tematy:

Interpretacja indywidualna z dnia 15 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.398.2025.2.BJ

Nabycie jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych we własnym imieniu, choć na rachunek osoby trzeciej, stanowi posiadanie tytułów uczestnictwa w rozumieniu art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT, skutkującym utratą prawa do opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, żePaństwastanowiskowsprawieocenyskutkówpodatkowychopisanegozdarzeniaprzyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 września 2025 r. za pośrednictwem platformy e-Doręczenia (PURDE) wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy nabycie jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych jako zastępca pośredni – skutkuje naruszeniem warunku z art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT i spowoduje utratę prawa do opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 7 października 2025 r. Znak: 0111-KDIB2-1.4010.398.2025.1.BJ, wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 16 października 2025 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca – X sp. z o.o. (dalej: Spółka) – wybrała opodatkowanie w formie ryczałtu od dochodów spółek (tzw. estoński CIT), zgodnie z rozdziałem 6b ustawy o CIT. Spółka spełnia wszystkie warunki dające prawo do korzystania z tej formy opodatkowania.

Spółka zamierza zawrzeć umowę zlecenia z Prezesem Zarządu i współwłaścicielem Spółki (dalej: Zleceniodawca). Na podstawie tej umowy Spółka działając jako zastępca pośredni w rozumieniu art. 734 k.c. w związku z art. 750 k.c. będzie miała wykonać na zlecenie czynności nabycia jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych otwartych – działając we własnym imieniu ale na rachunek i rzecz Zleceniodawcy. Z tego tytułu Spółce będzie przysługiwać wynagrodzenie ((...) zł za każdą transakcję oraz 1% z sumy zysków uzyskanych z instrumentów finansowych). W celu wykonania Zlecenia, Zleceniodawca przekaże Zastępcy pośredniemu środki finansowe niezbędne do realizacji transakcji.

W uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z 16 października 2025 r. wskazali Państwo, że:

Spółka X Sp. z o.o. została wpisana do KRS w dniu (…) r. jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i powstała na mocy umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Zgodnie z wpisem w Krajowym Rejestrze Sądowym, głównym przedmiotem działalności spółki jest:

(…)

Na dzień złożenia niniejszego pisma X Sp. z o.o. nie korzysta jeszcze z opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (tzw. CIT estoński). Spółka zamierza wybrać tę formę opodatkowania począwszy od roku podatkowego 2026, składając zawiadomienie ZAW-R w terminie określonym w art. 28j ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Planowane jest, że umowa zlecenia zostanie zawarta w roku (…), tj. po dokonaniu przez spółkę wyboru opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek. Na podstawie tej umowy spółka, działając jako zastępca pośredni w rozumieniu art. 734 k.c. w zw. z art. 750 k.c., będzie nabywać jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych we własnym imieniu, lecz na rachunek i rzecz Zleceniodawcy – Prezesa Zarządu i wspólnika spółki.

Umowa zostanie zawarta X Sp. z o.o., ponieważ:

• Spółka dysponuje zapleczem organizacyjnym, księgowym i prawnym umożliwiającym realizację czynności nabywania jednostek uczestnictwa zgodnie z wymogami formalnymi instytucji finansowych.

• Spółka stanowi podmiot profesjonalny, za pośrednictwem którego może on dokonywać inwestycji w sposób bezpieczny i zgodny z przepisami.

• Spółka posiada procedury (…), doświadczenie w kontaktach z instytucjami finansowymi oraz rachunki bankowe wykorzystywane w działalności gospodarczej, co zapewnia pełną transparentność przepływów finansowych.

Nabycia jednostek uczestnictwa mógłby dokonać również sam Zleceniodawca, jednak:

• wybór spółki jako zleceniobiorcy pozwala na prowadzenie transakcji w ramach działalności gospodarczej, co zapewnia większą przejrzystość i kontrolę nad przepływami finansowymi,

• spółka działa jako zastępca pośredni, a nie inwestor – realizuje czynność techniczną w imieniu własnym, ale na rzecz Zleceniodawcy,

• spółka posiada odpowiednią infrastrukturę i doświadczenie umożliwiające prawidłową realizację procesu inwestycyjnego (…),

• dzięki temu możliwe jest wyeliminowanie ryzyka błędów i nadużyć przy kontaktach z (…).

