Wyrok WSA w Krakowie z dnia 15 lipca 2024 r., sygn. III SA/Kr 268/24

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Zawadzka Sędziowie WSA Ewa Michna WSA Renata Czeluśniak (spr.) Protokolant Specjalista Dominika Janik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 lipca 2024 r. sprawy ze skargi M. W. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 września 2023 r. nr UP-657/2023 w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji.

Uzasadnienie

W dniu 16 maja 2023 r. skarżący M. W. złożył wniosek o umorzenie należności z tytułu składek za osobę prowadzącą działalność będącą jednocześnie płatnikiem tych składek, w tym ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy - z uwagi na trudną sytuację materialną. We wniosku wskazał, że w [...] r. spaliło mu się mieszkanie, które do dnia dzisiejszego nie zostało do końca wyremontowane, rok przed pożarem mieszkania prowadzona przez niego firma zbankrutowała, a w roku [...] zmarła jego była żona. Wyjaśnił również, że sam wychowuje niepełnosprawnego syna (autyzm) oraz nie posiada żadnego dochodu. Z tytułu opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem otrzymuje świadczenie w wysokości ok. 2 400,00 zł miesięcznie, mieszka sam z synem i nie ma nikogo do pomocy. Zaznaczył też, że przez brak funduszy jego syn nie był na wakacjach ani feriach zimowych. Dodał też, że brakuje mu również środków na drogą terapię syna.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 20 lipca 2023 r. nr 1479/2023 odmówił skarżącemu M. W. umorzenia ww. należności.

Organ wskazał na zgromadzony materiał dowodowy, w tym dokumenty nadesłane przez skarżącego, tj. oświadczenie z 23 maja 2023 r. o stanie rodzinnym i majątkowym oraz sytuacji materialnej osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej, orzeczenie o niepełnosprawności syna z dnia 25 kwietnia 2018 r., decyzję Prezydenta Miasta Krakowa z 19 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany decyzji ustalającej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, skrócony odpis aktu zgonu A. W., potwierdzenie z 19 maja [...]. Komendy Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie przekazania terenu, obiektu lub mienia objętego działaniem ratowniczym, pismo Urzędu Miasta Krakowa Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego z 16 czerwca [...] r. o wybuchu pożaru w dniu 19 maja [...] r. w mieszkaniu w budynku zlokalizowanym przy ul. [...] oraz informację Komendy Policji III w Krakowie o wszczęciu w dniu 2 czerwca [...] r. dochodzenia o przestępstwo określone w art. 163 § 1 k.k. Wyjaśnił też, że z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wynika, iż jako prowadzący działalność skarżący figurował w ewidencji do 4 stycznia 2013 r., a jej wykreślenia dokonał 20 listopada 2015 r. W związku z niewywiązywaniem się z obowiązku opłacania składek na jego koncie płatnika składek powstały zaległości. Organ wskazał, że skarżący w oświadczeniu o stanie rodzinnym i majątkowym z 23 maja 2023 r. poinformował, że nie pracuje zarobkowo, nie pobiera świadczenia emerytalno-rentowego oraz nie pobiera zasiłków z pomocy społecznej. Pobiera świadczenie wychowawcze 500+ oraz zasiłek pielęgnacyjny w wysokości ok. 2 600,00 zł oraz dodatek mieszkaniowy w wysokości 450,00 zł. Z dołączonej do akt decyzji zmieniającej Prezydenta Miasta Krakowa z 19 grudnia 2022 r. wynika, że wysokość przysługującego skarżącemu świadczenia pielęgnacyjnego od 1 stycznia 2023 r. wynosi 2 458,00 zł. Zgodnie z orzeczeniem Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Krakowie z 24 kwietnia 2018 r. syn skarżącego do 16 października 2024 r. został zaliczony do osób niepełnosprawnych i wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Natomiast z ustaleń Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że prawo do świadczenia wychowawczego 500+ na syna przysługuje skarżącemu do 31 maja 2024 r. w wysokości 500,00 zł miesięcznie. Ze złożonych oświadczeń skarżącego wynika, że gospodarstwo domowe prowadzi wspólnie z synem lat 15. Koszty utrzymania oszacował na kwotę 3 480,00 zł, w tym: z tytułu miesięcznych opłat ok. 350,00 zł, opłat eksploatacyjnych ok. 130,00 zł, koszty związane z leczeniem ok. 1 000,00 zł, inne (internet, telefon, wyżywienie, ubezpieczenia, paliwo) 2 000,00 zł. Posiada następujące zobowiązania: z tytułu podatków w wysokości 13 000,00 zł, z tytułu zaciągniętych kredytów w kwocie 120 000,00 zł, u osób fizycznych w wysokości 130 000,00 zł. W rozmowie telefonicznej z 9 czerwca 2023 r. skarżący wyjaśnił, że nie posiada samochodu, ale użytkuje samochód brata, stąd wydatki na paliwo. Organ wskazał, że skarżący nie udokumentował jednak deklarowanych wydatków na paliwo oraz rodzaju i wysokości posiadanych zobowiązań, jedynie oświadczył, że nie są spłacane. Skarżący wskazał nadto na własne problemy zdrowotne związane z nadciśnieniem oraz na konieczność sprawowania stałej opieki nad autystycznym synem, po śmierci jego matki w styczniu [...] r. Oświadczył, że nie posiada żadnych nieruchomości oraz środków transportu. Nie podał też innych składników mienia ruchomego. Poinformował, że w wyniku pożaru mieszkania stracił wszystko, w tym gotówkę. Organ podkreślił natomiast, że skarżący nie przedłożył dokumentów na temat poniesionych strat, ubezpieczenia mieszkania i ewentualnego odszkodowania.