Mały podatnik 2026 – preferencje w podatkach dochodowych i VAT

Status małego podatnika VAT, PIT lub CIT uprawnia do skorzystania z określonych preferencji podatkowych, czy też korzystniejszego sposobu rozliczania. To spore ułatwienie, zwłaszcza dla przedsiębiorców rozpoczynających działalność. Od 1 stycznia 2026 r. małym podatnikiem będzie podatnik, którego przychód ze sprzedaży w poprzednim roku nie przekroczył 8 517 000 zł. Obecnie limit ten wynosi 8 569 000 zł.

Limity podatkowe 2026

Mały podatnik - przywileje w PIT i CIT

Status małego podatnika PIT i CIT to preferencje podatkowe, które pozwalają przedsiębiorcom korzystać z kilku znaczących uproszczeń i ulg podatkowych. Podatnicy zaliczani do tej kategorii mogą skorzystać m.in. z możliwości kwartalnego rozliczania podatku dochodowego i preferencyjnej stawki opodatkowania CIT.

Mali podatnicy PIT i CIT oraz podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą, w związku z nabyciem środka trwałego mają prawo do skorzystania z preferencyjnej amortyzacji do limitu 50 000 euro albo zasad dotyczących jednorazowej amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych (do 100 000 zł). Muszą dokonać w tym zakresie wyboru. Limit jednorazowej amortyzacji w 2026 roku wyniesie 213 000 zł.

Jednorazowej amortyzacji nie mogą stosować podmioty rozpoczynające działalność (podatnicy CIT), które zostały utworzone m.in. przez osoby fizyczne, które wniosły na poczet kapitału nowo utworzonego podmiotu uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty co najmniej 10 000 euro. W 2026 r. limit ten będzie nadal wynosił 43 000 zł.

W 2026 r. mały podatnik skorzysta z 9 proc. stawki CIT, jeśli:

• jego przychody za 2025 r. nie przekroczą 8 517 000 zł (wraz z należnym VAT) – stosuje się kurs na pierwszy dzień roboczy października 2025 r.
• bieżące przychody w 2026 r. nie przekroczą 2 mln euro (bez należnego VAT) – według kursu na pierwszy dzień roboczy stycznia 2026 r.

Mały podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych »

Mały podatnik podatku dochodowego od osób prawnych »

Jednorazowa amortyzacja w podatku dochodowym od osób fizycznych »

Mały podatnik VAT - limit w 2026 roku

Zgodnie z art. 2 pkt 25 ustawy o VAT w 2026 r. małymi podatnikami w rozumieniu ustawy o VAT będą:

• podatnicy-pośrednicy (tj. podatnicy prowadzący przedsiębiorstwa maklerskie, zarządzający funduszami inwestycyjnymi, zarządzający alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz będący agentami, zleceniobiorcami lub innymi osobami świadczącymi usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu), jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) w 2025 r. nie przekroczyła 192 000 zł (obecnie jest to 193 000 zł),

• pozostali podatnicy, u których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) w 2025 r. nie przekroczyła 8 517 000 zł (obecnie jest to 8 569 000 zł).

Mały podatnik VAT od 1 stycznia 2026 roku »>

Metoda kasowa i kwartalne rozliczenie VAT

W metodzie kasowej rozliczenie podatku należnego jest zależne od otrzymania płatności od nabywcy towaru czy usługi. Wcześniej podatnik nie ma obowiązku rozliczać faktury sprzedażowej w JPK. Z drugiej strony odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych dokonujemy w okresie, w którym zapłaciliśmy za fakturę. VAT należny trzeba jednak rozliczyć, bez względu na zapłatę, gdy spełnione są łącznie dwa warunki:

1. transakcja jest dokonywana na rzecz osób prywatnych lub firm, które nie są czynnymi podatnikami VAT,

2. minęło 180 dni licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 21 ustawy VAT).

O wyborze metody kasowej informujemy naczelnika urzędu skarbowego poprzez złożenie formularza VAT-R. Druk należy złożyć najpóźniej z końcem miesiąca poprzedzającego okres, od którego metoda kasowa ma być stosowana.

Mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową, składają (z pewnymi wyjątkami) deklaracje podatkowe za okresy kwartalne do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.

Mały podatnik, który zdecydował się na kwartalne rozliczanie VAT bez metody kasowej, musi na piśmie zawiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego najpóźniej do 25 dnia drugiego miesiąca kwartału, za który po raz pierwszy zostanie złożona kwartalna deklaracja VAT (art. 99 ust. 3 ustawy o VAT). W tym celu należy złożyć aktualizację zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R.

Kwartalne rozliczenie podatnika na zasadach ogólnych różni się od miesięcznego rozliczenia m.in. tym, że VAT płacony jest kwartalnie i o zwrot VAT też można wystąpić raz na kwartał. Termin powstania obowiązku podatkowego i termin odliczeń VAT są takie same jak dla rozliczających się miesięcznie.

Niektórzy podatnicy z dniem 1 stycznia 2026 r. utracą status małego podatnika VAT, a tym samym stracą prawo do rozliczania się metodą kasową, a także prawo do rozliczeń kwartalnych VAT. W przypadku rozliczeń kwartalnych w odmiennej sytuacji są tylko podatnicy korzystający z estońskiego CIT. Podatnik rozliczający dochody według estońskiego CIT będzie mógł rozliczać VAT kwartalnie w 2026 r. gdy wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w 2025 r. kwoty 17 034 000 zł.

Oprac. Katarzyna Bogucka