Interpretacja indywidualna z dnia 2 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.233.2024.1.EC

Skutki podatkowe otrzymania na podstawie ugody części nadpłaconej kwoty kredytu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 marca2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania na podstawie ugody części nadpłaconej kwoty kredytu. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W 2008 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem wzięła kredyt walutowy we frankach szwajcarskich, w przeliczeniu na polskie złotówki. Zgodnie z podpisaną umową kredytową, comiesięczna rata kredytu miała wynosić 1 680 zł. Jednak na drastyczny wzrost franka, rata w najtrudniejszym okresie wynosiła około 3 000 zł. W 2018 r. małżonkowie pozwali …. do sądu. W 2021 r. małżonkowie podpisali z Bankiem ugodę, na mocy której kredyt hipoteczny został przeliczony w taki sposób, jak Wnioskodawczyni wraz  z mężem wzięła go w złotówkach. W wyniku tego powstała nadpłata. Bank zwrócił małżonkom na konto 25 037,02 PLN. Kwota ta była spowodowana wzrostem kursu franka szwajcarskiego. W dniu podpisywania ugody, na sali sądowej małżonkowie kilkakrotnie pytali pełnomocnika Banku czy zwrócona kwota podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Pełnomocnik zapewniał, że pieniądze te są zwrotem wynikającym z faktu nadpłaty kredytu spowodowanego wzrostem franka i w związku z tym nie podlegają opodatkowaniu.

Wnioskodawczyni jest współwłaścicielem nieruchomości. Kredyt zaciągnęła razem  z mężem. Kredyt został zaciągnięty na budowę domu. Małżonkowie wzięli kredyt w Banku w 2008 r. W ostatnim tygodniu kwietnia 2022 r. otrzymali od Banku PIT-11. Urząd Skarbowy wystawił automatycznie PIT-37, uznając kwotę nadpłaty jako dochód, naliczył podatek dochodowy. Hipotekę ustanowiono na budowanym domu. Cały kredyt został przeliczony na złotówki. Ugoda została zawarta pomiędzy …. a ... i .... Kredyt cały został przeliczony na złotówki. Zamieniono tylko walutę, czyli przeliczono na złotówki. Po przeliczeniu kredytu okazało się, że małżonkowie spłacili już cały kredyt i powstała nadpłata. Przewalutowano cały kredyt 250 000 zł. Kwota objęta ugodą to nadpłata wynikająca z różnic kursowych franka szwajcarskiego. Ugoda dotyczy Wnioskodawczyni i męża. Bank wystawił PIT-11 (ugoda z bankiem). Wnioskodawczyni nigdy wcześniej nie korzystała z umorzenia kredytu.

Pytanie

Czy kwota nadpłaty jest dochodem opodatkowanym?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, PIT-11 został wystawiony zbyt późno. Wnioskodawczyni nie zgadza się z tym, że zwrócona kwota jest dochodem małżonków.

Bank zwrócił małżonkom tylko ich pieniądze. Nadpłata powstała z powodu różnicy kursowej franka szwajcarskiego. Kredyt Wnioskodawczyni wraz z mężem otrzymała w polskich złotych, nigdy nie widziała franków. Raty były płacone regularnie z pensji, a wypłata jest już opodatkowana. Ta nadpłata to nie żaden dochód, tylko zwrot tego co małżonkowie

zapłacili za dużo. W dniu podpisywania ugody sądowej, małżonkowie kilkakrotnie pytali pełnomocnika banku czy zwrócona kwota podlega opodatkowaniu. Pełnomocnik zapewniał, że zwrot nie podlega opodatkowaniu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak stanowi art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Na mocy art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z informacji przedstawionych przez Panią wynika, że:

·w 2008 r. wraz z mężem zaciągnęła Pani kredyt walutowy we frankach szwajcarskich, w przeliczeniu na polskie złotówki;

·w 2021 r. podpisała Pani ugodę z Bankiem, na mocy której kredyt został przeliczony na złotówki i w wyniku tego powstała nadpłata;

·po przeliczeniu kredytu okazało się, że małżonkowie spłacili już cały kredyt i powstała nadpłata;

·Bank zwrócił małżonkom na konto kwotę 25 037,02 PLN;

·kwota objęta ugodą to nadpłata wynikająca z różnic kursowych franka szwajcarskiego.

Skutki podatkowe zwrotu nienależnie pobranego świadczenia

Przystępując do oceny skutków podatkowych otrzymania przez Panią na podstawie Ugody z Bankiem części nadpłaconej kwoty kredytu wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2324 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wobec powyższego wskazać należy, że otrzymanie przez Panią środków pieniężnych tytułem zwrotu części nienależnie pobranych przez Bank świadczeń nie jest Pani przychodem. Czynność ta nie spowodowała uzyskania przez Panią przysporzenia majątkowego, wzrostu Jej majątku. Otrzymana przez Panią kwota to zwrot własnych pieniędzy, które nienależnie wpłaciła wcześniej do Banku. Pieniądze te są Pani przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc nie wchodzą w skład dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Ich uzyskanie nie skutkuje po Pani stronie powstaniem obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, nie miała Pani obowiązku rozliczenia tych środków dla celów podatkowych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy wydający interpretację indywidualną nie sprawdza prawidłowości przedstawionych we wniosku wartości liczbowych, w związku z tym nie może się do nich odnieść. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku.

Końcowo wskazać należy, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (np. Pani męża).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).