Interpretacja indywidualna z dnia 9 października 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.813.2025.1.AM

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 sierpnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 13 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT transakcji wniesienia składników materialnych i niematerialnych do nowo utworzonej spółki na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pan A. B. (dalej jako: „Wnioskodawca”) od (…) 1995 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą (…) (dalej jako: „JDG”). JDG jest podmiotem oferującym (…) (dalej jako: „Działalność X”). JDG dysponuje wszystkimi technologiami (…).

Wnioskodawca w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej w zakresie podatku dochodowego jest opodatkowany podatkiem liniowym w rozumieniu art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako: „Ustawa o PIT”), a także jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej jako: „VAT”). Ewidencja JDG prowadzona jest w formie książki przychodów i rozchodów.

Aktualnie Wnioskodawca rozważa wniesienie prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa w zakresie Działalności X, które stanowi zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych (dalej jako: „Przedsiębiorstwo”) w drodze aportu do podmiotu powiązanego - spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: „Spółka”).

Na Przedsiębiorstwo Wnioskodawcy składają się m.in.:

·aktywa trwałe,

·aktywa obrotowe,

·stany magazynowe,

·środki trwałe,

·nieruchomości,

·komputery i urządzenia biurowe,

·oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo (logo),

·meble biurowe i inne,

·środki transportu,

·towary,

·środki pieniężne,

·należności,

·zobowiązania,

·rachunek bankowy,

·oprogramowanie (księgowe i inne),

·materiały marketingowe,

·pracownicy,

·umowy,

·baza klientów i dostawców,

·strona internetowa.

Spółka, do której zostanie wniesiony aport, będzie nowo zawiązaną spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, która będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich otrzymywania. Po wniesieniu aportu nowoutworzona spółka również będzie funkcjonować pod nazwą (...).

Przedmiotem aportu do Spółki będzie całość Przedsiębiorstwa - z wyłączeniem:

i.nieruchomości (działki wraz z położonymi na nich budynkami w postaci hal produkcyjnych i magazynowych - dalej jako: „Nieruchomości”) oraz

ii.środków trwałych związanych z (...) (dalej jako: „Wyłączone Aktywa”).

Ad i.

W odniesieniu do przedmiotowych Nieruchomości należy zaznaczyć, iż właścicielem działek, na których posadowione są budynki wykorzystywane w prowadzonej Działalności X, jest Wnioskodawca jako osoba fizyczna wraz z żoną. W związku z tym, Nieruchomości te nie mogą być częścią aportu Przedsiębiorstwa, gdyż nie stanowią własności JDG.

Z chwilą wniesienia aportu do Spółki zostanie zawarta umowa dzierżawy Nieruchomości pomiędzy Wnioskodawcą (osobą fizyczną) a Spółką. Na podstawie powyższej umowy Spółka będzie realnie korzystać z Nieruchomości, które stanowią integralną część Przedsiębiorstwa tworzącego aport.

Ad ii.

Wyłączone Aktywa obejmują środki trwałe przeznaczone do wykonywania działalności w zakresie (...). W przeszłości w intencji Wnioskodawcy Wyłączone Aktywa były związane z próbą utworzenia odrębnego działu (...) w ramach JDG. Plany te nie zostały w pełni wdrożone, a w związku ze zmianą koncepcji biznesowej nie są obecnie używane przez JDG.

Wyłączone Aktywa nie są w żaden sposób związane z Działalnością X tworzącą Przedsiębiorstwo, w związku z czym nie mogą być przedmiotem aportu. W przyszłości, w zależności od planów biznesowych, JDG może rozpocząć prowadzenie innego rodzaju działalności lub dokonać sprzedaży Wyłączonych Aktywów. Same w sobie Wyłączone Aktywa nie tworzą zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorstwo wnoszone aportem do Spółki (bez Nieruchomości oraz Wyłączonych Aktywów) będzie posiadało pełną zdolność do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielny podmiot, a z ww. Nieruchomości będzie korzystało na podstawie wskazanej umowy dzierżawy zawartej przez Wnioskodawcę ze Spółką. Wnioskodawca planuje zaprzestania w następstwie dokonanego aportu prowadzenia Działalności X, natomiast Spółka jako nabywca ma zamiar kontynuować działalność w zakresie prowadzonym dotychczasowo przez JDG, przy pomocy składników objętych aportem.

