedziby, który jest inny niż adres Spółki, i Kupujący posiada pod swoim adresem własny magazyn, w związku z tym Spółka rozwiązała umowę najmu magazynu pod adresem swojej siedziby, tj. (…);

4.Gotówka w kasie Spółki oraz środki finansowe na kontach bankowych Spółki według stanu na dzień zawarcia Umowy Przyrzeczonej;

5.Jeden samochód osobowy;

6.Kasa Fiskalna;

7.Kserokopiarka;

8.Rzutnik;

9.2 Komputery /serwer/ HP wraz z monitorem i oprogramowaniem;

10.Telefony komórkowe z numerami telefonów (jedynie w zakresie niezbędnym do zakończenia działalności);

11.Konta bankowe Przedsiębiorstwa;

12.3 pracowników z Działu Marketingu i Reklamy oraz Działu Logistyki i Zaopatrzenia, przy czym:

b)2 osoby reprezentują Dział Logistyki i Zaopatrzenia do zakresu zadań których byłą obsługa magazynu Spółki przy ul.(…), a jak wyżej wskazano, magazyn jako lokal nie będzie przedmiotem transakcji, gdyż siedziba Kupującego znajduje się w innym miejscu niż magazyn Spółki, ponadto jedna z tych osób przebywa na długotrwałej rencie, a druga na długotrwałym zwolnieniu lekarskim i stara się o rentę, zatem osoby te nie pracują czynnie w Spółce od dłuższego czasu.

Wskazali Państwo, że jeśli chodzi o składniki przedsiębiorstwa opisane w punktach 2-11 (zarówno środki pieniężne, jak i drobne elementy przedsiębiorstwa jak rzutnik, samochód, komputery, telefony) są niezbędne Spółce do zakończenia jej działalności, nie są ściśle związane i niezbędne do prowadzenia przedsiębiorstwa w zakresie przedmiotu jego działalności, a w związku z tym nie naruszają ani nie zaburzają statusu przedsiębiorstwa, nie są także niezbędne Kupującemu.

Strony transakcji (Spółka i Kupujący) ustaliły następujące warunki finansowe transakcji:

Co do zasady - zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym, czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa decyduje pełen zakres zbywanego majątku, praw i zobowiązań, wyodrębnienie to musi dotyczyć przedsiębiorstwa jako całości. Nie może ono obejmować dowolnej części danego przedsiębiorstwa, żeby można było uznać, że doszło do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że przedmiot planowanej Transakcji sprzedaży będzie stanowił przedsiębiorstwo w rozumieniu powołanego art. 55¹Kodeksu cywilnego. W ramach Transakcji dojdzie do transferu przez Sprzedającego na Kupującego szeregu kluczowych składników niematerialnych i materialnych, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa i determinujących funkcjonowanie przedsiębiorstwa Sprzedającego m.in. takich jak: towary znajdujące się na magazynie Spółki, składniki wyposażenia i inne ruchomości, w szczególności pojazdy samochodowe (stanowiące własność Spółki, jak i użytkowane na podstawie umów leasingu), pracownicy związani z prowadzeniem przedsiębiorstwa, (za wyjątkiem osób, które wskazali Państwo w opisie zdarzenia przyszłego), prawa i obowiązki wynikające z umów z kontrahentami, znak towarowy (…), baza Klientów Spółki, know-how związane z prowadzeniem Przedsiębiorstwa, licencje i oprogramowanie komputerowe, związane z prowadzeniem Przedsiębiorstwa, przypisane do sprzętu komputerowego, prawo do domeny internetowej (…), dokumenty związane z prowadzeniem Przedsiębiorstwa, które są niezbędne do kontynuacji działalności przez Kupującego, w tym w szczególności dokumentacja pracownicza (teczki akt osobowych).

Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że na moment zbycia (…) przedsiębiorstwo, o którym mowa we wniosku, było zdolne do niezależnego działania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Co do zasady, nie wymagało ono zaangażowania innych środków materialnych lub niematerialnych, a także struktur działalności Kupującego lub podjęcia dodatkowych działań przez Kupującego, za wyjątkiem tego, iż zakupiony w ramach przedsiębiorstwa towar na dzień nabycia i obecnie znajdował się w magazynie Kupującego, w miejscu jego siedziby, tj. w Jaworznie. Wskazali Państwo, że wynika to z faktu, iż Sprzedający wypowiedział umowę najmu magazynu w miejscu swojej siedziby tj. w (…), a Kupujący ma siedzibę w innym niż Sprzedający mieście, w związku z czym w ramach nabycia przedsiębiorstwa nie przejął on pomieszczeń magazynowych, gdyż posiadał własne, wystarczające aby pomieścić również towar zakupiony wraz z przedsiębiorstwem oraz że Kupujący - w ramach nabytego przedsiębiorstwa - kontynuuje obecnie i będzie w przyszłości działalność gospodarczą dotychczas prowadzoną przez Wnioskodawcę.

Biorąc pod uwagę wszystkie podane przez Państwa okoliczności transakcji, należy wskazać, że pomimo tego, iż z transakcji wyłączone były pewne składniki materialne i niematerialne o których mowa w opisie zdarzenia przyszłego, pozostaje to bez wpływu na fakt, że przedmiot transakcji (na dzień transakcji) był zorganizowanym zespołem składników, pozostających ze sobą we wzajemnych relacjach i funkcjonalnych zależnościach, dającym Kupującemu możliwość kontynuowania działalności prowadzonej wcześniej przez Spółkę (…).

