Interpretacja indywidualna z dnia 9 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.601.2025.2.DG
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
8 października 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych transakcji sprzedaży nieruchomości. Uzupełnili go Państwo pismem z 4 listopada 2025 r. (wpływ 4 listopada 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Fundacja (dalej: Wnioskodawca) z siedzibą w (…) została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: (…) (...) 2015 r., pod numerem NIP: (…) oraz numer REGON: (…).
Wnioskodawca jest wpisany wyłącznie do Rejestru Stowarzyszeń, zatem nie widnieje w Rejestrze Przedsiębiorców KRS. Wnioskodawca posiada status Organizacji Pożytku Publicznego od 27 kwietnia 2018 r., co potwierdza, że jego głównym celem jest realizacja nieodpłatnej działalności pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1491 ze. zm., dalej: „UOPP”).
Wnioskodawca w ogóle nie prowadzi odpłatnej działalności pożytku publicznego, zatem tym bardziej nie prowadzi działalności która stanowi działalność gospodarczą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.
Ponadto, Wnioskodawca nie posiada statusu czynnego podatnika VAT i nie widnieje w Wykazie podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT.
Działalność statutowa Wnioskodawcy polega na:
- Organizacji i opiece nad akcją (…), w ramach której polska młodzież ratuje narodowe cmentarze położone za wschodnią granicą,
- Wybudowaniu i prowadzeniu DOMU (…) w (…) gmina (…),
- Umożliwianiu powrotu do Polski repatriantów, w szczególności z (...)
- Popularyzowaniu wiedzy o Kresach, o ich historii szczególnie wśród uczniów i studentów, organizowaniu konferencji i spotkań z udziałem znawców kultury kresowej,
- Pomocy Polakom mieszkającym za wschodnią granicą, w szczególności na (...) - pomocy materialnej, paczek żywnościowych, lekarstw,
- Opiece nad młodzieżą mieszkającą za wschodnią granicą - pomocy materialnej, stypendiów dla najzdolniejszych, promowaniu młodzieżowych zespołów, popularyzujących na wchodzie polską kulturę,
- Opiece nad młodzieżą zza wschodniej granicy studiującej w Polsce,
- Współpracy i współdziałaniu ze środowiskami i organizacjami kresowymi działającymi na terenie całego kraju,
- Organizacji sentymentalnych wypraw i wycieczek na wchód dla dawnych mieszkańców kresów i ich potomków,
- Pozyskiwaniu funduszy umożliwiających realizację celów statutowych.
Ponadto statut określa, że dochody Wnioskodawcy mogą pochodzić z darowizn, spadków, zapisów, dochodów ze zbiórek i imprez publicznych, dochodów z majątku Fundacji. Dochody te są użytkowane na realizację celów statutowych.
Zgodnie z treścią statutu, działalność statutowa Wnioskodawcy może być prowadzona jako działalność nieodpłatna lub odpłatna w rozumieniu UOPP. Obie te formy działalności są rachunkowo wyodrębnione w stopniu umożliwiającym określenie przychodów, kosztów i wyników, przy uwzględnieniu przepisów dotyczących rachunkowości. Jednak jak zaznacza Wnioskodawca, w przeszłości nie prowadził i obecnie nie prowadzi odpłatnej działalności statutowej.
Wnioskodawca jest właścicielem niezabudowanej działki nr 1 (dalej: Nieruchomość) o powierzchni 5,1003 ha. Nieruchomość jest położona w miejscowości (…), gmina (…), powiat (…), województwo (…). Ma założoną księgę wieczystą o numerze (…), prowadzoną przez Sąd Rejonowy w (…), IV Wydział Ksiąg Wieczystych. Księga Wieczysta jest wolna od jakichkolwiek wpisów, wzmianek o wnioskach oraz obciążeń i roszczeń na rzecz osób trzecich. Nieruchomość ma bezpośredni dostęp do drogi. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jest przeznaczona częściowo pod tereny usług publicznych (U/1) oraz częściowo pod dolesienie (ZLd/22). W rejestrze gruntów stanowi natomiast grunty orne (RIVb, RV, RVI i RVIz).
