Interpretacja indywidualna z dnia 28 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.862.2025.1.SR
Czynności wykonywane pomiędzy Fundacją a jej wewnętrznymi Zakładami (Ośrodkiem i Przedszkolem) mają charakter wewnętrzny, są nieopodatkowane VAT, ponieważ nie są wykonywane przez odrębne podmioty prawa, lecz stanowią integralną część wewnętrznej struktury organizacyjnej Fundacji.
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 listopada 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 listopada 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca jest Fundacją działającą pod nazwą (…) (dalej: „Fundacja”), posiadającą siedzibę na terytorium Polski.
Fundacja została utworzona w (…) r.
Fundacja figuruje w KRS pod numerem wpisu (…).
Fundacja nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT.
Fundacja nie jest organizacją pożytku publicznego.
Zgodnie ze statutem Fundacji:
(…).
Do majątku Fundacji należy m.in. Nieruchomość, w której prowadzą działalność statutową wraz z Fundacją Zakłady utworzone przez Fundację.
Fundacja prowadzi działalność gospodarczą dla pomnażania i realizowania celów statutowych.
Fundacja prowadzi działalność gospodarczą przez powołane przez Zarząd Fundacji - Zakłady działalności gospodarczej (dalej - Zakład/Zakłady). Zakłady są wyodrębnione organizacyjnie.
Zakłady działalności gospodarczej są zarządzane przez Kierownika powołanego przez Zarząd Fundacji.
Środki finansowe i materialne na prowadzenie działalności gospodarczej przekazuje Zakładowi Zarząd Fundacji z jednoczesnym ustaleniem efektów z konkretnej w danym przypadku działalności gospodarczej w określonym czasie.
Działalność gospodarcza Zakładów jest prowadzona na podstawie samodzielnych planów, uprzednio zatwierdzonych przez Zarząd Fundacji.
Fundacja odpowiada za zobowiązania Zakładów całym swoim majątkiem.
W ramach wyżej opisanych kompetencji, Fundacja powołała Zakłady:
(…) (dalej: „Ośrodek”), REGON (…), NIP (…);
(…) (dalej: „Przedszkole”), REGON (…), NIP (…).
Ośrodek i Przedszkole funkcjonują jako Zakłady wewnętrzne Fundacji, nieposiadające osobowości prawnej. Ośrodek i Przedszkole nie są zarejestrowane jako podatnicy VAT.
Fundacja oraz utworzone przez nią Zakłady wewnętrzne (Ośrodek i Przedszkole) prowadzą odrębne ewidencje księgowe.
Sprawozdanie finansowe sporządzane i składane jest przez Fundację w ujęciu łącznym, obejmującym dane Fundacji oraz jej Zakładów wewnętrznych. Analogicznie, Fundacja składa roczne zeznanie podatkowe w podatku dochodowym od osób prawnych, które również przedstawia dane zbiorcze. Zarówno w sprawozdaniu finansowym, jak i w zeznaniu rocznym eliminowane są rozrachunki oraz obroty o charakterze wewnętrznym.
Uchwałą Zarządu Fundacji zarządzanie nieruchomością, w której funkcjonują jednostki Fundacji, zostało powierzone Ośrodkowi. Powierzenie zarządzania ma charakter czysto techniczno-administracyjny i nie oznacza przeniesienia prawa własności ani samodzielności ekonomicznej. Fundacja pozostaje właścicielem nieruchomości i to jej organy podejmują ostateczne decyzje w zakresie zarządzania majątkiem.
Ośrodek ponosi bieżące koszty eksploatacyjne budynku w tym w szczególności: koszty zużycia mediów (energii elektrycznej, ciepła, wody), usług ochrony, sprzątania, ubezpieczenia, konserwacji, obsługi technicznej, IT/łączności, BHP, koszty używania budynku), które są następnie odpowiednio przenoszone/przypisywane na podstawie dokumentów księgowych do właściwych miejsc ich powstawania - koszty są odpowiednio alokowane do Zakładów/Fundacji.
Fundacja nie prowadzi działalności gospodarczej innej niż statutowa. Ośrodek realizuje (…), a Przedszkole prowadzi działalność edukacyjną. W obu przypadkach działalność prowadzona jest non-profit - wszelkie przychody są przeznaczane wyłącznie na pokrycie kosztów statutowych, a ewentualne nadwyżki stanowią majątek Fundacji i pozostają w jej dyspozycji.
