Interpretacja indywidualna z dnia 3 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.845.2025.2.ESZ
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:
- nieprawidłowe – w zakresie uznania, że wniesienie Działu (…) do fundacji rodzinnej stanowi transakcję zbycia przedsiębiorstwa,
- prawidłowe - w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy darowizny Działu (...).
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
9 października 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 6 października 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie uznania, że wniesienie Działu (…) do Fundacji Rodzinnej będzie stanowić transakcję zbycia przedsiębiorstwa i uznania tej czynności za niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1.
Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem 12 listopada 2025 r. (data wpływu 18 listopada 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą oraz posiadającą miejsce prowadzenia działalności dla celów podatkowych w Polsce (tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy, o którym mowa w art. 3 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Działalność gospodarcza Wnioskodawcy została zarejestrowana 9 stycznia 2006 r. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: (…), której przeważającym przedmiotem działalności jest: 46.85.B Pozostała sprzedaż hurtowa wyrobów chemicznych.
Natomiast w ramach wykonywanej działalności gospodarczej Wnioskodawca wykonuje również:
- 46.37.Z Sprzedaż hurtowa herbaty, kawy, kakao i przypraw,
- 46.46.Z Sprzedaż hurtowa wyrobów farmaceutycznych i medycznych,
- 46.47.Z Sprzedaż hurtowa mebli do użytku domowego, biurowego i sklepowego, dywanów i sprzętu oświetleniowego,
- 46.49.Z Sprzedaż hurtowa pozostałych artykułów użytku domowego,
- 46.64.Z Sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urządzeń,
- 46.83.Z Sprzedaż hurtowa drewna, materiałów budowlanych i wyposażenia sanitarnego,
- 46.90.Z Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana,
- 47.12.Z Pozostała sprzedaż detaliczna niewyspecjalizowana,
- 47.55.Z Sprzedaż detaliczna mebli, sprzętu oświetleniowego, artykułów stołowych oraz pozostałych artykułów użytku domowego,
- 47.64.Z Sprzedaż detaliczna gier i zabawek,
- 47.71.Z Sprzedaż detaliczna odzieży,
- 47.72.Z Sprzedaż detaliczna obuwia i wyrobów skórzanych,
- 47.74.Z Sprzedaż detaliczna wyrobów medycznych i ortopedycznych,
- 52.10.B Magazynowanie i przechowywanie pozostałych towarów,
- 52.21.B Pozostała działalność usługowa wspomagająca transport lądowy,
- 52.2. C Przeładunek towarów w pozostałych punktach przeładunkowych,
- 52.25.Z Działalność logistyczna,
- 52.26.Z Pozostała działalność usługowa wspomagająca transport,
- 55.90.Z Pozostałe zakwaterowanie,
- 68.20.Z Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi.
Jednym z przedmiotów działalności Wnioskodawcy jest wynajem nieruchomości na cele usługowe oraz mieszkalne (około 10-20 % wszystkich przychodów z działalności gospodarczej). Nieruchomości te są własnością lub współwłasnością Wnioskodawcy (współwłasność w częściach ułamkowych).
Wnioskodawca rozważa wniesienie całego majątku związanego z nieruchomościami przez prowadzoną przez siebie jednoosobową działalnością gospodarczą do fundacji rodzinnej - tak, aby wyposażyć tę fundację w majątek.
Wniesienie tego majątku do fundacji rodzinnej nastąpi w ramach jednorazowej czynności prawnej, którą będzie darowizna majątku dla tej fundacji rodzinnej.
Intencją Wnioskodawcy jest wniesienie tego majątku do fundacji rodzinnej w taki sposób, aby fundacja kontynuowała działalność gospodarczą polegającą na ich wynajmie lub wydzierżawieniu w taki sam sposób, w który dotychczas prowadził ją Wnioskodawca. Tym samym intencją Wnioskodawcy jest, aby ciągłość działalności gospodarczej była zabezpieczona, a tym samym interes sukcesorów.
Na wyżej wspomniane nieruchomości, które zostaną wniesione do fundacji rodzinnej, składają się poniżej opisane:
1.Dom w (…) (ul. (…))
Wnioskodawca jest współwłaścicielem gruntu oraz posadowionego na nim budynku o powierzchni 650 m2. Nieruchomość podzielona jest na 3 części mieszkalne oraz 2 lokale usługowe (ujęte w jednej księdze wieczystej). Jedna cześć mieszkalna nieruchomości zamieszkiwana jest przez Wnioskodawcę z małżonką.
Nieruchomość znajduje się w ustawowej wspólności majątkowej małżonków. Nieruchomość ta została nabyta 27 marca 2019 r. Transakcja sprzedaży tej nieruchomości podlegała zwolnieniu z VAT (zakup od osoby fizycznej).