Nieruchomość została nabyta przez Wnioskodawcę na podstawie umowy darowizny od osoby fizycznej czerwca 2017 roku. Wnioskodawca nie odliczył z tytułu nabycia Nieruchomości naliczonego podatku VAT, ponieważ transakcja nie podlegała VAT. Nieruchomość nie była nabyta celem jej dalszej odsprzedaży. Nieruchomość otrzymana w darowiźnie miała docelowo zostać wykorzystana do zbudowania na niej ośrodka opiekuńczego. W związku z tym, Wnioskodawca 2 marca 2018 r. uzyskał stosowną decyzję – pozwolenie na budowę budynku głównego zespołu projektowanej zabudowy ośrodka opiekuńczego – domu spotkań i rozpoczął realizację jednego ze swoich celów statutowych. Niemniej, po wykonaniu fundamentów, Wnioskodawca zmuszony był zaniechać dalszych prac z uwagi na brak środków.
Obecnie Wnioskodawca planuje zbyć Nieruchomość, w związku z czym, 5 lipca 2024 r. zawarł z osobą fizyczną (dalej: Kupujący) przedwstępną umowę sprzedaży Nieruchomości. Kupujący dowiedział się o planowanej sprzedaży Nieruchomości wprost od osób zaangażowanych w działania Fundacji. Kupujący zgodnie z treścią umowy, planuje nabyć Nieruchomość do majątku osobistego, a nabycie Nieruchomości finansowane jest ze środków własnych. Strony ustaliły termin zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży Nieruchomości do 31 grudnia 2026 r. Wartość Nieruchomości została ustalona w przedwstępnej umowie sprzedaży na kwotę (…) zł (dwa miliony złotych), płatną w czterech transzach:
1.(…) zł tytułem zadatku, płatne na konto Wnioskodawcy do 8 lipca 2024 roku,
2.(…) zł tytułem zaliczki, płatne na konto Wnioskodawcy do 31 grudnia 2024 roku,
3.(…) zł tytułem zaliczki, płatne na konto Wnioskodawcy do 31 grudnia 2025 roku,
4.(…) zł tytułem zaliczki, płatne na konto Wnioskodawcy w ciągu 2 dni od dnia zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży.
Zadatek z pkt 1 oraz zaliczka z pkt 2 zostały już przez Kupującego spłacone na konto Wnioskodawcy.
Wnioskodawca oświadcza, że:
- od momentu założenia nie dokonywał sprzedaży żadnych nieruchomości będących jego własnością,
- Nieruchomość nie była i nie będzie przedmiotem najmu lub dzierżawy, ani nie była i nie będzie w inny sposób wykorzystywana w sposób ciągły do celów zarobkowych,
- poza uzyskaniem pozwolenia na budowę i wykonaniem fundamentów, nie podejmował działań mających na celu uatrakcyjnienie lub zwiększenie wartości Nieruchomości,
- nie podejmował działań mających na celu zwiększenie ogólnej wartości, np. podział Nieruchomości na mniejsze działki celem sprzedaży na rzecz kilku podmiotów,
- w związku z planowaną sprzedażą Nieruchomości nie były prowadzone żadne działania wspierające proces sprzedaży, nie została również nawiązana żadna współpraca z podmiotami trzecimi specjalizującymi się w obrocie nieruchomościami, a planowana sprzedaż Nieruchomości nie była ogłoszona na jakimkolwiek serwisie z ofertami dotyczącymi sprzedaży nieruchomości.
