Interpretacja indywidualna z dnia 18 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.782.2025.2.MB

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe w części dotyczącej możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku w odniesieniu do przychodu z tytułu umorzenia kredytu w części, w jakiej został on zaciągnięty na zakup miejsca postojowego, prawidłowe w pozostałej części.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 września 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 23 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 23 października 2025 r. (wpływ 24 października 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W dniu (…) stycznia 2009 r. zawarliście Państwo wraz z mężem i córką (dalej „Kredytobiorcy”) z Bankiem umowę o kredyt mieszkaniowy w kwocie (…) CHF. Kredyt został udzielony przez Bank, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym i podmiot ten jest uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Kredyt był przeznaczony na finansowanie przedpłat na poczet nabycia od X na własne potrzeby lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym w garażu wielostanowiskowym znajdującym się w (…). Fakt ten potwierdziliście Państwo w dniu (…) stycznia 2016 r. przesyłając oświadczenie o zaciągnięciu kredytu na własne cele mieszkaniowe w związku z pismami z Banku z dnia (…) stycznia 2016 r. (…).

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 22 maja 2015 r., wprowadzona została preferencja podatkowa polegająca na zaniechaniu poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od osiągniętych przez Kredytobiorców przychodów z tytułu zastosowania przez Bank ujemnego oprocentowania kredytu w sytuacji, gdy spełnione zostały przesłanki określone w ww. rozporządzeniu MF. Bank w dniu (…) stycznia 2016 r. potwierdził przyjęcie Państwa oświadczeń. Kwota uruchomionego kredytu (…) PLN ((…) CHF). Reasumując, w wyniku ww. umowy kredytowej otrzymaliście Państwo z Banku kwotę (…) PLN.

W związku z uznaniem, że umowa kredytowa zawiera niedozwolone klauzule umowne i jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, w lipcu 2023 r. działając przy udziale pełnomocnika złożyłyście Państwo w Sądzie Okręgowym pozew przeciwko Bankowi, o ustalenie nieważności umowy oraz zapłatę.

W dniu (…) lipca 2025 r. pełnomocnik Banku zaproponował ugodę, informując, że Bank jest skłonny zakończyć spór, zawierając ugodę zakładającą zmianę waluty zadłużenia na PLN na poniższych warunkach: 1. umorzenie pozostałego do spłaty salda kredytu ((…) CHF); 2. wypłata na rzecz Powódki kwoty (…) zł.

W ww. drafcie Umowy Ugody (dalej Ugoda) znajduje się zapis, w którym Bank informuje o sporządzeniu informacji PIT-11. (…) „ (…) ” (…) Z powyższego nie wynika jednoznacznie, czy kwota, o której mowa w § 5 Ugody określona jako „dodatkowa” podlega opodatkowaniu.

W Ugodzie Bank nie wskazał podstawy wypłacenia ww. zwrotu. Wzór Ugody został stworzony przez Bank i nie podlega negocjacji. Bank nie przedstawił kalkulacji z czego wynika wartości „kwoty dodatkowej”. W Ugodzie nie ma informacji dotyczącej sumy wpłat dokonanych przez Kredytobiorcę.

(…).

Poniżej obliczenia potwierdzające, że suma wpłat, których dokonano na rzecz Banku z tytułu umowy kredytu mieszkaniowego (zaciągniętego w dniu (…) stycznia 2009 r.) pomniejszona o kwotę proponowaną przez Bank w ramach Ugody, jest większa o (…) PLN niż kwota proponowana jako „dodatkowa”. Przewalutowanie kredytu będzie polegało wyłącznie na zmianie sposobu wykonania zobowiązania.

Dotychczas sposób wykonania zobowiązania polegał na wskazaniu przez Bank w harmonogramie spłaty kredytu raty kapitałowo-odsetkowej we frankach szwajcarskich (CHF), zaś środki pieniężne na spłatę były pobierane z rachunku ROR w walucie polskiej w wysokości stanowiącej równowartość kwoty kredytu, przy zastosowaniu kursu sprzedaży dewiz obowiązującego w Banku w dniu spłaty kredytu.