Pytanie
Czy rozliczenia kosztów, w tym w szczególności: rozliczenia kosztów wspólnych takich jak media, ciepło, woda, energia, ochrona, sprzątanie, ubezpieczenia, konserwacje, IT/łączność, BHP; kosztów użytkowania powierzchni - dokonywane pomiędzy Fundacją a jej Zakładami wewnętrznymi (Ośrodkiem i Przedszkolem), jak również pomiędzy tymi Zakładami, należy traktować jako czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775; dalej: „ustawy o VAT”) w związku z art. 15 ust. 1 ustawy VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, rozliczenia kosztów wspólnych - w tym w szczególności: mediów (energia elektryczna, ciepło, woda), usług ochrony, sprzątania, ubezpieczenia, konserwacji, obsługi technicznej, IT/łączności, BHP, a także kosztów zarządzania nieruchomością i kosztów użytkowania powierzchni - dokonywane pomiędzy Fundacją a jej Zakładami wewnętrznymi (Ośrodkiem i Przedszkolem), jak również pomiędzy tymi Zakładami, nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w rozumieniu art. 5 ustawy o VAT w związku z art. 15 ust. 1 ustawy VAT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem” - podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport i import towarów, jak również wewnątrzwspólnotowe nabycie i dostawa towarów.
Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W świetle art. 33 kodeksu cywilnego z dnia 23 kwietnia 1964 r. (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1372), osobami prawnymi są Skarb Państwa oraz jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną. Takim przepisem szczególnym w odniesieniu do fundacji jest art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 166 - zwanej dalej ustawą o fundacjach), zgodnie z którym fundacja uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego.
W ustawie o fundacjach nie została wprost uregulowana możliwość tworzenia przez fundacje zakładów czy innych wewnętrznych jednostek organizacyjnych. Niemniej jednak, w art. 5 ust. 1 ustawy o fundacjach, ustawodawca wskazał, że fundator w statucie może określić organizację i sposób działania fundacji, w tym powołać inne organy obok zarządu. Z powyższego przepisu wywodzi się możliwość kształtowania wewnętrznej struktury fundacji, w tym ustanawiania zakładów, ośrodków czy innych jednostek. Co istotne, przepisy te nie przyznają takim zakładom odrębnej osobowości prawnej ani zdolności do czynności prawnych. Jednoznacznie zatem wskazuje to, że zakłady utworzone przez Fundację stanowią jedynie jej wewnętrzne jednostki organizacyjne i nie mogą być traktowane jako odrębne byty prawne - w obrocie prawnym występuje wyłącznie Fundacja jako osoba prawna.
W sprawie będącej przedmiotem złożonego wniosku o interpretację podatkową, Fundacja - jako Wnioskodawca, jest jedynym podmiotem posiadającym osobowość prawną i zdolność do czynności prawnych. Ośrodek i Przedszkole stanowią wyłącznie wewnętrzne jednostki organizacyjne Fundacji, które:
- zostały powołane do realizacji celów statutowych i nie posiadają własnej osobowości prawnej ani zdolności do działania we własnym imieniu,
- są zarządzane przez kierownika powoływanego przez Zarząd Fundacji,
- finansowane są ze środków przekazywanych przez Fundację, przy czym efekty działalności są określane i zatwierdzane przez Zarząd,
- prowadzą działalność gospodarczą wyłącznie w ramach planów uprzednio zatwierdzonych przez Zarząd Fundacji,
- nie ponoszą odpowiedzialności za własne zobowiązania, gdyż odpowiada za nie Fundacja całym swoim majątkiem.
Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że Ośrodek i Przedszkole - jako Zakłady wewnętrzne Fundacji - nie spełniają przesłanki samodzielności prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Funkcjonują one wyłącznie w ramach struktury organizacyjnej Fundacji, w jej imieniu i na jej rachunek, nie ponosząc przy tym ryzyka gospodarczego. W konsekwencji nie mogą być traktowane jako odrębni podatnicy VAT. Podatnikiem VAT w zaistniałej sytuacji pozostaje wyłącznie Fundacja, oczywiście przy założeniu, że powstałby obowiązek rejestracji dla potrzeb podatku od towarów i usług.