Wnioskodawca planuje zbyć Nieruchomość, ponieważ chce pozyskać dodatkowe środki finansowe na swoją działalność statutową, w tym nabywanie innych nieruchomości (lokali mieszkalnych), na których będzie ustanawiana służebność mieszkania dla repatriantów, zgodnie z celami statutowymi Wnioskodawcy. Docelowo, lokale mieszkalne nabywane przez Wnioskodawcę będą w przyszłości przekazywane repatriantom w drodze umowy darowizny. Warto odnotować, że środki otrzymane z zadatku (ww. pkt 1) i zaliczki (ww. pkt 2) posłużyły już do zakupu lokalu mieszkalnego w (…), na którym ustanowiono już dożywotnią i odpłatną służebność mieszkania na rzecz trojga repatriantów ze wschodu, a docelowo, lokal mieszkalny zostanie przekazany repatriantom w drodze umowy darowizny.
Poza ww. transakcją sprzedaży Nieruchomości, Wnioskodawca nie zamierza w przyszłości ponownie zbywać żadnej innej nieruchomości w drodze umowy sprzedaży.
Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego
Przedmiotem sprzedaży jest Nieruchomość tj. działka nr 1 razem z fundamentami.
Nie jest planowana rozbiórka fundamentów przed dostawą Nieruchomości.
Przyjęty jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, co wyklucza możliwość uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
W Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego dla działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 - obręb (…) (Uchwała Nr (…) Rady Miejskiej w (…) z dnia 25 kwietnia 2017 r. Nieruchomość jest oznaczona częściowo symbolem U/1, dla którego przeznaczeniem podstawowym są tereny usług publicznych - szpitale, domy opieki społecznej i inne ośrodki opiekuńcze wraz z budynkami i obiektami towarzyszącymi. W przeznaczeniu uzupełniającym MPZP dla Nieruchomości jest dopuszczenie możliwości lokalizacji budynków mieszkalnych dla właściciela lub zarządcy terenu.
Pytania
1.Czy Wnioskodawca w planowanej transakcji sprzedaży Nieruchomości występuje w charakterze podatnika VAT?
2.Czy transakcja sprzedaży przez Fundację Nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, w związku z czym Fundacja jest obowiązana do naliczenia i odprowadzenia tego podatku?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, niezależnie do tego na rzecz jakiego podmiotu zostanie dokonana sprzedaż opisanej Nieruchomości (osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, czy też przedsiębiorcy), Wnioskodawca nie będzie z tytułu tej transakcji występował w charakterze podatnika VAT, zatem transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.
Uzasadnienie Stanowiska Wnioskodawcy:
Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - dalej ustawa o VAT), o ile czynności te są dokonywane przez podatników, którzy działają w charakterze podatników.
Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, zbycie Nieruchomości traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 tej ustawy. Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT: Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Podatnikiem dany podmiot będzie tylko w odniesieniu do czynności opodatkowanych, które wykonał w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Należy wobec tego stwierdzić, że podatnikiem VAT się bywa, gdyż status ten nie jest stałą cechą danego podmiotu. Definicja „podatnika” wskazana w ustawie o VAT, pozwala na objęcie pojęciem podatnika tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Należy zatem przyjąć, że działalnością gospodarczą jest w zasadzie tylko ta aktywność, która jest wykonywana zawodowo, w sposób profesjonalny. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności, gdyż nie działa on wówczas w charakterze odpowiednio: producenta, handlowca, usługodawcy, rolnika czy wykonującego wolny zawód.
Powyższe oznacza, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy czynność podlegającą opodatkowaniu wykona podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik VAT. Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie. Działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym.
Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą jednorazowa sprzedaż Nieruchomości. Jeżeli dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód i jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności nie noszą znamion działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o podatku od towarów i usług, to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2, podmiotu dokonującego tych czynności nie można uznać za podatnika podatku od towarów i usług.
Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej zarówno w zakresie obrotu nieruchomościami, jak i jakimkolwiek innym obszarze, nie podejmuje aktywnych działań w zakresie tego typu czynności, nie angażuje środków podobnych do wykorzystywanych w tym celu przez producentów, handlowców i usługodawców. Tym bardziej zatem należy uznać, że w sytuacji gdy Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej w ogóle, przeprowadzenie jednej transakcji sprzedaży Nieruchomości nie może stanowić podstawy do uznania, że Wnioskodawca działa w charakterze podatnika VAT.