Zatem rola spółki ma charakter techniczno-organizacyjny i pośredniczący, a nie inwestycyjny. Spółka nie będzie właścicielem jednostek ani nie uzyska z nich korzyści majątkowych.

Właścicielem jednostek uczestnictwa będzie Prezes Zarządu i wspólnik spółki.

Dochody z tytułu posiadania jednostek uczestnictwa (np. wzrost wartości, umorzenie) będą przysługiwać Zleceniodawcy, a nie spółce.

Czynności zbycia, umorzenia lub innego rozporządzenia jednostkami będzie mógł dokonywać Zleceniodawca właściciel jednostek uczestnictwa.

Pytanie

Czy opisane planowane działania spółki – polegające na nabyciu jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych jako zastępca pośredni – skutkują naruszeniem warunku z art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT i spowodują utratę prawa do opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, przedstawione działania nie będą naruszać warunków do stosowania ryczałtu od dochodów spółek. W szczególności nie dojdzie do posiadania tytułów uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych, o którym mowa w art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT, opodatkowania ryczałtem nie stosuje się do podatnika, który „posiada tytuły uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym”. Wnioskodawca wskazuje, że:

-działanie spółki będzie miało charakter zastępstwa pośredniego – czyli spółka będzie działać we własnym imieniu, ale na rzecz i rachunek zleceniodawcy,

-nabycie jednostek nie będzie wiązać się z przeniesieniem praw majątkowych do majątku spółki – tytuły uczestnictwa pozostaną wyłączną własnością Zleceniodawcy.

Spółka będzie działać jako zastępca pośredni – czyli nabywać jednostki uczestnictwa we własnym imieniu, ale na rzecz i rachunek Zleceniodawcy. Nie nastąpi tym samym przeniesienie praw majątkowych na spółkę. Spółka nie jest beneficjentem inwestycji, a jedynie podmiotem technicznie realizującym zakup.

Natomiast zgodnie z art. 28j ust. 1 pkt 2 lit. f ustawy o CIT, dopuszcza się osiąganie przychodów ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych, o ile nie przekraczają 50% przychodów ogółem. Tytuły uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych stanowią instrumenty finansowe w rozumieniu art. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Spółka nie będzie jednak osiągać takich przychodów – otrzyma wyłącznie wynagrodzenie za usługę pośrednictwa, nie będzie partycypować w zyskach z inwestycji jako właściciel instrumentów.

Zgodnie z przepisami dotyczącymi opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, opodatkowanie w tej formie jest możliwe po spełnieniu warunków określonych w Rozdziale 6b Ryczałt od dochodów spółek – ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r.

Zgodnie z art. 28j ustawy o CIT:

1.Opodatkowaniu ryczałtem może podlegać podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)(uchylony)

2)mniej niż 50% przychodów z działalności osiągniętych w poprzednim roku podatkowym, liczonych z uwzględnieniem kwoty należnego podatku od towarów i usług, pochodzi:

a)z wierzytelności,

b)z odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek,

c)z części odsetkowej raty leasingowej,

d)z poręczeń i gwarancji,

e)z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw,

f)ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych,

g)z transakcji z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 - w przypadku gdy w związku z tymi transakcjami nie jest wytwarzana wartość dodana pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma;

3)podatnik:

a)zatrudnia na podstawie umowy o pracę co najmniej 3 osoby w przeliczeniu na pełne etaty, niebędące udziałowcami, akcjonariuszami ani wspólnikami tego podatnika, przez okres co najmniej 300 dni w roku podatkowym, a w przypadku gdy rokiem podatkowym nie jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych - przez co najmniej 82% dni przypadających w roku podatkowym, lub

b)ponosi miesięcznie wydatki w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z tytułu wypłaty wynagrodzeń na rzecz zatrudnionych na podstawie umowy innej niż umowa o pracę co najmniej 3 osób fizycznych, niebędących udziałowcami, akcjonariuszami ani wspólnikami tego podatnika, jeżeli w związku z wypłatą tych wynagrodzeń podatnik jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych lub płatnikiem składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych lub ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;

