Interpretacja indywidualna z dnia 8 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.592.2025.2.DS
Wniesienie udziałów do fundacji rodzinnej poprzez darowiznę, jako czynność podlegająca opodatkowaniu VAT, może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT, w przypadku braku związku z działalnością maklerską, brokerską czy zarządzaniem udziałami.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe w kwestii braku opodatkowania czynności wniesienia Udziałów do Fundacji rodzinnej oraz prawidłowe w kwestii zwolnienia od podatku tej czynności na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
2 października 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych wniesienia Udziałów do Fundacji rodzinnej w drodze darowizny. Uzupełnił go Pan pismem z 1 grudnia 2025 r. (wpływ 1 grudnia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest osobą fizyczną będącą polskim rezydentem podatkowym, podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Wnioskodawca od 2018 do października 2024 r. prowadził działalność gospodarczą. Przeważającym przedmiotem działalności gospodarczej była „Działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne” – według PKD 2007 – 71.12.Z.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca był czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Obecnie Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej.
Wnioskodawca, wspólnie ze wstępnymi w linii prostej, w 2024 r. utworzył Fundację rodzinną, pn.: „(…)”, wnosząc fundusz założycielski w kwocie 100.000 zł. Fundacja została powołana w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów, a w szczególności w celu zapewnienia ciągłości i sprawności działania wszystkich podmiotów gospodarczych i przedsiębiorstw utworzonych, współtworzonych, nabywanych uprzednio przez Fundatora, jak też nabywanych i tworzonych przez Fundację. Fundacja została wpisana do Rejestru Fundacji Rodzinnych dnia 8 maja 2025 r. Wnioskodawca, ze wstępnymi w linii prostej są zarówno Fundatorami jak i Beneficjentami Fundacji.
Wnioskodawca w ramach swojego majątku prywatnego posiada udziały w spółce A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, wpisanej 26 marca 2019 r. do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS (…), posiadającej NIP: (…), dalej zwana „Spółką”.
Wnioskodawca posiada 40 udziałów w Spółce, co stanowi 40 procent kapitału zakładowego Spółki. Udziały Wnioskodawcy (zwane dalej: „Udziałami”) nie są objęte wspólnością ustawową małżeńską. Nabycie Udziałów w Spółce przez Wnioskodawcę nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, a związku z nabyciem Udziałów, Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT.
Spółka jest podmiotem utworzonym według prawa polskiego oraz podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Rok podatkowy Spółki jest zgodny z rokiem kalendarzowym. Spółka jest czynnym podatnikiem VAT.
Wnioskodawca został powołany do pełnienia w Spółce funkcji Członka Zarządu Spółki. W związku z pełnieniem ww. funkcji Wnioskodawca otrzymuje od Spółki wynagrodzenie na podstawie aktu powołania. Wnioskodawca jest również w Spółce zatrudniony na umowę o pracę od 2 stycznia 2023 r. Wnioskodawcy jako wspólnikowi Spółki przysługuje prawo do udziału w zyskach Spółki (tj. dywidendy) stosownie do posiadanych udziałów.
Przedmiotem przeważającej działalności gospodarczej Spółki jest: „Wykonywanie instalacji elektrycznych” PKD 43.21.Z, zgodnie z danymi prezentowanymi w odpisie aktualnym z Krajowego Rejestru Sądowego. Spółka nie posiada nieruchomości, ale dysponuje pełnymi zasobami materiałowymi, technicznymi i osobowymi służącymi do prowadzenia działalności operacyjnej.
Wnioskodawca planuje wnieść do Fundacji rodzinnej mienie w postaci udziałów Spółki w drodze umowy darowizny dokonanej na rzecz Fundacji rodzinnej. W konsekwencji wniesienia przez Wnioskodawcę mienia w postaci udziałów Spółki do Fundacji rodzinnej, Fundacja rodzinna stanie się udziałowcem Spółki. Wnioskodawca wnosząc do Fundacji rodzinnej ww. mienie nie otrzyma w zamian żadnych udziałów, certyfikatów lub innych instrumentów prawnych, które dawałyby Wnioskodawcy tytuł prawny do wniesionego do Fundacji rodzinnej majątku w postaci udziałów lub do otrzymania od Fundacji innego rodzaju świadczeń z tego tytułu. Wniesienie udziałów do Fundacji rodzinnej nie będzie wiązało się również z żadną odpłatnością (w postaci wynagrodzenia lub świadczenia wzajemnego za wniesienie udziałów Spółki), ze strony Fundacji rodzinnej na rzecz Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie prowadzi działalności zarobkowej w oparciu o Udziały.