Prowadzi to do wniosku, że sprzedaż wskazanej Nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
Jednocześnie Wnioskodawca zauważa, że znane są mu interpretacje tut. Organu, jak np. interpretacja z 13 maja 2022 r. 0114-KDIP1-2.4012.105.2022.2.GK, gdzie tut. Organ zauważa, że „Fundacja nie posiada majątku prywatnego, nie podejmuje też działań w sferze prywatnej” i dochodzi do wniosku, że zbycie nieruchomości mieści się w działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, jednak w tym miejscu warto wskazać, że w niedawnym wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 33/24) stwierdził, że osoba prawna taka jak m.in. fundacja również może posiadać majątek prywatny, a nie tylko taki, który służy jej do działalności gospodarczej. Sąd we wspomnianym wyroku wskazał, że bezpodstawne jest utożsamianie przymiotów prywatności, czy charakteru osobistego wyłącznie z majątkiem należącym do osób fizycznych, w tym znaczeniu, że osoba prawna w szczególności taka specyficzna osoba prawna jak fundacja, nie może być w posiadaniu majątku nie związanego z działalnością gospodarczą, ponieważ majątek ten niekoniecznie musi być związany z działalnością gospodarczą. Analogicznie, w przypadku Wnioskodawcy, skoro jego majątek nie jest związany z działalnością gospodarczą, bo Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o VAT w ogóle, to planowana sprzedaż Nieruchomości nie może być traktowana inaczej niż zarząd majątkiem prywatnym/osobistym.
Zgodnie ze wspomnianym wyrokiem, przy sprzedaży nieruchomości najważniejsze nie jest to, kto ją sprzedaje (osoba prywatna czy też fundacja), ale w jaki sposób to robi. Sąd podkreślił, że podatek VAT należy płacić tylko wtedy, gdy sprzedający działa jak profesjonalny deweloper lub handlarz nieruchomościami – czyli aktywnie reklamuje ofertę, inwestuje w uzbrojenie terenu (media, drogi) i ogólnie podejmuje działania handlowe.
W sytuacji opisanej przez Wnioskodawcę, nie podjął on żadnych takich profesjonalnych działań, w szczególności nie uzbroił oraz nie podzielił Nieruchomości. Sprzedaż Nieruchomości jest jedynie formą zarządzania własnym majątkiem. Działalność Wnioskodawcy nie opiera się na działalności deweloperskiej ani handlowej, natomiast dysponowanie nieruchomościami (ich nabywanie i zbywanie w różnego rodzaju transakcjach) jest nieodzownym elementem działalności Wnioskodawcy w realizacji celów statutowych.
Podsumowując, z uwagi na:
- brak jakichkolwiek znamion działalności gospodarczej Wnioskodawcy w jakimkolwiek aspekcie jego aktywności, w tym w szczególności w odniesieniu do obrotu nieruchomościami,
- fakt, że Nieruchomość nigdy nie była przedmiotem dzierżawy lub innych umów tego typu;
- fakt, że Nieruchomość nie została podzielona i uzbrojona,
- fakt, że w stosunku do Nieruchomości nie były podejmowane żadne działania marketingowe, w tym nie podawano informacji o planowanej sprzedaży Nieruchomości w jakimkolwiek serwisie ogłoszeniowym,
- okoliczność, że Wnioskodawca jako specyficzna osoba prawna może posiadać majątek niezwiązany z działalnością gospodarczą,
sprzedaż ta jest wykonaniem prawa do dysponowania własnością, a nie działaniem biznesowym, Wnioskodawca nie powinien być w tym przypadku traktowany jako podatnik VAT. W związku z tym transakcja nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zatem zgodnie z powołanymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
W sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Zauważyć należy, że dostawa towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra, a ponadto musi to być czynność odpłatna.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Należy zauważyć, że definicja działalności gospodarczej zawarta w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi odzwierciedlenie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. (DZ. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność” gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Wskazać należy, że działalność fundacji uregulowana jest przepisami ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 166), zwanej dalej ustawą o fundacjach.