4)prowadzi działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej, prostej spółki akcyjnej, spółki komandytowej, spółki komandytowo-akcyjnej, której odpowiednio udziałowcami, akcjonariuszami lub wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne nieposiadające praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciele (fundatorzy) lub beneficjenci fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym, z wyłączeniem fundatorów i beneficjentów fundacji rodzinnej;

5)nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym;

6)nie sporządza za okres opodatkowania ryczałtem sprawozdań finansowych zgodnie z MSR na podstawie art. 45 ust. 1a i 1b ustawy o rachunkowości;

7)złoży zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem, według ustalonego wzoru, do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym ma być opodatkowany ryczałtem.

W przedmiotowej sprawie na skutki podatkowe ma wpływ istota oraz skutki zawartej umowy zlecenia, zatem ocena prawna dotyczy nie tylko przepisów z zakresu prawa podatkowego, ale także przepisów prawa cywilnego.

Przedmiotem oceny są następujące zagadnienia:

• Czy warunek określony w art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT, tj. nieposiadania tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, dotyczy także sytuacji, w której podmiot opodatkowany w formie ryczałtu – nabywa jednostki uczestnictwa nie na własną rzecz, ale działa na rzecz i w imieniu osoby trzeciej, sam uzyskując ze świadczenia takiej usługi przychody w formie wynagrodzenia za każdą przeprowadzoną transakcję?

• Czy nabywanie jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym na rachunek osoby trzeciej (Zleceniodawcy), jest tożsame z posiadaniem tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania?

Jak wynika z katalogu warunków uprawniających do opodatkowania w formie ryczałtu, podmiot opodatkowany w tej formie może uzyskiwać przychody ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych (art. 28j ust. 1 pkt 2 lit. f ustawy o CIT), z tym zastrzeżeniem, aby przychody ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych nie przekroczyły 50% przychodów z działalności osiągniętych w poprzednim roku podatkowym, liczonych z uwzględnieniem kwoty należnego podatku od towarów i usług.

Zatem ustawodawca dopuszczając możliwość uzyskiwania przychodów ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych, dopuszcza ten rodzaj działalności ograniczając jego skalę.

Zgodnie z art. 2 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi:

1. Instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są:

1)papiery wartościowe;

2)niebędące papierami wartościowymi:

a)tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,

b)instrumenty rynku pieniężnego,

c)opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności, uprawnienie do emisji lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne, z wyłączeniem instrumentów pochodnych, o których mowa w art. 10 rozporządzenia 2017/565,

d)opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,

e)opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, pod warunkiem że są dopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi, z wyłączeniem produktów energetycznych będących przedmiotem obrotu hurtowego na OTF, które muszą być wykonywane przez dostawę,

f)niedopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, a które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,

g)instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,

h)kontrakty na różnicę,

i)opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także instrumenty pochodne, o których mowa w art. 8 rozporządzenia 2017/565, i inne, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,

j)uprawnienia do emisji.

Zatem, jak wynika z powyższego katalogu, tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania zostały zdefiniowane jako instrumenty finansowe, natomiast przepisy dotyczące opodatkowania w formie ryczałtu od spółek dopuszczają możliwość uzyskiwania przychodów z tych instrumentów.

Podmiot realizujący umowę zlecenia na rzecz podmiotu trzeciego działa zgodnie z prawem, albowiem kwestię umowy o świadczenie na rzecz osoby trzeciej reguluje art. 393 Kodeksu cywilnego:

§ 1. Jeżeli w umowie zastrzeżono, że dłużnik spełni świadczenie na rzecz osoby trzeciej, osoba ta, w braku odmiennego postanowienia umowy, może żądać bezpośrednio od dłużnika spełnienia zastrzeżonego świadczenia.

