Interpretacja indywidualna z dnia 30 października 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.448.2025.2.DP
Wpłaty dokonane przez Spółkę A na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej tytułem rekompensaty za przewymiarowaną moc zamówioną oraz zadośćuczynienia za niedogodności budowlane podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatne świadczenie usług.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania wpłat ze strony Spółki A. S.A. z tytułu:
•Kompleksowej rekompensaty poniesionej całościowej szkody z tytułu przewymiarowania mocy zamówionej,
•Zadośćuczynienia z tytułu ewentualnych uciążliwości oraz niedogodności związanych z realizacją inwestycji „(…)”.
Uzupełnili go Państwo pismem z 13 października 2025 r. (wpływ 20 października 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Dnia (…) 2024 r. firma Spółka A. S.A. (Developer) (…) podpisała ze Wspólnotą Mieszkaniową (…) Porozumienie, na mocy którego Spółka A. zobowiązała się do zapłaty ustalonych w nim kwot.
Spółka A. zrealizowała inwestycję polegająca na budowie 3 budynków wielorodzinnych położonych przy ul. (…) - bud. C1, C2 i C3 w (…). W ramach realizacji ww. inwestycji w budynku C1 i budynku C3 zostały wybudowane dwa węzły cieplne, które zgodnie z koncepcją Developera dot. realizacji kolejnych etapów osiedla (…), zasilają budynki Wspólnoty oraz miały zostać przeznaczone również do zasilania budynków wielorodzinnych, które Developer planował wybudować w kolejnym etapie inwestycji ((…). Spółka A. w okresie od dnia utworzenia Wspólnoty Mieszkaniowej do dnia powzięcia uchwały nr (…) z dnia (…) 2021 r. pełnił Zarząd Nieruchomości Wspólną. W celu zaopatrzenia Wspólnoty Mieszkaniowej w energię cieplną oraz mając na uwadze dalszą realizację inwestycji (…) przez Developera, w dniu (…) 2021 r. została zawarta przez Wspólnotę Mieszkaniową Umowa Kompleksowa Dostarczania Ciepła numer (…) ze Spółką B. S.A., zgodnie z którą Spółka B. dostarczała w okresie od dnia (…) 2021 r. do dnia (…) 2023 r. zadeklarowaną moc zamówioną dla bud. C2 i C3 w ilości 0.2098 MW oraz dla bud C1 w ilości 0,2510 MW. W wyniku podjętych przez Wspólnotę Mieszkaniową działań w dniu (…) 2023 r. doszło do regulacji hydraulicznej węzłów, a w dniu (…) 2023 r. doszło do zawarcia nowej umowy kompleksowej Spółki B. ze Wspólnotą Mieszkaniową, w efekcie czego zmniejszono zadeklarowaną moc dla Budynków.
Wspólnota Mieszkaniowa zakwestionowała wysokość uiszczanych na rzecz Spółki B. należności z tytułu sprzedaży ciepła m.in. w okresie od (…) 2021 r. do dnia (…) 2023 r., jako częściowo nienależnych z uwagi na mniejsze zapotrzebowanie budynków na energię cieplną niż zostało to zadeklarowane w Umowie Kompleksowej. Wspólnota Mieszkaniowa ustaliła, iż poniesiona przez nią całościowa szkoda z tytułu przewymiarowania mocy zamówionej została oszacowana na kwotę w wysokości (…) zł.
Spółka A. planuje realizować na działce sąsiedniej kolejny etap inwestycji (…), polegający na budowie 2 budynków wielorodzinnych. Realizacja ww. inwestycji może spowodować uciążliwości w funkcjonowaniu Wspólnoty Mieszkaniowej (…) i jej członków. Strony ustaliły, że zadośćuczynienie z tytułu ewentualnych uciążliwości związanych z realizacją nowej inwestycji wynosi (…) zł.
