Interpretacja indywidualna z dnia 7 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.806.2025.2.JM

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

• nieprawidłowe – w części dotyczącej braku powstania przychodu z tytułu umorzenia pożyczki,
• prawidłowe – w pozostałym zakresie.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 września 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo – na wezwanie – pismem z 6 października 2025 r. (data wpływu 7 października 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Państwo są spółką prawa austriackiego, osobą prawną i austriackim rezydentem podatkowym, nie posiada stałego zakładu, w szczególności oddziału, ani innego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Państwo są bankiem, działającym na podstawie licencji bankowej wydanej przez austriacki organ nadzoru rynku finansowego. Jest częścią międzynarodowej grupy kapitałowej (…).

Bank oferuje produkty i usługi bankowości cyfrowej konsumentom w regionie Europy Środkowo – Wschodniej. Te produkty i usługi są dostępne wyłącznie za pośrednictwem dedykowanej aplikacji mobilnej. W ramach posiadanego portfela produktowego Bank udziela pożyczek klientom polskim, będącymi osobami fizycznymi, będącymi rezydentami podatkowymi Polski. Zgodnie z warunkami umów, klienci będą działać jako osoby prywatne (tj. jeżeli prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, pożyczając nie działają w ramach tej działalności) (dalej jako Klienci) zarówno w momencie zawierania umowy pożyczki z Bankiem (dalej jako Pożyczka) oraz w momencie wykorzystania środków uzyskanych w ramach Pożyczki. Klienci nie są powiązani z Bankiem w rozumieniu uPIT.

Pożyczka będzie stanowiła pożyczkę w rozumieniu Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z umową Pożyczki Bank udzieli finansowania wypłacając środki na rachunek bankowy Klienta, a Klient wyraża zgodę na spłatę otrzymanej kwoty Pożyczki bezpośrednio na rachunek bankowy Banku. Oprócz obowiązku spłaty kapitału, Klient będzie zobowiązany również do zapłaty na rzecz Banku odsetek.

Bank przewiduje, że niektórzy Klienci mogą czasami nie być w stanie spłacić części głównej lub odsetkowej swojego zadłużenia z tytułu Pożyczek. W związku z tym, Bank rozważa wdrożenie kilku środków zaradczych w celu ograniczenia strat, które będą stosowane w poszczególnych przypadkach.

Wdrażając jeden z tych środków, Bank i Klient zawrą dodatkowe porozumienie, prawdopodobnie w formie aneksu do pierwotnej dokumentacji Pożyczki, na podstawie którego zostaną zmienione niektóre z jej elementów.

Jednym z rozwiązań jest obniżenie oprocentowania Pożyczki na określony, ograniczony czas. Wnioskodawca przewiduje, że obniżka ta będzie przybierać dwie formy, a w zależności od warunkiem danej Pożyczki oraz analizy ryzyka, oprocentowanie danej Pożyczki będzie:

(a) obniżone, ale pozostające na poziomie większym niż 0 procent (Obniżenie Oprocentowania),

(b) obniżona do 0 procent (Wyłączenie Oprocentowania).

W ramach innego środka Bank zaoferuje Klientowi możliwość podpisania umowy dwustronnej szytej na miarę, na podstawie której pewna część zadłużenia z tytułu Pożyczki (np. 20 proc.) zostałaby umorzona pod warunkiem, że Klient niezwłocznie ureguluje pozostałą część. Wartość procentowa będzie zależała od (i) wielkości Pożyczki; (ii) aktualnego etapu procesu windykacji; i/lub (iii) jak długo Klient pozostaje w zwłoce (Umorzenie Części Pożyczki). Umorzenie Części Pożyczki może dotyczyć jej kwoty głównej i/lub narosłych odsetek. Umorzenie Części Pożyczki nastąpi w formie zwolnienia z długu zgodnie z art. 508 Kodeksu cywilnego.

Umorzenie Części Pożyczki, łącznie z Obniżeniem Oprocentowania i Wyłączeniem Oprocentowania dalej są określane jako Środki Zaradcze.