Między małżonkami została zawarta umowę użyczenia nieruchomości do celów prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Wobec tego faktyczny zarząd nad nią sprawowany jest bezpośrednio przez Wnioskodawcę. Nieruchomość nie znajduje się w środkach trwałych działalności gospodarczej.
Jednocześnie część tej nieruchomości przeznaczona na cele usługowe (jeden z dwóch lokali usługowych znajdujących się w tym budynku) jest przedmiotem umowy najmu długoterminowego. Umowa najmu została zawarta 12 marca 2021 r. na czas nieokreślony.
Pozostałe 2 części mieszkalne (2 odrębne mieszkania) Wnioskodawca planuje przeznaczyć na najem długoterminowy.
Od 2020 r. w zakresie tej inwestycji realizowane są prace remontowe i naprawcze. Faktury związane z remontem oraz zakupem wyposażenia zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy w przyjętej proporcji 67 % odpowiadającej stosunkowi powierzchni usługowej do powierzchni całej nieruchomości.
2.Zespół pałacowo parkowy w (…)
Wnioskodawca jest właścicielem gruntu wraz z zespołem budynków pałacowych w (…). Nieruchomość znajduje się w ustawowej wspólności majątkowej małżonków. Nieruchomość ta została nabyta przez jednoosobową działalność gospodarczą Wnioskodawcy 10 listopada 2017 r. Nieruchomość została nabyta na cele prowadzonej działalności gospodarczej, znajduje się w środkach trwałych w budowie. Wnioskodawca nie dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Transakcja sprzedaży tej nieruchomości podlegała zwolnieniu z VAT.
Na zespół budynków pałacowych składa się: budynek pałacowy o pow. 650m2, budynek szkoły o pow. 1949 m2, budynek warsztatowy o pow. 1033 m2, budynek kontenerowy o pow. 750 m2, budynek gospodarczy o pow. 160 m2 (ujęte w jednej księdze wieczystej).
Od 2025 r. w zakresie jednego z budynków (budynek Pałacu) znajdującego się na tej nieruchomości realizowane są prace remontowe i naprawcze. Faktury związane z remontem oraz zakupem wyposażenia zostały w całości zaliczone do kosztów uzyskania przychodu jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy.
Jeden z budynków znajdujący się w obrębie tej nieruchomości jest wynajmowany od 6 września 2019 r. w celach mieszkalnych dla pracowników kontrahenta Wnioskodawcy. Faktury wystawiane są przez Wnioskodawcę i objęte są stawką VAT 8%.
3.Działka inwestycyjna w (…) (ul. (…))
Wnioskodawca jest właścicielem gruntu oraz posadowionej na nim hali magazynowej. Nieruchomość ta została nabyta na poczet jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy 27 marca 2019 r. Transakcja podlegała zapłacie podatku od towarów i usług. Nieruchomość została nabyta na cele prowadzonej działalności gospodarczej, o czym zawarto wpis w akcie notarialnym.
Nieruchomość znajduje się w środkach trwałych działalności gospodarczej.
Jednocześnie nieruchomość gruntowa stanowi przedmiot umowy dzierżawy. Umowa dzierżawy została zawarta 1 lipca 2024 r. na czas oznaczony 15 lat.
W odniesieniu do wszystkich powyższych nieruchomości:
- każda z tych nieruchomości jest aktualnie przedmiotem umowy najmu/ dzierżawy długoterminowej pomiędzy Wnioskodawcą występującym w charakterze wynajmującego/ wydzierżawiającego, a jego kontrahentami. W przypadku umów o media dla poszczególnych nieruchomości (woda, prąd, gaz, ogrzewanie etc.) Wnioskodawca jest stroną tylko niektórych z tych umów - w pozostałych przypadkach stroną takich umów są najemcy/ dzierżawcy,
- zarządzanie tymi nieruchomościami w zamierzeniu po dokonaniu umowy darowizny pozostanie po stronie fundacji rodzinnej.
W odniesieniu do powyższych okoliczności oraz w związku z wniesieniem nieruchomości do fundacji należy odnotować, że:
Kontynuowanie działalności przez fundację nie będzie uzależnione od podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (takich jak dokonanie istotnej modernizacji, zawieranie nowych umów) niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
W związku z faktem, że aktualnie Wnioskodawca prowadzi księgowość w formie ksiąg rachunkowych, wniesienie nieruchomości do fundacji rodzinnej nie pociągnie za sobą obowiązku zmiany formy prowadzenia księgowości. Konieczność zawarcia nowej umowy świadczenia usług księgowych przez biuro księgowe będzie jedynie podyktowane zmianą podmiotu na rzecz którego te usługi będą realizowane. Natomiast warunki pozostaną analogiczne do umowy obecnie obowiązującej Wnioskodawcę.