Tak więc przedmiotem planowanej transakcji wniesienia aportu do Spółki będzie Przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy kodeks cywilny (dalej jako: „Kodeks Cywilny”), definiujące przedsiębiorstwo jako zorganizowany zespół składników, służący prowadzeniu działalności gospodarczej.

Podkreślić należy również, że na płaszczyźnie organizacyjnej i funkcjonalnej, wnoszone składniki majątkowe (Przedsiębiorstwo) będą stanowić samodzielną całość operacyjną, zdolną do funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Przedsiębiorstwo prowadzi sprzedaż w sposób ciągły oraz na bieżąco składa zamówienia u dostawców i odbiera zamówienia od odbiorców. Realizacja tych zobowiązań będzie kontynuowana przez Spółkę, w oparciu o know-how, ustalenia, wewnętrzne regulaminy, sposób zarządzania, strukturę a także inne ustalone zasady działania, które w całości przeniesione zostaną na Spółkę, w ramach której bieżąca działalność będzie kontynuowana.

W Przedsiębiorstwie Wnioskodawcy są zatrudnieni pracownicy, którzy po wniesieniu Przedsiębiorstwa aportem do Spółki, będą zatrudnieni w Spółce. Z punktu widzenia pracowniczego dojdzie do przejścia zakładu pracy zgodnie z art. 23¹ kodeksu pracy.

W oparciu o przedmiot przekazania (aport) możliwe będzie samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej w tym obszarze, co będzie potwierdzała nieprzerwana ciągłość analogicznej działalności przedsiębiorstwa będącego przedmiotem aportu.

Tak jak wcześniej wskazano, Przedsiębiorstwo posiada własne kontakty handlowe, rozpoznawalną markę, towar, środki trwałe i wyposażenie wykorzystywane na potrzeby tej działalności.

W wyniku dokonania aportu Spółka przyjmie dla celów podatkowych składniki majątku wchodzące w skład Przedsiębiorstwa w wartości wynikającej z prowadzonych ksiąg podatkowych podmiotu wnoszącego ten wkład (JDG).

Pytanie

Czy opisany we wniosku aport Przedsiębiorstwa do Spółki będzie czynnością wyłączoną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W świetle art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W Ustawie o VAT, podobnie jak w Ustawie o PIT, ustawodawca nie zdefiniował pojęcia „transakcji zbycia”. Rozważając jednak zakres przedmiotowy ustaw, zbycie należy rozumieć jako wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, aport, itp. (tak wskazuje interpretacja indywidualna Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 sierpnia 2018 r. 0114-KDIP1-4012.365.2018.2.ISK).

Zaznaczyć należy, że przepisy Ustawy o VAT nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Zgodnie natomiast z art. 5a pkt 3 ustawy PIT, ilekroć w powyższym akcie prawnym jest mowa o przedsiębiorstwie, oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ Kodeksu Cywilnego. Stosownie do art. 55¹ Kodeksu Cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1.oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2.własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3.prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4.wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5.koncesje, licencje i zezwolenia;

6.patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7.majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8.tajemnice przedsiębiorstwa;

9.księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Sformułowanie zawarte w art. 55¹ Kodeksu Cywilnego, tj., że - „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu Cywilnego. Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu Cywilnego jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.

W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 55² Kodeksu Cywilnego, czynność prawna, mająca za przedmiot przedsiębiorstwo, obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. Wniesienie wkładu niepieniężnego w postaci aportu Przedsiębiorstwa do Spółki, bez Nieruchomości, będzie czynnością mającą za przedmiot Przedsiębiorstwo, z tymi właśnie wyłączeniami.