Zgodnie z art. 1 ustawy o fundacjach,
Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.
W myśl art. 4 ustawy o fundacjach,
fundacja działa na podstawie przepisów niniejszej ustawy i statutu.
Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o fundacjach,
Fundator ustala statut fundacji, określający jej nazwę, siedzibę i majątek, cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji, skład i organizację zarządu, sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków. Statut może zawierać również inne postanowienia, w szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej, dopuszczalności i warunków jej połączenia z inną fundacją, zmiany celu lub statutu, a także przewidywać tworzenie obok zarządu innych organów fundacji.
Natomiast zgodnie z art. 5 ust. 5 ustawy o fundacjach,
Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji jej celów. Jeżeli fundacja ma prowadzić działalność gospodarczą, wartość środków majątkowych fundacji przeznaczonych na działalność gospodarczą nie może być mniejsza niż tysiąc złotych.
W świetle art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy o fundacjach,
Fundacja podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Fundacja uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.
Z cytowanych przepisów ustawy o fundacjach wynika, że fundacja jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą. Działalność fundacji, co do zasady, można podzielić na działalność związaną z realizacją celów, dla których fundacja została powołana (statutową) oraz pozostałą działalność gospodarczą (która, co do zasady, ma wspomagać działalność statutową).
Z opisu sprawy wynika, że są Państwo Fundacją wpisaną do Krajowego Rejestru Sądowego, do Rejestru Stowarzyszeń, oraz posiadają status Organizacji Pożytku Publicznego. Nie posiadają Państwo statusu czynnego podatnika VAT.
Państwa działalność statutowa polega na:
- Organizacji i opiece nad akcją (…), w ramach której polska młodzież ratuje narodowe cmentarze położone za wschodnią granicą,
- Wybudowaniu i prowadzeniu DOMU (…) w (…) gmina (…),
- Umożliwianiu powrotu do Polski repatriantów, w szczególności z (...),
- Opiece nad repatriantami na terenie Polski - zapewnieniu zakwaterowania, wyżywienia, opieki lekarskiej i prawnej,
- Popularyzowaniu wiedzy o Kresach, o ich historii szczególnie wśród uczniów i studentów, organizowaniu konferencji i spotkań z udziałem znawców kultury kresowej,
- Pomocy Polakom mieszkającym za wschodnią granicą, w szczególności na (...) - pomocy materialnej, paczek żywnościowych, lekarstw,
- Opiece nad młodzieżą mieszkającą za wschodnią granicą - pomocy materialnej, stypendiów dla najzdolniejszych, promowaniu młodzieżowych zespołów, popularyzujących na wchodzie polską kulturę,
- Opiece nad młodzieżą zza wschodniej granicy studiującej w Polsce,
- Współpracy i współdziałaniu ze środowiskami i organizacjami kresowymi działającymi na terenie całego kraju,
- Organizacji sentymentalnych wypraw i wycieczek na wchód dla dawnych mieszkańców kresów i ich potomków,
- Pozyskiwaniu funduszy umożliwiających realizację celów statutowych.
Państwa dochody mogą pochodzić z darowizn, spadków, zapisów, dochodów ze zbiórek i imprez publicznych, dochodów z majątku Fundacji. Dochody te są użytkowane na realizację celów statutowych. Działalność statutowa może być prowadzona jako działalność nieodpłatna lub odpłatna. Wskazali Państwo, że w przeszłości nie prowadzili Państwo i obecnie nie prowadzą odpłatnej działalności statutowej.
