Interpretacja indywidualna z dnia 10 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.847.2025.3.ESZ
Sprzedaż lokali mieszkalnych w wybudowanych bliźniakach przez Wnioskodawczynię stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż działania Wnioskodawczyni wykazują profesjonalizm i zorganizowanie charakterystyczne dla podatników prowadzących działalność gospodarczą.
Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług (pytanie nr 1) jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 października 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług, który dotyczy uznania, że w związku z planowaną sprzedażą lokali w wybudowanych bliźniakach Wnioskodawczyni nie będzie występować w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT i czy w konsekwencji sprzedaż ta nie będzie stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismami, które wpłynęły 15 listopada 2025 r.
Treść wniosku jest następująca.
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną, prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie usług prawnych, tj. jest adwokatem. W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawczyni przychody uzyskane z działalności gospodarczej opodatkowuje w formie ryczałtu ewidencjonowanego (dalej: Ustawa o zryczałtowanym podatku). Wnioskodawczyni jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług na podstawie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, (dalej: Ustawa VAT). Wnioskodawczyni świadczy usługi prawne na rzecz podmiotu prowadzącego działalność poza UE. Przedmiotem działalności Wnioskodawczyni jest działalność w zakresie usług prawnych i tylko w tym zakresie wystawia faktury.
Wnioskodawczyni jest współwłaścicielką domu rodzinnego swoich rodziców (w 1/3), współwłaścicielką nieruchomości z mężem, w której mieszka, właścicielką mieszkania, które nabyła zanim poznała męża, które obecnie jest wynajmowane, właścicielką mieszkania odziedziczonego po dziadkach, obecnie wynajmowanego i właścicielką mieszkania kupionego w celu jego wynajmu.
Żadna z przedmiotowych nieruchomości nie stanowi majątku firmowego, nigdy nie stanowiły one też środków trwałych w jej działalności gospodarczej. Przedmiotowe nieruchomości stanowią majątek prywatny.
Obecnie część nieruchomości tzn. trzy z wymienionych, są wynajmowane i w tym zakresie Wnioskodawczyni uzyskuje przychody z najmu. Przychody te rozliczane są poza działalnością gospodarczą prowadzoną przez Wnioskodawczynię w formie ryczałtu ewidencjonowanego.
Wszystkie posiadane przez Wnioskodawczynię nieruchomości do tej pory były kupowane z rynku wtórnego, jednak ze względu na bardzo wysokie ceny nieruchomości na rynku Wnioskodawczyni postanowiła nabyć grunt i po uzyskaniu pozwolenia na budowę, rozpoczęła budowę w postaci dwóch budynków mieszkalnych jednorodzinnych, dwulokalowych w zabudowie bliźniaczej. Łącznie powstają 4 (cztery) odrębne lokale. Budowa była prowadzona i nadzorowana przez profesjonalną ekipę budowalną, ale także rodziców Wnioskodawczyni.
Wnioskodawczyni wybrała ten sposób inwestowania, tj. nie zakup gotowych nieruchomości z rynku wtórnego tylko ich samodzielną budowę ze względów finansowych, tj. taki sposób wydawał się ekonomicznie atrakcyjny tym bardziej, iż miała wsparcie w rodzinie, która nadzorowała budowę. Grunt (działka, którą nabyła Wnioskodawczyni) była w pełni uzbrojona już w momencie jej zakupu i wszystkie media znajdowały się w drodze bezpośrednio przylegającej do nieruchomości.
Pierwotnym zamiarem Wnioskodawczyni, po zakończeniu budowy, było przeznaczenie 2 (dwóch) lokali na wynajem, a 2 (dwóch) pozostałych na cele mieszkaniowe rodziny, tj. jeden lokal miała darować mężowi, z którym na rozdzielność majątkową, a jeden lokal rodzicom.
Powodem wyboru tej lokalizacji była jej bliskość do domu rodziców Wnioskodawczyni (położonego w odległości około 300 metrów, tj. około pięciominutowego spaceru), którego jest współwłaścicielką w 1/3 części. Jedno z mieszkań miało być docelowo przeznaczone dla rodziców Wnioskodawczyni, na wypadek gdyby w przyszłości nie byli w stanie zajmować się dużym domem, w którym obecnie mieszkają i chcieli zamieszkać w mniejszym lokalu, bez konieczności zmiany okolicy.
Jednak z uwagi na zmiany życiowe Wnioskodawczyni rozważa obecnie sprzedaż wybudowanych bliźniaków (wszystkich 4 lokali) w stanie deweloperskim i przeznaczenie środków pochodzących z ich sprzedaży na własne cele mieszkaniowe. Wnioskodawczyni adoptowała także dużego psa ze schroniska, który dodatkowo zajmuje sporo przestrzeni a żadne z mieszkań, które posiada (włącznie z tym, w którym obecnie mieszka) nie jest większe niż 60 m.
