Interpretacja indywidualna z dnia 30 października 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.790.2025.1.SR
Odpłatne udostępnianie przez Gminę stanowisk handlowych i pawilonów, odbywane na podstawie umów cywilnoprawnych, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, a Gminie przysługuje prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących związane z tym wydatki.
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
9 października 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 października 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. 2024, poz. 1465 ze zm.; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje zadania własne (określone m.in. w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym) samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne.
Do zadań własnych Gminy wymienionych w ustawie o samorządzie gminnym należą m.in. sprawy z zakresu targowisk i hal targowych (art. 7 ust. 1 pkt 11 ustawy o samorządzie gminnym).
Mając na uwadze powyższe, Gmina w ramach swojej działalności prowadzi targowisko (dalej: „Targowisko”), obejmujące plac targowy oraz pawilony handlowe. Targowisko stanowi własność Gminy i to Gmina jest podmiotem odpowiedzialnym za zarządzanie i utrzymanie Targowiska.
Warunkiem koniecznym prowadzenia handlu na placu targowym jest uiszczenie opłaty za rezerwację stanowiska handlowego (dalej: „opłata rezerwacyjna”) lub - w przypadku braku wniesienia opłaty rezerwacyjnej - dziennej opłaty eksploatacyjnej (dalej: „opłata eksploatacyjna”). Podmioty, które nie uiszczą opłaty rezerwacyjnej ani opłaty eksploatacyjnej nie mogą prowadzić działalności na terenie placu targowego. Wysokość ww. opłat i warunki ich uiszczania są uregulowane w stosownej uchwale Rady Miejskiej.
Pawilony handlowe natomiast udostępniane są osobom chcącym prowadzić handel na Targowisku wyłącznie na podstawie odpłatnych umów najmu.
Wszystkie ww. czynności realizowane są przez Gminę na podstawie umów cywilnoprawnych, a pobrane opłaty Gmina następnie wykazuje w swojej deklaracji VAT i odprowadza od nich podatek VAT należny.
Poza opłatą rezerwacyjną oraz opłatą eksploatacyjną podmioty, które zamierzają prowadzić działalność handlową na placu targowym, zobowiązane są do wniesienia tzw. opłaty targowej. Opłata targowa stanowi daninę publiczną, wprowadzoną przez Gminę na mocy art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 707 ze zm.).
Gmina zaznacza, że pobierana opłata targowa nie stanowi ekwiwalentu względem udostępnienia stanowiska handlowego. Jest to bowiem danina wymagana od wszystkich podmiotów zajmujących się handlem na terenie Gminy, poza budynkami lub ich częściami, niezależnie od miejsca i czasu prowadzenia tego handlu (tj. opłata ta pobierana jest od podmiotów handlujących poza budynkami w dowolnym miejscu na terenie Gminy, jak również od podmiotów handlujących na terenie placu targowego).
W związku z funkcjonowaniem Targowiska, Gmina ponosi liczne wydatki związane z jego utrzymaniem, w tym np. za obsługę, energię elektryczną, utrzymanie czystości oraz wydatki związane z remontami czy modernizacją Targowiska (dalej: „Wydatki”).
Wydatki są każdorazowo dokumentowane wystawianymi przez dostawców/wykonawców na Gminę fakturami VAT, na których Gmina oznaczona jest jako nabywca przedmiotowych towarów i usług.
Pytania
1. Czy udostępnianie przez Gminę stanowisk handlowych/pawilonów handlowych za poborem opłaty rezerwacyjnej/opłaty eksploatacyjnej/na podstawie odpłatnych umów najmu podlega opodatkowaniu VAT?
2. Czy Gminie przysługuje pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących Wydatki?
Państwa stanowisko w sprawie
1. Zdaniem Gminy, udostępnianie stanowisk handlowych/pawilonów handlowych za poborem opłaty rezerwacyjnej/opłaty eksploatacyjnej/na podstawie odpłatnych umów najmu podlega opodatkowaniu VAT.
2. Zdaniem Gminy, Gminie przysługuje pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących Wydatki.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Ad 1.
Gmina jako podatnik VAT
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Jako że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.
Zatem w przypadku, gdy Gmina realizuje należące do niej zadania na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, działając we własnym imieniu i na własny rachunek - powinna być ona traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa w sposób analogiczny do tych podmiotów.
Mając na uwadze powyższe należy uznać, że Gmina, pobierając opłatę rezerwacyjną lub opłatę eksploatacyjną za rezerwację stanowisk handlowych oraz pobierając czynsz z tytułu wynajmu lokali w pawilonach handlowych, działa w charakterze podatnika VAT.