W czerwcu 2017 r. nabyli Państwo na podstawie umowy darowizny, od osoby fizycznej, niezabudowaną działkę nr 1. Z tytułu nabycia tej Nieruchomości nie odliczyli Państwo podatku VAT naliczonego, ponieważ transakcja nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Działka znajduje się na terenie, dla którego został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, wg którego Nieruchomość jest oznaczona częściowo symbolem U/1, dla którego przeznaczeniem podstawowym są tereny usług publicznych - szpitale, domy opieki społecznej i inne ośrodki opiekuńcze wraz z budynkami i obiektami towarzyszącymi. W przeznaczeniu uzupełniającym MPZP dla Nieruchomości jest dopuszczenie możliwości lokalizacji budynków mieszkalnych dla właściciela lub zarządcy terenu.
Otrzymana w darowiźnie nieruchomość miała docelowo zostać wykorzystana do zbudowania na niej ośrodka opiekuńczego, w związku z tym w marcu 2018 r. uzyskali Państwo stosowną decyzję – pozwolenie na budowę i rozpoczęli Państwo realizację celu statutowego. Na opisanej Nieruchomości wznieśli Państwo fundamenty w celu zbudowania ośrodka opiekuńczego, jednak z uwagi na brak dalszych środków, nie dokończyli Państwo budowy. Obecnie planują Państwo zbyć Nieruchomość, w celu pozyskania dodatkowych środków finansowych na swoją działalność statutową. W związku z czym, 5 lipca 2024 r. zawarli Państwo z Kupującym przedwstępną umowę sprzedaży.
Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy z tytułu sprzedaży Nieruchomości będą Państwo działać w charakterze podatnika podatku od towarów i czy transakcja ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży. Działalność gospodarcza, w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, nie musi być – co do zasady – prowadzona w celu uzyskania zysku. W ramach działalności gospodarczej podatnik VAT może dążyć do osiągnięcia celów innych niż zarobkowe. Tym samym, podatnikami VAT mogą być również podmioty typu non profit, realizujące np. zadania charytatywne, przy czym opodatkowaniu mogą podlegać jedynie takie czynności wykonywane przez tych podatników, działających w tym charakterze, które są realizowane pod tytułem odpłatnym. Bez znaczenia także dla bycia podatnikiem VAT jest efekt prowadzonej działalności, w szczególności, czy jest to działalność dochodowa, czy też przynosząca straty.
Sprzedaż Nieruchomości następuje odpłatnie, zatem występuje czynnik zarobkowy. Należy zauważyć, że Fundacja nie posiada majątku prywatnego, nie podejmuje też działań w sferze prywatnej - jak wynika z treści wniosku - prowadzi działalność statutową, a zatem nie może być traktowana, ani oceniana na równi z działaniami podejmowanymi w zakresie zarządu przez osobę fizyczną majątkiem osobistym.
Zbycie nieruchomości opisanej w złożonym wniosku nastąpi w ramach rozporządzania majątkiem należącym do Fundacji. Należy podkreślić, że wskazany przez Państwa zakres działalności statutowej Fundacji nie obejmuje obrotu nieruchomościami, tak więc wszelkie czynności, jakie Państwo jako Fundacja podejmują w zakresie obrotu nieruchomościami, dokonywane są i będą w sferze działalności gospodarczej Fundacji.
Mając zatem na uwadze opis sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa stwierdzić należy, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży opisanej Nieruchomości będą Państwo występować w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy.
Należy zauważyć, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może korzystać ze zwolnienia od tego podatku albo może być opodatkowana tym podatkiem.
Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych spełniających określone w przepisach warunki.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powołanego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest generalnie zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata. Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Stosownie do art. 2 pkt 14 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Zatem, w przypadku, gdy po wybudowaniu budynek, budowla lub jego część jest wykorzystywana, w tym używana na potrzeby własnej działalności, okoliczność ta powoduje, że ma już miejsce pierwsze zasiedlenie tego obiektu.