Wdrożenie któregokolwiek ze Środków Zaradczych nie będzie skutkowało dokonaniem przez Bank jakichkolwiek wypłat należności lub świadczeń z jakiegokolwiek tytułu prawnego na rzecz Klientów.

Pytania

1)Czy Bank, dokonując Obniżenia Oprocentowania, jest zobowiązany do sporządzenia informacji o wysokości przychodów według ustalonego wzoru i przesłania jej do danego Klienta oraz urzędu skarbowego zgodnie z art. 42a.1 uPIT?

2)Jeżeli w związku z Obniżeniem Oprocentowania na Banku spoczywa obowiązek przekazania informacji, o której mowa w art. 42a.1 uPIT, jaki jest termin na przesłanie przez Bank takiej informacji do Klienta i urzędu skarbowego?

3)Czy dokonując Wyłączenia Oprocentowania, Bank jest zobowiązany do sporządzenia informacji o wysokości przychodów według ustalonego wzoru i przesłania jej Klientowi oraz urzędowi skarbowemu zgodnie z art. 42a.1 uPIT?

4)Jeżeli w związku z Wyłączeniem Oprocentowania na Banku spoczywa obowiązek przekazania informacji, o której mowa w art. 42a.1 uPIT, jaki jest termin na przesłanie przez Bank takiej informacji do Klienta i urzędu skarbowego?

5)Czy dokonując Umorzenia Części Pożyczki, Bank jest zobowiązany do sporządzenia informacji o wysokości przychodów według ustalonego wzoru i przesłania jej do danego Klienta oraz urzędu skarbowego zgodnie z art. 42a.1 uPIT?

6)Jeżeli w związku z Umorzeniem Części Pożyczki na Banku spoczywa obowiązek przekazania informacji, o której mowa w art. 42a.1 uPIT, jaki jest termin na przesłanie przez Bank takiej informacji do Klienta i urzędu skarbowego?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Państwa zdaniem, dokonując Obniżenia Oprocentowania, nie jest on zobowiązany do sporządzenia informacji o wysokości przychodów według ustalonego wzoru i przesłania jej do danego Klienta oraz urzędu skarbowego zgodnie z art. 42a.1 uPIT.

Zgodnie z art. 42a.1 uPIT, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (dalej jako również jako PIT-11) i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

(a) Brak dokonywania wypłat należności lub świadczeń

Ustawodawca nie zdefiniował czym jest dokonywanie wypłat należności lub świadczeń, o którym mowa w art. 42a.1 uPIT. W związku z priorytetem dla wykładni literalnej, należy przyjąć, że oznacza to faktyczne przekazywanie środków pieniężnych (w gotówce bądź pod postacią przelewu bankowego). Jak Państwo zaznaczyli w opisie zdarzenia przyszłego, w związku ze stosowaniem Środków Zaradczych, nie będzie on dokonywał wypłat należności lub świadczeń w jakiejkolwiek postaci i z jakiegokolwiek tytułu. W ich wyniku, Klientom nie będą przekazywane jakiekolwiek środki pieniężne.

Skutkiem Obniżenia Oprocentowania będzie sytuacja, w której to świadczenie na rzecz Banku nie zostanie wypłacone przez Klienta – nie zostaną mu przekazane odsetki w kwocie, która w normalnym toku spłaty Pożyczki byłaby mu należna (tj. gdyby nie zostało wdrożone Obniżenie Oprocentowania).

(b) Brak przychodu, o którym mowa w art. 20 ust. 1 po stronie Klienta

Zgodnie z art. 11 ust. 1 uPIT przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1)jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców;

2)jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu;

3)jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;

4)w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

(art. 11 ust. 2a uPIT)

Zgodnie z art. 11 ust. 2b uPIT, jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Jednocześnie uPIT nie definiuje czym są nieodpłatne świadczenia. Zagadnienie to było przedmiotem wielu wypowiedzi sądów administracyjnych, w tym Naczelnego Sądu Administracyjnego:

Korzystając z dotychczasowego orzecznictwa, jak i z poglądów doktryny należy stwierdzić, że ze świadczeniem nieodpłatnym będziemy mieli do czynienia w przypadkach, w których otrzymujący odnosi określoną korzyść pod tytułem darmym. Oznacza to, że nie świadczy nic w zamian ani obecnie, ani też w przyszłości (wyrok NSA z dnia 15 stycznia 2008 r., sygn. II FSK 1578/06, M. Pod. 2008, nr 8, s. 35).