Wnioskodawca nie zajmuje się nabywaniem i sprzedażą udziałów lub akcji w sposób profesjonalny (ale posiada konto maklerskie, które jest jedynie narzędziem do inwestowania i handlu instrumentami finansowymi). Wnioskodawca nie prowadzi działalności maklerskiej ani brokerskiej.
Wnioskodawca w latach 2019-2022 świadczył na rzecz Spółki czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług , były to przede wszystkim:
-usługi/roboty elektryczne,
-dostawy towarów,
-usługi projektowe,
-kierowanie, doradztwo i nadzorowanie w zakresie robót elektrycznych, oraz
-we w wrześniu 2024 r. – sprzedaż towarów będących środkami trwałymi/wyposażeniem Wnioskodawcy na kwotę netto 17.100 zł.
Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca posiada 40 udziałów w Spółce, co stanowi 40 procent kapitału zakładowego Spółki. Udziały zostały pokryte wkładami pieniężnymi. Udziały w Spółce są równe i niepodzielne. Udziały nie są uprzywilejowane. Na każdy udział przypada jeden głos. Udziały Wnioskodawcy (zwane dalej: „Udziałami”) nie są objęte wspólnością ustawową małżeńską.
W spółce Wnioskodawca pełni funkcję Członka Zarządu, w dwuosobowym zarządzie. Zgodnie z umową Spółki, do składania oświadczeń w imieniu Spółki upoważniony jest każdy z członków zarządu samodzielnie. Pozostałe 60 udziałów, co stanowi 60 procent kapitału zakładowego posiada ojciec, który pełni w Spółce funkcję Prezesa Zarządu.
Od momentu nabycia udziałów, Wnioskodawca: nie zbywał objętych udziałów, ani nie oferował ich do sprzedaży, nie zastawiał ich ani nie obciążał w żaden inny sposób. Z racji pełnienia funkcji Członka Zarządu Spółki, Wnioskodawca uczestniczy w zarządzaniu Spółką i podejmuje decyzje dotyczące działalności Spółki.
Od momentu objęcia udziałów Wnioskodawca nie korzystał z prawa do udziału w zysku spółki – nie pobierał dywidendy.
Wnioskodawca nie prowadzi działalności zarobkowej w oparciu o Udziały. Wnioskodawca nie świadczy usług, których przedmiotem są usługi przechowywania udziałów i zarządzania nimi. Wnioskodawca nie zajmuje się nabywaniem i sprzedażą udziałów lub akcji w sposób profesjonalny (ale posiada konto maklerskie, które jest jedynie narzędziem do inwestowania i handlu instrumentami finansowymi). Wnioskodawca nie prowadzi działalności maklerskiej ani brokerskiej.
Wnioskodawca obecnie nie prowadzi działalności gospodarczej, nie wykonuje też na rzecz Spółki, której udziały posiada, żadnych czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Wnioskodawca nie wykonuje także :
-czynności ściągania długów, w tym faktoringu,
-usług doradztwa,
-usług w zakresie leasingu.
Udziały Wnioskodawcy nie odzwierciedlają sytuacji, o których mowa w art. 43 ust. 16 ustawy o VAT.
Pytania
1.Czy planowane wniesienie przez Wnioskodawcę Udziałów do Fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej będzie podlegało opodatkowaniu VAT?
2.W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, Wnioskodawca zwraca się z pytaniem, czy planowane wniesienie przez Wnioskodawcę Udziałów do Fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej zostanie objęte zwolnieniem z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a ustawy o VAT?
Pana stanowisko w sprawie
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1.
Zdaniem Wnioskodawcy, wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT.
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.
W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, zdaniem Wnioskodawcy, wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej zostanie objęte zwolnieniem z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a ustawy o VAT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów, co do zasady, podlega opodatkowaniu VAT wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem).
Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów wykonywane nieodpłatne z odpłatną dostawą towarów, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Z kolei stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
W myśl art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2)wszelkie inne darowizny, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy, towarami są rzeczy oraz ich części a także wszelkie postacie energii.
Akcje są papierami wartościowymi, natomiast udział odzwierciedla wartość, jaką w kapitale zakładowym spółki pokrył obejmujący udział wspólnik. W jednym i drugim przypadku mamy do czynienia z inkorporowaniem określonych praw wspólników albo akcjonariuszy (swoistym „wyrażaniem”, „uosabianiem”, „określaniem” praw wspólników albo akcjonariuszy). Biorąc zatem pod uwagę powołaną definicję towaru, wynikającą z treści art. 2 pkt 6 ustawy, należy stwierdzić, że sprzedaż akcji i udziałów nie może być kwalifikowana na potrzeby opodatkowania podatkiem od towarów i usług jako dostawa towarów.
W świetle art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Analiza powyższych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że darowiznę udziałów można uznać za odpłatne świadczenie usług.
Nie mniej jednak, aby uznać darowiznę udziałów za czynność opodatkowaną na gruncie podatku od towarów i usług, niezbędne jest, aby świadczącym usługę był podmiot określony w art. 15 ust. 1 ustawy.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Treść powyższych przepisów wskazuje jednoznacznie, że dostawa towarów bądź świadczenie usługi podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy/usługi mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Zdaniem Wnioskodawcy, zważywszy na fakt, iż skoro, jak wynika z opisu sprawy:
1)przekazanie Udziałów w Spółce nie będzie prowadzone w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej;
2)Wnioskodawca nie świadczył i nie świadczy usług, których przedmiotem są usługi przechowywania udziałów i zarządzania nimi,
3)nabycie Udziałów w Spółce nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT,
4)w związku z nabyciem Udziałów, nie przysługiwało Wnioskodawcy prawo do odliczenia podatku VAT,
5)wnosząc do Fundacji rodzinnej Udziały Wnioskodawca nie otrzyma w zamian żadnych udziałów, certyfikatów lub innych instrumentów prawnych, które dawałyby tytuł prawny do wniesionego do Fundacji rodzinnej majątku w postaci udziałów lub do otrzymania od Fundacji innego rodzaju świadczeń z tego tytułu,
6)w zamian za przekazane Udziały, Wnioskodawca nie otrzyma od Fundacji żadnej odpłatności (w postaci wynagrodzenia lub świadczenia wzajemnego),
7)Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, darowizna udziałów nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Prawidłowość powyższego stanowiska, potwierdza liczne orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, vide: 1. wyroki w sprawach C-60/90 Polysar Investments Netherlands BV z 20 czerwca 1991 r. i C-155/94 Wellcome Trust Ltd z 20 czerwca 1996 r. oraz w sprawie C-80/95 Harnas & Helm CV z 6 lutego 1997 r., 2.wyrok z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE, 3.wyrok z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechnik AG przeciwko Finanzamt Linz.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:
a)spółkach,
b)innych niż spółkach podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną - z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.
Natomiast, stosownie do art. 43 ust. 15 ww. ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2)usług doradztwa;
3)usług w zakresie leasingu.
Na podstawie art. 43 ust. 16 ustawy o VAT, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:
1)tytuł prawny do towarów;
2)tytuł własności nieruchomości;
3)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
4)udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
5)prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.
Zdaniem Wnioskodawcy, zwolnienie z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a ustawy o VAT znajdzie zastosowanie w odniesieniu do opisanego we wniosku wniesienia Udziałów do Fundacji rodzinnej, bowiem spełnia wszystkie wyżej przywołane warunki. Odnosząc się do wyłączenia zawartego w art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT należy zauważyć, że opisanego we wniosku wniesienia Udziałów do Fundacji rodzinnej nie można w żadnym wypadku uznać za usługi przechowywania lub zarządzania udziałami. Tym samym, wyłączenie to nie znajdzie w tym przypadku zastosowania.
Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy, zastosowania nie znajdzie również żadne z wyłączeń przewidzianych w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT. Wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej nie stanowi bowiem czynności ściągania długów (w tym factoringu), usług doradztwa ani usług w zakresie leasingu.