Zatem przedmiotem transakcji była sprzedaż przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, a tym samym Transakcja stanowiła czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało więc uznać za prawidłowe.

Państwa wątpliwości w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 dotyczą uznania, że Wynagrodzenie prowizyjne o którym mowa we wniosku będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, a co za tym idzie, Spółka będzie wystawiała fakturę z doliczeniem podatku VAT, gdyż nie podlega ono wyłączeniu z podatku VAT na podstawie 6 pkt. 1 ustawy o VAT.

Wskazali Państwo w opisie zdarzenia przyszłego, że w związku z przedmiotową transakcją Kupujący zapłaci Cenę za przedsiębiorstwo - która obejmuje składniki materialne jak i niematerialne i jest pochodną wartości składników majątku materialnych i niematerialnych (obejmuje swoim zakresie m.in. know-how, znak towarowy, bazę klientów, wartość towaru na magazynie oraz składników majątku trwałego i wyposażenia) oraz dodatkowo Prowizję.

Zgodnie z ustaleniami jakie zawarły Strony transakcji Prowizja – jako dodatkowe wynagrodzenie - nie jest w żaden sposób zależna od wartości składników przedsiębiorstwa (zarówno tych materialnych jak i niematerialnych), lecz jest prowizją określoną procentowo od sprzedaży na rzecz Klientów przejętych przez Kupującego w ramach transakcji sprzedaży przedsiębiorstwa (tzw. Wynagrodzenie prowizyjne).

Wynagrodzenie prowizyjne - zgodnie z postanowieniami Umowy przedwstępnej, będzie wypłacane w cyklach miesięcznych, począwszy od dnia rozpoczęcia sprzedaży przez Kupującego należących do niego towarów na rzecz Klientów Spółki (Sprzedającego), Rzeczone Wynagrodzenie prowizyjne będzie płatne co miesiąc, nie dłużej jednak niż do dnia (…) i nie może przekroczyć (…).

Wspólnicy Spółki, po dokonaniu sprzedaży przedsiębiorstwa zamierzają dokonać jej likwidacji, która to likwidacja nastąpi przed dniem (…), a co za tym idzie, Wynagrodzenie prowizyjne będzie, zgodnie z ustaleniami Stron i umową przyrzeczoną, przysługiwać wspólnikowi Spółki, po jej likwidacji i będzie na jego rzecz wypłacane przez Kupującego do wskazanej wyżej wysokości i daty granicznej.

Wobec powyższego niezbędne jest określenie z jaką czynnością - na gruncie przepisów ustawy o VAT - jest związane przedmiotowe Wynagrodzenie prowizyjne. Nie będzie to z pewnością dostawa towarów zdefiniowana w art. 7 ustawy. Natomiast jak wynika z regulacji zawartej w art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu, w tym m.in. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych.

Należy jednocześnie zauważyć, że z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że świadczenie usług co do zasady podlega opodatkowaniu VAT wówczas, gdy jest wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, czyli w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem musi istnieć bezpośredni związek. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Zatem pod pojęciem odpłatności za świadczenie usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). Tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia, odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść.

Przedstawione okoliczności sprawy wskazują, że w związku z przedmiotową Transakcją Kupujący nabył za odpłatnością (Ceną) przedsiębiorstwo Wnioskodawcy, w skład którego wchodzą wymienione wyżej wartości materialne i niematerialne, natomiast częścią umowy między Stronami jest również zapłata przez Kupującego tzw. Wynagrodzenia prowizyjnego, określanego procentowo, od sprzedaży na rzecz klientów przejętych przez Kupującego w ramach przedmiotowej transakcji.

Zatem dojdzie do wypłaty wynagrodzenia przez Kupującego na rzecz Sprzedającego, a następnie po likwidacji Spółki na rzecz wspólnika Spółki, którego warunki są uregulowane w zawartej przez Strony umowie i nie stanowią Ceny za nabycie przedsiębiorstwa.

Będzie to wynagrodzenie określone procentowo za sprzedaż jaką Kupujący będzie generował na bazie klientów Spółki, czyli będzie wynagrodzeniem za korzystanie z bazy klientów Spółki.

Powyższe wskazuje jednoznacznie, że będą spełnione wszystkie warunki do uznania takiej czynności, realizowanej pomiędzy Sprzedającym a Kupującym, za świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy.

W konsekwencji Spółka będzie zobowiązana do opodatkowania podatkiem VAT przedmiotowego Wynagrodzenia prowizyjnego oraz, zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, do wystawienia faktur z uwzględnieniem podatku VAT dokumentujących świadczenie usług na rzecz Kupującego.

Tym samym stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 2 należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zadanego pytania), w odniesieniu do opisanego zdarzenia przyszłego. Zauważyć bowiem należy, że to wyłącznie Państwo, w treści składanego wniosku, kształtujecie jego zakres przedmiotowy. Zatem kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być rozpatrzone – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Ponadto informujemy, że wydana interpretacja nie dotyczy zakresu opodatkowania wspólników Spółki z tytułu pobierania prowizji od Kupującego, a dotyczy wyłącznie zagadnień mających wpływ na sytuację prawnopodatkową Spółki jako Wnioskodawcy i Zainteresowanego w sprawie.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym opisanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…).Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1634, ze zm. dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.

Praktyczny leksykon VAT 2023

Dane dokumentu

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 28 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-3.4012.296.2023.2.MW