Charakter „innych nieodpłatnych świadczeń” zależy od źródła przychodów – inne dotyczą stosunku pracy, a inne działalności gospodarczej.

Na uwagę zasługuje przy tym pogląd wypowiedziany przez NSA w wyroku z dnia 23 kwietnia 2013 r. (sygn. II FSK 1741/11, LEX nr 1309997): „Ustawowe pojęcie nieodpłatnych świadczeń musi być w związku z tym zawsze interpretowane w konkretnym kontekście, a nie w oderwaniu od niego, z pominięciem okoliczności realizacji pewnych uprawnień, zjawisk gospodarczych i zdarzeń prawnych”.

W związku z powyższym, na gruncie prawa podatkowego za nieodpłatne świadczenie należy uznać każde działanie lub zaniechanie na rzecz innego podmiotu, a także wszelkie zdarzenia gospodarcze oraz zdarzenia prawne prowadzące do uzyskania korzyści przez jeden podmiot kosztem drugiego. Dotyczy to wszystkich czynności, których rezultatem jest nieodpłatne – tj. niezwiązane z poniesieniem kosztów lub inną formą ekwiwalentu – zwiększenie majątku innej osoby, posiadające wyraźny wymiar finansowy.

Według art. 10 ust. 1 pkt 9 uPIT, do źródeł przychodów należą inne źródła.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 uPIT za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Biorąc pod uwagę powyższe, możliwa jest argumentacja, że w związku ze zrzeczeniem się przez Bank części przychodu odsetkowego, w ramach Obniżenia Oprocentowania, Klient osiąga częściowo nieodpłatny świadczenie stanowiące jego przychód w wysokości odpowiadającej wartości odsetek, które byłyby należne od niego na rzecz Banku, gdyby do Obniżenia Oprocentowania nie doszło. Dzieje się tak dlatego, że w zwykłym toku postępowania (zarówno w odniesieniu do danej Pożyczki, jak i przy rozważaniu udzielenia finansowania osobom fizycznym), przy uzyskaniu pożyczki na rynku, odsetki wyliczone przy wykorzystaniu rynkowej stopy procentowej byłyby należne od kwoty głównej jako forma wynagrodzenia dla pożyczkodawcy w wyższej wysokości. Świadczenia takie nie należałyby do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17, o których mowa w art. 20 ust. 1 uPIT in fine, a zatem przynależały do przychodów z innych źródeł jako nieodpłatne świadczenia.

Państwa zdaniem, taka sytuacja nie będzie miała miejsca w zdarzeniu przyszłym objętym niniejszym Wnioskiem. Wynika to z faktu, że mimo że, Bank istotnie nie otrzyma pewnej części odsetek, które byłyby mu należne w toku regularnej spłaty Pożyczki, to rezygnując (tymczasowo) z wynagrodzenia (odsetek), pomaga Klientom uzyskać lepszą sytuację finansową, dzięki której mogą oni uregulować w przyszłości bieżące spłaty kapitału zgodnie z harmonogramem oraz odsetki wyliczone na podstawie standardowej stopie procentowej. Tym samym, korzyścią Banku z tytułu Obniżenia Oprocentowania (która nie istniałaby przed jej implementacją), jest również zwiększenie się bazy kapitałowej i jego możliwości w zakresie akcji kredytowej, co zwiększa jego potencjał w zakresie osiągania przychodów.

