Interpretacja indywidualna z dnia 15 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.772.2025.2.AKR

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 października 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 10 października 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

1)uznania Gminy za podatnika podatku VAT w związku z realizacją Projektu (pytanie oznaczone we wniosku nr 1),

2)niepodlegania opodatkowaniu wpłat mieszkańców w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków (pytanie oznaczone we wniosku nr 2);

3)braku prawa do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego związanego z wydatkami na realizację Projektu (pytanie oznaczone we wniosku nr 3);

4)niepodlegania opodatkowaniu otrzymanego przez Gminę na podstawie umowy dofinansowania Projektu (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).

Uzupełnili go Państwo pismem z 12 listopada 2025 r. (wpływ 12 listopada 2025 r.) i pismem z 17 listopada 2025 r. (wpływ 18 listopada 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie oraz pismem z 9 grudnia 2025 r. (wpływ 9 grudnia 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (ostatecznie przedstawiony w uzupełnieniu wniosku)

Gmina zamierza złożyć wniosek o dofinansowanie na realizację projektu pn. „(…)” w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej (…) dla interwencji (…) w zakresie indywidualnego oczyszczania ścieków.

Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków realizowana będzie na terenie Gminy poza obszarem (…), na działkach zabudowanych i użytkowanych oraz stale zamieszkałych, gdzie nie ma możliwości technicznych do podłączenia się do sieci kanalizacji sanitarnej lub jest nieopłacalna ze względów ekonomicznych budowa sieci kanalizacji sanitarnych lub na terenach, gdzie Gmina nie posiada planów inwestycyjnych w zakresie budowy sieci kanalizacyjnej. Z projektu wyłączone są nieruchomości nowobudowane i nie zasiedlone oraz mające podłączenie lub/i dostęp do wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej lub ujęte w gminnych planach do budowy sieci kanalizacji sanitarnej w najbliższych latach.

Celem projektu budowy przydomowych oczyszczalni ścieków jest ograniczenie ilości odprowadzanych nieoczyszczonych ścieków bytowo-gospodarczych z gospodarstw domowych do gleby i wód, a w efekcie przerwanie procesu degradacji środowiska naturalnego w Gminie.

Projekt obejmuje inwestycję w infrastrukturę związaną z oczyszczaniem ścieków bytowych poprzez budowę przydomowych oczyszczalni ścieków rozumianych jako zespół urządzeń technicznych służących do gromadzenia, oczyszczania i neutralizacji ścieków.

Rekrutacja mieszkańców do projektu odbywa się dwuetapowo: etap I – rekrutacja wstępna i etap II – rekrutacja właściwa.

Warunkiem przystąpienia do projektu jest na etapie I – wstępnej rekrutacji: złożenie w wyznaczonym terminie deklaracji udziału w projekcie na określonym wzorze oraz po zakwalifikowaniu się do udziału w projekcie podpisanie umowy użyczenia dotyczącej użyczenia nieruchomości i określenia warunków korzystania z niej na potrzeby wykonania oczyszczalni ścieków wraz z oświadczeniem właściciela lub współwłaściciela nieruchomości, że wyraża zgodę na realizację operacji bezpośrednio związanej z nieruchomością.

Na etapie II – rekrutacji właściwej: Gmina będzie zawierać z właścicielami nieruchomości umowy cywilno-prawne, na podstawie których zobowiąże się do wybudowania na tych nieruchomościach i udostępnienia mieszkańcom przydomowych oczyszczalni ścieków. W umowach cywilno-prawnych z mieszkańcami zostanie określony szczegółowy zakres praw i obowiązków Gminy oraz Uczestników Projektu, a także koszty udziału w Projekcie.

Kwalifikowany jest zakup i montaż kompletnych przydomowych oczyszczalni ścieków z podłączeniem ich do budynków mieszkalnych. Kwalifikowany jest zakup i montaż kompletnych przydomowych oczyszczalni ścieków z podłączeniem ich do budynków mieszkalnych. Wkład mieszkańca wynosić będzie do 25% kosztów budowy przydomowej oczyszczalni ścieków.