Powyższą hierarchię utrwala także porządek rachunkowy, a mianowicie:
Sporządzane jest jedno Sprawozdanie Finansowe obejmujące dane łączne Fundacji i jej Zakładów, a rozrachunki oraz obroty o charakterze wewnętrznym podlegają eliminacji.
Analogicznie Fundacja składa jedno zeznanie roczne w podatku dochodowym od osób prawnych, ujmujące dane zbiorcze Fundacji i Zakładów.
Taki model sprawozdawczości odzwierciedla ekonomiczną i organizacyjną jedność podmiotu.
Tym samym w kontekście powierzenie Ośrodkowi, na mocy uchwały organu Fundacji, bieżącej obsługi techniczno-organizacyjnej nieruchomości Fundacji (m.in.: media, konserwacja, obsługa techniczna) nie prowadzi do powstania odrębności podatkowej.
Ośrodek wykonuje zadania powierzone w ramach wewnętrznego podziału funkcji, pozostając częścią struktury Fundacji.
Co więcej, zarówno Ośrodek, jak i Przedszkole nie prowadzą działalności w celu osiągania zysku: ich przychody służą wyłącznie pokrywaniu kosztów działalności statutowej. Ewentualne nadwyżki stają się częścią majątku Fundacji i pozostają w dyspozycji jej organów. Brak prawa do zachowania nadwyżki oraz brak samodzielnego dysponowania majątkiem wzmacniają wniosek o braku samodzielności ekonomicznej Zakładów.
Ujęcie to pozostaje zgodne z kryterium „samodzielności” wywodzonym z art. 15 ustawy o VAT oraz art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L. 2006.347.1) i ugruntowanym w orzecznictwie TSUE oraz sądów krajowych.
Przykładowo w wyroku:
z dnia 23 marca 2006 r. (sygn. C-210/04, FCE Bank) TSUE orzekł „stały zakład mający siedzibę w innym państwie członkowskim, niebędący pod względem prawnym podmiotem odrębnym od spółki, na rzecz którego spółka świadczy usługi, nie może być uznany za podatnika ze względu na obciążenie go kosztami z tytułu świadczenia tych usług”.
Gmina i jej jednostki budżetowe stanowią jednego podatnika - wyrok TSUE z dnia 29 września 2015 r. (sygn. C-276/14), „Gminne jednostki budżetowe, które wykonują działalność gospodarczą powierzoną im w imieniu i na rachunek gminy, które nie odpowiadają za szkody spowodowane tą działalnością, ponieważ odpowiedzialność tę ponosi wyłącznie owa gmina, i które nie ponoszą ryzyka gospodarczego związanego z rzeczoną działalnością, ponieważ nie dysponują własnym majątkiem, nie osiągają własnych dochodów i nie ponoszą kosztów dotyczących takiej działalności, bowiem uzyskane dochody są wpłacane do budżetu gminy, a wydatki są pokrywane bezpośrednio z budżetu owej gminy, nie spełniają kryterium samodzielności, w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112, a zatem nie mogą zostać uznane za podatnika.”
Podobnie orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 28 listopada 2019 r. I FSK 1055/15 „Gminne jednostki budżetowe, które wykonują działalność gospodarczą powierzoną im w imieniu i na rachunek gminy, które nie odpowiadają za szkody spowodowane tą działalnością, ponieważ odpowiedzialność tę ponosi wyłącznie owa gmina, i które nie ponoszą ryzyka gospodarczego związanego z rzeczoną działalnością, ponieważ nie dysponują własnym majątkiem, nie osiągają własnych dochodów i nie ponoszą kosztów dotyczących takiej działalności, bowiem uzyskane dochody są wpłacane do budżetu gminy, a wydatki są pokrywane bezpośrednio z budżetu owej gminy, nie spełniają kryterium samodzielności, w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, a zatem nie mogą zostać uznane za podatnika”.
Orzecznictwo sądowe konsekwentnie podkreśla, że dla uznania jednostki za podatnika VAT konieczne jest jej wyodrębnienie organizacyjne, cywilnoprawne i finansowe, tj. działanie we własnym imieniu, na własny rachunek i z ponoszeniem ryzyka gospodarczego. Ośrodek, jak i Przedszkole wprawdzie posiadają nadany numer NIP i występują jako płatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych oraz składek ZUS, a także zawierają umowy o pracę z zatrudnionymi pracownikami. Okoliczności te jednak nie oznaczają, że jednostki te prowadzą działalność gospodarczą w sposób samodzielny w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.
