Interpretacja indywidualna z dnia 11 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDWT.4011.206.2025.2.DS

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie braku powstania przychodu w związku z otrzymaniem kwoty wynikającej z ugody zawartej z bankiem:

–w części, w jakiej kwota ta stanowi zwrot nadpłaty kredytu – jest prawidłowe,

–w części, w jakiej kwota ta odpowiada części żądanych odsetek za zwłokę – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

13 października 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 października 2025 roku o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1.Zainteresowany będący stroną postępowania: A. A

(...)

2.Zainteresowana niebędąca stroną postępowania: B. A

(...)

Opis stanu faktycznego

Dnia (…) 2009 r. A. A i B. A oraz Bank X z siedzibą w V (obecnie: Y z siedzibą w V) zawarli Umowę kredytu konsolidacyjnego nr (...), zgodnie z którą Bank udzielił Kredytobiorcom kredytu na zasadach określonych w Umowie. Kredyt hipoteczny stanowił umowę kredytu indeksowanego kursem CHF. Kredytobiorcom wypłacono (…) zł. Zabezpieczeniem spłaty kredytu była hipoteka kaucyjna na kwotę (…) PLN.

W związku z tym, że zawarta przez Kredytobiorców Umowa z Bankiem zawierała niedozwolone klauzule przeliczeniowe, w dniu (…) 2025 r. Kredytobiorcy wytoczyli przeciwko Y z siedzibą w V powództwo o ustalenie, że umowa kredytu konsolidacyjnego nr (...) jest nieważna i zasądzenie od Banku na rzecz Kredytobiorców kwoty (…) zł wraz z odsetkami za opóźnienie w wysokości ustawowej liczonymi od dnia (…) 2024 r. do dnia zapłaty z tytułu zwrotu na podstawie art. 410 § 1 k.c. w zw. z art. 405 k.c. rat kapitałowo-odsetkowych uiszczonych przez Kredytobiorców na rzecz Banku w okresie od (…) 2009 r. do (…) 2024 r.

Kredytobiorcy stali na stanowisku, że zawarta umowa kredytu z Bankiem jest nieważna w całości. Spór toczył się przed Sądem Okręgowym (...), sygn. akt: (...). Spór z Bankiem zakończył się zawarciem w dniu (…) 2025 r. Ugody Pozasądowej i wycofaniem w związku z tym powództwa.

W okresie od (…) 2009 r. do (…) 2025 r. (czyli do dnia zawarcia ugody pozasądowej), Wnioskodawca wraz z żoną spłacili na rzecz Banku raty kapitałowo-odsetkowe w wysokości (…) zł, co potwierdza Umowa ugody.

Strony w ramach Ugody uzgodniły, iż kredyt udzielony na podstawie Umowy został spłacony, zaś Bank zwolnił Kredytobiorcę z długu w kwocie (…) zł. Tym samym Bank uznał kredyt za spłacony i wskazał, że nie będzie zgłaszał roszczeń w stosunku do Kredytobiorców w związku z Umową kredytu.

W związku z tym, że w treści Ugody w zakresie warunków udzielenia kredytu określono, że kwota kredytu wynosiła (…) zł, a Kredytobiorcy w okresie od (…) 2009 r. do dnia (…) 2025 r. (czyli do dnia zawarcia Ugody) spłacili raty kapitałowo-odsetkowe na rzecz Banku w wysokości (…) zł, to powstała nadpłata należna Wnioskodawcy, która na dzień zawarcia Ugody wynosi (…) zł.

Dodatkowo pozwem z dnia (…) 2025 r., Kredytobiorcy dochodzili zapłaty przez Bank na ich rzecz odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty Q zł za okres od dnia (…) 2024 r. do dnia zapłaty. W czasie rozmów ugodowych strony ustaliły, że Bank zwróci kredytobiorcom całą nadpłatę ponad kwotę wypłaconego kredytu oraz połowę kwoty odsetek za opóźnienie dochodzonych pozwem. Odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty Q zł liczone od (…) r. do (…) 2025 r. wynosiły (…) zł, a więc połowa tej kwoty to (…) zł. Kwota Q zł to kwota świadczenia nienależnego.