W tym miejscu należy wskazać, że jak wynika z powołanego art. 55² Kodeksu Cywilnego, strony - poza wyłączeniami wynikającymi z przepisów szczególnych - mają pozostawioną swobodę co do tego, jakie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynności prawnej, z tym że swoboda w wyłączeniu poszczególnych składników nie może iść tak daleko, aby zakres wyłączeń przekreślił istotę przedsiębiorstwa określoną w art. 55¹ Kodeksu Cywilnego. Dlatego też zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo. Natomiast wyłączenie z aportu niektórych składników wchodzących w skład Przedsiębiorstwa nie wyklucza uznania, iż mamy do czynienia z aportem całego Przedsiębiorstwa, która to czynność pozostaje poza zakresem VAT. Istotne jest jednak, aby przedmiotem aportu były bezwzględnie te elementy, które umożliwiają kontynuowanie działalności gospodarczej.

Zarówno wyłączenie Nieruchomości, jak i Wyłączonych Aktywów z przedmiotu aportu nie wpłynie w żaden sposób na ocenę wnoszonego aportu jako przedsiębiorstwa - w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu Cywilnego. Zgodnie z obowiązującym prawodawstwem, prawo do korzystania z nieruchomości niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej można uzyskać również w innej formie niż przez własność, tj. np. poprzez wynajem lub dzierżawę (co w omawianym przypadku będzie miało miejsce).

Dla niezależnego działania gospodarczego Przedsiębiorstwu nie jest niezbędna własność Nieruchomości. Całkowicie wystarczającym jest zagwarantowanie Przedsiębiorstwu, w ramach Spółki, prawa korzystania z Nieruchomości na podstawie umowy dzierżawy.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z aportem wszystkich składników majątkowych Przedsiębiorstwa (niezbędne zaplecze techniczne, zapasy, pracownicy, środki pieniężne, rozpoznawalne logo, markę, itp.) niezbędnych do realizacji jego zadań, co będzie potwierdzała płynna kontynuacja wszelkich działań rozpoczętych i realizowanych przez Przedsiębiorstwo w ramach działalności Wnioskodawcy, po wniesieniu Przedsiębiorstwa do Spółki.

Po planowanym przeniesieniu Przedsiębiorstwo będzie kontynuowało działalność w oparciu o te same plany i ramy działania, jak w przypadku Wnioskodawcy.

Wymienione wyżej składniki Przedsiębiorstwa stanowią zorganizowany kompleks majątkowy przeznaczony do prowadzenia określonej działalności. Poszczególne składniki pozostaną ze sobą w relacjach funkcjonalnych i organizacyjnych, które czynią z nich całość zdolną do kontynuacji określonej działalności - a to jest właśnie Przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu Cywilnego. Aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako Przedsiębiorstwo, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Przedsiębiorstwo tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. To wzajemne powiązanie składników aportu - funkcjonalne, organizacyjne i całościowe - stworzy z przedmiotu aportu Wnioskodawcy do Spółki właśnie Przedsiębiorstwo.

Warto zaznaczyć, że Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25 kwietnia 2018 r. sygn. akt I FSK 1204/16 wyjaśnił, że „dla zbycia przedsiębiorstwa wystarczające jest przeniesienie na nabywcę minimum środków pozwalających na kontynuowanie realizowanej uprzednio w tym przedsiębiorstwie działalności gospodarczej.”

Ponadto w wyroku z 10 marca 2011 r. sygn. akt I FSK 1062/10 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie podtrzymał stanowisko Sądu I instancji i uznał, że wyłączenie ze składników przedsiębiorstwa nieruchomości i zagwarantowanie nabywcy możliwości korzystania z takich nieruchomości na podstawie umowy najmu sprawia, że nadal przedmiotem transakcji zbycia (aportu) będzie właśnie przedsiębiorstwo.