W ocenie Wnioskodawcy, zastosowania nie znajdzie również żadna z przesłanek określonych w art. 43 ust. 16 ustawy o VAT.
Zdaniem Wnioskodawcy, wniesienie do Fundacji rodzinnej Udziałów nie odzwierciedla tytułów ani praw, o których mowa w tym przepisie. Przedmiotem ww. czynności są bowiem Udziały w Spółce, będącej spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością reprezentują ogół praw i obowiązków związanych z majątkiem tej spółki. Odzwierciedlają one cząstkowe prawo wspólnika do całego majątku danej spółki, a nie pełne, nieograniczone prawo własności tego wspólnika do konkretnego składnika majątku tej spółki.
Stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie odzwierciedlają tytułu własności nieruchomości, praw rzeczowych dających prawo do korzystania z nieruchomości ani udziałów lub innych tytułów prawnych dających prawne lub faktyczne prawo własności nieruchomości lub jej części znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydanych przez organy podatkowe, vide:
1)interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 18 stycznia 2023 r., znak: 0112-KDIL1-3.4012.520.2022.1.KK,
2)interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 19 marca 2020 r. znak: 0114-KDIP1-2.4012.748.2019.1.KST,
3)interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 13 maja 2015 r., znak: IPTPP2/4512-99/15-4/IR,
4)interpretacja indywidualna z 20 września 2023 r., znak: 0113-KDIPT1-2.4012.432.2023.4.SM,
5)interpretacja indywidualna z 14 lipca 2023 r., znak: 0114-KDIP4-3.4012.208.2023.1.RK.
Wobec powyższego, w ocenie Wnioskodawcy, przepis art. 43 ust. 16 ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania w przedmiotowej sprawie.
Biorąc pod uwagę powyżej przedstawioną argumentację oraz uwzględniając okoliczność, iż:
1)wniesienie przez Wnioskodawcę Udziałów w Spółce do Fundacji rodzinnej nie stanowi usługi przechowywania lub zarządzania Udziałami;
2)wniesienie przez Wnioskodawcę Udziałów w Spółce do Fundacji rodzinnej nie stanowi czynności ściągania długów (w tym factoringu), usług doradztwa ani usług w zakresie leasingu;
3)aktywa posiadane przez Spółkę, w której Wnioskodawca posiada Udziały, mają jedynie charakter instrumentalny w stosunku do zasadniczej działalności Spółki,
należy, zdaniem Wnioskodawcy, przyjąć, iż Udziały w Spółce, które Wnioskodawca planuje wnieść do Fundacji rodzinnej, nie odzwierciedlają sytuacji wskazanej w art. 43 ust. 16 ustawy o VAT, co nie pozwala na przyjęcie, iż wniesienie do Fundacji rodzinnej Udziałów w Spółce może zostać objęte zakresem wyłączenia z art. 43 ust. 16 ustawy o VAT.
W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, w przypadku udzielenia przez tut. Organ negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1 sformułowane w złożonym wniosku i przyjęcie, że wniesienie Udziałów Spółki do Fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej podlega opodatkowaniu VAT, należy uznać, iż korzysta ono jednocześnie ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a ustawy o VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części nieprawidłowe i w części prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy:
Przez dostawę towarów o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Przy cym jak stanowi art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pod pojęciem usługi należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według ust. 2 powołanego artykułu:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnika” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
Nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Status podatnika podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.
Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i zbywaniu własnych akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
W wyrokach w sprawach C-60/90 Polysar Investments Netherlands BV z 20 czerwca 1991 r. i C‑155/94 Wellcome Trust Ltd. z 20 czerwca 1996 r. oraz w sprawie C-80/95 Harnas & Helm CV z 6 lutego 1997 r. TSUE podkreślał, że samo posiadanie, czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika. Natomiast w wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE uznał, że zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej.
Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że co do zasady, powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem.
Od tej zasady orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania i zbywania papierów wartościowych (akcji, udziałów) wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Dotyczy to sytuacji, gdy:
- posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada;
- sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej;
- posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.