Wydatki na przystosowanie instalacji wewnątrz budynku do podłączenia oczyszczalni ścieków uznaje się za niekwalifikowane i będą one ponoszone przez mieszkańca we własnym zakresie, jak również koszty eksploatacyjne związane z bieżącym funkcjonowaniem oczyszczalni przydomowej.

Właścicielem powstałej infrastruktury na etapie realizacji i w okresie trwałości projektu – czyli 5 lat od wykonania płatności końcowej będzie Beneficjent – Gmina.

Realizacja projektu pn. „(…)” jest uzależniona od przyznania Gminie dofinansowania w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej (…) dla interwencji (…) Inwestycje w zakresie systemów indywidualnego oczyszczania ścieków, na realizację ww. Projektu.

W przypadku braku uzyskania przez Gminę dofinansowania ze środków dotacji celowej Gmina nie będzie realizować budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.

Gmina nie zamierza regularnie świadczyć usług związanych z zakupem i montażem przydomowych oczyszczalni ścieków.

Gmina poprzez realizację ww. inwestycji nie ma na celu osiąganie przez nią stałego dochodu, zysku z tytułu świadczenia usług związanych z zakupem i montażem przydomowych oczyszczalni ścieków.

W celu zrealizowania projektu Gmina nie będzie zatrudniać pracowników. Przydomowe oczyszczalnie w ramach niniejszego Projektu będą wykonywane przez firmę zewnętrzną.

Przedmiotowe zadanie pn. „(…)” będzie realizowane w terminie 2 lat od podpisania umowy z dotującym (prawdopodobny termin realizacji Projektu: od VII 2026 r. do VI 2028 r.).

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem. Składa deklarację VAT.

Pytania

1.Czy Gmina realizując Projekt działa w charakterze podatnika VAT?

2.Czy opłaty wpłacane przez mieszkańców na realizację Projektu stanowią podstawę opodatkowania podatkiem VAT?

3.Czy Gmina może w pełni odliczać lub uzyskać zwrot podatku naliczonego VAT związanego z wydatkami na realizację Projektu?

4.Czy dofinansowanie ze środków europejskich, które Gmina otrzyma na podstawie umowy o dofinansowanie Projektu podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1. (ostatecznie wyrażone w uzupełnieniu wniosku)

Celem Gminy w ramach Projektu jest jednorazowa realizacja zadania polegającego na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków, a czynności podejmowane przez Gminę w ramach realizacji tego zadania nie mają charakteru trwałego ani zarobkowego. Mieszkańcy uczestniczący w Projekcie będą partycypować w kosztach w niewielkim zakresie, natomiast samo korzystanie z przydomowych oczyszczalni nosi cechę nieodpłatności, gdyż mieszkańcy będą ponosić jedynie koszty eksploatacyjne. Działanie Gminy w przedmiotowej sytuacji odbiega od wzorca przeciętnego przedsiębiorcy realizującego usługę instalacji przydomowych, którego głównym celem byłoby dążenie do maksymalizacji zysku. Mieszkańcy będą ponosić do 25% kosztów kwalifikowanych Projektu. Gmina nie będzie wykonywać zadania z zamiarem osiągania dochodu z tytułu jego realizacji, czym nie spełnia przesłanki prowadzenia działalności gospodarczej. Zasadniczym celem przedsięwzięcia budowy przydomowych oczyszczalni ścieków jest ograniczenie ilości odprowadzanych nieoczyszczonych ścieków bytowo-gospodarczych z gospodarstw domowych do gleby i wód, a w efekcie przerwanie procesu degradacji środowiska naturalnego w Gminie.

Mając na uwadze powyższe, Gmina stoi na stanowisku, iż działania związane z realizacją przedmiotowego Projektu nie stanowią dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Gmina realizując Projekt pn. „(…)” nie będzie działać w charakterze podatnika VAT.

Ad 2.

Zdaniem Gminy, w przedmiotowym Projekcie wpłaty wniesione przez mieszkańców nie będą stanowiły zapłaty za czynności polegające opodatkowaniu podatkiem VAT, a w konsekwencji nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie będą stanowiły podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ad 3.