§ 2. Zastrzeżenie co do obowiązku świadczenia na rzecz osoby trzeciej nie może być odwołane ani zmienione, jeżeli osoba trzecia oświadczyła którejkolwiek ze stron, że chce z zastrzeżenia skorzystać.

§ 3. Dłużnik może podnieść zarzuty z umowy także przeciwko osobie trzeciej.

Jak podaje literatura przedmiotu – opracowanie do art. 393 Kodeksu cywilnego (Fras Mariusz (red.), Habdas Magdalena (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna art. 353–534), WKP 2018):

„1. Istota zobowiązania polega na tym, że dłużnik ma obowiązek świadczyć jedynie wierzycielowi, a ten ostatni może domagać się świadczenia tylko od dłużnika (art. 353 k.c.). Odejście od tej zasady ma miejsce przede wszystkim w art. 393 k.c. Strony mogą zastrzec w umowie o świadczenie na rzecz osoby trzeciej, że dłużnik (przyrzekający) spełni należne wierzycielowi (zastrzegającemu) świadczenie na rzecz osoby trzeciej, która nie jest stroną zobowiązania. Ograniczeń w zawieraniu takich umów zobowiązujących prawo nie przewiduje.

Umowa może kształtować status prawny osoby trzeciej na dwa sposoby – w zależności od tego, czy mamy do czynienia z właściwą (uprawniającą) czy niewłaściwą (upoważniającą) umową na rzecz osoby trzeciej. W pierwszym przypadku nabywa ona roszczenie wobec dłużnika o świadczenie. W drugim jest ona jedynie upoważniona do jego przyjęcia we własnym imieniu, a dłużnik jest zobowiązany względem zastrzegającego do świadczenia na jego rzecz ze skutkiem zwalniającym. Umowa o świadczenie na rzecz osoby trzeciej uzupełnia treść zobowiązania. Wystarczy, że jej istnienie da się ustalić w drodze wykładni oświadczeń woli, w oparciu o dyrektywy z art. 65 k.c. W judykaturze silnie prezentowany jest także odmienny punkt widzenia, że taka umowa musi być wyraźnie zastrzeżona w treści zobowiązania, a jej istnienia nie można domniemywać. Jeżeli da się ustalić istnienie tej umowy, to reguła interpretacyjna umieszczona w art. 393 k.c. nakazuje przyjąć w razie wątpliwości, że chodzi o pierwszą z tych umów, tj. właściwą umowę na rzecz osoby trzeciej. Sąd Najwyższy wielokrotnie odwoływał się do niej, rozstrzygając tego typu niejasności.

2. Celem umowy o świadczenie na rzecz osoby trzeciej jest zapewnienie utrzymania osobie trzeciej (np. umowy renty, ubezpieczenia, dożywocia, dyspozycja wkładem na wypadek śmierci), ale jest nim także skrócenie drogi świadczenia, które trafia bezpośrednio od przyrzekającego do osoby trzeciej z pominięciem zastrzegającego, co służy przyspieszeniu i usprawnieniu obrotu (np. art. 785 k.c.). Umowa o świadczenie na rzecz osoby trzeciej nie jest odrębnym typem umowy, wyróżniającym się treścią lub przedmiotem świadczenia. Jest zastrzeżeniem umownym, które każdemu stosunkowi zobowiązaniowemu może nadać kształt umowy na rzecz osoby trzeciej. Może ona wzbogacać m.in. umowy wzajemne, w tym zobowiązujące do przeniesienia praw: sprzedaży, darowizny, zamiany, ale wywołają one jedynie skutek zobowiązujący, tzn. osoba trzecia nabędzie jedynie roszczenie, a do przeniesienia własności rzeczy dojdzie w wyniku umowy rozporządzającej osoby trzeciej i przyrzekającego (zob. art. 155 § 1 i 2 k.c.). Na podstawie umowy z art. 393 k.c. zmodyfikowane mogą być również umowy odnoszące się do świadczenia usług zlecenia, dzieła i inne: ubezpieczenia, poręczenia.