Należy zatem zauważyć, że w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samego nabycia/sprzedaży udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia czy sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób ciągły. Aby obrót ten podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonywany przez podatnika w rozumieniu ustawy w ramach jego profesjonalnej aktywności. Podkreślić należy, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 14 listopada 2000 r. w sprawie C‑142/99 Floridienne S.A. Beginvest przeciwko Państwu belgijskiemu stwierdził, że zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi (w holdingu) należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 (2) VI Dyrektywy, ale tylko w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających VAT na mocy art. 2 VI Dyrektywy, takich jak świadczenie przez Floridienne usług administracyjnych, rachunkowych i informatycznych na rzecz swoich spółek zależnych.
Również w orzeczeniu z 12 lipca 2001 r. w sprawie C-102/00 Welthgrove BV (także spółka holdingowa) przeciwko Staatssecretaris van Financien TSUE wyraźnie wskazał, że samo zaangażowanie spółki holdingowej w zarządzanie jej spółkami zależnymi, lecz bez dokonywania transakcji podlegających VAT w rozumieniu art. 2 VI Dyrektywy, nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4(2) tej Dyrektywy. Wobec tego, działalnością gospodarczą będzie tylko takie zarządzanie spółkami zależnymi, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 VI Dyrektywy.
W orzeczeniu TSUE z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations Trybunał podtrzymał stanowisko, że udział spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, których udziały nabyła, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, ale tylko w przypadku, gdy pociąga to za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 tej Dyrektywy, takich jak świadczenie przez spółkę holdingową na rzecz spółek zależnych usług administracyjnych, finansowych, handlowych lub technicznych.
Natomiast w wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE uznał, że „zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej”.
W związku z powyższym, zdaniem TSUE, samo nabycie i posiadanie akcji spółki nie powinno być traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, nadająca ich posiadaczowi status podatnika. Trybunał powtórzył tu wyrażone wcześniej w orzeczeniu z 20 czerwca 1996 r. C-155/94 stanowisko, że jeżeli objęcie akcji nie stanowi działalności gospodarczej, to również nie ma takiego charakteru ich zbycie (także orzeczenie TSUE z 26 czerwca 2003 r. w sprawie C‑442/01).
Interpretując wskazany w tym orzecznictwie wyjątek od omawianej zasady, sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką, WSA w Opolu w wyroku z 25 czerwca 2010 r. sygn. akt I SA/Op 176/10 stwierdził, że taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki.
Wskazać zatem należy, że nie każde uczestnictwo w zarządzie przedsiębiorstwa pozwala na uznanie zarządzania za działalność gospodarczą, lecz tylko takie, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji opodatkowanych.
Z wniosku wynika, że wraz z wstępnymi w linii prostej, w 2024 r. utworzył Pan Fundację rodzinną, pn.: „(…)”, wnosząc fundusz założycielski w kwocie 100.000 zł.
W ramach swojego majątku prywatnego posiada Pan 40 udziałów w spółce A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, co stanowi 40 procent kapitału zakładowego tej Spółki. Udziały te nie są nie są objęte wspólnością ustawową małżeńską. Nabycie przez Pana Udziałów w Spółce nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, a związku z nabyciem Udziałów, nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku VAT.
W ww. Spółce pełni Pan funkcję Członka Zarządu w dwuosobowym zarządzie, w związku z czym otrzymuje Pan od Spółki wynagrodzenie na podstawie aktu powołania. Jest Pan również w Spółce zatrudniony na umowę o pracę od 2 stycznia 2023 r. Zgodnie z umową Spółki, do składania oświadczeń w imieniu Spółki upoważniony jest każdy z członków zarządu samodzielnie. Pozostałe 60 udziałów, co stanowi 60 procent kapitału zakładowego posiada Pana ojciec, który pełni w Spółce funkcję Prezesa Zarządu. Jako wspólnikowi Spółki przysługuje Panu prawo do udziału w zyskach Spółki (tj. dywidendy) stosownie do posiadanych udziałów. Od momentu objęcia udziałów nie korzystał Pan z prawa do udziału w zysku spółki – nie pobierał dywidendy.