Przed dokonaniem zbycia Wnioskodawca nie planuje rozwiązania umów najmu/ dzierżawy z dotychczasowymi najemcami, w konsekwencji czego fundacja stanie się stroną dotychczasowych umów.
Dotychczasowe umowy o dostawę mediów zostaną przeniesione na fundację rodzinną - jeżeli będzie to prawnie i faktycznie możliwe.
Sposób zarządzania wynajmem lub wydzierżawieniem nieruchomości nie zmieni się po wniesieniu do fundacji. Wniesienie majątku do fundacji odbędzie się w sposób zasadniczo „niewidoczny” dla najemców lub dzierżawców poza zmianą podmiotową po stronie wynajmującego / wydzierżawiającego. Tam, gdzie czynności zarządcze lub porządkowe wykonywał Wnioskodawca - nadal je będzie de facto wykonywał pełniąc funkcję prezesa fundacji. Tam, gdzie czynności zarządcze wykonywały podmioty trzecie zarządzające nieruchomościami - stosowne umowy przeniesione zostaną na fundację, a te podmioty nadal będą wykonywać dotychczasowe czynności.
Wnioskodawca nie zatrudnia personelu sprzątającego ani nie jest stroną umowy z podmiotem świadczącym takie usługi. Niekiedy określone osoby pomagają doraźnie w sprzątaniu. Sprzątanie lub naprawy nieruchomości będzie odbywało się w taki sposób w jaki dotychczas (doraźne zlecenia zasadniczo dla tych samych kontrahentów, jak dotychczas).
Wnioskodawca zatrudnia (na umowę o pracę) ogrodnika/dozorcę dokonującego drobnych napraw na terenie nieruchomości (...). W pozostałych wypadkach Wnioskodawca zleca takie zadania zewnętrznemu usługobiorcy doraźnie.
Wyodrębnienie organizacyjne, finansowe i funkcjonalne:
Wnioskodawca przed przystąpieniem do darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa zamierza przeprowadzić wyodrębnienie o charakterze organizacyjno-funkcjonalnym w tym:
1.opis struktury organizacyjnej jednostki wydzielanej,
2.zestawienie materialnych składników jednostki wydzielanej w tym: wyposażenie biurowe, narzędzia - ze wskazaniem ich poz. w ewidencji środków trwałych,
3.lista pracowników przypisanych do jednostki wydzielanej, w tym wskazany zostanie kierownik odpowiedzialny za zarządzanie,
4.zestawienie niematerialnych składników jednostki wydzielanej np. licencja na programy, know - how przedsiębiorstwa,
5.zestawienie zobowiązań dot. jednostki wydzielanej: w tym zakresie mieszczą się m.in.: umowy najmu, umowy dzierżawy, umowy współpracy z usługodawcami przedsiębiorcy
A także o charakterze finansowo-księgowym:
1)sporządzenie odrębnej ewidencji księgowej umożliwiającej weryfikację:
a)ewidencji przychodów i kosztów,
b)aktywów,
c)zobowiązań w tym zobowiązań z umów o pracę i kontaktów,
d)lista środków trwałych, środków trwałych w budowie oraz odpisów amortyzacyjnych,
e)pozostałe przychody operacyjne, pozostałe koszty operacyjne, rozliczenia międzyokresowe kosztów i inne (jeśli istniały w pierwotnym rozliczeniu).
2)Stworzenie odrębnych rachunków bankowych jednostki wydzielanej oraz alokowanie części środków znajdujących się w kasie oraz na rachunkach bankowych Spółki pozwalających na samodzielne funkcjonowanie w obrocie prawnym.
Realizacja wskazanych czynności umożliwi prawidłowe oraz w pełni efektywne - zarówno w aspekcie organizacyjnym, organizacyjnym jak i finansowym - wyodrębnienie ZCP z działalności jednoosobowej
Uzupełnienie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie, transportu, spedycji logistyki oraz handlu międzynarodowego, a także wynajmu nieruchomości (PKD 68.20.Z).
Zespół składników majątkowych, który ma zostać przeniesiony do fundacji rodzinnej, tworzy odrębny, funkcjonalny dział działalności gospodarczej – „Dział (…)”, którego działalność polega na długoterminowym wynajmie oraz utrzymaniu nieruchomości.
Wyodrębnienie to zostało usankcjonowane wewnętrznymi regulacjami, a zakres jej działania ściśle określony. Wyodrębnienie zostało udokumentowane:
- zestawieniem umów najmu i dzierżawy,
- wykazem środków trwałych i środków trwałych w budowie przypisanych do tego działu,
- zestawieniem kosztów eksploatacyjnych i remontowych,
- zestawieniem zobowiązań i należności z umów z najemcami.
Działowi temu powierzono:
- obsługę umów najmu i dzierżawy,
- bieżące utrzymanie i zarządzanie nieruchomościami,
- kontakt z kontrahentami oraz usługodawcami (w tym media, serwis techniczny, ochrona, sprzątanie).