Ostateczna odpowiedzialność za funkcjonowanie Zakładów, ich majątek i sprawozdawczość spoczywa na Fundacji, której organy (Zarząd i Rada) posiadają kompetencje do podejmowania decyzji we własnym imieniu i na własny rachunek.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wyłącznie czynności wykonywane w ramach stosunku obligacyjnego, łączącego co najmniej dwa odrębne podmioty prawa, w ramach którego dochodzi do wymiany świadczeń za wynagrodzeniem. W analizowanym przypadku brak jest takiego stosunku prawnego, albowiem zarówno Fundacja, jak i powołane przez nią Zakłady wewnętrzne stanowią jeden i ten sam podmiot prawa, tj. Fundację jako osobę prawną. Zakłady nie posiadają odrębnej podmiotowości prawnej ani majątkowej, co oznacza, że nie mogą występować wobec siebie z jakimikolwiek roszczeniami - odpowiedzialność majątkową ponosi wyłącznie Fundacja. Konsekwentnie wszelkie rozliczenia dokonywane pomiędzy Fundacją a jej Zakładami, jak również pomiędzy samymi Zakładami, mają charakter wyłącznie wewnętrzny i nie mogą zostać zakwalifikowane jako czynności podlegające opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.
Dotyczy to wszystkich kategorii rozliczeń wewnętrznych, w tym w szczególności - choć nie wyłącznie - alokacji kosztów wspólnych (media, ciepło, woda, energia, ochrona, sprzątanie, ubezpieczenia, konserwacje, IT/łączność, BHP) oraz kosztów użytkowania powierzchni w nieruchomości Fundacji, dla której bieżącą obsługę techniczno-organizacyjną powierzono Ośrodkowi. Dokumentowanie tych rozliczeń dokumentami księgowymi odzwierciedla wyłącznie techniczny mechanizm przypisania kosztów do miejsc ich powstawania w ramach jednego podatnika; nie kreuje to stosunku zobowiązaniowego „Fundacja <-> Zakład” czy „Zakład <-> Zakład” w rozumieniu prawa cywilnego.
Należy podkreślić, że choć czynności takie jak najem powierzchni, dostawa mediów czy świadczenie usług pomocniczych, co do zasady podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 5 ustawy o VAT, to w niniejszej sprawie przepis ten nie znajdzie zastosowania. Zakłady wewnętrzne Fundacji nie wykonują samodzielnie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, a zatem nie stanowią odrębnych podatników. Skoro Zakłady nie są podatnikami, nie mogą być stroną odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1. W konsekwencji przypisywanie przez Ośrodek części kosztów na rzecz Przedszkola lub Fundacji nie stanowi usługi (w tym najmu) podlegającej opodatkowaniu, lecz wyłącznie techniczną alokację kosztów w ramach jednego podatnika. Tym samym nie mamy w zaistniałym przypadku do czynienia z refakturowaniem właściwym dla obrotu pomiędzy odrębnymi podmiotami.
Fundacja wraz z Ośrodkiem i Przedszkolem stanowi jeden podmiot prawa, a tym samym jednego podatnika VAT, oczywiście w przypadku konieczności rejestracji na potrzeby podatku VAT. Rozliczenia kosztów wspólnych, dokonywane pomiędzy Fundacją i Zakładami utworzonymi przez Fundację (Ośrodek i Przedszkole) na podstawie dokumentów księgowych, mają charakter wyłącznie wewnętrzny i nie generują obrotu podatkowego w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z powyższego przepisu wynika, że aby doszło do świadczenia usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione łącznie następujące warunki:
- świadczenie musi być odpłatne,
- miejscem świadczenia musi być terytorium kraju,
- świadczenie musi być wykonane na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
- świadczenie nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy.
Zatem usługą jest każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach działalności gospodarczej, które nie jest dostawą towarów, w tym m.in. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). W przypadku uznania danego świadczenia za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, winien istnieć bezpośredni konsument, beneficjent świadczenia, odnoszący wymierną korzyść.