W dniu (…) 2024 r. Wspólnota Mieszkaniowa (…) otrzymała 2 wpływy na konto: pierwszy w wysokości (…) oraz drugi w wysokości (…). Oba wpływy były od tej samej firmy tj. Spółki A. (…). Wpłaty te zostały dokonane tytułem: Pierwsza - Kompleksowa rekompensata poniesionej całościowej szkody z tytułu przewymiarowania mocy zamówionej, przyłączeniowej zgodnie z podpisanym dnia (…) 2024 r. Porozumieniem; Druga - Zadośćuczynienie z tytułu ewentualnych uciążliwości oraz niedogodności związanych z realizacją inwestycji (…) zgodnie z podpisanym dnia (…) 2024 r. Porozumieniem - 1 rata. Transakcje te nie były związane z wystawieniem faktury VAT, nie były też określone w żaden inny sposób jako wynagrodzenie za usługi lub towary. Wystawione zostały natomiast (przez Wspólnotę Mieszkaniową (…)) Noty obciążeniowe. Wpłacone kwoty nie była ewidencjonowane jako przychód z działalności gospodarczej, lecz stanowiły jednorazowe świadczenie wynikające z podpisanego dnia (…) 2024 r. Porozumienia. W związku z brakiem jednoznacznych przepisów w ustawie o VAT, pojawiła się wątpliwość, czy wspomniane wpłaty podlegają opodatkowaniu VAT.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego
Ad 1)
Szkoda Wspólnoty polega na tym, że w wyniku działania po stronie Spółki A. (dewelopera etapu osiedla Wspólnoty) doszło do zawarcia istotnie niekorzystnej kompleksowej umowy dostarczania ciepła ze Spółką B. Umowa bowiem stanowiła, że zamawiana jest moc cieplna dla trzech budynków Wspólnoty plus dodatkowo dla kilku budynków, które Spółka A. planowała wybudować. Te dodatkowe budynki, pomimo, że od dnia podpisu umowy ze Spółką B. upłynęło ponad 41 miesięcy, do dnia dzisiejszego nie zostały wybudowane. Wspólnota płaciła przez długi czas za moc zamówioną, której nie była w stanie spożytkować, ponieważ jej nie potrzebowała - parametr mocy zamówionej był istotnie zawyżony w stosunku do tego, ile Wspólnota zużywa energii cieplnej.
Ad 2)
Spółka A. zgodziła się z tym, że przeszacowana została istotnie moc zamówiona w umowie ze Spółką B., stąd zgodził się na rekompensatę szkody dla Wspólnoty z tyt. przewymiarowania, za które płaciła Wspólnota.
Ad 3)
Rekompensata ma związek z wykonywaniem przez Spółkę A. czynności związanych z Zarządem Nieruchomością Wspólną. Deweloper Spółka A. budował etap osiedla Wspólnoty od podstaw. Związek polegał na tym, iż Zarząd nad Wspólnotą Mieszkaniową sprawował Deweloper Spółka A., która zawarła umowę o zarządzanie nieruchomością wspólną (…) ze spółką C. Umowa między Spółką A. a Spółką C. sp. z o.o. wskazywała, że warunki zawarcia umowy na dostawę energii cieplnej, miały być zatwierdzone przez Spółkę A. jako firmę pełniącą funkcję Zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej (…). Deweloper Spółka A. przenosił własność lokali wbrew zawartym umowom deweloperskim, tj. z blisko dwuletnim opóźnieniem. Dla przykładu D. i D.D. mieli mieć przekazaną własność do (…) 2019 r., zaś faktyczny podpis aktu notarialnego przenoszącego własność miał miejsce (…) 2021 r. czyli 22 miesiące opóźnienia sprzecznego z umową deweloperską. Przez ten czas m.in. wspomniani nie mieli prawa wpływać na to co dzieje się we Wspólnocie, ponieważ, pomimo zapłaty przez nabywców ceny, formalnie nie odbyło się przekazanie aktem notarialnym.