Wydzielona Jednostka zostanie wyposażona we własne zestawienie składników materialnych (nieruchomości, środki trwałe, wyposażenie) oraz kompletną dokumentację (księgową, techniczną, projektową, konserwatorską), co pozwoli jej na operowanie jako autonomiczny ośrodek decyzyjny i wykonawczy. W ramach tego wyodrębnienia zorganizowana część przedsiębiorstwa będzie dysponować:
- przypisanym personelem pomocniczym (ogrodnik/dozorca) niezbędnym do utrzymania majątku, co stanowi element listy pracowników.
- kierownikiem odpowiedzialnym za zarządzanie (w osobie Fundatora/Wnioskodawcy), który sprawuje nadzór operacyjny nad nieruchomościami, stanowiąc kluczowy element struktury organizacyjnej,
- zestawieniem materialnych i niematerialnych składników, w tym trzech kluczowych nieruchomości (dom w (…) przy ul. (…), zespół pałacowo-parkowy w (…), działka inwestycyjna w (…) przy ul. (…)), wyposażenia biurowego i narzędzi, ujętych w ewidencji środków trwałych.
Charakterystyka poszczególnych nieruchomości i ich status w ewidencji:
1)Dom w (…) przy ul. (…),
Nieruchomość znajduje się w ustawowej wspólności majątkowej Wnioskodawcy oraz jego małżonki. Nieruchomość ta nie znajduje się w ewidencji środków trwałych, lecz jest majątkiem prywatnym wykorzystywanym częściowo w działalności gospodarczej. Nieruchomość jest podzielona na 3 części mieszkalne oraz 2 lokale usługowe (ujęte w jednej księdze wieczystej).
2 listopada 2020 r. zawarto umowę użyczenia części budynku (około 67% powierzchni) do działalności gospodarczej. Na nieruchomości prowadzony jest najem lokalu usługowego na czas nieokreślony (umowa z 12 marca 2021 r.) oraz planowany jest najem pozostałych dwóch lokali mieszkalnych i kolejnego lokalu usługowego. Wydatki remontowe realizowane od 2020 r. były rozliczane proporcjonalnie, z czego 67% (część działalnościowa) została ujęte w kosztach uzyskania przychodu jednoosobowej działalności gospodarczej.
2)Zespół pałacowo-parkowy w (…),
Nieruchomość znajduje się w ustawowej wspólności majątkowej Wnioskodawcy i jego małżonki. Nabyto ją 10 listopada 2017 r. przez jednoosobową działalność gospodarczą Wnioskodawcy. Nieruchomość obejmuje zespół budynków pałacowych (m.in. budynek pałacowy, budynek szkoły, budynek warsztatowy) i obecnie znajduje się w ewidencji środków trwałych w budowie, bez dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Jeden z budynków (szkoła) jest wynajmowany długoterminowo (umowa z 6 września 2019 r.). Od 2025 r. realizowane są prace remontowe i naprawcze, a wydatki są ewidencjonowane jako nakłady na środki trwałe w budowie i w całości zaliczone do kosztów uzyskania przychodu JDG. Nieruchomość ta, po przeniesieniu do Fundacji Rodzinnej będzie kontynuowana w zakresie wynajmu oraz rewitalizacji obiektów.
3)Działka inwestycyjna w (…) przy ul. (…)
Nieruchomość stanowi działkę inwestycyjną zabudowaną halą magazynową. Została nabyta 27 marca 2019 r. na poczet jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Nieruchomość znajduje się w ewidencji środków trwałych JDG Wnioskodawcy i jest w pełni wykorzystywana w działalności gospodarczej. Jednocześnie nieruchomość gruntowa stanowi przedmiot umowy dzierżawy zawartej 1 lipca 2024 r. na czas oznaczony 15 lat. Przychody z dzierżawy są w całości ujmowane w przychodach podatkowych.
Wyodrębnienie finansowe zostanie zrealizowane poprzez prowadzenie odrębnej ewidencji księgowej. Z uwagi na fakt, iż ZCP będzie kontynuować działalność w zakresie najmu w oparciu o istniejące umowy i zidentyfikowane aktywa, sformalizowanie wyodrębnienia finansowego nie będzie wymagało skomplikowanych i daleko idących modyfikacji systemów księgowych. Zmiany te polegać będą jedynie na wydzieleniu istniejących już danych na nowo utworzonych kontach analitycznych. W związku z tym, że Wnioskodawca aktualnie prowadzi księgowość w formie ksiąg rachunkowych, wniesienie nieruchomości do Fundacji Rodzinnej nie pociągnie za sobą obowiązku zmiany formy prowadzenia księgowości. Konieczność zawarcia nowej umowy świadczenia usług księgowych przez biuro księgowe będzie jedynie podyktowana zmianą podmiotu, natomiast warunki pozostaną analogiczne do umowy obecnie obowiązującej Wnioskodawcę.