Postępowanie takie należy również uznać za zgodne z zasadami rynkowymi – Obniżenie Oprocentowania jest jako Środek Zaradczy instrumentem nadzwyczajnym o charakterze przejściowym, który nie zmierza do faworyzowania pewnej grupy Klientów czy też konkurowania z innymi podmiotami świadczącymi podobne usługi finansowe jak Bank. W drodze Obniżenia Oprocentowania, Bank zrzeka się części swojego wynagrodzenia (odsetki) aby zwiększyć prawdopodobieństwo spłaty pozostałej części kwoty głównej Pożyczki oraz odsetek w regularnej wysokości w przyszłości, tj. zabezpieczyć swoje przyszłe przychody. Z drugiej strony, brak implementacji Obniżenia Oprocentowania (jak i innych Środków Zaradczych) mógłby wiązać się z koniecznością poniesienia przez Bank kosztów windykacji zaległych należności w obliczu niewypłacalności Klienta, w tym związanych z realizacją zabezpieczeń czy postępowaniami sądowymi. Podejmując takie działania windykacyjne, Bank musiałby się również liczyć z tym, że mogą one okazać się długotrwałe a w pewnych przypadkach, bezowocne.

(c) Brak obowiązku informacyjnego na podmiocie zagranicznym

Niezależnie od powyższych argumentów, Bank stoi na stanowisku, że obowiązek sporządzenia i dostarczenia PIT-11 Klientowi oraz naczelnikowi urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania takiej osoby fizycznej nie powstanie, gdyż jest on podmiotem niebędącym polskim rezydentem podatkowym, nieprowadzącym działalności gospodarczej na terytorium Polski za pośrednictwem np. oddziału.

O ile w przedmiotowym przypadku Bank nie działałby jako płatnik (w rozumieniu art. 8 O.p.) a jako podmiot zobowiązany do wystawienia informacji o przychodach, to można mówić o podobieństwie tych ról. Działania płatnika jak i podmiotu zobowiązanego do wystawienia PIT-11 nie dotyczą bowiem własnego obowiązku podatkowego rozumianego jako powinność uiszczenia podatku obciążająca majątek bezpośrednio tegoż podmiotu. Co więcej, również płatnicy w związku ze swoimi działaniami posiadają obowiązki informacyjne względem podatnika jak i organów skarbowych, którym jest również dyskutowana informacja PIT-11 (w przypadku np. przychodów ze stosunku pracy).

Pomimo, że brak jest w uPIT wyraźnego wyłączenia możliwości działania w roli płatnika przez podmiot niebędący polskim rezydentem podatkowym, który nie działa na terytorium Polski za pośrednictwem zagranicznego zakładu, to jednak w myśl art. 44 ust. 1a pkt 1 uPIT podatnicy osiągający dochody bez pośrednictwa płatników ze stosunku pracy z zagranicy – są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy, według zasad określonych w ust. 3a.

Nałożenie przez ustawodawcę – na podstawie ww. przepisu – obowiązku rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych bezpośrednio przez osoby fizyczne, które otrzymują wynagrodzenie bez pośrednictwa płatnika, wskazuje na to, że podmioty zagraniczne nie są traktowane jako płatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z tym, podmiot niebędący polskim rezydentem podatkowym działając jako zagraniczny pracodawca zatrudniający pracowników do wykonywania pracy na terytorium Polski, nie będzie zobowiązany do obliczania, poboru ani odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń tych osób. Podmiot taki nie będzie pełnić w Polsce roli płatnika zaliczek na podatek dochodowy od wyżej wymienionych dochodów osiąganych w ramach stosunku pracy.

Rozumowanie to zostało potwierdzone przez tut. Organ w szeregu interpretacji indywidualnych, w tym wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej: z 31 maja 2024 r. o sygn. 0114-KDWP.4011.34.2024.1.PP oraz z 30 grudnia 2022 r. sygn. 0112-KDIL2-1.4011.813.2022.2.KF.

Za brakiem obowiązku składania PIT-11 przez nierezydentów (takich jak Bank) przemawia również fakt, że jest to formularz dla tej informacji dostępny jedynie w polskiej wersji językowej, co sprawia, że jego uzupełnienie przez podmiot zagraniczny, może być znacząco utrudnione. Zgodnie z zasadami sztuki prawodawczej, ustawodawca nie powinien nakładać na podmioty obowiązków, które są niewykonalne. Ograniczenie do polskiej wersji językowej należy zatem uznać za świadomy wybór ustawodawcy i przejaw woli ograniczenia obowiązku składania tego typu informacji jedynie do podmiotów będących polskimi rezydentami podatkowymi, bądź posiadającymi związek z terytorium RP za pośrednictwem zagranicznego zakładu.

