Interpretacja indywidualna z dnia 19 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDST2-1.4011.500.2025.1.MR
Organ podatkowy potwierdził, że zaniechanie poboru podatku dochodowego od umorzonej kwoty zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego jest możliwe, jeżeli kredyt spełnia wymogi określone w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., a podatnik nigdy wcześniej nie skorzystał z takiego zaniechania dla innej inwestycji mieszkaniowej.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 września 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku od umorzonej przez bank kwoty zobowiązania wynikającej z zawartej umowy kredytu hipotecznego. Uzupełniła go Pani pismem z 18 listopada 2025 r. (data wpływu). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
(...) 2008 r. zawarła Pani wraz z mężem A.A z X umowę kredytu na cele mieszkaniowe (...), zwaną dalej Umową, na kwotę 185.000,00 zł denominowanego (waloryzowanego) w walucie CHF na okres 360 miesięcy od dnia (...) 2008 r. do dnia (...) 2038 r. Kwota kredytu denominowanego (waloryzowanego) w CHF została określona wg kursu kupna dewiz dla waluty CHF zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w Banku w dniu wykorzystania kredytu. Zgodnie z harmonogramem spłat kwota kredytu wynosiła 77.428,54 CHF. Zgodnie z warunkami spłaty wysokość rat określona jest w CHF, natomiast spłata rat kapitałowo-odsetkowych dokonywana jest w złotych po uprzednim przeliczeniu rat wg kursu sprzedaży dewiz dla CHF zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w Banku w dniu spłaty.
Następcą prawnym X w trakcie obowiązywania umowy został Y. Działalność Banku podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym. (...) 2018 r. został zawarty Aneks nr 1 do Umowy, zgodnie z którym zmieniono termin płatności rat z 24. dnia miesiąca na 31. dzień każdego miesiąca oraz dodano zapisy dotyczące ustalania wysokości obowiązujących w Banku kursów kupna i sprzedaży dewiz w oparciu o kurs średni Banku, określono czym jest spread walutowy oraz procentowy spread walutowy.
Kredyt przeznaczony był na zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, remont, modernizację i wyposażenie lokalu oraz zwrot zadatku. Dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w dniu (...) 2008 r. została założona księga wieczysta. Nieruchomość zakupiona została przez Panią i Pani męża (...) 2008 r. na podstawie aktu notarialnego. Zgodnie z umową przedwstępną kwota zadatku wynosiła 1.000 zł.
Kredyt uruchomiono jednorazowo w formie przelewu na rachunek wskazany przez sprzedającego w kwocie 171.000 zł oraz na konto w kwocie 14.000 zł na remont i modernizację lokalu. Faktury i rachunki potwierdzające wydatki na ten cel zostały dostarczone do Banku. Wszystkie dotychczas spłacone raty (do dnia złożenia wniosku o wydanie interpretacji) zostały opłacone w złotówkach.
Umowa kredytu zabezpieczona jest hipoteką umowną kaucyjną na spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu (chwila wpisu w księdze wieczystej (...) 2008 r.), a zakupiona nieruchomość realizuje cel mieszkaniowy Pani oraz Pani męża.
Pani i Pani mąż to osoby fizyczne i jedyni kredytobiorcy wskazani w umowie, którzy od czasu ślubu (tj. (...) 2003 r.) mają ustawową wspólność majątkową, nierozszerzaną w żaden sposób, a od 2004 roku wspólnie rozliczają podatek dochodowy od osób fizycznych składając wspólny PIT-37.
Pani i Pani mąż nie zaciągali innego kredytu mieszkaniowego i nie korzystali dotychczas z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 102 z późn. zm.).
Nieruchomość, której dotyczyła Umowa nie była i nie jest przedmiotem działalności gospodarczej.