3. Właściwa umowa o świadczenie przez osobę trzecią jest umową dwustronną, ale tworzy trzy stosunki prawne: stosunek pokrycia, zapłaty i waluty, które są ze sobą prawnie i funkcjonalnie powiązane. Stosunek pokrycia między przyrzekającym i zastrzegającym wynika najczęściej z umowy lub innego zdarzenia (czyn niedozwolony, bezpodstawne wzbogacenie), której integralną częścią jest umowa o świadczenie na rzecz osoby trzeciej. Wyznacza on świadczenie i osobę trzecią uprawnioną do jego przyjęcia. Jego nazwa wynika stąd, że w jego ramach przyrzekający otrzymuje pokrycie, tj. świadczenie wierzyciela będące odpowiednikiem własnego świadczenia dłużnika spełnionego na rzecz osoby trzeciej. Na wadliwość tego stosunku wywołaną np. nieważnością umowy może się powołać dłużnik wobec osoby trzeciej w ramach łączącego ich stosunku zapłaty (art. 393 § 3 k.c.). W takim przypadku przyrzekający, który spełnił świadczenie na rzecz osoby trzeciej, będzie z reguły mógł domagać się jego zwrotu jako nienależnego. Adresatem tego roszczenia jest osoba wzbogacona, za którą przeważnie uznaje się zastrzegającego, a osoba trzecia jest nim tylko, gdy przysporzenie, jakie otrzymała w stosunku waluty, było nieodpłatne lub umowa na rzecz osoby trzeciej miała na względzie jej interes (art. 410 k.c.).

4. Stosunek waluty (podstawowy) między zastrzegającym a osobą trzecią jest najczęściej stosunkiem umownym. Wynika z niego przyczyna prawna przysporzenia (causa solvendi, obligandi vel acquirendi, donandi), jakie otrzymuje osoba trzecia w wyniku świadczenia przyrzekającego. Wadliwość stosunku waluty nie ma wpływu na ważność umowy na rzecz osoby trzeciej, dlatego zarówno przyrzekający, jak i osoba trzecia nie mogą się we wzajemnych stosunkach powołać na zarzuty z niego wynikające. Jest ona natomiast decydująca przy ocenie tego, czy osoba trzecia może zatrzymać uzyskane przysporzenie. Jeżeli stosunek waluty okazał się wadliwy, np. nieważny, to zastrzegający ma roszczenie wobec osoby trzeciej z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405 k.c.). Choć z ekonomicznego punktu widzenia osoba trzecia nabywa korzyść majątkową kosztem majątku zastrzegającego, to umowa o świadczenie na rzecz osoby trzeciej nie kreuje dla tej osoby roszczenia wobec zastrzegającego.

5. Stosunek zapłaty istnieje między przyrzekającym i osobą trzecią, ale powstaje w wyniku umowy o świadczenie na rzecz osoby trzeciej między zastrzegającym i dłużnikiem. Nie jest to stosunek umowny, dlatego jego stronom nie przysługują prawa i obowiązki typowe dla takich stosunków, np. prawo powstrzymania się ze spełnieniem świadczenia, ale osobie trzeciej przysługuje własne roszczenie, którego korelatem jest obowiązek przyrzekającego. Może on podnieść wobec osoby trzeciej przysługujące mu zarzuty osobiste, np. z tytułu potrącenia.

6. Osobą trzecią może być każda osoba (lub osoby) fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna ze zdolnością prawną (art. 331 k.c.), a także państwowa jednostka organizacyjna bez osobowości prawnej, ale wówczas roszczenie nabędzie Skarb Państwa (art. 34 k.c.). W chwili uzgodnienia przez strony zastrzeżenia osoba trzecia nie musi jeszcze żyć lub nie istnieć. Można także określić warunki, którym ze względu na charakter przyznanego roszczenia powinna odpowiadać osoba trzecia. Niekiedy przepis ogranicza krąg osób, które mogą być powołane w charakterze osoby trzeciej (art. 908 § 3 k.c., art. 56 pr. bank., art. 14 u. skok). Osoba trzecia nie musi być wskazana w treści zastrzeżenia imiennie. Wystarczy, że na jego podstawie uda się ją zidentyfikować przed nadejściem terminu świadczenia, np. przez wskazanie, że jest nią każdoczesny właściciel nieruchomości, osoba wyznaczona przez inny podmiot, posiadacz polisy ubezpieczeniowej na okaziciela czy znaku legitymacyjnego, np. dokumentu gwarancyjnego.”