Z tych powyższych względów Państwo uważają, że dokonując Obniżenia Oprocentowania nie jest on zobowiązany do sporządzenia informacji o wysokości przychodów według ustalonego wzoru i przesłania jej do danego Klienta oraz urzędu skarbowego zgodnie z art. 42a.1 uPIT.

Ad. 2

Jeżeli na Banku spoczywa obowiązek przekazania PIT-11, to Bank uważa, że powinien przekazać PIT-11 Klientowi do końca lutego, a naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym Klienta, w którym powstał po stronie Klienta przychód w związku z Obniżeniem Oprocentowania, tj. w przewidzianej umową Pożyczki każdorazowej dacie płatności odsetek od Pożyczki obliczonych przy wykorzystaniu stopy procentowej wynikającej z Obniżenia Oprocentowania.

Zgodnie z art. 42g ust. 1 uPIT, płatnicy oraz podmioty, o których mowa w art. 42a, przesyłają roczne obliczenie podatku, o którym mowa w art. 34 ust. 7, oraz informacje, o których mowa w art. 34 ust. 8, art. 35 ust. 6, art. 39 ust. 1 i 3, art. 42 ust. 2 pkt 1, art. 42a ust. 1 oraz art. 42e ust. 6:

1)urzędowi skarbowemu – w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym;

2)podatnikowi – w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym.

Jak Bank uzasadnił powyżej, jego zdaniem w związku z Obniżeniem Oprocentowania, nie będzie on zobowiązany do przekazywania Klientowi i naczelnikowi urzędu skarbowego informacji PIT-11, w szczególności z uwagi, że po stronie Klienta nie będzie powstawał przychód z częściowo nieodpłatnych świadczeń.

Przy założeniu jednak, że Organ pozostaje innego zdania, według Banku informacja PIT-11 powinna być złożona według następujących zasad.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 uPIT, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Tym samym, zgodnie z wykładnią literalną i celowościową, za moment powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń należy przyjąć chwilę ich otrzymania ((…) wartość otrzymanych (…) innych nieodpłatnych świadczeń). Otrzymanie należy rozumieć jako moment faktycznego wydania bądź innej formy przekazania tegoż świadczenia, a nie kiedy staje się ono należne podatnikowi. Należy przyjąć zatem, że przychód z nieodpłatnych świadczeń powstaje zatem na zasadzie kasowej (w przeciwieństwie do zasady memoriałowej).

Przekładając powyższe na przedmiotowe zdarzenie przyszłe, zakładając jego powstanie, przychód z tytułu Obniżenia Oprocentowania powstanie po stronie Klienta w dniu, w którym zgodnie z dokumentacją Pożyczki jest zobowiązany do zapłaty odsetek na rzecz Banku. Dopóki bowiem odsetki nie stają się wymagalne od Klienta, dopóty nie powstanie faktyczna różnica między odsetkami, które byłby winien zapłacić w normalnym toku spłaty Pożyczki a ich kwotą, która wynika ze zredukowanej stopy zastosowanej w wyniku Obniżenia Oprocentowania a zatem nie powstanie przychód po stronie Klienta (zakładając generalną możliwość jego powstania).

Wykluczyć należy zatem zdaniem Banku podejście zgodnie, z którym przychód po stronie Klienta powstawałby w momencie podpisania dokumentacji dotyczącej Obniżenia Oprocentowania. Na ten moment bowiem odsetki od Pożyczki w kwocie obliczonej przy wykorzystaniu obniżonej stopy procentowej nie będą jeszcze należne od Klienta. Ponadto, jeżeli doszłoby do wcześniejszej spłaty przez klienta Pożyczki (przed upływem okresu, na który zostały obniżone odsetki), nie doszłoby do po stronie Klienta do korzyści w wysokości hipotetycznie obliczanej na początku okresu obniżenia oprocentowania (jako obniżenie oprocentowania w odniesieniu do hipotetycznych spłat odsetek w danym okresie). W chwili podpisania porozumienia mogą po stronie Klienta wprawdzie istnieć zaległe odsetki do zapłaty, jednakże będą one wyliczone w wysokości odpowiadającej stopie przewidzianej w ramach normalnego toku spłaty Pożyczki, a tym samym nie stanowiły przychodu do opodatkowania z tytułu częściowo nieodpłatnego świadczenia.