Y w 2025 roku kilkukrotnie kontaktował się w sprawie propozycji rozwiązań w zakresie posiadanego kredytu hipotecznego w walucie CHF. Ostatnia z propozycji Banku została przedstawiona w formie projektu aneksu do Umowy o kredyt mieszkaniowy. Zgodnie z treścią projektu aneksu Bank proponuje, że zwolni Panią i Pani męża z długu (umorzy zadłużenie) wg stanu na dzień 16 września 2025 r. w zakresie kwoty kapitału 37 332,98 CHF i odsetek 20,40 CHF, a po przeliczeniu wg kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski 169.800,99 złotych (PLN), a Pani i Pani mąż przyjmą to zwolnienie z długu. Jednym z postanowień projektu aneksu jest informacja o powstaniu po stronie Pani i Pani męża przychodu, ponieważ dojdzie do zwolnienia z części długu (umorzenia części długu). Aby wypełnić obowiązek informacyjny Bank musi sporządzić PIT-11. Jednocześnie Bank wskazuje, że w przypadku spełnienia warunków z rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe należy wypełnić i złożyć oświadczenie, które jest załącznikiem do projektowanego aneksu. W oświadczeniu należy wskazać czy kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej oraz czy skorzystali Państwo z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na realizację inwestycji mieszkaniowej. W przypadku oświadczenia o spełnieniu warunków do zaniechania poboru (pierwsze pytanie odpowiedź TAK, drugie NIE) Bank nie wystawi PIT-11. Projektowany aneks nie przewiduje żadnych dodatkowych rozliczeń i wypłat.
Uzupełnienie
Wyjaśniła Pani, że kwota zadatku wynosiła łącznie 5.000 zł i nie była pokryta kredytem hipotecznym (była zapłacona gotówką sprzedającemu w dwóch częściach, tj. 1.000 zł dnia 3 października 2008 r. i 4.000 zł dnia 10 października 2008 r.), zatem zaniechanie poboru podatku nie będzie dotyczyło kwoty zadatku wynoszącej łącznie 5.000 zł.
Pytania (uwzględniające informację zawartą w uzupełnieniu wniosku)
1.Czy będzie Pani mogła skorzystać z zaniechania poboru podatku od umorzonej kwoty zobowiązania wynikającego z zawartej umowy kredytu hipotecznego?
2.Czy ewentualne wystawienie przez Bank PIT-11 pomimo spełnienia warunków do zaniechania poboru podatku z tytułu umorzonej kwoty stanowiącej część kredytu hipotecznego będzie skutkowało koniecznością ujęcia wskazanego w nim przychodu w rozliczeniu z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych PIT-37?
Pani stanowisko w sprawie (uwzględniające informację zawartą w uzupełnieniu wniosku)
Ad 1. W stosunku do ewentualnie umorzonej części zobowiązania z tytułu kredytu mieszkaniowego znajdą zastosowanie zapisy Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, a tym samym, nie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od umorzonej kwoty zobowiązania.
Ad 2. Ewentualne wystawienie przez Bank PIT-11 nie spowoduje konieczności ujęcia umorzonej kwoty zobowiązania w przychodach podlegających rozliczeniu w podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na brak obowiązku podatkowego w związku ze spełnieniem warunków wynikających z Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.
Uzasadnienie stanowiska
Co do zasady, jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dalej ustawy o PIT, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.
Istotne jest również, że w takim przypadku mamy do czynienia ze źródłem przychodu określonym w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT, to jest tzw. inne źródła. Przychody z innych źródeł podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej i są rozliczane dopiero na etapie składania zeznania rocznego, a więc po zakończeniu roku podatkowego.
Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Kolejno, co ważne w kontekście opodatkowania jest to, że instytucja zwolnienia z długu uregulowana została w art. 508 Kodeksu Cywilnego, zgodnie z którym zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik przyjmuje zwolnienie.
Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się natomiast w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe stanowiące przychód w rozumieniu ustawy o PIT.
Jednakże zgodnie z § 1 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe dalej Rozporządzenie, ustawodawca wprowadził procedurę zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych, od kwot umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
Warunkiem zastosowania zaniechania, jest to by kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej.
Poprzez kredyt mieszkaniowy, zgodnie z § 3 ust. 1 wspomnianego Rozporządzenia, rozumie się kredyt, który został:
1.udzielony przed 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów (np. bank), oraz
2.zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz
3.zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 (wydatki na własne cele mieszkaniowe) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Kolejno jak wskazano w art. 21 ust. 25 pkt 1 wydatkami na własne cele mieszkaniowe są wydatki poniesione na: nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie, nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego, budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego.