Powyższy komentarz do art. 393 k.c. pozwala pozytywnie ocenić umowę zlecenia, którą spółka ma zamiar zawrzeć w aspekcie wpływu jej postanowień na wyłączenia z opodatkowania ryczałtem, określone w art. 28j ustawy o CIT.

Dokonując wykładni przepisów art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT w kontekście przepisów dotyczących zlecenia określonych w Kodeksie cywilnym (art. 734 w związku z art. 750 i art. 393 k.c.), należałoby postawić tezę, że: nabywanie jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym na rachunek osoby trzeciej (Zleceniodawcy), nie jest tożsame z posiadaniem tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, o którym mowa w art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Spółka zgodnie z charakterem transakcji nie będzie ujmować jednostek uczestnictwa w bilansie spółki (nie będą wykazane jako inwestycje krótkoterminowe, papiery wartościowe ani środki pieniężne w rozumieniu ustawy o rachunkowości).

Zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości (art. 3 ust. 1 pkt 12 i art. 28), w bilansie jednostki ujmuje się jedynie te aktywa, do których przysługuje tytuł własności lub kontrola ekonomiczna nad korzyściami z nich wynikającymi. Oznacza to, że jeśli spółka nie ujmuje danych aktywów w ewidencji bilansowej ani w ewidencji pozabilansowej jako aktywów własnych, to nie można uznać, że je „posiada” w rozumieniu ekonomicznym i podatkowym.

W przedstawionym stanie faktycznym jednostki uczestnictwa nie będą ujmowane w bilansie Spółki, nie wystąpią na kontach zespołu 1 lub 2 jako inwestycje krótkoterminowe, długoterminowe ani papiery wartościowe, środki zostaną przekazane jedynie technicznie przez Spółkę, ale pochodzić będą od Zleceniodawcy i będą przypisane do niego dokumentacyjnie.

Dodatkowo, Spółka nie będzie uzyskiwać żadnych przychodów z tytułu własności jednostek, nie będzie uprawniona do ich zbywania, konwersji, reinwestowania ani uzyskiwania świadczeń z funduszy – co potwierdzać będzie również umowa zlecenia.

Skoro jednostki uczestnictwa nie zostaną uznane ani za aktywa, ani za pasywa spółki, a jedynie figurować będą jako element zlecenia pośredniego, to nie może być mowy o ich „posiadaniu” w rozumieniu art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT.

Warto wskazać, że celem zakazu posiadania tytułów uczestnictwa było wyłączenie holdingów, wehikułów inwestycyjnych lub struktur optymalizacyjnych, a nie eliminowanie przypadków świadczenia usług zlecenia lub operacji technicznych wykonywanych na rzecz innych podmiotów, które nie dają żadnego realnego prawa do aktywów ani udziału w zyskach. Czyli działanie spółki nie jest sprzeczne z istotą CIT estońskiego, ponieważ nie zmierza do wypłaty zysków bez opodatkowania.