Spółka A. pełniła funkcję zarządu nieruchomością wspólną, ale nie wystawiała za to faktury. Fakturę za administrowanie Wspólnotą wystawiała firma zarządzająca budynkiem, tj. Spółka C., ale czynności te są zwolnione z podatku.
Od (…) 2021 r. Wspólnota posiada zarząd właścicielski, tym samym ani Spółka A. ani Spółka C. nie są już decyzyjne we Wspólnocie. Po podpisie porozumienia pomiędzy Wspólnotą a Spółką A. w (…) 2024 r. Wspólnota wystawiła notę obciążeniową, na podstawie której Spółka A. wypłaciła Wspólnocie rekompensatę szkody.
Rekompensata jest kwotą wyliczoną przez audytora, na podstawie faktur Spółki B. i faktycznego zapotrzebowania na moc zamówioną przez Wspólnotę. Jest to kwota, która należna była Wspólnocie z tytułu przeszacowania mocy zamówionej.
Ad 4)
Spółka A. pełniła funkcję zarządu nieruchomością wspólną, wybrała Spółkę C., jak również miała akceptować warunki umowy ze Spółką B.
Ad 5)
Wspólnota Mieszkaniowa zobowiązała się do nieinicjowania wobec Dewelopera, spółki A., postępowań w przedmiocie jakichkolwiek wierzytelności i roszczeń, jakie przysługują Wspólnocie Mieszkaniowej w związku z przewymiarowaniem mocy przyłączeniowej dla Nieruchomości Wspólnej.
Wspólnota również nieodwołalnie zrzekła się i zobowiązała się nie dochodzić przeciwko Deweloperowi na drodze sądowej (w tym w ramach postępowania mediacyjnego) lub jakiejkolwiek innej, roszczeń dotyczących przewymiarowania mocy przyłączeniowej.
Jednocześnie w przypadku, jeśli właściciele lokali tworzących Wspólnotę Mieszkaniową będą występować do Dewelopera z indywidualnymi roszczeniami odnośnie przewymiarowania mocy przyłączeniowej, Wspólnota zobowiązuje się w takim przypadku zwolnić Dewelopera z odpowiedzialności za ewentualne roszczenia indywidualne członków Wspólnoty Mieszkaniowej w rozumieniu art. 392-393 KC.
Ad 6)
Podpisane przez Wspólnotę oraz Spółkę A. porozumienie wskazuje, że szkoda dotyczy umowy kompleksowej dostarczania ciepła pomiędzy Wspólnotą i Spółką B.
Ad 7)
W celu zapewnienia Deweloperowi swobodnej i niezakłóconej realizacji planowanej przez niego inwestycji „(…)” Wspólnota Mieszkaniowa wyraziła nieodwołalną zgodę na jednokrotne bądź wielokrotne zajęcie przez Dewelopera balkonów przylegających do lokali mieszkalnych w budynku przy ul. (…) oraz montaż rusztowań umożliwiających dostęp do balkonów przylegających do lokali mieszkalnych w budynku przy ul. (…). Wspólnota wyraziła również zgodę na dysponowanie przez Dewelopera Nieruchomością Wspólną ((…)) na cele budowlane w rozumieniu art. 32 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Oświadczyła również, że nie będzie kierować do Dewelopera jakichkolwiek roszczeń z tytułu udzielonych zgód, jak również z tytułu zajęcia przez Spółkę A. części Nieruchomości Wspólnej w celu wykonania obiektów lub prac objętych rzeczonymi zgodami. Zobowiązała się nie utrudniać Deweloperowi dostępu do zajętej na podstawie zgód części Nieruchomości Wspólnej oraz niepodejmowania działań, które utrudniałyby realizację prac objętych zgodami. Ponadto Wspólnota zobowiązała się do niewnoszenia żadnej skargi, żadnego nadzwyczajnego środka zaskarżenia, wniosku o zawieszenie wykonania w odniesieniu do jakiejkolwiek decyzji, orzeczenia lub wyroku wydanego lub mającego być wydanym w związku z jakimkolwiek decyzjami, uzgodnieniami lub postanowieniami otrzymanymi przez Dewelopera w trakcie procesu inwestycyjnego od jakichkolwiek organów państwowych lub regulacyjnych, sądów, arbitrów.