W tym celu zostanie wprowadzona odrębna ewidencja księgowa, która będzie prowadzona na oddzielnych kontach analitycznych, utworzonych wyłącznie na potrzeby ZCP. System ten umożliwi ewidencję przychodów i kosztów oraz aktywów i zobowiązań dla Jednostki Wydzielanej, co doprowadzi do rozgraniczenia ksiąg rachunkowo-księgowych i pozwoli na samodzielne ustalenie wyniku finansowego. Rozgraniczenie to obejmie kluczowe pozycje, w tym:
- przychody z tytułu najmu i dzierżawy nieruchomości,
- koszty ich utrzymania, remontów i mediów,
- ewidencję środków trwałych oraz rozliczenia kosztów eksploatacyjnych,
- zobowiązania i należności związane z zarządzaniem nieruchomościami.
Zespół składników majątkowych objętych darowizną będzie posiadał potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy realizujący zadania gospodarcze w zakresie wynajmu, dzierżawy i zarządzania nieruchomościami.
Wyodrębnienie funkcjonalne będzie potwierdzone przez kompletność przenoszonego zespołu zasobów. Przed dokonaniem zbycia Wnioskodawca nie planuje rozwiązywania umów najmu/dzierżawy z dotychczasowymi najemcami, w konsekwencji czego Fundacja stanie się stroną dotychczasowych umów. Również, jeżeli będzie to prawnie i faktycznie możliwe, dotychczasowe umowy o dostawę mediów zostaną przeniesione na Fundację Rodzinną.
Po wyodrębnieniu, Jednostka Wydzielana będzie dysponowała prawem do korzystania z nieruchomości (tj. własnością trzech zdefiniowanych nieruchomości). Ponadto, będzie ona wyposażona w własny personel, składniki majątkowe (wyposażenie, narzędzia), własne należności i zobowiązania.
Sposób zarządzania wynajmem lub wydzierżawieniem nieruchomości nie zmieni się po wniesieniu do Fundacji. Wniesienie majątku do Fundacji odbędzie się w sposób zasadniczo „niewidoczny” dla najemców lub dzierżawców poza zmianą podmiotową po stronie wynajmującego / wydzierżawiającego. Tam, gdzie czynności zarządcze lub porządkowe wykonywał Wnioskodawca - nadal je będzie de facto wykonywał, pełniąc funkcję prezesa Fundacji. Tam, gdzie czynności zarządcze wykonywały podmioty trzecie zarządzające nieruchomościami - stosownie do umowy zostaną przeniesione na Fundację, a te podmioty nadal będą wykonywać dotychczasowe czynności.
W konsekwencji, kontynuowanie działalności przez Fundację nie będzie uzależnione od podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (takich jak modernizacja czy zawieranie nowych umów), a Jednostka Wydzielana będzie mogła samodzielnie realizować swe zadania gospodarcze od momentu darowizny.
Wnioskodawca potwierdza, że na moment darowizny do Fundacji Rodzinnej będą istnieć zobowiązania bezpośrednio i funkcjonalnie związane ze składnikami majątkowymi, które mają być jej przedmiotem.
Przeniesieniu ulegną wszystkie pasywa ujęte w zestawieniu zobowiązań Jednostki Wydzielanej. Obejmują one w szczególności: prawa i obowiązki wynikające z umów najmu, dzierżawy, umów o świadczenie usług z dostawcami mediów, ochrony i serwisu oraz zobowiązania z tytułu umów o pracę i kontraktów związane z przejmowanym personelem technicznym (ogrodnikiem/dozorcą). W ten sposób zostanie zachowana całość gospodarcza Jednostki Wydzielanej, zapewniająca Fundacji Rodzinnej możliwość kontynuacji działalności.
W momencie przeniesienia do fundacji nie będą istniały zaległe zobowiązania kredytowe ani podatkowe wobec tych nieruchomości.
Wnioskodawca potwierdza, że darowizna składników majątkowych związanych z nieruchomościami będzie wiązała się z przejściem pracowników przypisanych do wydzielonej jednostki.
Transfer ten dotyczy personelu technicznego (ogrodnika/dozorcy), który jest niezbędny do bieżącego zarządzania i utrzymania nieruchomości. Przejście nastąpi zgodnie z art z art. 231 k.p., co w pełni zabezpiecza zdolność Fundacji Rodzinnej do kontynuacji działalności operacyjnej w zakresie wynajmu i zarządzania majątkiem.
Pytanie
Czy wniesienie majątku do fundacji rodzinnej powinno być, w świetle art. 6 ust. 1 ustawy o VAT, traktowane jako transakcja zbycia przedsiębiorstwa i jako takie nie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT?