Art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT, został wprowadzony w celu zapobieżenia ukrytemu transferowi zysków przez inwestowanie nadwyżek kapitałowych w wehikuły inwestycyjne oraz tworzeniu przez podatników struktur holdingowych, które działałyby jak fundusze pasywnego oszczędzania i uniemożliwiałyby opodatkowanie rzeczywistego zysku. Z literalnego brzmienia tego przepisu wynika, że podatnik nie może posiadać tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym. W rozpatrywanej sprawie spółka nie będzie działać jednak jako inwestor, lecz jako zleceniobiorca świadczący usługę na rzecz osoby trzeciej. Nie nabędzie jednostek dla siebie, nie będzie korzystać z potencjalnych zysków, nie będzie posiadać prawa do umorzenia ich na własny rachunek, a wszelkie korzyści ekonomiczne przypadną bezpośrednio Zleceniodawcy. Wykładnia celowościowa przemawia więc za uznaniem, że art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT nie ma zastosowania w sytuacji świadczenia na rzecz osoby trzeciej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Ustawą z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 2122) wprowadzone zostały do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przepisy regulujące nowe zasady opodatkowania, tj. ryczałt od dochodów spółek kapitałowych – stanowiący alternatywny w stosunku do dotychczasowego sposób opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Przepisy powyższe weszły w życie 1 stycznia 2021 r.

Następnie ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.) wprowadzono zmiany w ryczałcie od dochodów spółek, obowiązujące od 1 stycznia 2022 r.

Ten nowy sposób opodatkowania będący odejściem od dotychczasowych zasad podatkowych, ze względu na swoją specyfikę i odrębność został uregulowany w nowym rozdziale 6b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zatytułowanym „Ryczałt od dochodów spółek”, a także w przepisach ogólnych ale związanych z rozliczeniami dokonywanymi w ryczałcie.

W myśl art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Podatnik opodatkowany ryczałtem traci prawo do tego opodatkowania z końcem roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym podatnik nie spełnił któregokolwiek z warunków, o których mowa w art. 28j ust. 1 pkt 4-6.

Zgodnie z art. 28j ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o CIT:

Opodatkowaniu ryczałtem może podlegać podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, jeżeli spełnia łącznie m.in. następujące warunki:

4) prowadzi działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej, prostej spółki akcyjnej, spółki komandytowej, spółki komandytowo-akcyjnej, której odpowiednio udziałowcami, akcjonariuszami lub wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne nieposiadające praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciele (fundatorzy) lub beneficjenci fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym;

5) nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca spełnia wszystkie warunki dające prawo do korzystania z opodatkowania w formie estońskiego CIT. Na dzień złożenia wniosku Wnioskodawca nie korzysta jeszcze z opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (tzw. CIT estoński). Spółka zamierza wybrać tę formę opodatkowania począwszy od roku podatkowego 2026, składając zawiadomienie ZAW-R w terminie określonym w art. 28j ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wnioskodawca (Spółka) zamierza zawrzeć umowę zlecenia z Prezesem Zarządu i współwłaścicielem Spółki (dalej: Zleceniodawca). Na podstawie tej umowy Spółka działając jako zastępca pośredni w rozumieniu art. 734 k.c. w związku z art. 750 k.c. będzie miała wykonać na zlecenie czynności nabycia jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych otwartych – działając we własnym imieniu ale na rachunek i rzecz Zleceniodawcy. Z tego tytułu Spółce będzie przysługiwać wynagrodzenie ((...) zł za każdą transakcję oraz 1% z sumy zysków uzyskanych z instrumentów finansowych). W celu wykonania Zlecenia, Zleceniodawca przekaże Zastępcy pośredniemu środki finansowe niezbędne do realizacji transakcji.

Planowane jest, że umowa zlecenia zostanie zawarta w roku 2026, tj. po dokonaniu przez spółkę wyboru opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek. Na podstawie tej umowy spółka, działając jako zastępca pośredni w rozumieniu art. 734 k.c. w zw. z art. 750 k.c., będzie nabywać jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych we własnym imieniu, lecz na rachunek i rzecz Zleceniodawcy – Prezesa Zarządu i wspólnika spółki.

Umowa zostanie zawarta z Wnioskodawcą, ponieważ:

• Spółka dysponuje zapleczem organizacyjnym, księgowym i prawnym umożliwiającym realizację czynności nabywania jednostek uczestnictwa zgodnie z wymogami formalnymi instytucji finansowych,

• Spółka stanowi podmiot profesjonalny, za pośrednictwem którego może on dokonywać inwestycji w sposób bezpieczny i zgodny z przepisami,