(…) Po przewalutowaniu rata kapitałowo-odsetkowa byłaby podawana w harmonogramie w walucie polskiej i w walucie polskiej byłaby pobierana kwota z rachunku ROR. Przewalutowanie będzie w ramach Umowy Ugody.

(…).

Kredyt mieszkaniowy był obsługiwany prawidłowo (terminowo), i do dnia (…) lipca 2025 r. nie było żadnego zadłużenia Kredytobiorcy z tytułu niezapłaconych kosztów i opłat związanych z przedmiotową Umową. A zatem umorzenie będzie dotyczyło tylko kwoty kapitału i odsetek. Zostało to potwierdzone przez Bank, umorzenie będzie dotyczyć kapitału i odsetek.

Mieszkanie i miejsce postojowe mają oddzielne księgi wieczyste, pomimo że były zakupione jednocześnie na mocy umowy sprzedaży sporządzonej w formie aktu notarialnego, tj. jednym aktem notarialnym z (…) sierpnia 2010 r. Sposób, w jaki jest to wykazywane w Księgach Wieczystych prawdopodobnie został określony na etapie aktu notarialnego, na kształt którego nie mieliście Państwo wpływu (warunki nie podlegały negocjacji), było to po stronie sprzedającego.

Strona sprzedająca, zbyła lokal mieszkalny poprzez ustanowienie odrębnej własności, natomiast miejsce postojowe zbyła jako udział we współwłasności lokalu niemieszkalnego – garażu.

Z uwagi na powyższe, mają one oddzielne księgi wieczyste. Z uwagi na fakt, że Umowa kredytu mieszkaniowego zawierała niedozwolone klauzule umowne (w rozumieniu art. 385 (1) § 1 k.c.) i była sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, wniosłyście Panie o ustalenie nieważności umowy.

W przypadku, gdyby doszło do ustalenia nieważności umowy kredytowej przez Sąd, Bank byłby zobowiązany do zwrotu zapłaconych rat kredytowych oraz opłat i prowizji jako nienależnie zapłaconych przez Kredytobiorcę ww. Umowy jako świadczeń nienależnie uiszczonych na rzecz pozwanego Banku tytułem spłaty rat kapitałowo-odsetkowych (na podstawie art. 410 § 1 k.c. w zw. z art. 405 k.c.) za okres od dnia uruchomienia kredytu tj. od (…) stycznia 2009 r. do (…) lipca 2025 r., tj.: kwoty (…) zł, w tym: – spłacony kapitał w wysokości (…) zł, – spłacone odsetki umowne w wysokości (…) zł.

Rozliczenie tego kredytu przez strony postępowania sądowego polega na tym, że strony oddają sobie otrzymane wzajemnie świadczenia. Czyli Kredytobiorca zwraca Bankowi kwotę wypłaconego kredytu (kapitał w kwocie (…) PLN) a Bank zwraca Kredytobiorcy całkowitą kwotę dokonanych wpłat i poniesionych kosztów kredytu (do (…) lipca 2025 r.) – (…) PLN.

W świetle powyższego „kwota dodatkowa” jest to część kwoty, którą wcześniej przekazaliście Państwo na rzecz Banku w ramach spłaty udzielonego kredytu mieszkaniowego.

Reasumując, kwota (…) PLN stanowi część sumy wpłat na poczet umowy kredytowej i jest niższa o (…) PLN niż kwota wniesionych na rzecz Banku wpłat (według stanu na dzień (…) września 2025 r. jest niższa o (…) PLN).

Poniżej szczegóły: Całkowita suma wpłat na dzień (…) lipca 2025 r. – (…) PLN kwota otrzymanego kredytu – (…) PLN różnica pomiędzy kwotą wpłat a kwotą wypłaconą – (…) PLN według stanu na dzień (…) września 2025 r. Całkowita suma wpłat – (…) PLN kwota otrzymanego kredytu – (…) PLN różnica pomiędzy kwotą wpłat a kwotą wypłaconą – (…) PLN.

Ponadto wskazała Pani, że zgodnie z zawartą umową kredytową odpowiadaliście Państwo i odpowiadacie za spłatę kredytu solidarnie, tj. do pełnej wysokości.