Zgodnie z § 1 pkt 8 w zw. z § 5 pkt 5 zawartej Ugody Bank zobowiązał się, że w terminie 21 dni od daty podpisania Ugody, wypłaci na rachunek bankowy Kredytobiorcy kwotę zwrotu w wysokości (…) zł.

Kredytobiorcy przy zawarciu umowy kredytu i przy zawarciu umowy ugody działali jako osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej.

W ugodzie wskazano, że Wnioskodawca otrzyma od Banku PIT-11 w zakresie kwoty zwrotu wynoszącej (…) zł. Wnioskodawca ma wątpliwości, jakie kwoty przychodu powinny być wskazane w PIT-11.

W wyniku zawartej Ugody strony uzgodniły, że kredyt został spłacony w całości.

Dodatkowa należna Kredytobiorcom kwota (…) zł wynikała z oferty Ugody przedstawionej przez Bank w trakcie procesu negocjowania jej warunków. W celu skłonienia Wnioskodawcy do polubownego zakończenia sporu Bank zaproponował dokonanie na rzecz Wnioskodawcy umorzenia dotychczasowego długu, a także dokonanie zwrotu na rzecz kredytobiorców w kwocie (…) zł (skalkulowanej jako nadpłata ponad kwotę kapitału kredytu oraz część żądanych w procesie sądowym odsetek za opóźnienie w zwrocie świadczenia nienależnego).

W zawartej Ugodzie Bank wskazał, że sporządzi dla właściwych organów podatkowych oraz dla Strony informację PIT-11 wskazując, że Wnioskodawca osiągnął przychód, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych m.in. w kwocie (…) zł stanowiącej kwotę zwrotu (jako inny przychód z Ugody).

Bank podlegał nadzorowi właściwego organu nadzoru i był uprawniony do udzielenia kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady jego funkcjonowania.

Dodatkowy zwrot w wysokości (…) zł nie stanowi dla Wnioskodawcy przysporzenia ponad kwoty uiszczane tytułem spłaty kredytu hipotecznego, powiększone o odsetki ustawowe za opóźnienie w zwrocie świadczenia nienależnego.

Pytanie

Czy przyznana przez Bank w wyniku zawartej Ugody kwota, którą Bank zwróci Kredytobiorcom w wysokości (…) zł, na którą składa się cała nadpłata ponad kwotę wypłaconego kapitału kredytu oraz część kwoty odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty świadczenia nienależnego dochodzonych przez kredytobiorcę w procesie sądowym, stanowi przychód, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, zapewniona przez Bank w wyniku zawartej Ugody kwota, którą Bank zwróci Kredytobiorcom w kwocie (…) zł (kwota nadpłaty i części odsetek ustawowych za opóźnienie dochodzonych w pozwie od kwoty świadczenia nienależnego):

–nie stanowi dla Wnioskodawcy przychodu, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym

–z tytułu otrzymania tej kwoty nie powstanie dla Wnioskodawcy dochód, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co za tym idzie, przyznana w wyniku Ugody kwota (…) zł nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie stanowi dodatkowego przysporzenia majątkowego dla Wnioskodawcy, a jedynie jest umówionym w wyniku prowadzonej negocjacji z Bankiem zwrotem uprzednio dokonanych przez Wnioskodawcę wpłat na poczet rat kapitałowo-odsetkowych z tytułu zaciągniętego kredytu mieszkaniowego, powiększonym o część odsetek ustawowych za opóźnienie od świadczenia nienależnego.

Powyższe wyklucza uznanie otrzymanej przez Wnioskodawcę kwoty jako przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9,10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowymi pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zasadniczo, ustawodawca przyjął, że przychodami są:

–pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika - tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

–pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika - tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonymi przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2324 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są neutralne podatkowo.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Zgodnie z Ugodą zawartą z między Bankiem a Wnioskodawcą i jego żoną nastąpił de facto zwrot nienależnie pobranych przez Bank świadczeń, tj. zwrot wpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych. Należy mieć na względzie, że Wnioskodawca wraz z żoną wystąpił przeciwko Bankowi z pozwem o ustalenie nieważności Umowy kredytu i zapłatę uiszczonych w wykonaniu nieważnej Umowy rat kapitałowo-odsetkowych. Na dzień zawarcia Ugody, czyli (…) 2025 r. łączne wpłaty z tytułu rat kapitałowo-odsetkowych na rzecz Banku w wykonaniu nieważnej Umowy kredytu opiewały na kwotę (…) zł. Zatem Wnioskodawca spłacił na rzecz Banku więcej środków niż uruchomiony kapitał kredytu, który wynosił, zgodnie z treścią Ugody, (…) zł. Zatem realna nadpłata Wnioskodawcy nad wypłaconą kwotę kapitału przez Bank wyniosła (…) zł. W drodze Ugody Bank zgodził się umorzyć pozostałą do spłaty (według Banku) kwotę kredytu oraz zwrócić Wnioskodawcy całość uiszczonych przez Wnioskodawcę, ponad uruchomiony kapitał kredytu, rat kredytu, tj. kwotę (…) zł, powiększoną o część kwoty odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty świadczenia nienależnego w wysokości A PLN liczonych od (…) 2024 r. do (…) 2025 r. (wynoszących łącznie (…) PLN), które były dochodzone przez kredytobiorców w procesie sądowym o ustalenie nieważności umowy kredytu. Tym samym na kwotę (…) zł składa się kwota nadpłaty (..) oraz kwota odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty świadczenia nienależnego (…).

Kwota (…) zł w ugodzie została określona jako "kwota zwrotu". Zatem Bank, wykonując Ugodę, dokonał de facto zwrotu kwoty nadpłaty powiększonej o odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty świadczenia nienależnego.

Wobec powyższego wskazać należy, że dodatkowe świadczenie pieniężne w kwocie (…) zł, które Bank zwrócił Wnioskodawcy, nie stanowi dla Wnioskodawcy przychodu, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Czynność ta nie spowodowała uzyskania przez Wnioskodawcę przysporzenia majątkowego ani wzrostu jego majątku. Przyznana Wnioskodawcy kwota jest zwrotem uprzednio dokonanych wpłat, które Wnioskodawca nienależnie wpłacił wcześniej do Banku i odsetek ze opóźnienie w zwrocie świadczenia nienależnego.

Ponadto, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Przepis art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia zatem z opodatkowania wszelkie odsetki za opóźnienie wypłacone w związku ze świadczeniami, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie będzie miał obowiązku rozliczenia tych środków dla celów podatkowych.

Należy zauważyć, że podobne stanowisko zajął:

–Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 28 lipca 2023 r., nr 0114-KDIP3-2.4011.609.2023.2.AC oraz

–Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 11 czerwca 2024 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.346.2024.2.ACZ,

–Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 25 lipca 2025 r., nr 0113-KDWPT.4011.83.2025.2.MG.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

–dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz

–dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników).

Ogólne określenie „przychodów” zawiera art. 11 ust. 1 ww. ustawy. Stosownie do tego przepisu:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

–pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

–pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

1. Źródłami przychodów są:

(…)

9) inne źródła.

Katalog źródeł przychodów jest katalogiem zamkniętym. Ustawodawca „zamknął” ten katalog dzięki wprowadzeniu kategorii „innych źródeł”, czyli źródeł przychodów innych niż wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b. W sytuacji, gdy dane przysporzenie podatnika ma charakter przychodu i nie mieści się w żadnej z kategorii wskazanych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ustawy, jest przypisywane do źródła z art. 10 ust. 1 pkt 9. Rozwiązanie to jest jednym z elementów gwarantujących realizację zasady powszechności opodatkowania.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że:

1.zawarli Państwo z Bankiem X z siedzibą w V (obecnie: Y z siedzibą w V) umowę kredytu konsolidacyjnego, w związku z czym wypłacono Państwu kwotę (…) zł,

2.w 2025 roku wytoczyli Państwo przeciwko Y z siedzibą w V powództwo, oraz w tym samym roku zawarli Państwo z Bankiem Ugodę, w której m.in. uzgodnili, iż kredyt udzielony na podstawie Umowy został spłacony.

Należy wyjaśnić, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego

kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo.