Udostępnienie stanowisk handlowych oraz wynajem lokali w pawilonach handlowych jako czynności opodatkowane VAT
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. W świetle tego zapisu, działalność Gminy polegająca na odpłatnym udostępnianiu stanowisk handlowych oraz wynajmie lokali w pawilonach handlowych jest działalnością gospodarczą („wszelka działalność usługodawców”).
Stosownie do treści art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.
Z brzmienia powołanych przepisów wynika, że pojęcia dostawy towarów i świadczenia usług na gruncie ustawy o VAT uzupełniają się w tym sensie, że co do zasady, czynności podejmowane przez podatników należy uznać za świadczenie usług, o ile nie stanowią one dostawy towarów. Takie skonstruowanie zakresu czynności opodatkowanych prowadzi do zapewnienia zasady powszechności opodatkowania.
W konsekwencji, w opinii Gminy, w przedstawionym stanie faktycznym dokonuje ona opodatkowanych VAT usług udostępniania stanowisk handlowych oraz wynajmu lokali w pawilonach handlowych w ramach prowadzonej przez Gminę działalności gospodarczej. Ponadto, zdaniem Gminy, ani ustawa o VAT, ani też wydane na jej podstawie rozporządzenia, nie przewidują zwolnienia z VAT dla czynności udostępniania stanowisk handlowych oraz wynajmu lokali w pawilonach handlowych.
Reasumując, w ocenie Gminy, opisane czynności polegające na udostępnianiu stanowisk handlowych oraz wynajmie lokali w pawilonach handlowych stanowią usługi opodatkowane VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku.
Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) z dnia 14 lutego 2022 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.622.2018.12.MD, w której DKIS wskazał, że: „Z uwagi na to, że Gmina będzie udostępniać stanowiska handlowe na podstawie umów cywilnoprawnych oraz odpłatnie - za wynagrodzeniem w postaci opłaty rezerwacyjnej czynność ta będzie stanowić odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a Gmina wykonując tą czynność będzie występować w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.”
Również w interpretacji indywidualnej wydanej przez DKIS w dniu 4 kwietnia 2022 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.270.2021.11.JM, DKIS, po wydaniu wyroku WSA w Łodzi z dnia 19 października 2021 r., sygn. akt I SA/Łd 623/2, zgodził się w pełni ze stanowiskiem wnioskodawcy, potwierdzając, iż świadczone przez niego usługi polegające na odpłatnym udostępnianiu stanowisk handlowych podlegają opodatkowaniu VAT.
Analogiczny pogląd został zaprezentowany także w poniższych interpretacjach indywidualnych DKIS:
- z dnia 29 marca 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.83.2023.1.SR,
- z dnia 25 marca 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.74.2020.10.S.IG,
- z dnia 9 lutego 2022 r., sygn. ILPP2/4512-1-272/15-3/AR.
Ad 2.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z treści tej regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom podatku VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Zatem, w celu dokonania oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku należy rozstrzygnąć, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:
- zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz
- pozostają w związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.
Zdaniem Gminy, w analizowanej sytuacji spełnione zostały obie ze wskazanych powyżej przesłanek. W szczególności, w odniesieniu do odpłatnego (pobieranie opłaty rezerwacyjnej lub opłaty eksploatacyjnej) udostępniania stanowisk handlowych oraz wynajmu lokali w pawilonach handlowych w zamian za czynsz najmu Gmina jest podatnikiem VAT oraz ponoszone przez Gminę Wydatki mają bezpośredni związek z wykonywanymi przez nią czynnościami opodatkowanymi VAT (w omawianym przypadku z odpłatnym udostępnianiem stanowisk handlowych, a także odpłatnym wynajmem lokali w pawilonach handlowych na rzecz podmiotów prowadzących działalność handlową).
W ocenie Gminy, gdyby nie ponosiła ona Wydatków, nie byłoby możliwe pobieranie opłaty rezerwacyjnej lub opłaty eksploatacyjnej oraz czynszu najmu. Nie sposób bowiem pozyskać czy też utrzymać kontrahenta bez odpowiednio utrzymanej i funkcjonującej infrastruktury przeznaczonej do działalności handlowej.
W zaistniałej sytuacji, ponoszone przez Gminę Wydatki są zatem niewątpliwie związane z majątkiem, który wykorzystywany jest wyłącznie w związku ze świadczeniem odpłatnych usług polegających na udostępnianiu stanowisk handlowych oraz wynajmie lokali w pawilonach handlowych. Usługi te, jak Gmina wykazała powyżej, są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT i niekorzystającymi ze zwolnienia z tego podatku.