Zgodnie z aneksem nr 1 do umowy kredytu, jest Pani wraz z córką kredytobiorcą i współwłaścicielem ww. nieruchomości (przedmiotem aneksu jest zmiana oznaczenia strony umowy w związku ze śmiercią kredytobiorcy).

Jednocześnie pragnie Pani podkreślić, iż kancelaria sporządzając pozew umieściła w nim jako powódkę na równi z Państwem Kredytobiorcami, również Pani drugą córkę C jako spadkobiercę pomimo tego, że były przekazane/udostępnione dokumenty zawarte z Bankiem tj.:

(…).

Zgodnie z draftem Umowy Ugody, bank umorzy część kredytu wszystkim kredytobiorcom.

Nadmienia Pani, że Umowa Ugody uwzględnia stan z pozwu i wskazuje AA, BB i CA (...)”„zwanymi dalej „Kredytobiorcą” (…).

Jak wspomniała Pani powyżej, kancelaria sporządzając pozew umieściła w nim jako powódkę na równi z Państwem Kredytobiorcami, również Pani drugą córkę C jako spadkobiercę, pomimo tego, że były przekazane/udostępnione dokumenty zawarte z Bankiem potwierdzające fakt w zakresie oznaczenia stron umowy i zwolnienia z długu jednego ze Spadkobiorców.

Potwierdza to postanowienie zawarte w § 1 ust. 9 Umowy Ugody w brzmieniu: „Bank zwalnia Kredytobiorcę z długu (umarza zadłużenie Kredytobiorcy) w kwocie <<KWOTA>> złotych stanowiącej różnicę między kwotą zadłużenia wskazaną w § 1 ust. 3, a kwotą zadłużenia wskazaną w § 1 ust. 8, a Kredytobiorca dokonane zwolnienie z długu przyjmuje.” (…).

Kredyt był przeznaczony na finansowanie przedpłat na poczet nabycia od X na własne potrzeby lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym w garażu wielostanowiskowym znajdującym się w (…). Fakt ten potwierdziliście Państwo w dniu (…) stycznia 2016 r. przesyłając Oświadczenie o zaciągnięciu kredytu na własne cele mieszkaniowe w związku z pismami Banku z dnia (…) stycznia 2016 r. (…)). Bank w dniu (…) stycznia 2016 r. potwierdził przyjęcie Państwa oświadczeń.

W treści umowy kredytowej paragraf 2 pkt 2 stanowi: „Przeznaczenie kredytu: Na potrzeby własne Cel: budowa lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym”.

Finansowanie zakupu lokalu mieszkalnego i miejsca postojowego było realizowane ze środków własnych w wysokości 25% i środków pozyskanych w ramach kredytu.

(…).

Zgodnie z fakturami wystawionymi przez X (…) transze kredytu zostały zaksięgowane jako zaliczka na wkład budowlany (…). Z tego wynika, że zaliczka na wkład budowlany (…) MSC POSTOJOWE zostało sfinansowane ze środków własnych – łącznie (…) zł.

Kredyt jest zabezpieczony na nieruchomości położonej w (…). Dla ww. nieruchomości Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą.

Kredyt jest zabezpieczony hipotecznie i w całości został wykorzystany na realizację tej inwestycji.

Nie korzystała Pani, podobnie jak, współkredytobiorca z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu innego kredytu zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.

Draft Umowy Ugody w § 5 stanowi: „(…)”.

Kwota udzielonego kredytu przez Bank to (…) PLN, a kwota spłacona przez kredytobiorców do dnia (…) lipca 2025 r. to (…) PLN (według stanu na dzień (…) września 2025 r. całkowita suma wpłat wynosi (…) PLN).

A zatem, kwota (…) PLN stanowi część sumy wpłat na poczet umowy kredytowej i jest niższa o (…) PLN niż kwota wniesionych na rzecz Banku wpłat przez kredytobiorców (według stanu na dzień (…) września 2025 r. ).

Bank nie przedstawił kalkulacji z czego wynika wartość „kwoty dodatkowej”. W projekcie Umowy Ugody Bank nie wskazał podstawy wypłacenia ww. zwrotu.