Jak wynika z zacytowanego powyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – przychodami są jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego, w wyniku zawartej ugody Bank wypłacił Państwu kwotę obejmującą m.in. dokonaną przez Państwa na rzecz Banku nadpłatę ponad kwotę kapitału kredytu.

Skoro część otrzymanej przez Państwa kwoty stanowi zwrot nadpłaty ponad kwotę kapitału kredytu, to należy uznać, że ta część jest dla Państwa zwrotem Ich własnych pieniędzy wpłaconych wcześniej do Banku. Zwrot ww. nadpłaty nie spowodował zatem uzyskania przez Państwa przysporzenia majątkowego (wzrostu majątku).

Ta część otrzymanej kwoty, która stanowi dla Państwa zwrot, nie będzie więc przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uzyskanie zwrotu ww. nadpłaty nie będzie skutkować powstaniem obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Dla celów podatkowych zwrot nadpłaty ponad kwotę kapitału kredytu jest więc obojętny podatkowo.

W tej części, Państwa stanowisko należało zatem uznać za prawidłowe.

Jak wynika z treści wniosku, na kwotę otrzymaną w wyniku ugody składa się również kwota obliczona jako część żądanych w pozwie odsetek za zwłokę.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 410 § 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 Kodeks cywilny (t.j. 2025 r. poz. 1071 ze zm.):

Świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

Natomiast art. 405 ww. ustawy wskazuje, że:

Kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.

Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje natomiast art. 481 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

§ 1. Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Wskazać przy tym należy, że różnego rodzaju świadczenia, w tym m.in. odszkodowania, zadośćuczynienia oraz odsetki za zwłokę w wypłacie tychże świadczeń stanowią – co do zasady – przychód. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 95b ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są:

odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku;

W opisie stanu faktycznego wskazano, że w postępowaniu sądowym, jako kredytobiorcy, dochodzili Państwo zapłaty przez Bank odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty Q zł. W drodze ugody ustalono, że Bank wypłaci Państwu kwotę skalkulowaną jako:

–nadpłata ponad kwotę kapitału kredytu,

–część żądanych w pozwie odsetek za zwłokę.

Biorąc pod uwagę powyższe należy wskazać, że skoro – poza neutralnym podatkowo zwrotem nadpłaty kredytu – otrzymali Państwo także dodatkową kwotę, to uzyskali przysporzenie majątkowe (wzrost majątku). Kwota ta – jak wynika z opisu – nie stanowi bowiem zwrotu poniesionych wcześniej wydatków. Podkreślić należy, że wypłacona przez Bank kwota została zaproponowana kredytobiorcom w celu „skłonienia polubownego zakończenia sporu”.

Zatem, nadwyżka ponad kwotę zwrotu nadpłaty kredytu, stanowi dla Państwa przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie można przy tym zgodzić się z twierdzeniem zawartym w Państwa własnym stanowisku, że Bank, wykonując Ugodę, dokonał de facto zwrotu kwoty nadpłaty powiększonej o odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty świadczenia nienależnego. Ustalone w ugodzie „odsetki” nie są bowiem odsetkami od nadpłaty kredytu. Nie są to odsetki ustawowe od kwoty (…) zł. Wartość ta została przez strony ugody ustalona w oparciu o zawarte w pozwie żądanie w zakresie odsetek ustawowych od kwoty Q zł.

Z tego względu w sprawie nie znajdzie zastosowania przytoczony art. 21 ust. 1 pkt 95b ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, więc otrzymana przez Państwa kwota nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych.

W konsekwencji,wypłacona przez Bank kwota – w części przekraczającej zwrot nadpłaty kredytu – jest dla Państwa przychodem z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym przedstawione przez Państwa stanowisko w zakresie skutków podatkowych wypłaty kwoty ustalonej w ugodzie – w części dotyczącej nadwyżki ponad kwotę zwrotu nadpłaty kredytu – należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wydając interpretacje indywidualną nie dokonuję wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym. Dlatego też, nie odniosłem się do kwot wskazanych we wniosku.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazuję, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawyz dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Zainteresowany będący stroną postępowania – (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.