Wydłużenie terminu stosowania odwrotnego obciążenia dla dostaw gazu i energii
Pierwotnie ustawa o VAT przewidywała, że dostawy gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym lub uprawnień do emisji gazów cieplarnianych będą rozliczane na zasadzie odwrotnego obciążenia do 28 lutego 2025 r. Termin ten został wydłużony do końca 2026 r., co oznacza, że nie zmienią się zasady rozliczeń tych transakcji i ewidencjonowania ich w JPK_VAT.

Przewodnik po zmianach przepisów 2025 »»»
Mechanizm odwrotnego obciążenia przewiduje, że podatnikami są nabywcy lub usługobiorcy w zakresie dostawy gazu w systemie gazowym, dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, w sytuacji gdy są one dokonywane bezpośrednio lub za pośrednictwem uprawnionego podmiotu na:
- giełdzie towarowej w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych,
- rynku regulowanym lub zorganizowanej platformie obrotu (OTF) w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.
Podmioty zamierzające dokonywać ww. czynności mają obowiązek złożyć zawiadomienie naczelnikowi urzędu skarbowego przed dokonaniem pierwszej czynności.
Rozwiązanie oparte jest na art. 199a ust. 1 lit. a oraz e dyrektywy 2006/112/WE. Obecnie obowiązujące regulacje dyrektywy dają możliwość zastosowania tego rozwiązania do 31 grudnia 2026 r.
Do 28 lutego 2025 r. do dostaw gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych stosowany był mechanizm odwrotnego obciążenia, po spełnieniu warunków z art. 145e ustawy o VAT. Ustawą z dnia 24 stycznia 2025 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2025 r. poz. 222) został przedłużony termin stosowania odwrotnego obciążenia do dostaw gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. Mechanizm ten może być nadal stosowany do 31 grudnia 2026 roku.
Jakie warunki należy spełnić, aby rozliczać VAT na zasadzie odwrotnego obciążenia
Nowelizacja doprecyzowuje także, jaki status musi mieć kupujący, aby rozliczać VAT na zasadzie odwrotnego obciążenia. Dlatego po zmianie z art. 145e ustawy o VAT wynika, że nabywca musi rozliczyć VAT w przypadku zakupu gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
- w przypadku dostawy tego gazu lub tej energii – jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, którego główna działalność w odniesieniu do nabywania gazu lub energii elektrycznej polega na ich odprzedaży i którego własne zużycie tych towarów jest nieznaczne;
- w przypadku świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji – jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
- dostawa tych towarów lub świadczenie tych usług są dokonywane w ramach transakcji zawartej bezpośrednio lub za pośrednictwem uprawnionego podmiotu na giełdzie towarowej, rynku regulowanym lub Towarowej Giełdzie Energii (OTF);
- dostawcą lub usługodawcą jest zarejestrowany podatnik VAT, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 albo art. 113 ustawy o VAT.
ustawa z 24 stycznia 2025 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2025 r. poz. 222)
Na podstawie komunikatu MF z dnia 28.02.2025 r.
Oprac. Katarzyna Bogucka
Zobacz również: Jakie zmiany wprowadza nowelizacja VAT, która wchodzi w życie 1 kwietnia 2025 r. »»»
