Interpretacja indywidualna z dnia 21 lutego 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT1.4011.774.2024.6.ASZ

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 18 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W dniu 7 czerwca 2000 r. zawarła Pani z X S.A. umowę nr (...) o kredyt na cele mieszkaniowe z odroczoną spłatą należności, na podstawie której Bank udzielił Pani kredytu hipotecznego w PLN na remont domu jednorodzinnego położonego w B przy ul. A 1, na kwotę 70.000 zł. Kredyt został zabezpieczony hipoteką umowną.

Następnie w dniu 6 września 2002 r. mocą aneksu nr (...) kwota kredytu została zwiększona do 80.000 zł i przewalutowana z PLN na CHF; saldo kredytu CHF zostało ustalone przez Bank na kwotę 28.059,40 CHF.

Na podstawie umowy z dnia 16 grudnia 2013 roku Pani córka A. A przystąpiła do długu, przejmując z tego tytułu wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umowy kredytowej. Natomiast dotychczasowy drugi kredytobiorca, tj. A. A, został z tego długu zwolniony.

W związku z tym, że umowa kredytowa zawierała klauzule abuzywne, w sierpniu 2024 r. razem z drugim kredytobiorcą (Pani córką) złożyła Pani pozew do Sądu Okręgowego w C o ustalenie nieważności umowy kredytowej oraz o zasądzenie świadczenia wraz z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia. Sprawie nadano sygn. akt (...). Postanowieniem z dnia 4 września 2024 r. Sąd udzielił Paniom wnioskowanego zabezpieczenia i wstrzymał obowiązek płatności bieżących rat kapitałowo-odsetkowych.

Z zaświadczeń uzyskanych od Banku wynika, że dotychczas, tj. do dnia wniesienia pozwu, z tytułu ww. umowy kredytu razem z drugim kredytobiorcą wpłaciła Pani do Banku łącznie 157.618,71 PLN. Oznacza to, że roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia (nadpłaconego kapitału) wynosi co najmniej 77.618,71 zł (157.618,71 zł - 80.000 zł).

W toku sprawy Bank zaproponował Paniom ugodę sądową, na podstawie której umowa kredytowa ulegnie zmianie w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej; w szczególności kwota zadłużenia wyrażona w CHF mocą ugody sądowej zostanie przeliczona na PLN. W konsekwencji tejże czynności Bank na nowo przeliczy zadłużenie wynikające z umowy kredytowej, które następnie umorzy w całości.

Kwota zobowiązania, które zostanie umorzone wyniesie nie więcej niż 21.000 zł; precyzyjna kwota zostanie określona przez Bank na kilka dni przed zawarciem ugody sądowej.

Nadto, mocą ugody sądowej Bank wypłaci Paniom (Pani oraz córce) „kwotę dodatkową” w wysokości 49.800 zł, przy czym kwota ta zgodnie z postanowieniami ugody sądowej stanowi przychód kredytobiorców, przez co Bank wystawi Paniom (kredytobiorcom) PIT-11.

Konkludując:

1.kwota udzielonego kredytobiorcom kapitału w wykonaniu nieważnej umowy kredytowej wyniosła 80.000 zł;

2.łączna suma wpłat w wykonaniu spornej umowy kredytowej wynosi 157.618,71 zł;

3.Pani i córki roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia (nadpłaconego kapitału) wynosi co najmniej 77.618,71 zł;

4.bank zaproponował Paniom ugodę sądową, na podstawie której umorzy kwotę zadłużenia w kwocie nie wyższej niż 21.000 zł oraz wypłaci Paniom „kwotę dodatkową” w wysokości 49.800 zł, która zdaniem banku podlega opodatkowaniu.

Pytanie

Czy jako podatnik jest Pani zobowiązana zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych od kwoty 49.800 PLN, którą otrzyma Pani wspólnie z drugim kredytobiorcą od Banku w wyniku realizacji ugody sądowej tytułem „kwoty dodatkowej”?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, „kwota dodatkowa” w wysokości 49.800 zł zaproponowana przez Bank nie stanowi przychodu do opodatkowania. Jako kredytobiorca wpłaciła Pani bowiem razem z drugim kredytobiorcą wcześniej do Banku kwotę dużo wyższą niż tę proponowaną przez bank.

W konsekwencji otrzyma Pani jedynie od Banku środki będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z Pani środków oraz środków drugiego kredytobiorcy. Kwota otrzymana na podstawie ugody z Bankiem nie spowoduje więc faktycznego przyrostu w Pani majątku, ani w majątku drugiego kredytobiorcy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Ustawodawca określił co jest przychodem w art. 11 ust. 1 ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawodawca odróżnia przy tym przysporzenia, które mają charakter:

·pieniężny – pieniądze i wartości pieniężne;

·niepieniężny – świadczenia w naturze (otrzymane rzeczy lub prawa), nieodpłatne świadczenia inne niż świadczenia w naturze (otrzymane usługi lub świadczenia polegające na udostępnianiu rzeczy lub praw).

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Otrzymanie nieodpłatnego świadczenia następuje w stosunku dwustronnym – świadczeniodawca ma wolę przekazania czegoś nieodpłatnie, a świadczeniobiorca godzi się na przyjęcie takiego świadczenia.

Instytucja kredytu jest uregulowana przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646). Zgodnie z art. 69 ust. 1 tej ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej co do zasady są obojętne podatkowo. Uzyskana kwota kredytu nie jest przychodem, ponieważ nie jest definitywnym przysporzeniem majątkowym kredytobiorcy – kredytobiorca musi ją zwrócić kredytodawcy. Jednocześnie spłata kwoty kredytu oraz spłata odsetek co do zasady nie jest kosztem uzyskania przychodu.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że zamierza Pani zawrzeć ugodę z Bankiem. Celem ugody jest zakończenie sporu dotyczącego niedozwolonych klauzul zawartych w umowie kredytu. Na mocy ugody ma dojść do zmiany Umowy kredytu w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej. Warunki Ugody przewidują na nowo przeliczenie zadłużenia wynikającego z umowy kredytowej, a następnie umorzenie go w całości. Bank zobowiązał się do wypłaty na rzecz Pani oraz córki kwoty dodatkowej w wysokości 49.800 zł.

Z informacji przedstawionych przez Panią we wniosku wynika, że kwota dodatkowa, którą ma Pani otrzymać od banku na mocy przyszłej ugody, mieści się w kwocie wpłacanej przez Panią podczas spłaty kredytu hipotecznego. Jej otrzymanie nie spowoduje po Pani stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. W konsekwencji pieniądze te nie są przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ich uzyskanie nie skutkuje po Pani stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ta interpretacja dotyczy tylko Pani sytuacji prawnopodatkowej i nie wywołuje skutków prawnych dla Pani córki.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.