Jak wynika z powołanych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków czy budowli, jeżeli w stosunku do nich doszło do pierwszego zasiedlenia, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.
Ponadto, w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów, będących przedmiotem sprzedaży, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Analiza powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy stanie się bezzasadne.
Jednocześnie, zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
Z powołanego przepisu jednoznacznie wynika, że co do zasady grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki lub budowle bądź ich części na nim posadowione. Oznacza to, że w sytuacji, gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku, również sprzedaż gruntu będzie korzystała ze zwolnienia od podatku.
W kwestii sposobu opodatkowania nieruchomości niezabudowanych przywołać należy art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zgodnie z którym:
Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Oznacza to, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym itp.
Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy:
Przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
W tym miejscu należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130 ze zm.):
Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie gminnych aktów planowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych ustalonych przez organ inny niż minister właściwy do spraw transportu, należy do zadań własnych gminy.
Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
W myśl art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:
1) lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
2) sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.
O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego: miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku, decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.
W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę. Zatem, także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.
W związku z tym, ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu niezabudowanego wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy.
Analiza powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) innych niż tereny budowlane. Elementem, który determinuje możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane.
Rozpatrując pojęcie „grunty przeznaczone pod zabudowę” – do którego odnosi się przepis art. 2 pkt 33 ustawy – należy odwołać się do definicji zawartych w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 418 ze zm.).
W myśl art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane:
Ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.
Zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane:
Ilekroć w ustawie jest mowa o budowli - należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
Stosownie zaś do art. 3 pkt 3a ustawy Prawo budowlane:
Ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie liniowym - należy przez to rozumieć obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, droga kolejowa, wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i, umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable zainstalowane w kanalizacji kablowej, kable zainstalowane w kanale technologicznym oraz kable telekomunikacyjne dowieszone do już istniejącej linii kablowej nadziemnej nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego
Zgodnie z art. 3 pkt 9 ustawy Prawo budowlane:
Ilekroć w ustawie jest mowa o urządzeniach budowlanych - należy przez to rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.
W tym miejscu warto wskazać, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 12 lipca 2012 r. w sprawie C-326/11 J.J. Komen en Zonen Beheer Heerhugowaard BV przeciwkoStaatssecretaris van Financiën, TSUE wskazał, że:
(…) kwestia dostawy nowego budynku może pojawić się tylko w wypadku ukończenia przebudowy lub przynajmniej dostatecznego zaawansowania robót, aby powstał budynek istotnie odmienny, który może zostać zasiedlony.
W wyroku z 7 listopada 2024 r. w sprawie C-594/23 Skatteministeriet przeciwko Lomoco Development ApS, Holm Invest Aalborg A/S, I/S Nordre Strandvej Sæby, Strandkanten Sæby ApS, TSUE stwierdził, że:
Artykuł 12 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że transakcja dostawy terenu wyposażonego w chwili owej dostawy jedynie w fundamenty pod konstrukcje mieszkalne stanowi dostawę „terenu budowlanego” w rozumieniu tego artykułu.
Zatem w przypadku, gdy przedmiotem dostawy jest nieruchomość zabudowana niedokończoną inwestycją budowlaną, która w myśl przepisów prawa budowlanego nie wypełnia definicji budynku, budowli lub ich części, należy dla potrzeb klasyfikacji prawnopodatkowej taki obiekt traktować jako niezabudowany teren budowlany.
Jak wynika z opisu sprawy działka 1 znajduje się na terenie dla którego został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, wg którego Nieruchomość jest oznaczona częściowo symbolem U/1, dla którego przeznaczeniem podstawowym są tereny usług publicznych - szpitale, domy opieki społecznej i inne ośrodki opiekuńcze wraz z budynkami i obiektami towarzyszącymi. W przeznaczeniu uzupełniającym MPZP dla Nieruchomości jest dopuszczenie możliwości lokalizacji budynków mieszkalnych dla właściciela lub zarządcy terenu. Ponadto na ww. Nieruchomości znajdują się fundamenty, które również będą przedmiotem dostawy.