Z uwagi na powyższe, zakładając, że jeżeli na Banku spoczywa obowiązek przekazania PIT-11, Bank uważa, że powinien przekazać PIT-11 Klientowi do końca lutego, a naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym Klienta, w którym powstał po stronie Klienta przychód w związku z Obniżeniem Oprocentowania, tj. w przewidzianej umową Pożyczki każdorazowej dacie płatności odsetek od Pożyczki obliczonych przy wykorzystaniu stopy procentowej wynikającej z Obniżenia Oprocentowania.

Ad. 3

Państwa zdaniem, dokonując Wyłączenia Oprocentowania, nie jest on zobowiązany do sporządzenia informacji o wysokości przychodów według ustalonego wzoru i przesłania jej do danego Klienta oraz urzędu skarbowego zgodnie z art. 42a.1 uPIT.

Odpowiednie zastosowanie znajdują tutaj uwagi z własnego stanowiska do pytania Nr 1, z tą różnicą, że w zakresie pkt (b) w przypadku Wyłączenia Oprocentowania należy mówić o przychodzie z nieodpłatnych świadczeń (zamiast częściowo nieodpłatnych). W wyniku Wyłączenia Oprocentowania Bank całkowicie zrzeknie się swojego wynagrodzenia z tytułu udzielenia Klientowi Pożyczki, który to otrzyma finansowanie nieodpłatnie. W tym i jednak przypadku zdaniem Banku zastosowanie znajduje jego argumentacja przedstawiona w pkt (b) – Wyłączenie Oprocentowania nie powinno powodować powstania przychodu po stronie Klienta jako działanie, które niesie dla Banku korzystne i wymierne skutki biznesowe w postaci w szczególności:

(i)zabezpieczenia źródła spłaty pozostałej kwoty Pożyczki i powiększeniu bazy kapitałowej Banku; oraz

(ii)uniknięcia konieczności poniesienia kosztów windykacyjnych.

Z tych względów, zdaniem Banku, dokonując Wyłączenia Oprocentowania, nie jest on zobowiązany do sporządzenia informacji o wysokości przychodów według ustalonego wzoru i przesłania jej do danego Klienta oraz urzędu skarbowego zgodnie z art. 42a.1 uPIT.

Ad. 4

Jeżeli na Banku spoczywa obowiązek przekazania PIT-11, Bank uważa, że powinien przekazać PIT-11 Klientowi do końca lutego, a naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym Klienta, w którym powstał po jego stronie przychód w związku z Wyłączeniem Oprocentowania, tj. w pierwszym dniu, w którym w normalnym toku spłaty Pożyczki Klient byłby zobowiązany do uiszczenia odsetek na rzecz Banku (stałyby się należne).

W przypadku Wyłączenia Oprocentowania, analogicznie jak w stosunku do Obniżenia Oprocentowania, Bank stoi na stanowisku, że nie powinien on przekazywać PIT-11 do Klienta oraz naczelnika urzędu skarbowego ze względów opisanych we własnym stanowisku od pytania Nr 3.

Przy założeniu jednak, że Organ pozostaje innego zdania, według Banku informacja PIT-11 powinna być złożona. Argumentacja Banku zbliżona jest do zawartej w uzasadnieniu do stanowiska odnośnie pytania II. W przypadku Wyłączenia Oprocentowania, jednakże, nie będzie dochodziło do zapłaty odsetek przez Klienta w jakiejkolwiek, choćby obniżonej wysokości. Na potrzeby określenia momentu osiągnięcia przychodu należy zatem obrać pierwszy dzień, w którym odsetki te obliczone przy pomocy stopy obowiązującej w normalnym toku spłaty Pożyczki byłyby należne od Klienta.