W Pani ocenie będzie to zwrot środków pieniężnych, które wcześniej, na mocy umowy finansowania hipotecznego walutowego zostały przekazane na rzecz Banku w ramach spłaty rat kapitałowo-odsetkowych.

Mając na uwadze fakt, że Umowa kredytu mieszkaniowego Własny Kąt hipoteczny zawierała niedozwolone klauzule umowne (w rozumieniu art. 385 (1) § 1 k.c.) i była sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, wniosła Pani o ustalenie nieważności umowy.

Rozliczenie tego kredytu przez strony postępowania sądowego polega na tym, że strony oddają sobie otrzymane wzajemnie świadczenia. Czyli kredytobiorca zwraca Bankowi kwotę wypłaconego kredytu (kapitał w kwocie (…) PLN) a Bank zwraca kredytobiorcy całkowitą kwotę dokonanych wpłat i poniesionych kosztów kredytu (do dnia (…) lipca 2025 r.: (…) PLN).

Reasumując, kwota (…) PLN stanowi część sumy wpłat na poczet umowy kredytowej, którą zakwestionowałyście Panie jako nienależną ze względu na fakt, że umowa kredytowa zawierała niedozwolone klauzule umowne i była sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

W przypadku, gdyby doszło do ustalenia nieważności umowy kredytowej przez Sąd, Bank byłby zobowiązany do zwrotu zapłaconych rat kredytowych oraz opłat i prowizji jako nienależnie zapłaconych przez kredytobiorców. Zgodnie ze stanem na dzień (…) lipca 2025 r., wpłaciłyście Panie na poczet umowy kredytowej kwotę o (…) PLN wyższą niż kwota, którą proponuje wypłacić Bank (według stanu na dzień (…) września 2025 r. wpłaciliście Państwo kwotę o (…) PLN wyższą niż kwota, którą proponuje wypłacić Bank).

Poniżej przedstawia Pani obliczenia potwierdzające fakt, że jest to zwrot wcześniej wpłaconej kwoty.

Całkowita kwota wpłat do dnia (…) lipca 2025 r.: (…) PLN.

Kwota otrzymanego kredytu: (…) PLN.

Różnica pomiędzy kwotą wpłat a kwota wypłaconą: (…) PLN.

Natomiast według stanu na dzień (…) września 2025 r.

Całkowita suma wpłat – (…) PLN.

Kwota otrzymanego kredytu – (…) PLN.

Różnica pomiędzy kwotą wpłat a kwotą wypłaconą – (…) PLN.

Pytanie

Czy kwota w wyniku zwolnienia z części długu (umorzenia) zgodnie z § 1 ust. 9 Ugody jest dla Pani przychodem podlegający opodatkowaniu?

Czy kwota wymieniona w § 5 Ugody podlega opodatkowaniu?

Pani stanowisko w sprawie

Ad. 1

W Pani ocenie, spełnia Pani wymagania zapisane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022r., poz. 592 ze zm.) pozwalające na zaniechanie poboru podatku od kwoty zapisanej w § 1 ust. 9 ugody m.in.: kredyt sfinansował w całości nabycie lokalu mieszkalnego, kredyt jest zabezpieczony na nieruchomości położonej w (…). Dla ww. nieruchomości Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą.

Zgodnie z aneksem nr 1 do umowy ww. kredytu jest Pani wraz z córką Kredytobiorcą i współwłaścicielem ww. nieruchomości (przedmiotem aneksu jest zmiana oznaczenia strony umowy w związku ze śmiercią Kredytobiorcy).

Zgodnie z zawartą umową kredytową odpowiadaliście Państwo i odpowiadacie za spłatę kredytu solidarnie, tj. do pełnej wysokości. Nie korzystała Pani, podobnie jak współkredytobiorca z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności, o których mowa w §1 ust.1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. ze zm.

Kancelaria sporządzając pozew umieściła w nim jako powódkę na równi z Państwem Kredytobiorcami, również Pani drugą córkę C jako spadkobiercę pomimo tego, że były przekazane/udostępnione dokumenty zawarte z Bankiem potwierdzające: aneks nr 1 do umowy kredytu Kredyt mieszkaniowy, w którym art. 1 ust. 1 stanowi: (…).