Pana stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawcy, wniesienie majątku do fundacji rodzinnej powinno być, w świetle art. 6 ust. 1 ustawy o VAT, traktowane jako transakcja zbycia przedsiębiorstwa i jako takie nie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.
W art. 2 pkt 6 ustawy o VAT towary zdefiniowano jako: rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Ta definicja towarów obejmuje swoim zakresem również nieruchomości, w tym grunty, budynki czy części budynków.
W art. 6 pkt 1 ustawy o VAT przewidziano wyłączenie, w konsekwencji którego czynności prawne polegające na zbyciu przedsiębiorstwa (lub jego zorganizowanej części) wyłączone są z zakresu normowania ustawy o VAT, tj. takie czynności prawne nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy.
Pojęcie „transakcji zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu, (tak Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 21 kwietnia 2022 r., sygn. 0114- KDIP1 -1.4012.68.2022.3.MŻ). Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.
W związku z powyższym należy ustalić, czy wniesienie opisanego majątku do fundacji rodzinnej to zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu ww. przepisów.
O tym czy transakcja będzie mogła skorzystać z ww. zwolnienia przedmiotowego decyduje fakt czy wyodrębniona cześć przedsiębiorstwa:
a)stanowi zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa zgodnie z definicją określoną w art. 2 pkt 27e ustawy o vat;
b)oraz czy spełnia wytyczne zgodnie z Objaśnieniami podatkowymi Ministerstwa Finansów z dnia 11 grudnia 2018 r. - opodatkowanie podatkiem od towarów i usług transakcji zbycia nieruchomości komercyjnych tj.:
- zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
- faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
W odniesieniu do kryterium a) na gruncie ustawy o vat mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:
- istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
- zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
- składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
- zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
W wyniku tych działań zorganizowana część przedsiębiorstwa uzyska status wyodrębnionej jednostki organizacyjnej, dysponującej własnymi składnikami materialnymi i niematerialnymi, przeznaczonymi do realizacji określonych zadań gospodarczych, zdolnej do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
W odniesieniu do kryterium b) należy wskazać, że:
Zgodnie z intencją Wnioskodawcy, po wniesieniu nieruchomości do fundacji rodzinnej będzie ona kontynuowała dotychczasową działalność gospodarczą w niezmienionym kształcie i zakresie w postaci wynajmu lub wydzierżawienia ww. nieruchomości. Zamiar kontynuowania takiej działalności zostanie udokumentowany w stosownych dokumentach towarzyszących wyposażeniu fundacji w majątek.
Kontynuowanie dotychczasowej działalności wynajmu/ wydzierżawienia i zarządzania nieruchomościami po wniesieniu tychże do fundacji będzie możliwe bez konieczności nabywania dodatkowych rzeczy/ składników majątku.
Dodatkowo, za argument o charakterze pomocniczym można uznać fakt, że po przeniesieniu składników majątku do fundacji, kontynuowaniem dotychczasowej działalności gospodarczej będzie zajmowała się ta sama osoba (Wnioskodawca), która dotychczas faktycznie tą działalność prowadziła. W sensie faktycznym nie zmieni się więc przedmiot działalności, składniki majątku, w oparciu o które ta działalność jest prowadzona i podmiot, który tą działalność (operacyjnie) wykonywał.
Podsumowując, w świetle powyższych argumentów, w opinii Wnioskodawcy należy uznać, że czynność prawną będącą przedmiotem niniejszego wniosku należy uznać za zbycie przedsiębiorstwa, a w konsekwencji za brak jej podlegania pod opodatkowanie VAT
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest:
- nieprawidłowe – w zakresie uznania, że wniesienie Działu (…) do fundacji rodzinnej stanowi transakcję zbycia przedsiębiorstwa,
- prawidłowe - w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy darowizny Działu (...).
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) – zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Jednocześnie przepis art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.
I tak, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.
Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 1071 ze zm.), zgodnie z którym:
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
1.oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2.własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3.prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4.wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5.koncesje, licencje i zezwolenia;
6.patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7.majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8.tajemnice przedsiębiorstwa;
9.księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.
Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.
Potwierdza to z art. 552 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym i materialnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, ustawodawca wyłączył ponadto z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:
Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań).
Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
W wyroku z 11 kwietnia 2019 r., sygn. akt II FSK 79/17, który choć dotyczył ustaleń w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, NSA przedstawił wskazówki, co należy rozumieć jako zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Należy zaznaczyć, że definicja tego pojęcia jest identyczna w dwóch podatkach (podatku VAT i podatku dochodowym od osób prawnych). I tak:
1)w przypadku wyodrębnienia organizacyjnego należy mieć m.in. na uwadze, czy zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze podatnika w sposób, w który pozwoli samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze;
2)wyodrębnienie finansowe oznacza możliwość prawidłowego przyporządkowania do tej zorganizowanej części przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań. Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie;
3)wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. (…) Składniki majątkowe materialne i niematerialne, wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa, powinny zatem umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa. Przy ocenie wyodrębnienia określonych składników majątkowych pod uwagę należy brać sytuację istniejącą w podmiocie wnoszącym wkład, w którym winny one stanowić pewną całość.
Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Ponadto, przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy lub przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, uwzględnić należy następujące okoliczności:
1.zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
2.faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że:
„(…) celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów”.
W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że:
„(…) regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy”.
Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.
W tym miejscu należy ponadto zwrócić uwagę na przepisy dotyczące działalności fundacji rodzinnej, która uregulowana została w ustawie z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 326 ze zm.), zwanej dalej ustawą o fundacji rodzinnej.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o fundacji rodzinnej:
Fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji rodzinnej.
Przez świadczenie rozumie się składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa, przeniesione na beneficjenta albo oddane beneficjentowi do korzystania przez fundację rodzinną albo fundację rodzinną w organizacji, zgodnie ze statutem i listą beneficjentów.
W myśl art. 5 ust. 1 ww. ustawy o fundacji rodzinnej:
Fundacja rodzinna może wykonywać działalność gospodarczą w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221) tylko w zakresie:
1) zbywania mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia;
2) najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie;
3) przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach;
4) nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;
5) udzielania pożyczek:
a) spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały albo akcje,
b) spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik,
c) beneficjentom;
6) obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej;
7) produkcji przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, o ile ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu;
8) gospodarki leśnej.
Stosownie do art. 17 ww. ustawy:
Fundator wnosi do fundacji rodzinnej mienie na pokrycie funduszu założycielskiego o wartości określonej w statucie, nie niższej niż 100 000 zł.
W złożonym wniosku wskazał Pan, że prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie transportu, spedycji i logistyki, handlu międzynarodowego a także wynajmu nieruchomości. Jest Pan właścicielem gruntu wraz z zespołem budynków pałacowo parkowym w (…) oraz działki inwestycyjnej w (…) (gruntu wraz z posadowioną na nim halą magazynową), które zostały nabyte na poczet jednoosobowej działalności gospodarczej. Jest Pan również współwłaścicielem gruntu oraz posadowionego na nim budynku, które pozostają we współwłasności małżeńskiej. Została jednak zawarta umowa użyczenia tej nieruchomości na potrzeby prowadzenia przez Pana jednoosobowej działalności gospodarczej.
Rozważa Pan wniesienie w formie darowizny do fundacji rodzinnej zespołu składników majątkowych wyodrębnionych jako Dział (…), związanych z długoterminowym wynajmem oraz utrzymaniem nieruchomości.
Dział ten zajmuje się obsługą umów najmu i dzierżawy, bieżącym utrzymaniem i zarządzaniem nieruchomościami oraz odpowiada za kontakt z kontrahentami oraz usługodawcami (w tym media, serwis techniczny, ochrona, sprzątanie).
W ramach wyodrębnienia Dział (…) będzie dysponować:
- przypisanym personelem pomocniczym (ogrodnik/dozorca) niezbędnym do utrzymania majątku, co stanowi element listy pracowników.
- kierownikiem odpowiedzialnym za zarządzanie (w osobie Fundatora/Wnioskodawcy), który sprawuje nadzór operacyjny nad nieruchomościami, stanowiąc kluczowy element struktury organizacyjnej,
- zestawieniem materialnych i niematerialnych składników, w tym trzech kluczowych nieruchomości (dom w (…) przy ul. (…), zespół pałacowo-parkowy w (…), działka inwestycyjna w (…) przy ul. (…)), wyposażenia biurowego i narzędzi, ujętych w ewidencji środków trwałych.
Przy tak przedstawionym opisie sprawy, Pana wątpliwości dotyczą tego, czy przekazywany w drodze darowizny majątek związany z nieruchomościami będzie stanowił zbycie przedsiębiorstwa i w związku z tym, czy darowizna będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.
Mając na uwadze powyższe przepisy, należy stwierdzić, że przedmiotem darowizny nie są wszystkie elementy, które zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego tworzą przedsiębiorstwo, ponieważ darowiźnie nie towarzyszy transfer szeregu kluczowych składników, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa i determinujących funkcjonowanie Pana jednoosobowej działalności gospodarczej. Jak Pan wskazał, przedmiotem darowizny jest wyodrębniony Dział (…) a nie wszystkie składniki majątkowe przynależne do jednoosobowej działalności gospodarczej.