Kluczowym jest więc by umarzany w drodze aneksu kredyt zaciągnięty był na sfinansowanie wskazanych powyżej wydatków.
Analizując natomiast dalsze zapisy Rozporządzenia, należy zwrócić uwagę na dwa dodatkowe wymogi postawione przez ustawodawcę. Otóż pomijając kwestię wydatkowania środków, podstawowym warunkiem, jest, aby podatnik nie korzystał w przeszłości z zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności z tytułu innego kredytu mieszkaniowego oraz aby kredyt mieszkaniowy, którego dotyczy umorzenie został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej.
Zgodnie z § 1 ust. 5 Rozporządzenia przez „jedną inwestycję mieszkaniową” rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego. Ostatni z warunków natomiast odnosi się do zabezpieczenia kredytu hipoteką na nieruchomości mieszkaniowej.
Zaniechanie poboru podatku od umorzonych kwot kredytu hipotecznego jest zatem możliwe, jeśli kredyt bądź też pożyczka zostały zaciągnięte na cele mieszkaniowe i spełniają określone warunki prawne.
Przekładając powyższe na przedstawione zdarzenie przyszłe należy zwrócić uwagę na spełnienie poszczególnych warunków zastosowania Rozporządzenia:
1.Planowane umorzenie dotyczy wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, której przeznaczeniem było sfinansowanie zakupu jednej nieruchomości mieszkalnej, realizującej cel mieszkaniowy.
2.Jest Pani osobą fizyczną będącą stroną umowy kredytu i nie korzystała dotychczas z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.
3.Kwoty wierzytelności podlegających umorzeniu, zgodnie z projektowanym aneksem obejmują kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału) i odsetek.
4.Umowa kredytu mieszkaniowego, którego dotyczy projekt aneksu została zawarta przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów – X, obecnie następca prawny Y.
5.Kredyt został zabezpieczony w postaci hipoteki umownej kaucyjnej ustanowionej na nieruchomości będącej przedmiotem umowy, stanowiącej wspólność ustawową małżeńską.
Wobec powyższego, mając na względzie spełnienie warunków rozporządzenia, Pani zdaniem, ewentualna umorzona w drodze ewentualnego aneksu do umowy kwota wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, będzie stanowiła przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, jednak w odniesieniu do niego zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., a tym samym nie będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.
Pani wątpliwość dotyczy kwestii ewentualnego wystawienia PIT-11 przez Bank w przypadku spełnienia warunków do zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. Zgodnie z przedstawionym powyżej stanowiskiem nie będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tytułu ewentualnie umorzonej kwoty wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, zatem wystawienie PIT-11 nie będzie skutkowało koniecznością ujęcia wskazanego w nim przychodu w rozliczeniu z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych PIT-37.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:
‒dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku
oraz
‒dochodów, od których zaniechano poboru podatku na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej.
W świetle art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Jak wynika z powołanego przepisu – co do zasady – przychodem są:
·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;
·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.
Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 powołanej ustawy mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.
Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów (obejmujący m.in. kwestię uwzględniania kosztów uzyskania przychodów dla celów ustalenia dochodu z danego źródła przychodów).
Źródła przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wśród nich ustawodawca wyodrębnił – w punkcie 9 ww. przepisu – „inne źródła”.
Stosownie do treści art. 20 ust. 1 tejże ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w treści art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.
Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
W konsekwencji, umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Kwestia zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności – które to umorzenie ma miejsce od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2026 r. – została uregulowana w § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.).
Zgodnie z § 1 ust. 1 tego rozporządzenia:
Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:
1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:
a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz
b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;
2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
Na gruncie § 1 ust. 2 rozporządzenia:
Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:
1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);
2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;
3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
Zgodnie z § 1 ust. 3 rozporządzenia:
W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
Stosownie do § 1 ust. 4 rozporządzenia:
W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
Według § 1 ust. 5 rozporządzenia:
Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:
1)jednego gospodarstwa domowego albo
2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843).
Stosownie do § 1 ust. 6 rozporządzenia:
Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.
W myśl § 1 ust. 7 rozporządzenia:
W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.
Z § 3 ust. 1 rozporządzenia wynika, że:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:
1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz
2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz
3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl § 4 ww. rozporządzenia:
Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2 ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r.
Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:
a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Z powołanych przepisów wynika, że zaniechanie poboru podatku znajduje zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na własne cele mieszkaniowe (wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy hipotecznego kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.
Prawo do zaniechania poboru podatku jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających to prawo należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów.
W opisie sprawy wskazała Pani, że w (...) 2008 r. zawarła wraz z mężem z X umowę kredytu na cele mieszkaniowe na kwotę 185.000,00 zł denominowanego (waloryzowanego) w walucie CHF na okres 360 miesięcy od (...) 2008 r. do (...) 2038 r. Kwota kredytu denominowanego (waloryzowanego) w CHF została określona wg kursu kupna dewiz dla waluty CHF zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w Banku w dniu wykorzystania kredytu. Zgodnie z harmonogramem spłat kwota kredytu wynosiła 77.428,54 CHF. Zgodnie z warunkami spłaty wysokość rat określona jest w CHF, natomiast spłata rat kapitałowo-odsetkowych dokonywana jest w złotych po uprzednim przeliczeniu rat wg kursu sprzedaży dewiz dla CHF zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w Banku w dniu spłaty.
Wskazała Pani, że następcą prawnym X w trakcie obowiązywania umowy został Y. Działalność Banku podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym.
Kredyt przeznaczony był na zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz remont i modernizację lokalu. Nieruchomość zakupiona została przez Panią i Pani męża (...) 2008 r. na podstawie aktu notarialnego.
Kredyt uruchomiono jednorazowo w formie przelewu na rachunek wskazany przez sprzedającego w kwocie 171.000 zł oraz na konto w kwocie 14.000 zł na remont i modernizację lokalu. Faktury i rachunki potwierdzające wydatki na ten cel zostały dostarczone do Banku. Wszystkie dotychczas spłacone raty (do dnia złożenia wniosku o wydanie interpretacji) zostały opłacone w złotówkach. Umowa kredytu zabezpieczona jest hipoteką umowną kaucyjną na spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu (chwila wpisu w księdze wieczystej (...) 2008 r.), a zakupiona nieruchomość realizuje cel mieszkaniowy.
Wskazała Pani, żeY w 2025 roku kilkukrotnie kontaktował się w sprawie propozycji rozwiązań w zakresie kredytu hipotecznego w walucie CHF. Ostatnia z propozycji Banku została przedstawiona w formie projektu aneksu do Umowy o kredyt mieszkaniowy. Zgodnie z treścią projektu aneksu Bank proponuje, że zwolni Panią i Pani męża z długu (umorzy zadłużenie) wg stanu na dzień 16 września 2025 r. w zakresie kwoty kapitału 37 332,98 CHF i odsetek 20,40 CHF, a po przeliczeniu wg kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski 169.800,99 złotych (PLN), a Pani i Pani mąż przyjmą to zwolnienie z długu. Jednym z postanowień projektu aneksu jest informacja o powstaniu po stronie Pani i Pani męża przychodu, ponieważ dojdzie do zwolnienia z części długu (umorzenia części długu). Aby wypełnić obowiązek informacyjny, Bank musi sporządzić PIT-11.
Wskazała Pani również, że Pani i mąż nie zaciągali innego kredytu mieszkaniowego i nie korzystali dotychczas z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że umorzona przez bank kwota stanowiąca pozostałą do spłaty część udzielonego kredytu hipotecznego (umorzenie części długu) będzie stanowić dla Pani przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń kwalifikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Jednocześnie, jeśli faktycznie – na co wskazują okoliczności sprawy – środki pozyskane z kredytu zostały wydatkowane na cel określony w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy, dotyczący jednej inwestycji mieszkaniowej (tj. zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz remont i modernizacja tego lokalu), to do powstałego przychodu z tytułu umorzenia części wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie cytowanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.
Tym samym nie będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.
W konsekwencji nie będzie Pani miała obowiązku do wykazania tego dochodu w zeznaniu rocznym PIT-37 i odprowadzenia z tego tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych nawet w sytuacji, gdyby bank wystawił PIT-11.
Zatem Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Ponadto należy podkreślić, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. W związku z tym, interpretacje te wywierają skutki prawne jedynie w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Zatem, niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie Pani jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (współkredytobiorcy – Pani męża).
Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