Zdaniem Gminy, nie będzie możliwości odliczenia oraz uzyskania zwrotu podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi na realizację Projektu, gdyż w przedmiotowej sprawie nie zostaną spełnione przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, które zostały określone w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, ponieważ wydatki ponoszone na realizację Projektu nie będą wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Ad 4.

Zdaniem Gminy, otrzymane dofinansowanie na realizację Projektu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż czynność, do której jest wypłacane, nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, stąd też i dopłata do tej czynności nie stanowi elementu ceny oraz nie może być włączona do podstawy opodatkowania.

W tej sprawie nie wystąpi bowiem związek pomiędzy dofinansowaniem otrzymanym ze środków europejskich na realizację przedmiotowego Projektu, a czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT.

W zakresie realizacji zadania Gmina nie będzie wykonywać działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Według art. 2 pkt 22 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Z kolei, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 8 ust. 2austawy:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Ponadto stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Przepis ten stwierdza, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą.

Z opisu sprawy wynika, że:

·Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

·Gmina uzyska dofinansowanie na realizację Projektu pn. „(…)” w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej (…)dla interwencji (…) w zakresie indywidualnego oczyszczania ścieków.

·Gmina będzie zawierać z właścicielami nieruchomości umowy cywilno-prawne, na podstawie których zobowiąże się do wybudowania na tych nieruchomościach i udostępnienia mieszkańcom przydomowych oczyszczalni ścieków. W umowach cywilno-prawnych z mieszkańcami zostanie określony szczegółowy zakres praw i obowiązków Gminy oraz Uczestników Projektu, a także koszty udziału w Projekcie.

·Wkład własny mieszkańców to 25%.

·Gmina poprzez realizację inwestycji nie ma na celu osiągania stałego dochodu, zysku z tytułu świadczenia usług związanych z zakupem i montażem przydomowych oczyszczalni ścieków.

·W celu zrealizowania projektu gmina nie będzie zatrudniać pracowników.

·Celem Projektu polegającego na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków jest ograniczenie ilości odprowadzanych nieoczyszczonych ścieków bytowo-gospodarczych z gospodarstw domowych do gleby i wód, a w efekcie przerwanie procesu degradacji środowiska naturalnego w Gminie.

·Realizacja Projektu jest uzależniona od przyznania Gminie dofinansowania.

·Gmina będzie realizowała ww. Projekt w terminie 2 lat od podpisania umowy z dotującym.

·W przypadku braku uzyskania przez Gminę dofinansowania ze środków dotacji celowej Gmina nie będzie realizować budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.

·Gmina nie zamierza regularnie świadczyć usług związanych z zakupem i montażem przydomowych oczyszczalni ścieków.

·Przydomowe oczyszczalnie będą wykonywane przez firmę zewnętrzną.

Mając na uwadze przedstawioną na wstępie analizę przepisów podatkowych, w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć, czy realizacja przez Państwa Projektu polegającego na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach stanowiących własność mieszkańców Gminy będzie dokonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy oraz czy realizując przedmiotowy Projekt działają Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Analizując charakter podejmowanych przez Państwa działań warto wskazać na tezy zawarte w wyroku z 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21 (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przeciwko Gminie O.). Co prawda wyrok ten odnosi się do czynności dokonywanych przez gminę w ramach promowania odnawialnych źródeł energii, jednakże wnioski płynące z ww. orzeczenia mogą być pomocne w analizowanej sprawie.

W wyroku tym TSUE wskazał, iż aby czynności dokonywane przez gminę w ramach promowania odnawialnych źródeł energii były objęte zakresem stosowania dyrektywy 2006/112, powinny one, po pierwsze, stanowić dostawę lub świadczenie usług, które gmina ta wykonuje odpłatnie na rzecz swoich mieszkańców w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. a) i c) tej dyrektywy, a po drugie, być dokonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 9 ust. 1 rzeczonej dyrektywy, tak aby owa gmina działała również w charakterze podatnika (pkt 24).