Zatem w świetle przywołanych przepisów i okoliczności sprawy należy stwierdzić, że działka nr 1 nie stanowi terenu zabudowanego żadnymi budynkami lub budowlami, w związku z czym do jej dostawy nie znajdzie zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 10 ani pkt 10a w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy. Opisana działka spełnia natomiast definicję terenu budowlanego w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy. W konsekwencji, transakcja sprzedaży przedmiotowej Nieruchomości nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9.
W tym miejscu należy wskazać, że jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie w art. 43 ust. 1 pkt 9, 10 ani 10a ustawy, to należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
- towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
- przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie jednego z powołanych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
NSA w wyroku z 28 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 627/12 wskazał, że:
Zwolnienie, o którym mowa w art. 136 lit. b) dyrektywy 2006/112/WE, a więc również wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u., przysługuje tylko wtedy, gdy podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku na skutek ograniczeń i zakazów przewidzianych przepisami dyrektywy lub u.p.t.u., co wynika np. ze związku ze sprzedażą zwolnioną od podatku (por. art. 86 i art. 88 ustawy), a więc nie ma zastosowania, gdy brak odliczenia podatku w poprzedniej fazie obrotu wynika z faktu, że dana czynność w ogóle nie podlegała opodatkowaniu (por. wyrok TSUE z 8 grudnia 2005 r. w sprawie C-280/04 Jyske Finanse A/S) oraz gdy podatnik, mając prawo do odliczenia podatku naliczonego, z uprawnienia tego nie skorzystał.
W wyroku, na który powołuje się Naczelny Sąd Administracyjny, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że ze zwolnienia z VAT nie będzie korzystać dostawa towarów, w stosunku do których podatnik nie odliczył VAT naliczonego z powodów innych niż ściśle określone w art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE. Tym samym, przepis art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE wskazuje, że w przypadkach, w których przy nabyciu towaru VAT w ogóle nie wystąpił, nie można uznać, że mamy do czynienia z brakiem prawa do odliczenia VAT.
Oznacza to, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy nie może mieć zastosowania do zbycia towaru przez podatnika, jeżeli transakcja sprzedaży, w wyniku której nabył on wcześniej ten towar nie była opodatkowana podatkiem od towarów i usług.
Z opisu sprawy wynika, że w czerwcu 2017 r. nabyli Państwo na podstawie umowy darowizny, od osoby fizycznej, niezabudowaną działkę nr 1. Z tytułu nabycia tej Nieruchomości nie odliczyli Państwo podatku VAT naliczonego, ponieważ transakcja ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Przy nabyciu przez Państwa ww. działki nie wystąpił podatek naliczony - tym samym, nie można uznać, że nie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku VAT, bądź że takie prawo Państwu przysługiwało, skoro dostawa ww. nieruchomości na Państwa rzecz nie była objęta tym podatkiem.
Wobec tego, w omawianej sytuacji, zwolnienie od podatku VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy nie będzie miało miejsca, z uwagi na fakt, że nie został spełniony już jeden z warunków zawartych w tym przepisie.
Tym samym, sprzedaż przez Państwa Nieruchomości (tj. działki nr 1) będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy, i nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9, 10, 10a ani pkt 2 ustawy. W konsekwencji, dostawa ww. Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT wg właściwej stawki.
Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
W odniesieniu do powołanego przez Państwa wyroku sądu administracyjnego wskazuję, że wyroki sądów administracyjnych są rozstrzygnięciami odnoszącymi się do indywidualnych spraw i co do zasady wiążą one strony postępowania w tych konkretnych, indywidualnych sprawach, nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Zatem powołane przez Państwa orzecznictwo potraktowałem jako element argumentacji strony, nie miało ono natomiast mocy wiążącej w analizowanej sprawie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