Jednocześnie w przypadku, jeśli właściciele lokali tworzących Wspólnotę Mieszkaniową będą występować do Dewelopera z indywidualnymi roszczeniami odnośnie realizacji inwestycji (…), Wspólnota zobowiązuje się w takim przypadku zwolnić Dewelopera z odpowiedzialności za ewentualne roszczenia indywidualne członków Wspólnoty Mieszkaniowej w rozumieniu art. 392-393 KC.
Ad 8)
Zadośćuczynienie za utrudnienia i niedogodności związane z realizacją prac budowlanych kolejnego etapu osiedla dotyczy wszelkich utrudnień oraz niedogodności związanych realizacją inwestycji dewelopera. Do dnia dzisiejszego są to przede wszystkim: zajęcie części działki Wspólnoty celem ustawienia ogrodzenia zabezpieczającego plac budowy przez dewelopera, uciążliwe hałaśliwe prace rozpoczynające się tuż po 6:00 rano (realizacja głębokiego wykopu pod garaż wielostanowiskowy), zanieczyszczenia ulicy dojazdowej przy etapie Wspólnoty powodujące zanieczyszczenie garażu jak i patio Wspólnoty, uciążliwe prace związane ze zbrojeniem kondygnacji nowopowstającego osiedla, z wylewaniem i zacieraniem betonu, które potrafią mieć miejsce nawet o 2:00 rano, bardzo intensywne wielopunktowe nocne oświetlenie placu budowy, prace związane z układaniem i przenoszeniem rusztowań.
Pytanie
Czy wpłaty: pierwsza w wysokości (…) oraz druga w wysokości (…), dokonane przez Spółkę A. (…), tytułem: Pierwsza - Kompleksowa rekompensata poniesionej całościowej szkody z tytułu przewymiarowania mocy zamówionej, przyłączeniowej zgodnie z podpisanym dnia (…) 2024 r. Porozumieniem; Druga - Zadośćuczynienie z tytułu ewentualnych uciążliwości oraz niedogodności związanych z realizacją inwestycji (…) zgodnie z podpisanym dnia (…) 2024 r. Porozumieniem - 1 rata, na konto Wspólnoty Mieszkaniowej (…), podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług?
Państwa stanowisko w sprawie
W Państwa ocenie wpłata ta nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ:
1.Wpłata nie jest wynagrodzeniem za świadczenie usług ani dostawę towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.
2.Nie występuje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy otrzymaną kwotą a żadną usługą, którą wnioskodawca miałby świadczyć na rzecz wpłacającego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług (podatkiem VAT) reguluje ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwana dalej „ustawą”.
Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Art. 2 pkt 6 i pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o:
6) towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii;
22) sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego. Stronami tego stosunku są:
•odbiorca (nabywca) usługi, oraz
•podmiot świadczący usługę.
Aby czynność podlegała opodatkowaniu, musi być odpłatna, czyli dokonana za wynagrodzeniem. O czynności dokonanej za wynagrodzeniem można mówić w sytuacji, gdy:
•istnieje ścisły związek pomiędzy wykonanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia, oparty na relacjach cywilnoprawnych pomiędzy podmiotami,
•wynagrodzenie może być wyrażone w pieniądzu,
•związek, o którym mowa powyżej, ma charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że odpłatność następuje za dane świadczenie.
Przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych Dyrektywą Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.), zwaną dalej Dyrektywą 2006/112/WE. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w Dyrektywie 2006/112/WE są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
Kwestia odpłatności była niejednokrotnie rozpatrywana przez TSUE.
Jak zauważył Trybunał w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise:
„Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem”.
Natomiast w wyroku z 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden TSUE wskazał, że:
„Czynność podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.
