Wakacje składkowe dla przedsiębiorców w 2024 r. - zasady korzystania

Jeszcze w tym roku mikroprzedsiębiorcy będą mogli skorzystać z tzw. wakacji składkowych, czyli możliwości niepłacenia składek ZUS przez wybrany miesiąc w roku kalendarzowym. Co istotne, przedsiębiorca nie będzie musiał zawieszać prowadzonej działalności. W czasie korzystania z tego rozwiązania właściciele firm będą mogli nadal prowadzić działalność gospodarczą, uzyskiwać przychody i wystawiać faktury.

Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktyczne rozliczenia >>>

Składka zdrowotna dla przedsiębiorców – jak prawidłowo ustalać miesięczną i roczną podstawę wymiaru oraz wysokość składki >>>

W Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa z dnia 9 maja 2024 roku o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 863), która wprowadza "urlop od składek ZUS" dla mikroprzedsiębiorców. Celem nowelizacji jest częściowe zmniejszenie obciążeń składkowych dla najmniejszych firm poprzez wprowadzenie możliwości skorzystania raz w roku z możliwości niepłacenia składek ZUS. 

Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 listopada 2024 roku, a już w grudniu tego roku przedsiębiorcy będą mogli skorzystać z tego rozwiązania.

Zasady korzystania z wakacji składkowych

Wakacje składkowe dotyczą zwolnienia z opłacania składek w jednym wybranym przez przedsiębiorcę miesiącu w każdym roku kalendarzowym. Będą rozwiązaniem dobrowolnym, przedsiębiorca sam zdecyduje, czy i kiedy będzie chciał z niego skorzystać. Niewpłacone składki ZUS zostaną sfinansowane z budżetu państwa w ramach dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. 

1. w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku miał zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego nie więcej niż dziesięciu ubezpieczonych,

2. w ostatnich 2 latach kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku nie osiągnął przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub w co najmniej jednym roku z 2 ostatnich lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku osiągnął roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro,

3. jako ubezpieczony w roku kalendarzowym poprzedzającym rok złożenia wniosku oraz w okresie od początku roku kalendarzowego złożenia wniosku do dnia złożenia tego wniosku nie wykonywał pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej;

4. w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku jako ubezpieczony podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Dzięki temu rozwiązaniu właściciel firmy wpisanej do CEIDG dostanie możliwość zwolnienia w jednym dowolnym miesiącu roku z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.

Ministerstwo Rozwoju i Technologii, które jest autorem projektu zapewnia, że korzystanie z tego rozwiązania nie będzie powodowało w przyszłości obniżenia świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Rozwiązanie to nie będzie dotyczyć osób, które wykonują działalność na rzecz swoich byłych pracodawców. Zastrzeżenie takie ma zapobiegać tzw. „wypychaniu” pracowników na samozatrudnienie.

Korzystając z wakacji przedsiębiorca nie będzie musiał zawieszać własnej działalności. Oznacza to, że przedsiębiorca w danym okresie nadal będzie mógł m.in. uzyskiwać z niej przychody (roczne przychody nie mogą przekroczyć 2 mln euro).

Przedsiębiorcy w każdym roku będą mogli skorzystać z ulgi odpowiadającej sumie miesięcznych składek na ubezpieczenia społeczne. Dlatego, jeżeli w danym roku zmienią się wysokości składek na ubezpieczenia społeczne, będzie im przysługiwała większa wartościowo ulga.

Kiedy złożyć wniosek do ZUS

Aby skorzystać z rozwiązania, przedsiębiorca będzie musiał złożyć wniosek do ZUS-u w miesiącu poprzedzającym wybrany przez siebie miesiąc. Przykładowo, jeżeli będzie chciał, by to luty był miesiącem wolnym od składek na ubezpieczenia społeczne, wniosek powinien złożyć do ZUS-u w styczniu.

Zgodnie z ustawą przedsiębiorca będzie składał wniosek o zwolnienie z opłacania składek wyłącznie za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w formie dokumentu elektronicznego Wniosek złożony poza wskazanym okresem czasowym lub gdy dojdzie do zgonu wnioskodawcy przed jego rozpatrzeniem, nie zostanie rozpatrzony. Informacja o tym fakcie będzie dostępna w systemie teleinformatycznym.

Ustawa zakłada niewydawanie decyzji o przyznaniu zwolnienia z opłacania składek, w sytuacji, w której rozstrzygnięcie w całości uwzględnia wniosek płatnika składek. Przedsiębiorca zostanie wówczas poinformowany o przyznaniu zwolnienia, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego przez ZUS.

ZUS będzie wydawał decyzję tylko w przypadku:

1. rozstrzygnięcia, które nie uwzględnia w całości wniosku o przyznaniu zwolnienia z opłacania składek, lub uwzględnia ten wniosek w części,
2. stwierdzenia w związku z przeprowadzonym postępowaniem wyjaśniającym lub kontrolą, że płatnik składek nie spełnia warunków, do jego przyznania.

Przedsiębiorcy muszą też pamiętać o obowiązku złożenia deklaracji rozliczeniowej i imiennych raportów miesięcznych za miesiąc korzystania z wakacji składkowych. Obowiązujący termin jest taki sam, jak w przypadku innych przedsiębiorców tzn. do 20. dnia następnego miesiąca.

Opracowanie: Katarzyna Bogucka