Planuje Pan wnieść do Fundacji rodzinnej mienie w postaci udziałów Spółki w drodze umowy darowizny dokonanej na rzecz Fundacji rodzinnej. Wnosząc do Fundacji rodzinnej ww. mienie nie otrzyma Pan w zamian żadnych udziałów, certyfikatów lub innych instrumentów prawnych, które dawałyby Panu tytuł prawny do wniesionego do Fundacji rodzinnej majątku w postaci udziałów lub do otrzymania od Fundacji innego rodzaju świadczeń z tego tytułu. Wniesienie udziałów do Fundacji rodzinnej nie będzie wiązało się również z żadną odpłatnością (w postaci wynagrodzenia lub świadczenia wzajemnego za wniesienie udziałów Spółki), ze strony Fundacji rodzinnej na rzecz Pana.
Nie prowadzi Pan działalności zarobkowej w oparciu o Udziały. Nie zajmuje się Pan nabywaniem i sprzedażą udziałów lub akcji w sposób profesjonalny (ale posiada konto maklerskie, które jest jedynie narzędziem do inwestowania i handlu instrumentami finansowymi). Nie prowadzi Pan działalności maklerskiej ani brokerskiej.
Od 2018 r. do października 2024 r. prowadził Pan działalność gospodarczą. Przeważającym przedmiotem działalności gospodarczej była „Działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne” – według PKD 2007 – 71.12.Z. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, był Pan czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Obecnie nie prowadzi pan działalności gospodarczej.
W latach 2019-2022 świadczył Pan na rzecz Spółki czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, były to przede wszystkim:
- usługi/roboty elektryczne,
- dostawy towarów,
- usługi projektowe,
- kierowanie, doradztwo i nadzorowanie w zakresie robót elektrycznych, oraz
- we w wrześniu 2024 r. – sprzedaż towarów będących Pana środkami trwałymi/wyposażeniem na kwotę netto 17.100 zł.
Od momentu nabycia udziałów, nie zbywał Pan objętych udziałów, ani nie oferował ich do sprzedaży, nie zastawiał Pan ich ani nie obciążał w żaden inny sposób. Z racji pełnienia funkcji Członka Zarządu Spółki, uczestniczy Pan w zarządzaniu Spółką i podejmuje Pan decyzje dotyczące działalności Spółki.
Nie prowadzi Pan działalności zarobkowej w oparciu o Udziały. Nie świadczy Pan usług, których przedmiotem są usługi przechowywania udziałów i zarządzania nimi. Nie prowadzi Pan działalności maklerskiej ani brokerskiej.
Obecnie nie prowadzi Pan działalności gospodarczej, nie wykonuje Pan też na rzecz Spółki, której udziały Pan posiada, żadnych czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Nie wykonuje Pan czynności ściągania długów, w tym faktoringu, usług doradztwa i usług w zakresie leasingu. Pana udziały nie odzwierciedlają sytuacji, o których mowa w art. 43 ust. 16 ustawy o VAT.
Pana wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą ustalenia, czy wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej w drodze darowizny będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W analizowanej sprawie należy stwierdzić, że nieodpłatne przeniesienie przez Pana udziałów w spółce A Sp. z o.o. będzie stanowić czynność wykonywaną przez Pana w ramach działalności gospodarczej.
Jak wskazał Pan w opisie sprawy, w latach 2019-2022 świadczył Pan na rzecz Spółki czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, były to przede wszystkim: usługi/roboty elektryczne, dostawy towarów, usługi projektowe, kierowanie, doradztwo i nadzorowanie w zakresie robót elektrycznych, oraz - we w wrześniu 2024 r. - sprzedaż towarów będących Pana środkami trwałymi/wyposażeniem na kwotę netto 17.100 zł. Wykonywane przez Pana czynności wykraczały poza zwykłe prawa i obowiązki, związane z posiadaniem udziałów. Pana rola nie ograniczała się bowiem do biernego modelu realizacji praw własności, na co wskazują w szczególności realizowane przez Pana czynności takie jak m.in. kierowanie, doradztwo i nadzorowanie w zakresie robót elektrycznych czy też usługi (roboty) elektryczne, które niewątpliwie można zakwalifikować do usług technicznych.