(…).

Reasumując, w tej sytuacji z uwagi na fakt, że umowa ugody uwzględnia stan z pozwu i wskazuje AA, BB i CA jako Kredytobiorców, składa Pani oświadczenie, że nie skorzystała dotychczas (zgodnie ze stanem faktycznym) z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej niż ta, która była finansowana przedmiotowym kredytem.

Kredyt jest zabezpieczony hipotecznie i w całości został wykorzystany na realizację tej inwestycji. Finansowanie zakupu lokalu mieszkalnego i miejsca postojowego było realizowane ze środków własnych w wysokości 25% i środków pozyskanych w ramach kredytu. Szczegóły w załączniku źródła finansowania.

Ad. 2

W Pani ocenie, otrzymane pieniądze nie stanowią przysporzenia majątkowego, ponieważ jest to zwrot środków pieniężnych, które wcześniej przekazała Pani na rzecz Banku w ramach spłaty udzielonego kredytu hipotecznego.

Otrzymana kwota (…) PLN nie jest przychodem w rozumieniu ustawy z dnia (…) lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Świadczenie to nie jest przychodem, ponieważ ma charakter zwrotny.

Takie stanowisko zostało również zawarte przez Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w innych interpretacjach podatkowych, przykładowo interpretacje indywidualne:

z 28 kwietnia 2023 r. nr 0114-KDIP3-2.4011.243.2023.1.MN,

z 28 sierpnia 2023 r. nr 0114-KDIP3-2.4011.607.2023.2.MN,

z 29 lipca 2024 r. nr 0112-KDIL2-1.4011.514.2024.2.DJ,

z 1 sierpnia 2024 r.nr 0112-KDIL2-1.4011.535.2024.3.DJ

oraz 0114-KDIP3-2.4011.345.2025.2.MN.

Kwota (…) PLN stanowi część sumy wpłat na poczet umowy kredytowej, którą zakwestionowałyście Panie jako nienależną ze względu na fakt, że umowa kredytowa zawierała niedozwolone klauzule umowne i była sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

W przypadku, gdyby doszło do ustalenia nieważności umowy kredytowej przez Sąd, Bank byłby zobowiązany do zwrotu zapłaconych rat kredytowych oraz opłat i prowizji jako nienależnie zapłaconych przez Kredytobiorcę. Zgodnie ze stanem na dzień (…) lipca 2025 r., wpłaciłyście Panie na poczet umowy kredytowej kwotę o (…) PLN wyższą niż kwota, którą proponuje wypłacić Bank.

Poniżej przedstawia Pani obliczenia potwierdzające fakt, że jest to zwrot wcześniej wpłaconej kwoty. Całkowita kwota wpłat do dnia (…) lipca 2025 r.: (…) PLN.

Kwota otrzymanego kredytu: (…) PLN.

Różnica pomiędzy kwotą wpłat a kwota wypłaconą: (…) PLN.

Natomiast według stanu na dzień (…) września 2025 r. całkowita suma wpłat – (…) PLN kwota otrzymanego kredytu – (…) PLN różnica pomiędzy kwotą wpłat a kwotą wypłaconą – (…) PLN.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 – inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez bank wierzytelności od kredytu hipotecznego, zaciągniętego przez Panią, wskazuję, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071 ze zm.):

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu wskazuję na rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.).

Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów:

Natomiast z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia wynika, że:

Z kolei § 4 ww. rozporządzenia stanowi, że:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1.kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

2.kredyt był udzielony przed dniem (…) stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3.kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4.kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Jedną z przesłanek do skorzystania z zaniechania poboru podatku jest przeznaczenie kredytu na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z opisu sprawy wynika, że kredyt został przeznaczony na nabycie lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym.

Zgodnie z ww. art. 21 ust. 25 omawianej ustawy, wydatkiem uznawanym za cel mieszkaniowy jest m.in. nabycie lokalu mieszkalnego.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia lokalu mieszkalnego, zatem dla zdefiniowania tego pojęcia należy odwołać się do przepisów ustawy z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048 ze zm.).

