Wyrok NSA z dnia 20 lipca 2022 r., sygn. III FSK 699/21

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący – Sędzia NSA Anna Dalkowska (sprawozdawca), Sędzia NSA Tomasz Zborzyński, Sędzia NSA Jacek Pruszyński, Protokolant Agata Han, po rozpoznaniu w dniu 20 lipca 2022 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej A. M.-B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 28 listopada 2018 r. sygn. akt I SA/Sz 674/18 w sprawie ze skargi A. M.-B. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Szczecinie z dnia 19 lipca 2018 r. nr [...] w przedmiocie odpowiedzialności osób trzecich za zaległości podatkowe spółki 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od A. M.-B. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Szczecinie kwotę 480 (słownie: czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sygnatura akt III FSK 699/21

U z a s a d n i e n i e

Zaskarżonym wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę A. M. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Szczecinie w przedmiocie odpowiedzialności członka zarządu Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością J. z siedzibą w S. za zaległości w podatku od towarów i usług za grudzień 2012 r. oraz styczeń, luty, marzec, kwiecień i maj 2013 r. w łącznej wysokości 13.638.985 zł wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości 5.280.512 zł oraz kosztami postępowania egzekucyjnego w wysokości 1.098.939,50 zł.

W wywiedzionej od powyższego wyroku skardze kasacyjnej skarżąca wniosła o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Szczecinie do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania.

Na podstawie art. 174 pkt 1 ustawy z dnia 30.08.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, dalej: P.p.s.a.) zarzuciła naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie – a to naruszenie art. 116 § 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, dalej: O.p.) w związku z art. 10, art. 11 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 28.02.2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2012 r., poz. 1112, dalej: P.u.n.) przez niezastosowanie tego przepisu w okolicznościach faktycznych sprawy, a co za tym idzie nieuwzględnienie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie zaistnienia negatywnej przesłanki odpowiedzialności członka zarządu za zaległości podatkowe spółki, polegającej na tym, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) w terminie, na który w wydanej decyzji wskazuje organ podatkowy, nastąpiło bez jego winy; ponadto złożenie przez skarżącą przedwczesnego lub nieuzasadnionego wniosku o ogłoszenie upadłości w okresie dotyczącym prowadzonego postępowania w myśl zgodnego poglądu doktryny prawa handlowego mogło być przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej (art. 483 ustawy z dnia 15.09.2000 r. – Kodeks spółek handlowych; Dz. U. Nr 94, poz. 1037) ze strony Spółki (por. S. Sołtysiński i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, tom IV, Warszawa 2009, s. 137-138); niezależnie od powyższego w razie złożenia takiego wniosku przedwcześnie oraz pomimo braku jego zasadności, skarżąca mogłaby również narazić się na odpowiedzialność karną z art. 296 ustawy z dnia 6.06.1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 89, poz. 553), zgodnie z którym "kto, będąc obowiązany na podstawie przepisów ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy, do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, wyrządza jej znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5"; ponadto organ podatkowy nie uwzględnił treści przepisów P.u.n., co skutkowało mylnym przekonaniem Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Szczecinie, że w okresie pełnienia przez skarżącą funkcji członka zarządu Spółki oraz w terminach wskazanych przez organ podatkowy w wydanej decyzji, zaistniały przesłanki, które uzasadniałyby złożenie przez nią wniosku o upadłość tej Spółki; oddalenie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie wniesionej skargi w pełni uzasadnia podniesienie tego zarzutu do rozpoznania przez Naczelny Sąd Administracyjny.