Z tego względu, jeżeli na Banku spoczywa obowiązek przekazania PIT-11, Bank uważa, że powinien przekazać PIT-11 Klientowi do końca lutego, a naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym Klienta, w którym powstał po jego stronie przychód w związku z Wyłączeniem Oprocentowania, tj. w pierwszym dniu, w którym w normalnym toku spłaty Pożyczki Klient byłby zobowiązany do uiszczenia odsetek na rzecz Banku (stałyby się należne).

Ad. 5

Zdaniem Banku, dokonując Umorzenia Części Pożyczki, nie jest on zobowiązany do sporządzenia informacji o wysokości przychodów według ustalonego wzoru i przesłania jej do danego Klienta oraz urzędu skarbowego zgodnie z art. 42a.1 uPIT.

Odpowiednie zastosowanie znajdują tutaj uwagi ze stanowiska do pytania Nr 3.

Ad. 6

Jeżeli na Banku spoczywa obowiązek przekazania PIT-11, Bank uważa, że powinien przekazać PIT-11 Klientowi do końca lutego, a naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym Klienta, w którym powstał po jego stronie przychód w związku z Umorzeniem Części Pożyczki, tj. w momencie podpisania implementującej ją dokumentacji przez Klienta i Bank.

Umorzenie Części Pożyczki ze swojej istoty będzie dotyczyło zaległych kwot głównych Pożyczki wraz z odsetkami. Są to zatem kwoty, które będą należne (wymagalne) od Klienta na rzecz Banku w dniu dokonania Umorzenia Części Pożyczki. Dokonanie tej czynności spowoduje tym samym przysporzenie Klienta, zmniejszenie jego pasywów. Dlatego też zdaniem Banku, dokonanie Umorzenia Części Pożyczki będzie momentem osiągnięcia przychodu przez Klienta.

Z tego względu, zakładając, że jeżeli na Banku spoczywa obowiązek przekazania PIT-11, Bank uważa, że powinien przekazać PIT-11 Klientowi do końca lutego, a naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym Klienta, w którym powstał po jego stronie przychód w związku z Umorzeniem Części Pożyczki, tj. w momencie podpisania implementującej ją dokumentacji przez Klienta i Bank.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Według art. 11 ust. 2 ww. ustawy:

Stosownie do art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

 Jak wynika z powołanych przepisów ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;
• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

W konstrukcji podatku dochodowego od osób fizycznych ustawodawca wziął pod uwagę, że przysporzenia, które uzyskują osoby fizyczne mogą być skutkiem różnego rodzaju czynności i zdarzeń. Stworzył klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów. Źródła przychodów są określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Źródłem przychodów wynikającym z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są:

Z kolei zgodnie z treścią art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Instytucję pożyczki regulują przepisy ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071, 1172).

Na podstawie art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego:

W świetle art. 720¹ § 1 Kodeksu cywilnego:

Mają Państwo wątpliwości, czy obniżenie oprocentowania, wyłączenie oprocentowania czy umorzenie części pożyczki będzie stanowiło po stronie pożyczkobiorców przychód i czy w związku z tym są Państwo obowiązani do wystawienia informacji PIT-11.

Umowa pożyczki jest – zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego – umową konsensualną, tj. dochodzącą do skutku poprzez samo porozumienie stron, oraz umową dwustronnie zobowiązującą. W sytuacji gdy strony zawarły umowę pożyczki z zastrzeżeniem odpowiedniego wynagrodzenia na rzecz pożyczkodawcy, po stronie biorącego pożyczkę pojawia się obowiązek zapłaty odsetek. Odsetki bowiem stanowią typowe, należne dającemu pożyczkę, wynagrodzenie.

Ze swej istoty umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy. Zatem, z punktu widzenia podatku dochodowego od osób fizycznych kwota pożyczki jest świadczeniem zwrotnym. Jak wynika z powyższej definicji powinna zostać zwrócona przez pożyczkobiorcę. Konsekwentnie sama pożyczka, jako taka nie stanowi dochodu podatkowego dla pożyczkobiorcy, ponieważ w wyniku jej udzielenia nie następuje stałe przysporzenie majątkowe dla pożyczkobiorcy. Jednakże brak określenia przez ustawodawcę w Kodeksie cywilnym odpłatności, jako koniecznego elementu pożyczki nie jest jednoznaczny z uzyskaniem przez pożyczkobiorcę przychodu z tytułu nienaliczonych i nieuiszczonych odsetek od udzielonej mu nieoprocentowanej lub niskooprocentowanej pożyczki.