Dana czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Według art. 15 ust. 3b ustawy:
Za zgodą naczelnika urzędu skarbowego, właściwego dla osoby prawnej podatnikami mogą być również jednostki organizacyjne osoby prawnej, będącej organizacją pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2024 r. poz. 1491, 1761 i 1940) prowadzące działalność gospodarczą, jeżeli samodzielnie sporządzają sprawozdanie finansowe.
W myśl art. 96 ust. 1 ustawy:
Podmioty, o których mowa w art. 15 i art. 15a, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.
Zgodnie z art. 96 ust. 3 ustawy:
Podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.
Zgodnie z powołanym powyżej art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są jedynie podmioty (przedsiębiorcy) działające w obrocie gospodarczym samodzielnie, tj. bez stosunku podporządkowania. W związku z tym, tylko jednostki organizacyjne osoby prawnej, będącej organizacją pożytku publicznego ze swej istoty działające w obrocie samodzielnie, niebędące podporządkowane jednostce macierzystej, spełniają kryteria dla uznania ich za podatników podatku VAT.
Warunkiem możliwości uznania ww. jednostek organizacyjnych za odrębnych podatników VAT jest, aby sporządzały one samodzielnie sprawozdanie finansowe. Chodzi tu oczywiście o sprawozdanie finansowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.). Przy czym, jednostki organizacyjne organizacji pożytku publicznego mogą być samodzielnymi podatnikami za zgodą naczelnika urzędu skarbowego.
Należy zauważyć, iż ustawodawca tylko w sytuacji opisanej w art. 15 ust. 3b ustawy przewidział, że podmiotowość podatkową w podatku od towarów i usług posiada zarówno osoba prawna, jak i jej jednostka organizacyjna w sytuacji, gdy osoba prawna jest organizacją pożytku publicznego a jednostka samodzielnie sporządza sprawozdanie finansowe. Wyjątek ten nie dotyczy natomiast pozostałych osób prawnych.
W tym miejscu wskazać należy, iż zgodnie z art. 51 ust. 1 ustawy o rachunkowości:
Jednostka, w skład której wchodzą jednostki organizacyjne sporządzające samodzielne sprawozdania finansowe, sporządza łączne sprawozdanie finansowe, będące sumą sprawozdania finansowego jednostki i wszystkich jej oddziałów (zakładów), wyłączając odpowiednio:
1) aktywa i fundusze wydzielone;
2) wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze;
3) przychody i koszty z tytułu operacji dokonywanych między jednostką a jej oddziałami (zakładami) lub między jej oddziałami (zakładami);
4) wynik finansowy operacji gospodarczych dokonywanych wewnątrz jednostki, zawarty w aktywach jednostki lub jej oddziałów (zakładów).
Można nie dokonywać wyłączeń, o których mowa w pkt 2-4, jeżeli nie wpływa to ujemnie na spełnienie obowiązków określonych w art. 4 ust. 1.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo Fundacją posiadającą siedzibę na terytorium Polski. Nie są Państwo organizacją pożytku publicznego. Państwa celem jest działalność w zakresie (…). Prowadzą Państwo działalność gospodarczą przez powołane przez Państwa Zarząd Zakłady działalności gospodarczej, tj. (…) (Ośrodek) oraz (…) (Przedszkole). Ośrodek i Przedszkole funkcjonują jako Państwa Zakłady wewnętrzne, nieposiadające osobowości prawnej. Zakłady są wyodrębnione organizacyjnie i są zarządzane przez Kierownika powołanego przez Państwa Zarząd. Środki finansowe i materialne na prowadzenie działalności gospodarczej przekazuje Zakładowi Państwa Zarząd z jednoczesnym ustaleniem efektów z konkretnej w danym przypadku działalności gospodarczej w określonym czasie. Działalność gospodarcza Zakładów jest prowadzona na podstawie samodzielnych planów, uprzednio zatwierdzonych przez Państwa Zarząd. Państwo oraz utworzone przez Państwa Zakłady wewnętrzne (Ośrodek i Przedszkole) prowadzą odrębne ewidencje księgowe. Sprawozdanie finansowe sporządzane i składane jest przez Państwa w ujęciu łącznym, obejmującym Państwa dane oraz Państwa Zakładów wewnętrznych. Odpowiadają Państwo za zobowiązania Zakładów całym swoim majątkiem.