Z wyroku TSUE z 20 stycznia 2022 r. w sprawie C-90/20 ws. Apcoa Parking Danmark, wynika zaś, że aby świadczenie usług można było uznać za odpłatne, i wobec tego opodatkowane podatkiem VAT, to pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą musi istnieć stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych - usługi i wynagrodzenia, między którymi istnieje bezpośredni związek.
Również w opinii Rzecznika Generalnego przedstawionej 7 czerwca 2018 r. w sprawie C‑295/17 znajduje się odniesienie do kwestii odpłatności (w pkt 34):
„Nie ma jednak znaczenia, w jaki sposób prawo krajowe traktuje opłatę wyrównawczą. Jak podkreśliły również Komisja i Portugalia podczas rozprawy, z punktu widzenia przepisów o VAT nie ma znaczenia, czy jest to roszczenie o odszkodowanie z tytułu deliktu czy kara umowna, ani czy jest to określane jako odszkodowanie, rekompensata czy wynagrodzenie. Ocena, czy płatność jest dokonywana w zamian za dostawę lub usługę, jest kwestią z zakresu prawa Unii, która musi być rozstrzygana odrębnie od oceny dokonywanej na mocy prawa krajowego (15)”.
Zatem z odpłatnością za dostawę towarów lub świadczenie usług mamy do czynienia w sytuacji, gdy pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usługi a zapłatą istnieje stosowny związek.
Z przytoczonego orzecznictwa TSUE można wyprowadzić następujące warunki dotyczące uznania czynności za odpłatne świadczenie usług:
•musi istnieć usługa, a więc określone zachowanie usługodawcy na rzecz usługobiorcy,
•usługa musi mieć beneficjenta (konsumenta); oznacza to, że usługa musi wiązać się z powstaniem określonej i bezpośredniej korzyści po stronie usługobiorcy,
•musi istnieć odpłatność, czyli wynagrodzenie za usługę; istotne przy tym jest, aby istniał bezpośredni związek między zapłaconym wynagrodzeniem a wykonaną usługą.
Opodatkowaniu podlegają tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów lub usług. W związku z powyższym zaniechanie działania lub tolerowanie czynności lub sytuacji podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedną ze stron transakcji można uznać za bezpośredniego beneficjenta usługi.
Pojęcie świadczenia – które składa się na istotę usługi – należy interpretować odwołując się do przepisów prawa cywilnego, tj. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071), zwanej dalej Kodeksem cywilnym:
Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.
Świadczeniem jest więc każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu, na które może się składać:
•działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby),
•zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie).
Przepisy podatkowe nie definiują pojęcia „odszkodowania”. W związku z tym, należy posiłkować się regulacjami zawartymi w Kodeksie cywilnym.
Art. 361 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego:
1. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.
2. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie ma transakcji ekwiwalentnej – świadczenie w zamian za wynagrodzenie – co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.
Dla ustalenia statusu otrzymywanych środków pieniężnych nie ma znaczenia, jak strony nazywają daną płatność. Istotne jest natomiast, czy stanowi ona zapłatę za konkretne świadczenie, czy też jest odszkodowaniem w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
Z opisu sprawy wynika, że zawarli Państwo Porozumienie z Spółką A., w wyniku którego otrzymali Państwo dwie wpłaty:
•Pierwsza - Kompleksowa rekompensata poniesionej całościowej szkody z tytułu przewymiarowania mocy zamówionej, przyłączeniowej;
•Druga - Zadośćuczynienie z tytułu ewentualnych uciążliwości oraz niedogodności związanych z realizacją inwestycji „(…)”.
Państwa wątpliwości dotyczą opodatkowania tych wpłat.
Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie przekazanie środków pieniężnych. Zatem, co do zasady, sama czynność przekazania środków pieniężnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i nie rodzi żadnych obowiązków podatkowych, o ile nie pełni funkcji zapłaty lub zaliczki z tytułu jakiegokolwiek świadczenia usług lub dostawy towarów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT w rozumieniu przepisów ustawy. Jak wskazano powyżej, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy przekazaną zapłatą, a wykonanym świadczeniem, aby można było uznać, że pomiędzy podmiotami doszło do dostawy towarów lub świadczenia usług.