W zdarzeniu przyszłym wniosku wskazano, że w ramach posiadanego portfela produktowego Bank udzieli pożyczek klientom polskim, będącymi osobami fizycznymi, będącymi rezydentami podatkowymi Polski. Zgodnie z umową Pożyczki Bank udzieli finansowania wypłacając środki na rachunek bankowy Klienta, a Klient wyraża zgodę na spłatę otrzymanej kwoty Pożyczki bezpośrednio na rachunek bankowy Banku. Oprócz obowiązku spłaty kapitału, Klient będzie zobowiązany również do zapłaty na rzecz Banku odsetek. Bank przewiduje, że niektórzy Klienci mogą czasami nie być w stanie spłacić części głównej lub odsetkowej swojego zadłużenia z tytułu Pożyczek. W związku z tym, Bank rozważa wdrożenie kilku środków zaradczych w celu ograniczenia strat, które będą stosowane w poszczególnych przypadkach. Środkami zaradczymi są: Obniżenie oprocentowania, Wyłączenie Oprocentowania, Umorzenie części pożyczki.

W tym miejscu zaznaczam, że samo udzielenie pożyczki i jej spłata na warunkach przewidzianych w umowie pożyczki są obojętne podatkowo.

W przypadku, gdy Bank obniży oprocentowanie bądź wyłączy oprocentowanie rezygnuje jedynie z własnego wynagrodzenia za udzielenie pożyczki. Po stronie pożyczkobiorców (Klientów) nie powstanie przychód podatkowy z tego tytułu.

W tej części Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Przychód po stronie pożyczkobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia pożyczki, jej części lub odsetek. Wtedy bowiem pożyczkobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 Kodeksu cywilnego:

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

W konsekwencji, umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu pożyczki należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tej części Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.

Odnośnie Państwa obowiązków wystawienia informacji PIT-z tytułu umorzenia części pożyczki należy wskazać, że z treści art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że osoby prawne, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-11) i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu.

Wykładni powyższych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy dokonywać z uwzględnieniem ogólnych reguł wykładni prawa dotyczących zakresu obowiązywania danej normy w określonym miejscu, czasie oraz w stosunku do określonych podmiotów. Zasadą jest, że akty normatywne wydane przez kompetentne organy państwa obowiązują na terytorium tego państwa lub w stosunku do jego obywateli, chyba że same stanowią inaczej. Normy prawne danego państwa nie mogą zasadniczo dotyczyć podmiotów, które nie mają żadnych związków z tym państwem.

W niniejszej sprawie Bank jest spółką prawa austriackiego, osobą prawną i austriackim rezydentem podatkowym, nie posiada stałego zakładu, w szczególności oddziału, ani innego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Bank udziela pożyczek klientom polskim za pośrednictwem dedykowanej aplikacji mobilnej.  

Ustawa nie nakłada obowiązków informacyjnych na Spółkę, posiadającą siedzibę w Austrii, która nie ma żadnych powiązań z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (nie prowadzi na terytorium RP działalności). Powiązania tego nie stanowi fakt, że Bank zamierza dokonać obniżenia oprocentowania, wyłączenia z oprocentowania bądź umorzenia części pożyczki na rzecz Klientów polskich. Okoliczność ta wpływa wyłącznie na obowiązki podatkowe tych osób.

Tym samym, Bank (podmiot zagraniczny) jako podmiot niemający w Polsce siedziby oraz miejsca prowadzenia działalności nie będzie zobowiązany do sporządzenia i przesłania informacji, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych PIT-11 na rzecz Klientów polskich. Klienci samodzielnie będą zobowiązani do rozliczenia uzyskanych przychodów.

W tym zakresie Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Odstąpiłem od odpowiedzi na pytania 2, 4 i 6, gdyż oczekiwali Państwo odpowiedzi na nie w sytuacji, gdyby spoczywał na Państwu obowiązek przekazania informacji PIT-11.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) i zastosujecie się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.