Jak Państwo wskazali, do Państwa majątku należy m.in. nieruchomość, w której prowadzą działalność statutową wraz z Państwem Zakłady utworzone przez Państwa. Zarządzanie nieruchomością, w której funkcjonują Państwa jednostki, zostało powierzone Ośrodkowi. Ośrodek ponosi bieżące koszty eksploatacyjne budynku w tym w szczególności: koszty zużycia mediów (energii elektrycznej, ciepła, wody), usług ochrony, sprzątania, ubezpieczenia, konserwacji, obsługi technicznej, IT/łączności, BHP, koszty używania budynku), które są następnie odpowiednio przenoszone/przypisywane na podstawie dokumentów księgowych do właściwych miejsc ich powstawania - koszty są odpowiednio alokowane do Zakładów/Fundacji.
Mają Państwo wątpliwości czy rozliczenia kosztów, w tym w szczególności kosztów wspólnych takich jak media, ciepło, woda, energia, ochrona, sprzątanie, ubezpieczenia, konserwacje, IT/łączność, BHP; kosztów użytkowania powierzchni, dokonywane pomiędzy Państwem, a Państwa Zakładami wewnętrznymi (Ośrodkiem i Przedszkolem), jak również pomiędzy tymi Zakładami, należy traktować jako czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy w związku z art. 15 ust. 1 ustawy.
Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz przywołane przepisy prawa należy stwierdzić, że utworzone przez Państwa Zakłady (Ośrodek i Przedszkole) nie są odrębnymi od Państwa podatnikami podatku od towarów i usług. Przypomnieć należy, że art. 15 ust. 1 ustawy nakazuje przyjąć, że podatnikami VAT są jedynie podmioty (przedsiębiorcy) działający w obrocie gospodarczym samodzielnie. Jak Państwo wskazali, Zakłady (Ośrodek i Przedszkole) nie posiadają osobowości prawnej. Jednocześnie podali Państwo, że sprawozdanie finansowe sporządzane i składane jest przez Państwa w ujęciu łącznym, obejmującym dane Państwa oraz Państwa Zakładów wewnętrznych. Ponadto z podanych przez Państwa informacji wynika, że nie są Państwo organizacją pożytku publicznego, o której mowa w art. 15 ust. 3b ustawy.
Należy zatem stwierdzić, że Zakłady (Ośrodek i Przedszkole) posiadają więc jedynie samodzielność organizacyjną (są wydzielone organizacyjnie ze struktur Fundacji), natomiast nie dysponują możliwością prowadzenia działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek, a prowadzona działalność stanowi jedynie część Państwa działalności gospodarczej.
W świetle powołanych regulacji prawnych, podmiotem prowadzącym działalność w formie Zakładów (Ośrodka i Przedszkola) są Państwo (Fundacja). Zakłady (Ośrodek i Przedszkole) nie są odrębnymi podmiotami w stosunku do Państwa, lecz są Państwa częścią, a tym samym nie stanowią odrębnego podatnika podatku od towarów i usług.
Tym samym, czynności wykonywane pomiędzy Zakładem (Ośrodkiem/Przedszkolem) a Państwem (Fundacją), a także czynności wykonywane pomiędzy tymi Zakładami (tj. pomiędzy Ośrodkiem a Przedszkolem), mają charakter tzw. czynności wewnątrzzakładowych, co skutkuje uznaniem tych czynności za niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W świetle art. 8 ustawy, czynności wykonywanych w ramach jednego podmiotu gospodarczego będącego osobą prawną, nie można uznać za świadczenie usług, gdyż nie jest możliwe świadczenie usług „samemu sobie”. Zatem rozliczenia kosztów, w tym w szczególności rozliczenia kosztów wspólnych takich jak media, ciepło, woda, energia, ochrona, sprzątanie, ubezpieczenia, konserwacje, IT/łączność, BHP; kosztów użytkowania powierzchni, dokonywane pomiędzy Państwem (Fundacją) a Państwa Zakładami wewnętrznymi (Ośrodkiem i Przedszkolem), jak również pomiędzy tymi Zakładami, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy i własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa - rozpatrzone.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Jednocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