Zatem, biorąc pod uwagę opis sprawy i powołane orzeczenia TSUE należy wskazać, że w sytuacji, kiedy dokonywał Pan na rzecz Spółki transakcje podlegające opodatkowaniu VAT to wniesienie Udziałów tej Spółki do Fundacji rodzinnej prowadzone będzie w ramach działalności gospodarczej,ze względu na fakt wykonywania na rzecz tej Spółki ww. transakcji opodatkowanych.
W konsekwencji, dokonując nieodpłatnego zbycia Udziałów posiadanych w Spółce będzie Pan działał w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy dokonującego ww. czynności w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.
Podkreślić w tym miejscu należy, że w ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 2 ustawy:
Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy, jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.
Za usługi świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Opodatkowaniu - zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy - podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością, a więc nie mają wpływu na przyszłe obroty przedsiębiorstwa, jego zysk, wizerunek czy odbiór przez kontrahentów. Natomiast przez usługi związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy rozumieć te nieodpłatne usługi, które są wykonywane w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podmiotu, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa. Jeśli podejmowane przez podmiot działania mają na celu przyniesienie korzyści prowadzonej działalności gospodarczej, to tym samym są związane z jej prowadzeniem, a więc, jak to określa art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Z wniosku wynika, że do utworzonej m.in. przez Pana Fundacji rodzinnej zamierza Pan wnieść Udziały w Spółce, dla której to świadczył Pan czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług i z tytułu których w związku z planowaną czynnością – jak wykazano powyżej – jest Pan podatnikiem podatku VAT. Przeniesienie ww. mienia na rzecz Fundacji rodzinnej nastąpi nieodpłatnie w drodze umowy darowizny. Jednocześnie, jak wynika z opisu sprawy obecnie nie prowadzi Pan działalności gospodarczej. Z uwagi na powyższe okoliczności, w niniejszej sprawie nie można uznać, że wnieniesie przez Pana Udziałów w Spółce do Fundacji rodzinnej będzie wykonane na cele związane z Pana działalnością gospodarczą.
Zatem, skoro czynność nieodpłatnego wniesienia Udziałów posiadanych w Spółce do Fundacji rodzinnej nie nastąpi w związku z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą, to czynność ta wypełni warunki nieodpłatnego świadczenia usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy. W związku z tym, czynność ta będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest zatem nieprawidłowe.
Pana wątpliwości dotyczą również określenia, czy planowane wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej będzie objęte zwolnieniem od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
I tak, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy,
zwalnia się od podatku usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:
a) spółkach,
b) innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną
– z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.
Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2) usług doradztwa;
3) usług w zakresie leasingu.
Należy również wskazać, że na podstawie art. 43 ust. 16 ustawy:
Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:
1) tytuł prawny do towarów;
2) tytuł własności nieruchomości;
3) prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
4) udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
5) prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.
Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczania zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.
Jednocześnie zwrócić należy uwagę na przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:
1) jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
2) złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.
Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu:
Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.
Powyższe przepisy umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku, w tym m.in. właśnie usług, których przedmiotem są udziały w spółkach, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.
Analiza przedstawionego opisu sprawy i treści przywołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej, jak wyżej wskazano, będzie wykonywane w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a zatem będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT. Z okoliczności sprawy wynika ponadto, że nie prowadzi Pan działalności zarobkowej w oparciu o Udziały, nie świadczy Pan usług, których przedmiotem są usługi przechowywania udziałów i zarządzania nimi, nie prowadzi Pan również działalności maklerskiej ani brokerskiej. Nie wykonuje Pan czynności ściągania długów, w tym faktoringu, usług doradztwa i usług w zakresie leasingu. Wskazał Pan również, że Pana udziały nie odzwierciedlają sytuacji, o których mowa w art. 43 ust. 16 ustawy o VAT.
Zatem w analizowanej sprawie, w związku ze spełnieniem warunków określonych w art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy, nieodpłatne wniesienie Udziałów w Spółce do Fundacji rodzinnej, będzie korzystało ze zwolnienia od podatku na podstawie tego przepisu.
Podsumowując, planowane wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT i jednocześnie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy.
Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy lub zmiany stanu prawnego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Interpretacja dotyczy wyłącznie Pana sytuacji prawno-podatkowej i nie wywołuje skutków prawnych dla innych Udziałowców w Spółce.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeżeli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