Również w interpretacji indywidualnej z 21 sierpnia 2019 r. nr 0113-KDIPT1-3.4012.314.2019.2.MK zaprezentowano stanowisko, zgodnie z którym „jak wynika z opisu sprawy przedmiotem aportu będą kluczowe elementy, które umożliwiają kontynuowanie działalności gospodarczej. Zespół składników majątkowych wniesionych aportem (tj. przedsiębiorstwo z wyłączeniem nieruchomości) będzie stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym i będzie mieć możliwość samodzielnego działania i kontynuowania dotychczasowej działalności.”

W rozpatrywanej sprawie z czynności zbycia majątku przedsiębiorstwa wyłączone zostaną co prawda Nieruchomości, jednakże nie wpłynie to na możliwość kontynuowania działalności Przedsiębiorstwa, gdyż będą one przedmiotem długotrwałej umowy dzierżawy. Spółka, do której wniesiony zostanie aport w postaci Przedsiębiorstwa z wyłączeniem Nieruchomości, będzie kontynuowała dotychczasową działalność Wnioskodawcy w niezmienionym zakresie.

W związku z powyższym, strony transakcji dysponują swobodą w zakresie określenia, które składniki Przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynność prawnej, a które z jej zakresu wyłączyć. W doktrynie również przyjmuje się, że przepis art. 55² Kodeksu Cywilnego zezwala stronie dokonującej czynność prawnej (stronom umowy), na wyłączenie określonego składnika przedsiębiorstwa, a jak zauważył Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 8 stycznia 1997 r. sygn. akt I ACr 527/96 „Wyłączenie z przekazania poszczególnych składników jego mienia nie oznacza, że czynność prawna nie obejmuje zbycia przedsiębiorstwa (art. 552 Kodeksu Cywilnego)”.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w rozpatrywanej sprawie zostaną spełnione wszystkie wskazane powyżej przesłanki do uznania składników materialnych i niematerialnych, wchodzących w skład prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej i mających być przedmiotem aportu do Spółki, za Przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 55¹ Kodeksu Cywilnego. Tym samym, planowana przez Wnioskodawcę transakcja wniesienia ww. majątku aportem do Spółki będzie stanowić transakcję zbycia, o której mowa w art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT, oraz będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na tej podstawie.

Pojęcie zbycia należy rozumieć jako wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem tych czynności jako właściciel. Dlatego czynność wniesienia aportem Przedsiębiorstwa do Spółki będzie zatem formą zbycia Przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT, który stanowi, iż przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Dlatego w konsekwencji ta czynność (jako rodzaj zbycia) nie będzie podlegać podatkowi VAT.

Reasumując, transakcję zbycia przez Wnioskodawcę Przedsiębiorstwa bez Nieruchomości oraz Wyłączonych Aktywów, poprzez jej aport do Spółki, należy uznać za transakcję zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT, wobec powyższego należy uznać, że czynność ta nie będzie podlegała przepisom Ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy:

Regulacje art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są tu wymienione te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te – chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług – nie podlegają opodatkowaniu.

Ustawodawca nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy, „transakcję zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu).

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Należy zauważyć, że powyższa regulacja stanowi implementację art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym:

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1071), zwanej dalej „Kodeks cywilny”. Zgodnie z tym przepisem:

Nie wszystkie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa są na tyle istotne, by bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa. O tym, jakie konkretnie składniki muszą być przeniesione na nabywcę, aby można było uznać, że nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują okoliczności faktyczne. Każdorazowo należy więc badać okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją.

Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. W szczególności, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak aby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Oznacza to, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że jest zdolny do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego:

Należy zauważyć, że powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w ww. przepisie określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi jednak stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład części przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie lub jego zorganizowanej części zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Aby zatem, w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników mógł zostać zakwalifikowany jako przedsiębiorstwo, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej – musi się ona odznaczać pełną odrębnością, niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Transakcja mająca za przedmiot zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce jedynie wówczas, gdy wymienione w art. 55¹ Kodeksu cywilnego elementy (o ile występują w danym stanie faktycznym), zostaną przekazane nabywcy. Na gruncie przytaczanego przepisu, istnieje możliwość umownego wyłączenia pewnych elementów z transakcji zbycia przedsiębiorstwa, ale tylko wówczas, gdy elementy te nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa. W przeciwnym przypadku, danej transakcji nie można uznać za zbycie przedsiębiorstwa.

Zakres powyższego wyłączenia z zakresu opodatkowania zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

Natomiast w wyroku C-444/10 z dnia 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy. W tym zakresie Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Trybunał rozpatrujący sprawę uznał, że przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu wspólnotowych regulacji VAT wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej.

Ponadto, w wyroku z 21 czerwca 2012 r., sygn. I FSK 1586/11 NSA zauważył, że „Sam tylko fakt wyłączenia jakiegokolwiek składnika majątku nie pozwala na stwierdzenie, że już z tego powodu przedmiotem zbycia nie jest zorganizowana część przedsiębiorstwa, bowiem decydującą jest okoliczność, czy przy użyciu tej części można samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. (…) Jeśli wyłączenie określonego składnika nie pozbawi wydzielonego kompleksu majątkowego cech przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części, to zbycie w takiej postaci nie podlega podatkowi od towarów i usług”.

W wyroku NSA z 28 sierpnia 2013 r., sygn. akt II FSK 2529/11 stwierdzono: „Żaden z przepisów prawa powoływanych przez Sąd pierwszej instancji oraz wnoszącego skargę kasacyjną nie zawiera wprost, dosłownie i jednoznacznie wymogu, zgodnie z którym dla bytu prawnego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części niezbędne jest prawo własności nieruchomości. Organy podatkowe nie ustaliły też w sprawie, że składniki wnoszonego aportem przedsiębiorstwa (...) nie mogły funkcjonować jako zorganizowana część przedsiębiorstwa bez prawa własności nieruchomości albo też z wykorzystaniem innych nieruchomości niż te, których podatnik nie wniósł do spółki. Istotne znaczenie ma również podnoszona przez Sąd pierwszej instancji okoliczność, że w dniu wniesienia – otrzymania aportu spółka kapitałowa otrzymała także, tytułem dzierżawy, prawo do przywoływanych powyżej nieruchomości”.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z opisu sprawy wynika, że od 1995 r. prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą (...) (dalej jako: „Działalność X”) i jest Pan zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Rozważa Pan wniesienie prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa w zakresie Działalności X, które stanowi zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych (dalej jako: „Przedsiębiorstwo”) w drodze aportu do podmiotu powiązanego – nowo zawiązanej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: „Spółka”). Po wniesieniu aportu nowoutworzona spółka również będzie funkcjonować pod nazwą (...).

Przedmiotem aportu do Spółki będzie całość Przedsiębiorstwa - z wyłączeniem:

·nieruchomości (działki wraz z położonymi na nich budynkami w postaci hal produkcyjnych i magazynowych), z uwagi na to, że właścicielem działek, na których posadowione są budynki wykorzystywane w prowadzonej Działalności X, jest Pan jako osoba fizyczna wraz z żoną. W związku z tym, nieruchomości te nie mogą być częścią aportu Przedsiębiorstwa, gdyż nie stanowią własności JDG.

·środków trwałych związanych z (...), które obejmują środki trwałe przeznaczone do wykonywania działalności w zakresie (...). W przeszłości ww. środki trwałe były związane z próbą utworzenia odrębnego działu (...) w ramach JDG. Plany te nie zostały w pełni wdrożone, a w związku ze zmianą koncepcji biznesowej nie są obecnie używane przez JDG. Ww. środki trwałe nie są w żaden sposób związane z Działalnością X tworzącą Przedsiębiorstwo, w związku z czym nie mogą być przedmiotem aportu.