W pkt 42 wyroku Trybunał wskazał, że art. 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT nie stanowi dostarczenie i zainstalowanie przez gminę, za pośrednictwem przedsiębiorstwa, systemów OZE na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili wolę wyposażenia tych nieruchomości w takie systemy, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i skutkuje jedynie zapłatą przez tych mieszkańców kwot pokrywających najwyżej jedną czwartą poniesionych kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych.

TSUE wskazał, że w konsekwencji o ile w świetle powyższych rozważań należy uznać, że gmina O., nie wykonuje działalności wchodzącej w zakres stosowania dyrektywy 2006/112, nie jest konieczne ustalenie, czy działalność ta byłaby również wyłączona z tego zakresu stosowania na podstawie art. 13 ust. 1 tej dyrektywy.

Trybunał w przedmiocie dokonania dostawy towarów i świadczenia usług w ramach działalności gospodarczej zauważył, że po pierwsze, podczas gdy przedsiębiorca dąży do stałego osiągania dochodu (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., AJFP Sibiu i DGRFP Braşov, C‑655/19, EU:C:2021:40, pkt 27–29 i przytoczone tam orzecznictwo), gmina O. wskazała we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, (…) że nie zamierza świadczyć regularnie usług instalacji systemów OZE i nie zatrudnia ani nie zamierza zatrudniać pracowników w tym celu, co odróżnia niniejszą sprawę od spraw, w których świadczenia gminne miały charakter trwały (pkt 36).

Po drugie, (…) gmina O. wydaje się ograniczać do zaproponowania swoim mieszkańcom będącym właścicielami nieruchomości, którzy mogą być zainteresowani systemami OZE, w ramach programu regionalnego mającego na celu umożliwienie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, dostarczenia i zainstalowania u nich tych systemów OZE za pośrednictwem przedsiębiorstwa wybranego w wyniku przetargu, w zamian za ich udział nieprzekraczający 25% kosztów podlegających dofinansowaniu związanych z tą dostawą i z tą instalacją, podczas gdy owa gmina płaci danemu przedsiębiorstwu wynagrodzenie za tą samą dostawę i instalację po cenie rynkowej (pkt 37).

Tymczasem (…) jeżeli gmina odzyskuje – w drodze otrzymywanych przez nią wkładów – jedynie niewielką część poniesionych przez siebie kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych, taka różnica między tymi kosztami a kwotami otrzymanymi w zamian za oferowane usługi może sugerować, że wkłady te należy raczej uznać za opłatę aniżeli wynagrodzenie (zob. podobnie wyrok z dnia 12 maja 2016 r., Gemeente Borsele i Staatssecretaris van Financiën, C‑520/14, EU:C:2016:334, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo). W konsekwencji nawet biorąc pod uwagę płatności przyznane gminie O. przez dane województwo, które wynoszą 75% kosztów podlegających dofinansowaniu, suma kwot otrzymanych od zainteresowanych właścicieli z jednej strony i od owego województwa z drugiej strony pozostaje strukturalnie niższa od łącznych kosztów faktycznie poniesionych przez tę gminę, co nie odpowiada podejściu, jakie przyjąłby w danym wypadku instalator systemów OZE, który przy ustalaniu swoich cen starałby się zawrzeć w nich swoje koszty i osiągnąć marżę zysku. Natomiast wspomniana gmina ponosi jedynie ryzyko strat, nie mając perspektywy zysku.

Po trzecie, nie wydaje się ekonomicznie opłacalne, aby taki instalator systemów OZE obciążał odbiorców swoich dostaw towarów i świadczenia usług jedynie najwyżej jedną czwartą poniesionych przez siebie kosztów, oczekując jednocześnie rekompensaty w postaci dofinansowania za zasadniczą część pozostałych trzech czwartych tych kosztów. Taki mechanizm nie tylko stawiałby jego przepływy pieniężne w sytuacji strukturalnie deficytowej, ale ponadto stwarzałby nietypowy stopień niepewności dla podatnika, ponieważ kwestia, czy i w jakim zakresie osoba trzecia zwróci tak istotną część poniesionych kosztów, pozostaje faktycznie otwarta do czasu podjęcia przez tę osobę trzecią decyzji, co następuje po tym, jak sporne transakcje zostaną dokonane.