Aby rozstrzygnąć Państwa wątpliwości, należy przeanalizować, czy otrzymane przez Państwa Wpłaty Pierwsza i Druga są wynagrodzeniem za określoną czynność wykonaną przez Państwa.
Wskazali Państwo, że rekompensata, którą Państwo otrzymali jako Wpłatę Pierwszą, ma związek z wykonywaniem przez Spółkę A. czynności związanych z Zarządem Nieruchomością Wspólną. Spółka A. zawarła umowę o zarządzanie nieruchomością wspólną przy ul. (…) ze spółką C. W szczególności w ramach ww. zarządzania została zawarta umowa ze Spółką B. na dostawę energii cieplnej, zgodnie z którą Spółka B. dostarczała zadeklarowaną moc zamówioną dla budynków Wspólnoty. Warunki zawarcia umowy na dostawę energii cieplnej miały być zatwierdzone przez Spółkę A. jako firmę pełniącą funkcję Zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej (…).
W wyniku działania po stronie Spółki A. doszło do zawarcia istotnie niekorzystnej kompleksowej umowy dostarczania ciepła ze Spółką B. Umowa bowiem stanowiła, że zamawiana jest moc cieplna dla Państwa trzech budynków plus dodatkowo dla kilku budynków, które Spółka A. planował wybudować. Moc zamówiona była istotnie zawyżona w stosunku do tego, ile zużywają Państwo energii cieplnej. Płacili Państwo przez określony czas za moc zamówioną, której nie byli w stanie spożytkować.
W ramach Porozumienia z (...) 2024 r. firma Spółka A. zobowiązała się zapłacić Państwu rekompensatę z tytułu poniesionej całościowej szkody z tytułu przewymiarowania mocy zamówionej. Państwo natomiast zobowiązali się nie inicjować wobec Spółki A. postępowań w przedmiocie jakichkolwiek wierzytelności i roszczeń, jakie przysługują Państwu w związku z przewymiarowaniem mocy przyłączeniowej dla Nieruchomości Wspólnej. Ponadto nieodwołalnie zrzekli się Państwo i zobowiązali się nie dochodzić przeciwko Spółce A. na drodze sądowej (w tym w ramach postępowania mediacyjnego) lub jakiejkolwiek innej, roszczeń dotyczących przewymiarowania mocy przyłączeniowej. Jeśli właściciele lokali tworzących Wspólnotę Mieszkaniową będą występować do Spółki A. z indywidualnymi roszczeniami odnośnie przewymiarowania mocy przyłączeniowej, zobowiązują się Państwo zwolnić Spółkę A. z odpowiedzialności za ewentualne roszczenia indywidualne członków Wspólnoty Mieszkaniowej w rozumieniu art. 392-393 Kodeksu Cywilnego.
Analiza przedstawionego przez Państwa stanu faktycznego w zakresie Płatności Pierwszej wskazuje, że środki pieniężne, nazwane rekompensatą, które Państwo otrzymali jako Wpłatę Pierwszą, są ściśle związane z Państwa świadczeniem w postaci zrzeczenia się przez Państwa roszczeń wobec Spółki A. dotyczących przewymiarowania mocy przyłączeniowej, które wystąpiło na skutek działań Spółki A. W tej sytuacji należy zidentyfikować po Państwa stronie odpłatną usługę na rzecz Spółki A. Zatem istnieje związek pomiędzy Wpłatą Pierwszą ze strony Spółki A. na Państwa rzecz a świadczeniem wzajemnym z Państwa strony na rzecz Spółki A.