Tym samym, przedmiot opisanej we wniosku darowizny nie można uznać za zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych stanowiący przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego. W konsekwencji darowizna ta nie stanowi zbycia przedsiębiorstwa, w rozumieniu powołanego art. 551 Kodeksu cywilnego.
Zatem Pana stanowisko w zakresie uznania, że darowizna majątku do fundacji rodzinnej stanowi transakcję zbycia przedsiębiorstwa uznaję za nieprawidłowe.
W związku z powyższym należy rozważyć, czy przekazanie w drodze darowizny majątku wskazanego we wniosku do fundacji rodzinnej będzie stanowiło zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Jak wskazano wyżej, dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę, itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u Zbywcy zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po przeniesieniu powinno być możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez Nabywcę, w oparciu o nabyte składniki.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że opisany majątek będący przedmiotem darowizny do Fundacji rodzinnej będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, ponieważ na dzień tej transakcji odznaczał się będzie odrębnością organizacyjną, finansową i funkcjonalną z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Jak bowiem wskazał Pan we wniosku, przedmiotem darowizny będzie zespół składników majątkowych związany z nieruchomościami w tym również zobowiązania. Nie planuje Pan rozwiązania umów najmu/dzierżawy z dotychczasowymi najemcami w konsekwencji czego stroną umów stanie się fundacja. Przed przystąpieniem do darowizny zamierza Pan przenoszony majątek wyodrębnić:
- organizacyjnie – wyodrębnienie to zostało usankcjonowane wewnętrznymi regulacjami poprzez opis struktury organizacyjnej jednostki, zestawienie materialnych i niematerialnych składników wydzielanej części przedsiębiorstwa (wyposażenie biurowe, narzędzia – ze wskazaniem ich poz. w ewidencji środków trwałych, licencja na programy, know-how przedsiębiorstwa), zestawienie zobowiązań dotyczących wydzielanej części majątku ( umowy najmu, umowy dzierżawy, umowy współpracy z usługodawcami) oraz udokumentowane zestawieniem umów najmu i dzierżawy, wykazem środków trwałych i środków trwałych w budowie przypisanych do tego działu, zestawieniem kosztów eksploatacyjnych i remontowych, zestawieniem zobowiązań i należności z umów z najemcami. Wydzielona jednostka zostanie wyposażona we własne zestawienie składników materialnych (nieruchomości, środki trwałe, wyposażenie) oraz kompletna dokumentację (księgową, techniczną, projektową i konserwatorską),
- finansowo – sporządzenie odrębnej ewidencji księgowej, prowadzonej na oddzielnych kontach analitycznych, umożliwiającej weryfikację przychodów i kosztów, aktywów oraz zobowiązań czy też środków trwałych, trwałych w budowie, odpisów amortyzacyjnych oraz pozostałych przychodów operacyjnych. Nastąpi rozgraniczenie ksiąg rachunkowo księgowych i pozwoli na samodzielne ustalenie wyniku finansowego. Stworzenie odrębnych rachunków bankowych dla wydzielanego majątku oraz alokowanie części środków znajdujących się w kasie oraz na rachunkach bankowych przedsiębiorstwa,
- funkcjonalnie – wskazał Pan, że składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład darowizny będą posiadały potencjalna zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy realizujący zadania gospodarcze w zakresie wynajmu, dzierżawy i zarządzania nieruchomościami.
Ponadto, kontynuowanie działalności przez fundację nie będzie uzależnione od podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Dodatkowo, należy wskazać, że darowizna składników majątkowych związanych z nieruchomościami będzie wiązała się z przejściem pracowników przypisanych do wydzielonej jednostki. Przejście nastąpi zgodnie z art. 23(1) Kodeksu Pracy.
Tym samym uznać należy, że przedmiot darowizny, opisany we wniosku przyporządkowany do działalności związanej z najmem nieruchomości będzie stanowił w chwili wniesienia do Fundacji rodzinnej zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy i w związku z tym czynność wniesienia tego majątku w drodze darowizny, stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy, będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Mając na uwadze powyższy opis sprawy, należy zauważyć, że przedmiot planowanej darowizny do Fundacji rodzinnej będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a tym samym planowana transakcja będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy, przy czym wbrew Pana stanowisku – przedmiotem planowanej darowizny nie będzie zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, tylko zorganizowanej części przedsiębiorstwa o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy, bowiem przedmiotem darowizny jest wyodrębniony Dział (...) a nie wszystkie składniki majątkowe przynależne do jednoosobowej działalności gospodarczej.
Tak więc Pana stanowisko w zakresie uznania, że darowizna majątku do fundacji rodzinnej stanowi transakcję zbycia przedsiębiorstwa uznaję za nieprawidłowe, a w zakresie wyłączenia czynności dokonania darowizny opisanych składników majątkowych z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy uznaje za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
- stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,
- zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnegow (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