Podsumowując TSUE wskazał, że artykuł 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że: dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej nie stanowi dostarczenie i zainstalowanie przez gminę, za pośrednictwem przedsiębiorstwa, systemów odnawialnych źródeł energii na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili wolę wyposażenia tych nieruchomości w takie systemy, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i skutkuje jedynie zapłatą przez tych mieszkańców kwot pokrywających najwyżej jedną czwartą poniesionych kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych.

Ponadto wskazać należy na tezy zawarte w wyroku z 30 marca 2023 r. w sprawie C-616/21 (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przeciwko Gminie L.), zapadłym w wyniku wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożonego w ramach sporu w przedmiocie interpretacji indywidualnej dotyczącej opodatkowania podatkiem od wartości dodanej (VAT) w odniesieniu do przeprowadzonych na zlecenie gminy czynności związanych z usuwaniem azbestu oraz prawa do odliczenia VAT naliczonego od tych czynności. W wyroku tym, TSUE rozstrzygnął, że artykuł 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że: okoliczność zlecania przez gminę przedsiębiorstwu czynności usuwania azbestu i odbierania wyrobów i odpadów zawierających azbest na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili taką wolę, nie stanowi świadczenia usług podlegającego opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i nie prowadzi do żadnej płatności ze strony tych mieszkańców, zaś czynności te są finansowane ze środków publicznych.

W rozpatrywanej sprawie analiza przedstawionego opisu sprawy wykazuje, że będą Państwo realizowali zadanie polegające na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków w warunkach podobnych do wynikających z wyroków TSUE nr C-612/21 i C-616/21, tj.:

-podmiotem występującym z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej są Państwo będący czynnym podatnikiem VAT,

-celem Projektu polegającego na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków jest ograniczenie ilości odprowadzanych nieoczyszczonych ścieków bytowo-gospodarczych z gospodarstw domowych do gleby i wód, a w efekcie przerwanie procesu degradacji środowiska naturalnego w Gminie,

-realizując Projekt Gmina nie ma na celu osiągania stałego dochodu, zysku z tytułu świadczenia usług związanych z zakupem i montażem przydomowych oczyszczalni ścieków,

-Gmina nie zamierza regularnie świadczyć usług związanych z zakupem i montażem przydomowych oczyszczalni ścieków,

-Gmina będzie zawierać z właścicielami nieruchomości umowy cywilno-prawne, na podstawie których zobowiąże się do wybudowania na tych nieruchomościach i udostępnienia mieszkańcom przydomowych oczyszczalni ścieków. W umowach cywilno-prawnych z mieszkańcami zostanie określony szczegółowy zakres praw i obowiązków Gminy oraz Uczestników Projektu, a także koszty udziału w Projekcie.Wkład własny mieszkańców to 25%,

-Gmina uzyska dofinansowanie na realizację Projektu polegającego na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków,

-w celu realizacji Projektu Gmina nie będzie zatrudniała pracowników,

-przydomowe oczyszczalnie będą wykonywane przez firmę zewnętrzną.

Opis przedmiotowej sprawy wskazuje zatem, że w związku z realizacją Projektu polegającego na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków nie będą Państwo wykonywali działań, na zasadach i w tych samych warunkach, które dotyczą podmiotów gospodarczych. Państwa rola sprowadza się do zorganizowania skutecznego finansowania i wykonania przydomowych oczyszczalni ścieków dla mieszkańców na terenie Gminy.

Realizując inwestycję polegającą na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków dla mieszkańców nie będą Państwo działali w celach zarobkowych tak jak przedsiębiorca, celem ww. Projektu jest interes społeczny. Nie jest to zatem sposób działania występujący w przypadku zwykłej działalności gospodarczej.