Z chwilą wniesienia aportu do Spółki zostanie zawarta umowa dzierżawy nieruchomości pomiędzy Panem (jako osobą fizyczną) a Spółką.

Dodatkowo dojdzie do przeniesienia do nowo utworzonej Spółki wszystkich pracowników.

Wskazał Pan, że przedmiotem planowanej transakcji wniesienia aportu do Spółki będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy kodeks cywilny.

Przedsiębiorstwo wnoszone aportem do Spółki (bez nieruchomości oraz środków trwałych związanych z (...)) będzie posiadało pełną zdolność do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielny podmiot, a z ww. nieruchomości będzie korzystało na podstawie wskazanej umowy dzierżawy zawartej przez Pana ze Spółką. W następstwie dokonanego aportu planuje Pan zaprzestanie prowadzenia Działalności X, natomiast Spółka jako nabywca ma zamiar kontynuować działalność w zakresie prowadzonym dotychczasowo przez Pana, przy pomocy składników objętych aportem.

Na moment sprzedaży opisanych we wniosku składników majątkowych i niemajątkowych nabywcy składniki te będą stanowiły wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania.

Podkreślić należy, że przedmiotem sprzedaży będzie całość składników materialnych i niematerialnych (w tym też zobowiązania) wykorzystywanych przez Pana do prowadzenia swojej działalności gospodarczej w zakresie Działalności X, z wyłączeniem ze sprzedaży jedynie nieruchomości (które są własnością Pana i Pana żony i zostaną udostępnione Spółce na podstawie umowy dzierżawy) oraz środków trwałych związanych z (...) (które nie są w żaden sposób związane z Działalnością X).

Analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz przywołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do stwierdzenia, że przedmiotem transakcji będzie przedsiębiorstwo, tj. zespół składników majątkowych i niemajątkowych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresieDziałalności X.

Jak wynika z opisu sprawy, na płaszczyźnie organizacyjnej i funkcjonalnej, wnoszone składniki majątkowe (Przedsiębiorstwo) będą stanowić samodzielną całość operacyjną, zdolną do funkcjonowania w obrocie gospodarczym, a nabywca po zawarciu transakcji będzie prowadził działalność gospodarczą w oparciu o nabyte składniki majątku, a także przy wykorzystaniu pracowników zatrudnianych do tej pory przez Pana.

W niniejszej sprawie z czynności zbycia majątku przedsiębiorstwa co prawda wyłączone zostaną nieruchomości, jednakże zostaną one udostępnione Spółce na podstawie umowy dzierżawy, dzięki czemu Spółka będzie mogła nadal prowadzić działalność gospodarczą. Z opisu sprawy wynika, że wyłączenie nieruchomości nie wpłynie w żaden sposób na możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przez Spółkę. Ponadto brak przekazania nieruchomości również nie przesądza o braku zbycia przedsiębiorstwa.

Zatem opisane we wniosku przedsiębiorstwo będzie posiadało pełną zdolność do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielny podmiot.

Kierując się zatem przedstawionym powyżej opisem sprawy, stwierdzić należy, że w rozpatrywanym przypadku pomimo wyłączenia nieruchomości oraz środków trwałych związanych z (...), zostaną spełnione wszystkie wskazane powyżej przesłanki do uznania składników materialnych i niematerialnych, wchodzących w skład prowadzonej przez Pan działalności gospodarczej i mających być przedmiotem transakcji, za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, że zespół składników, który będzie stanowił przedmiot transakcji – jak Pan wskazał – jest przedsiębiorstwem, w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, w konsekwencji jego sprzedaż będzie wyłączona spod działania przepisów ustawy, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Tym samym uznałem Pana stanowisko za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Informuję, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Wskazuję, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność, a Pan ponosi wszelkie negatywne konsekwencje przedstawienia opisu sprawy niezgodnego z rzeczywistością. Zatem w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.