Jednocześnie Targowisko nie jest i nie będzie wykorzystywane do działalności zwolnionej z opodatkowania VAT lub niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem.
W konsekwencji, w opinii Gminy, z uwagi na fakt, że Gmina w odniesieniu do odpłatnego udostępniania stanowisk handlowych oraz wynajmu lokali w pawilonach handlowych działa w charakterze podatnika VAT, a ponoszone Wydatki są ściśle związane z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi VAT, tj. usługami udostępniania stanowisk handlowych w zamian za uiszczenie opłaty rezerwacyjnej lub opłaty eksploatacyjnej, a także usługami wynajmu lokali w pawilonach handlowych w zamian za czynsz najmu, Gminie przysługuje prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego, który wykazano na fakturach dokumentujących Wydatki.
Gmina zaznacza, że stanowisko odmienne od przedstawionego powyżej pozostawałoby w sprzeczności z fundamentalną zasadą opodatkowania VAT, jaką jest zasada neutralności tego podatku, podkreślana wielokrotnie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „Trybunał” lub „TSUE”) oraz polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, Gmina przytacza orzeczenie TSUE w sprawie C-37/95 Ghent Coal, w którym Trybunał stwierdził, że „Prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny.”
Zdaniem Gminy, nie powinna być ona traktowana inaczej/mniej korzystnie niż inne podmioty gospodarcze, dokonujące sprzedaży opodatkowanej VAT i korzystające w związku z tym z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów/usług niezbędnych w celu wykonywania czynności opodatkowanych VAT.
Skoro Gmina, jako czynny podatnik VAT, zobowiązana jest uiszczać VAT należny z tytułu świadczonych usług, powinna ona mieć prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość ich świadczenia.
Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych DKIS, przykładowo w:
- interpretacji indywidualnej z dnia 28 sierpnia 2024 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.342.2024.1.MGO, w której DKIS wskazał, że: „w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, są spełnione, ponieważ - jak wskazali Państwo w opisie sprawy - Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, a Targowisko jest wykorzystywane przez Państwa wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W konsekwencji przysługuje Państwu pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących wydatki bieżące ponoszone w związku z utrzymaniem targowiska, w tym np. za obsługę, energię elektryczną, drobne prace remontowo-naprawcze, utrzymanie czystości.”,
- interpretacji indywidualnej z dnia 18 października 2023 r., sygn. 0112-KDIL2-2.4012.214. 2019.7.AK, w której DKIS wskazał, że: „Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa, przedstawiony opis sprawy oraz wyroki WSA (…) wskazać należy że, Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego i wykazanego w fakturach dokumentujących wydatki inwestycyjne oraz bieżące związane z Targowiskiem.”,
- interpretacji indywidualnej z dnia 22 września 2023 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.334.2022. 10.S.MK, w której DKIS wskazał, że: „Mając zatem na uwadze przedstawiony opis sprawy, (…) stwierdzić należy, że przysługuje/będzie Państwu przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych i bieżących związanych z realizacją inwestycji polegającej na budowie nowego Targowiska I oraz wydatków bieżących zwianych z funkcjonowaniem Targowiska II, ponieważ efekty projektu wykorzystują/będą Państwo wykorzystywać do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.”,
- interpretacji indywidualnej z dnia 18 sierpnia 2023 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.290.2023.1.MKA, w której DKIS wskazał, że: „W omawianej sprawie oba warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy są/będą spełnione, ponieważ są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, a nabywane towary i usługi w ramach ponoszonych wydatków inwestycyjnych i bieżących - jak wynika z okoliczności sprawy - będą wykorzystywane tylko do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Podsumowując, przysługuje Państwu - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków inwestycyjnych i bieżących ponoszonych na Targowisko. Prawo to Państwu przysługuje, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy.”,
- interpretacji indywidualnej z dnia 6 kwietnia 2023 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.904.2022.4.JSZ, w której DKIS wskazał, że: „W omawianej sprawie obydwa warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy są/będą spełnione, ponieważ jesteście Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, a nabywane towary i usługi w ramach ponoszonych wydatków inwestycyjnych i bieżących - jak wynika z okoliczności sprawy - będą wykorzystywane tylko do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Podsumowując, przysługuje/będzie przysługiwało Państwu - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków inwestycyjnych i bieżących ponoszonych na Targowisko. Prawo to przysługuje pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy.”,
- z dnia 9 lutego 2022 r., sygn. 0112-KDIL2-3.4012.256.2019.9.PM, w której DKIS zacytował fragment zapadłego w tej sprawie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 czerwca 2021 r., sygn. akt I FSK 190/20 i wskazał, że „Powyższe świadczy o tym, że w opisanym we wniosku stanie faktycznym Gminie przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy VAT, z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne i wydatki bieżące, które są bezpośrednio związane z prowadzoną przy wykorzystaniu targowiska działalnością gospodarczą. Przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego odpowiada dyspozycji art. 86 ust. 1 ustawy VAT”.