W wyniku Państwa działań nie wystąpią znaczące zakłócenia konkurencji, które prowadzić mogłyby do wyłączenia z dostaw dla ostatecznego konsumenta innych podmiotów. Z opisu sprawy wynika bowiem, że ww. Projekt będzie realizowany przez wykonawców zewnętrznych. Tym samym, będą Państwo działali jako świadczeniobiorca dokonujący zakupu od podmiotów prywatnych.

W konsekwencji, Państwa działania w związku z realizacją przedmiotowego Projektu dotyczącego budowy przydomowych oczyszczalni ścieków nie będą stanowić dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Państwo realizując ww. Projekt nie będą wykonywać działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i nie będą Państwo występowali w charakterze podatnika w myśl art. 15 ust. 1 ustawy. Zatem, czynności wykonywane przez Państwa na rzecz mieszkańców w ramach realizowanego zadania nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podsumowując, stwierdzić należy, że realizując Projekt nie będą Państwo działali w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą także opodatkowania wpłat Mieszkańców i dotacji, które planują Państwo przeznaczyć na realizację projektu (pytania oznaczone we wniosku nr 2 i 4).

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniupodatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze, związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Gdy więc podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Samo otrzymanie jakiejkolwiek zapłaty lub dofinansowania (dotacji, dopłaty, subwencji) nie stanowi żadnej czynności ani zdarzenia opodatkowanego. Jeżeli czynność, za którą wnoszona jest opłata lub do której jest przyznawana dopłata, nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, to zapłata / dopłata do tej czynności nie stanowi elementu ceny oraz nie może być włączona do podstawy opodatkowania.

Jak wskazano wyżej, Państwa działania w związku z realizacją przedmiotowego Projektu dotyczącego budowy przydomowych oczyszczalni ścieków nie będą stanowić dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Państwo realizując ww. Projekt nie będą wykonywać działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem, czynności wykonywane przez Państwa na rzecz mieszkańców w ramach realizowanego Projektu nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W związku z powyższym w niniejszej sprawie wpłaty mieszkańców wnoszone w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków nie będą stanowić zapłaty za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, a w konsekwencji nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Zatem, otrzymane przez Państwa wpłaty od mieszkańców, nie będą stanowić podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy.

Analogicznie, skoro wykonywane przez Państwa czynności w ramach przedmiotowego Projektu dotyczącego budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na rzecz Mieszkańców, nie będą stanowiły dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu, to również dotacja, którą Państwo otrzymają na realizację Projektu nie będzie podlegała opodatkowaniu jako element ceny.

Podsumowując, opłaty wpłacane przez mieszkańców na realizację Projektu nie będą stanowić podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Również otrzymane przez Gminę dofinansowanie ze środków europejskich na podstawie umowy o dofinansowanie Projektu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 i 4 jest prawidłowe.

Z kolei odnosząc się do kwestii braku prawa do odliczenia podatku naliczonego lub zwrotu podatku związanego z wydatkami na realizację Projektu (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) wskazać należy, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Przepis art. 87 ust. 1 ustawy stanowi, że:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

Jak już wcześniej wskazano realizując przedmiotowy Projekt nie będą Państwo działali w charakterze podatnika podatku VAT w myśl art. 15 ust. 1 ustawy. Ponadto, Państwa działania w związku z realizacją Projektu dotyczącego budowy przydomowych oczyszczalni ścieków nie będą stanowić dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Państwo realizując ww. Projekt nie będą wykonywać działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Wobec powyższego, w niniejszej sprawie nie wystąpi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonywanymi zakupami a czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że nie będą mieli Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu polegającego na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach stanowiących własność mieszkańców. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie zostaną spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. realizując Projekt nie będą Państwo podatnikami podatku od towarów i usług oraz ponoszone wydatki na realizację zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Nie będzie Państwu przysługiwało również prawo do zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

W zakresie przedmiotowych wydatków Gmina nie będzie miała także możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 1328 ze zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Gmina nie spełnia ww. warunków, nie ma możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

Podsumowując, nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego ani do zwrotu podatku związanego z wydatkami na realizację Projektu.

Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.