Ze względu na potencjalne trudności ze sprzedażą lokali Wnioskodawczyni rozważa także sprzedaż niektórych (tzn. tych na które znajdzie się chętny) lokali i wynajmowanie tych lokali, które się nie sprzedały. Wnioskodawczyni planuje przygotowanie profesjonalnej wizualizacji oraz zamieszczenie ogłoszeń w Internecie, w szczególności na portalach ogłoszeniowych takich jak (...), celem dotarcia do szerszego grona zainteresowanych, natomiast nie będzie zatrudniać profesjonalnej agencji.
Wnioskodawczyni wskazuje, że żaden z lokali mieszkalnych, których sprzedaż jest planowana, nie przekracza limitów powierzchni określonych w art. 41 ust. 12b ustawy o podatku od towarów i usług, tj. 150 m² w przypadku lokali mieszkalnych. Każdy z lokali ma 56 m2.
Oznacza to, że wszystkie lokale mieszczą się w definicji „budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym” w rozumieniu art. 41 ust. 12a ustawy o VAT.
Wnioskodawczyni planuje środki uzyskane z planowanej sprzedaży wszystkich lub niektórych lokali (tych które udało się sprzedać), w ciągu 3 lat od daty sprzedaży, przeznaczyć na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych poprzez zakup większej nieruchomości (mieszkania). Ze względu jednak na fakt, iż prowadzi ona praktykę adwokacką powstały po jej stronie wątpliwości co do skutków prawnych planowanej sprzedaży zarówno na gruncie podatku VAT, jak i PIT.
Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego
W odpowiedzi na Pytania Organu wskazała Pani:
1.Kiedy, w którym roku nabyła Pani nieruchomość - grunt pod budowę dwóch budynków mieszkalnych w zabudowie bliźniaczej? Czy ww. nieruchomość stanowi Pani własność? Czy jest Pani współwłaścicielem tej nieruchomości?
Odpowiedź: Grunt został nabyty w 2023 r. i stanowi Pani własność w całości.
2.Kiedy - proszę, żeby podała Pani przybliżoną datę - zamierza Pani sprzedać lokale mieszkalne będące przedmiotem zapytania?
Odpowiedź: W 2026 r. latem.
3.Czy poczyniła/poczyni Pani jakiekolwiek działania dotyczące zwiększenia wartości lokali mieszkalnych, które są przedmiotem wniosku przed ich sprzedażą? Jeżeli tak, to proszę żeby podała Pani jakie to działania?
Odpowiedź: Nie. Zamierza je Pani sprzedać w stanie deweloperskim.
4.Czy zawierała/zamierza Pani zawierać przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości (lokali w bliźniakach)? Jeśli tak, to proszę o wskazanie dodatkowo jakie prawa i obowiązki wynikające z postanowień umowy przedwstępnej ciążyły/będą ciążyły na Pani, a jakie na nabywcy danego lokalu? Jakie warunki zawiera/będzie zawierać umowa przedwstępna sprzedaży, zawarta z nabywcą danego lokalu mieszkalnego które należy spełnić, aby doszło do zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży? Proszę o szczegółowe opisanie?
Odpowiedź: Nie zamierza Pani zawierać przedwstępnej umowy sprzedaży lokali w bliźniakach.
5.Czy ma Pani zamiar udzielić nabywcom ww. lokali pełnomocnictwa do występowania w Pani imieniu w sprawach, które będą dotyczyły ww. nieruchomości? Jeśli tak, to jakie działania podejmie nabywca i kto będzie pokrywał ich koszty (Pani, czy nabywcy)?
Odpowiedź: Nie zamierza Pani udzielać nabywcom lokali pełnomocnictwa do występowania w Pani imieniu.
6.Czy do momentu sprzedaży ww. nieruchomości (lokali w bliźniakach) podjęła/podejmie Pani jakiekolwiek inne czynności wymagające zaangażowania własnych środków finansowych zmierzające do podniesienia wartości tych lokali? Proszę podać, jakie były/będą to czynności.
Odpowiedź: Nie. W przypadku sprzedaży zamierza Pani wykończyć lokale do stanu deweloperskiego.
7.Czy będzie Pani podejmować szczególne działania w stosunku do ww. lokali, które zamierza Pani wynająć, celem pozyskania najemców lub celem dostosowania lokalu do oczekiwań najemców (modernizacji)?
Odpowiedź: Mieszkania pod wynajem zamierza Pani wykończyć, wyposażyć i umeblować w standardzie podstawowym (Ikea).
8.Czy nabycie gruntu pod budowę dwóch budynków mieszkalnych jednorodzinnych, dwulokalowych w zabudowie bliźniaczej było transakcja opodatkowaną podatkiem VAT i czy transakcja ta była udokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT?