Zgodnie z art. 2 ust. 2 tej ustawy:

Natomiast w myśl art. 2 ust. 4 ww. ustawy:

Z powyższego wynika, że do lokalu mieszkalnego mogą przynależeć inne pomieszczenia.

W sytuacji, gdy pomieszczenia typu miejsce postojowe, garaż czy np. komórka lokatorska są ściśle powiązane z lokalem mieszkalnym i nie stanowią odrębnej nieruchomości uregulowanej odrębną księgą wieczystą, wówczas można przyjąć, że jako całość stanowią lokal mieszkalny mieszczący się w katalogu wydatków, o którym mowa w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego przez Panią opisu sprawy wynika, że mieszkanie i miejsce postojowe mają oddzielne księgi wieczyste. Nie można więc uznać, że miejsce postojowe spełnia definicję „pomieszczenia przynależnego” nierozerwalnie związanego z zakupionym odrębnie lokalem mieszkalnym. Samo miejsce postojowe nie jest lokalem mieszkalnym, a więc nie służy zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych.

Wobec powyższego, w rozpatrywanej sprawie, wydatkiem na cele mieszkaniowe jest wyłącznie ta część należności, która została zaciągnięta i przeznaczona na zakup lokalu mieszkalnego.

Skoro, jak wynika z treści wniosku i jego uzupełnienia:

-kredyt został udzielony w styczniu 2009 r. z bankiem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym,

-kredyt na zakup mieszkania został zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na ww. nieruchomości,

-nie korzystała Pani z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej,

-umorzenie kredytu będzie dotyczyło tylko kapitału i odsetek

to w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych do tej części kredytu, która została zaciągnięta na zakup lokalu mieszkalnego.

W tej części w zakresie pytania nr 1 Pani stanowisko jest prawidłowe.

Z kolei, skoro w treści wniosku wskazała Pani, że kredyt został przeznaczony na sfinansowanie nabycia lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym w garażu wielostanowiskowym, to nie można przyjąć, że miejsce postojowe zostało sfinansowane ze środków własnych. Zatem, umorzenie kredytu w części, w jakiej został on zaciągnięty na zakup miejsca postojowego, nie będzie korzystało z zaniechania poboru podatku i od tej części dochodu z tytułu umorzenia będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

W tej części w zakresie pytania nr 1 Pani stanowisko jest więc nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do skutków podatkowych wypłaty ustalonej w ugodzie kwoty dodatkowej wyjaśniam, że z definicji przychodu zawartej w art. 11 ust. 1, wywieść można, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych – co już wcześniej zauważono – można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

We wniosku wskazała Pani, że w ramach ugody bank zaproponował wypłatę na Pani rzecz kwoty dodatkowej, będzie to zwrot środków pieniężnych, które wcześniej, na mocy umowy finansowania hipotecznego walutowego zostały przekazane na rzecz banku w ramach spłaty rat kapitałowo-odsetkowych.

Zatem w analizowanej sprawie po Pani stronie nie dojdzie do powstania przysporzenia majątkowego. W związku z zawarciem ugody otrzyma Pani zwrot środków pieniężnych, które wcześniej na mocy umowy przekazała Pani na rzecz banku w ramach spłaty części rat udzielonego kredytu mieszkaniowego. A zatem otrzyma Pani środki będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z Pani własnych środków. Kwota otrzymana na podstawie ugody z bankiem nie spowoduje więc faktycznego przyrostu w Pani majątku. Wypłata ta będzie dla Pani neutralna podatkowo.

W konsekwencji, wypłata przez bank ww. kwoty nie będzie stanowić dla Pani przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem nie będzie Pani miała obowiązku zapłaty podatku od zwróconej przez bank kwoty.

Pani stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest więc prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie ze wskazaniem we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Pani jest wnioskodawcą w niniejszej sprawie. Tym samym wystąpiła Pani o interpretację przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako jeden ze współkredytobiorców. Dlatego niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź na pytania w niej zawarte tylko w odniesieniu do Pani osoby. Nie wywiera ona skutku prawnego dla pozostałych współkredytobiorców.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.