W tej sytuacji, Wpłata Pierwsza - Kompleksowa rekompensata poniesionej całościowej szkody z tytułu przewymiarowania mocy zamówionej, przyłączeniowej zgodnie z Porozumieniem podpisanym (…) 2024 r. - podlega opodatkowaniu jako płatność za usługę wykonaną przez Państwa na rzecz Spółki A.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie Wpłaty Pierwszej należy uznać za nieprawidłowe.
Wpłatę Drugą otrzymali Państwo jako zadośćuczynienie z tytułu ewentualnych uciążliwości oraz niedogodności związanych z realizacją inwestycji (…) zgodnie z Porozumieniem podpisanym (…) 2024 r.
W ramach Porozumienia wyrazili Państwo zgodę na:
•zajęcie przez Spółkę A. balkonów przylegających do lokali mieszkalnych w budynku przy ul. (…),
•montaż rusztowań umożliwiających dostęp do ww. balkonów,
•dysponowanie przez Spółkę A. Nieruchomością Wspólną na cele budowlane.
Ponadto zobowiązali się Państwo:
•nie kierować do Spółki A. roszczeń z tytułu udzielonych zgód ani z tytułu zajęcia części Nieruchomości Wspólnej,
•nie utrudniać Spółce A. dostępu do uzgodnionej części Nieruchomości Wspólnej oraz nie podejmować działań, które utrudniałyby realizację prac objętych zgodami,
•nie wnosić skargi, nadzwyczajnego środka zaskarżenia, wniosku o zawieszenie wykonania w odniesieniu do jakiejkolwiek decyzji, orzeczenia lub wyroku wydanego lub mającego być wydanym w związku z jakimkolwiek decyzjami, uzgodnieniami lub postanowieniami otrzymanymi przez Spółkę A. w trakcie procesu inwestycyjnego,
•zwolnić Spółkę A. z odpowiedzialności za ewentualne roszczenia indywidualne członków Wspólnoty Mieszkaniowej w rozumieniu art. 392-393 KC, jeśli będą oni występować do Spółki A. z indywidualnymi roszczeniami odnośnie realizacji inwestycji (…).
Analiza przedstawionego przez Państwa stanu faktycznego w zakresie Wpłaty Drugiej wskazuje, że środki pieniężne, nazwane zadośćuczynieniem, które Państwo otrzymali, są ściśle związane z Państwa świadczeniem na rzecz Spółki A. – udostępnieniem nieruchomości i zobowiązaniem do niepodejmowania określonych czynności w związku z realizacją budowy przez Spółkę A.
Mimo że wskazują Państwo na szereg utrudnień i niedogodności związanych z inwestycją (…), są one konsekwencją Państwa świadczenia na rzecz Spółki A. – udzielonych zgód i zobowiązania do tolerowania, znoszenia zaistniałego stanu rzeczy.
Przepisy dotyczące immisji – czyli oddziaływania jednej nieruchomości na inną – znajdują się m.in. w Kodeksie cywilnym.
Art. 144 Kodeksu cywilnego:
Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno- -gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.
Art. 222 § 2 Kodeksu cywilnego:
Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
Realizacja inwestycji (…) przez Spółkę A. wpływa na Państwa nieruchomość, powodując hałas, zanieczyszczenia, nocne oświetlenie i inne uciążliwości. Państwa rezygnacja z ewentualnych roszczeń jest więc świadczeniem na rzecz Spółki A., podobnie jak zgody na korzystanie z Państwa nieruchomości. Za te świadczenia otrzymali Państwo wynagrodzenie w postaci Wpłaty Drugiej. A zatem czynności, które Państwo wykonują w ramach Porozumienia w związku z realizacją inwestycji (…) przez Spółkę A. są odpłatnym świadczeniem usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy.
W konsekwencji Wpłata Druga - Zadośćuczynienie z tytułu ewentualnych uciążliwości oraz niedogodności związanych z realizacją inwestycji (…) zgodnie z podpisanym dnia (…) 2024 r. Porozumieniem - 1 rata - podlega opodatkowaniu jako płatność za usługę wykonaną przez Państwa na rzecz Spółki A.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie Wpłaty Drugiej należy uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
