Mandat włodarza gminy – kiedy wygasa przed końcem kadencji
Wójt, burmistrz, prezydent może utracić mandat z przyczyn określonych w art. 492 par. 1 kodeksu wyborczego. O tym, jak wiele jest wątpliwości co do spełnienia tych przesłanek, świadczy liczba spraw trafiających do sądów administracyjnych. Orzecznictwo nie tylko uzupełnia braki legislacyjne, lecz także wskazuje na potrzebę doprecyzowania przepisów, szczególnie w przypadkach wymagających oceny, takich jak np. trwała niezdolność do pełnienia funkcji. Z tego względu istotne znaczenie ma nie tylko znajomość przepisów, lecz także aktualnej linii orzeczniczej.
Najczęstszą przyczyną wygaśnięcia mandatu włodarza jest upływ ustawowego okresu urzędowania. Pozostałe sytuacje, w których dochodzi do pozbawienia funkcji, zostały enumeratywnie wymienione we wspomnianym art. 492 par. 1 kodeksu wyborczego (dalej: k.w.).
Ramka 1
Przesłanki ustawowe
©℗
Mandat wójta (burmistrza, prezydenta miasta) wygasa w przypadku:
1) odmowy złożenia ślubowania,
2) niezłożenia w ustawowych terminach oświadczenia o stanie majątkowym,
3) pisemnego zrzeczenia się mandatu,
4) utraty prawa wybieralności lub braku tego prawa w dniu wyborów,
5) objęcia urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej;
6) naruszenia zakazów łączenia funkcji burmistrza z wykonywaniem innych funkcji lub prowadzeniem działalności gospodarczej, określonych w odrębnych ustawach,
7) wyboru na posła na Sejm, senatora albo posła do Parlamentu Europejskiego,
8 orzeczenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji – na okres co najmniej do końca kadencji,
9) śmierci,
10) odwołania w drodze referendum,
11) odwołania przez premiera,
12) zmian w podziale terytorialnym polegających na włączeniu jednej gminy do drugiej albo połączeniu dwóch lub więcej gmin w jedną.
Skutki wygaśnięcia mandatu określa art. 28d ustawy o samorządzie gminnym (dalej: u.s.g.). Zgodnie z tym przepisem w przypadku wygaśnięcia mandatu wójta (burmistrza, prezydenta miasta) przed końcem kadencji przeprowadza się wybory przedterminowe na zasadach przewidzianych w k.w. Wyjątkiem są sytuacje, gdy wybory przedterminowe miałyby się odbyć w okresie:
POTRZEBUJESZ POMOCY?