Jednolitą linię orzeczniczą w zakresie pełnego prawa do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z targowiskiem prezentują także sądy administracyjne, m.in.:
- WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 27 kwietnia 2023 r., sygn. I SA/Wr 812/22,
- NSA w wyroku z dnia 10 lutego 2023 r., sygn. I FSK 1746/19,
- NSA w wyroku z dnia 2 sierpnia 2022 r., sygn. I FSK 602/22,
- NSA w wyroku z dnia 19 maja 2022 r., sygn. I FSK 1873/21,
- WSA w Łodzi w wyroku z dnia 8 października 2021 r., sygn. I SA/Łd 369/21,
- WSA w Rzeszowie w wyroku z dnia 24 czerwca 2021 r., sygn. I SA/Rz 383/21,
- NSA w wyroku z dnia 26 marca 2021 r., sygn. I FSK 2289/19,
- NSA w wyroku z dnia 9 lutego 2021 r., sygn. I FSK 1994/19,
- NSA w wyroku z dnia 30 czerwca 2020 r., sygn. I FSK 843/16.
W związku z powyższym, Gmina stoi na stanowisku, że przysługuje jej pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących Wydatki.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast w świetle art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane są w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotówpozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 ust. 1 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 2006 r. s. 1 ze zm.), zgodnie z którym:
Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.
Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.
W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) - tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stosownie do art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071):
Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.
Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie rzeczy przez jej najemcę.
Umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony - zarówno wynajmującego, jak i najemcę - określone przepisami obowiązki.
Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U z 2025 r. poz. 1153):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 11 ustawy o samorządzie gminnym:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy targowisk i hal targowych.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. W ramach swojej działalności prowadzą Państwo targowisko, obejmujące plac targowy oraz pawilony handlowe. Warunkiem koniecznym prowadzenia handlu na placu targowym jest uiszczenie opłaty za rezerwację stanowiska handlowego („opłata rezerwacyjna”) lub - w przypadku braku wniesienia opłaty rezerwacyjnej - dziennej opłaty eksploatacyjnej („opłata eksploatacyjna”). Podmioty, które nie uiszczą opłaty rezerwacyjnej ani opłaty eksploatacyjnej nie mogą prowadzić działalności na terenie placu targowego. Pawilony handlowe natomiast udostępniane są osobom chcącym prowadzić handel na targowisku wyłącznie na podstawie odpłatnych umów najmu. Wszystkie ww. czynności realizowane są przez Państwa na podstawie umów cywilnoprawnych, a pobrane opłaty następnie wykazują Państwo w swojej deklaracji VAT i odprowadzają od nich podatek VAT należny. Poza opłatą rezerwacyjną oraz opłatą eksploatacyjną podmioty, które zamierzają prowadzić działalność handlową na placu targowym, zobowiązane są do wniesienia tzw. opłaty targowej.
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą opodatkowania podatkiem VAT udostępniania stanowisk handlowych/pawilonów handlowych za poborem opłaty rezerwacyjnej/opłaty eksploatacyjnej/na podstawie odpłatnych umów najmu.
W analizowanej sprawie najistotniejszym elementem, który decyduje o opodatkowaniu czynności polegających na odpłatnym udostępnianiu stanowisk handlowych/pawilonów handlowych jest to, że czynności te są wykonywane przez Państwa na podstawie umów cywilnoprawnych.
Jak wynika z przywołanych przepisów, opodatkowaniu podatkiem VAT - co do zasady - podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonywanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Co istotne, ww. świadczenie musi zostać wykonane przez działającego w tym zakresie podatnika podatku VAT.
W związku z powyższym, odpłatne udostępnianie stanowisk handlowych i pawilonów handlowych na podstawie umów cywilnoprawnych, stanowi niewątpliwie czynności cywilnoprawne (nie zaś publicznoprawne), i tym samym, dla tych czynności występują Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a powyższe czynności, w świetle ustawy o VAT, są traktowane jako odpłatne świadczenie usług.
W konsekwencji powyższego, odpłatne udostępnianie stanowisk handlowych (za poborem opłaty rezerwacyjnej/opłaty eksploatacyjnej) i pawilonów handlowych (na podstawie odpłatnych umów najmu) na podstawie umów cywilnoprawnych, podlega opodatkowaniu VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.
Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.
Odnosząc się natomiast do kwestii prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących wydatki związane z utrzymaniem targowiska, w tym np. za obsługę, energię elektryczną, utrzymanie czystości oraz wydatki związane z remontami czy modernizacją targowiska, należy wskazać, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy.
W myśl tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.
Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.
Ponadto należy zauważyć, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu powołanego wyżej art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że uiszczenie opłaty za rezerwację stanowiska handlowego („opłata rezerwacyjna”) lub dziennej opłaty eksploatacyjnej („opłata eksploatacyjna”) jest warunkiem koniecznym prowadzenia handlu na placu targowym. Natomiast pawilony handlowe są udostępniane osobom chcącym prowadzić handel na targowisku wyłącznie na podstawie odpłatnych umów najmu. Wszystkie ww. czynności realizowane są przez Państwa na podstawie umów cywilnoprawnych, a pobrane opłaty następnie wykazują Państwo w swojej deklaracji VAT i odprowadzają od nich podatek VAT należny.
Z powyższego wynika, że w analizowanej sprawie nie występuje sytuacja udostępniania miejsca handlowego (stanowiska handlowego/pawilonu handlowego) bez pobierania opłaty rezerwacyjnej lub opłaty eksploatacyjnej lub odpłatności z tytułu umowy najmu.
Jak rozstrzygnięto powyżej, odpłatne udostępnianie stanowisk handlowych (za poborem opłaty rezerwacyjnej lub opłaty eksploatacyjnej) i pawilonów handlowych (na podstawie odpłatnych umów najmu) na podstawie umów cywilnoprawnych, podlega opodatkowaniu VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.
Należy zaznaczyć, że ani przepisy ustawy, ani też rozporządzenia wykonawcze do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla ww. usług. Zatem odpłatne udostępnianie stanowisk handlowych (za poborem opłaty rezerwacyjnej lub opłaty eksploatacyjnej) i pawilonów handlowych (na podstawie odpłatnych umów najmu) stanowi podlegające opodatkowaniu VAT odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, niekorzystające ze zwolnienia z opodatkowania.
Tym samym w tej konkretnej sytuacji w związku z tym, że wszystkie stanowiska handlowe oraz pawilony handlowe na targowisku są odpłatnie udostępniane na podstawie umów cywilnoprawnych, należy stwierdzić, że ww. targowisko służy Państwu do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.
W tym miejscu należy zauważyć, że - jak wynika z opisu sprawy - poza opłatą rezerwacyjną oraz opłatą eksploatacyjną, podmioty, które zamierzają prowadzić działalność handlową na placu targowym zobowiązane są do wniesienia tzw. opłaty targowej.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 707):
Rada gminy może wprowadzić opłatę targową. Opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach, z zastrzeżeniem ust. 2b.
Przepis art. 15 ust. 2b ustawy o podatkach i opłatach lokalnych stanowi, że:
Opłacie targowej nie podlega sprzedaż dokonywana w budynkach lub w ich częściach.
W myśl art. 15 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych:
Opłatę targową pobiera się niezależnie od należności przewidzianych w odrębnych przepisach za korzystanie z urządzeń targowych oraz za inne usługi świadczone przez prowadzącego targowisko.
Opłata targowa jest więc szczególną formą daniny publicznej, pobieraną od podmiotów dokonujących sprzedaży na targowiskach lub innych wydzielonych miejscach. Wysokość opłaty ustala właściwa miejscowo rada gminy (rada miasta) w trybie określonym ustawowo. Pobierając opłatę targową nie działają Państwo jako podatnik podatku od towarów i usług, lecz jako organ władzy publicznej, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. Jednakże, fakt pobierania od podmiotów dokonujących sprzedaży na placu targowym poza opłatą rezerwacyjną/opłatą eksploatacyjną również opłaty targowej (niepodlegającej opodatkowaniu VAT) nie wpływa na uznanie, że targowisko służy w części także do czynności pozostających poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT.
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, są spełnione, ponieważ - jak wskazali Państwo w opisie sprawy - są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, a targowisko jest wykorzystywane przez Państwa wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
W konsekwencji przysługuje Państwu pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących wydatki związane z utrzymaniem targowiska, w tym np. za obsługę, energię elektryczną, utrzymanie czystości oraz wydatki związane z remontami czy modernizacją targowiska.
Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytań). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy i własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa - rozpatrzone.
Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Jednocześnie należy podkreślić, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych należy wskazać, że interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawiony przez danego podatnika. Powołane interpretacje nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa, więc zawartego w nich stanowiska organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Każdą sprawę tut. Organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).
Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