Odpowiedź: Nabycie gruntu nie było opodatkowane podatkiem VAT.
9.Czy z tytułu nabycia ww. gruntu pod zabudowę i od wydatków na wybudowanie 2 budynków mieszkalnych przysługiwało Pani prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego i czy dokonała Pani tego odliczenia? Jeśli nie proszę wyjaśnić dlaczego?
Odpowiedź: Nie, ponieważ nie nabyła Pani gruntu w ramach działalności gospodarczej, tylko do majątku prywatnego.
10.Czy wydatki/nakłady na wybudowanie budynków i wykończenie lokali mieszalnych były/są ponoszone w ramach Pani działalności gospodarczej?
Odpowiedź: Nie.
11.Czy dokonywała Pani wcześniej sprzedaży innych nieruchomości i czy posiada Pani inne nieruchomości (oprócz wskazanych we wniosku) przeznaczone w przyszłości do sprzedaży?
Odpowiedź: Nie.
12.Czy wybudowane bliźniaki (4 lokale mieszkalne) stanowią środki trwałe w Pani działalności?
Odpowiedź: Nie.
Pytania w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczone we wniosku nr 1 i 2):
1)Czy w związku z planowaną sprzedażą lokali w wybudowanych bliźniakach Wnioskodawczyni będzie występować w ramach tej sprzedaży w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT i czy w konsekwencji przedmiotowa transakcja będzie objęta podatkiem VAT?
2)W przypadku, gdyby organ podatkowy uznał, że sprzedaż lokali w wybudowanych bliźniakach stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czy prawidłowe będzie zastosowanie preferencyjnej stawki podatku VAT w wysokości 8% zgodnie z art. 41 ust. 12 i 12a w zw. z art. 146ef ustawy o VAT?
Pani stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług
Objęcie sprzedaży podatkiem VAT
Zdaniem Wnioskodawczyni, nie jest ona sprzedając przedmiotowe nieruchomości podatnikiem podatku VAT w rozumieniu Ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy VAT: „podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.”
Ust. 2 powyżej wymienionego artykułu stanowi, iż: „działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.”
Powyższa definicja ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnika tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Chociaż ustawa nie wyraża tego wprost, należy przyjąć, że działalnością gospodarczą jest w zasadzie tylko ta aktywność, która jest wykonywana zawodowo, w sposób profesjonalny. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, zwłaszcza jeśli taki jest zamiar danego podmiotu, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Nie działa on wówczas w charakterze odpowiednio: producenta, handlowca, usługodawcy, rolnika, wykonującego wolny zawód - A. Bartosiewicz, Prowadzenie działalności gospodarczej - status podatnika VAT, LEX/el. 2025. A. Bartosiewicz, Prowadzenie działalności gospodarczej - status podatnika VAT, LEX/el. 2025.: „Wiele wątpliwości w praktyce wywołuje status podatkowy osób fizycznych, które nie prowadząc formalnie zarejestrowanej działalności gospodarczej, dokonują sprzedaży działek budowlanych (czy też w ogóle gruntów). Początkowo organy podatkowe uważały, że takie osoby zawsze są podatnikami. Poglądy te zaczęło korygować orzecznictwo sądów administracyjnych. Przyjęto bowiem, że w sytuacji, gdy dany podmiot dokonuje sprzedaży towarów z majątku prywatnego (nienabytego w celu odprzedaży, choć z dopuszczeniem takiej możliwości), nie jest podatnikiem VAT w zakresie tych czynności, choćby takich transakcji (sprzedaży gruntów) było kilka lub nawet kilkanaście.”
Mając na względzie powyższe należy wskazać, iż Wnioskodawczyni nie jest podatnikiem w stosunku do planowanej transakcji sprzedaży nieruchomości.
Zdaniem Wnioskodawczyni, sprzedaż nieruchomości jest wykonywana w formie zarządu majątku prywatnego i nie jest wykonywaniem pozarolniczej działalności gospodarczej, stąd już tylko z tego powodu przedmiotowa transakcja zbycia nieruchomości nie powoduje obowiązku naliczenia podatku VAT.
Sprzedaż nieruchomości co do zasady podlega opodatkowaniu VAT i traktowana jest jako odpłatna dostawa towaru. Aby jednak uznać, że powinna ona zostać faktycznie opodatkowana VAT dostawa ta musi być dokonana przez osobę mającą status podatnika VAT.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są m.in. osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, o której mowa w tym przepisie obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Definicja ta odwołuje się do samego faktu wykonywania określonych czynności, przez co aby zostać uznanym przez organy podatkowe za podatnika VAT nie jest wymagana formalna rejestracja do celów VAT w urzędzie skarbowym, czy też rejestracja działalności gospodarczej.
W orzecznictwie przyjmuje się, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług osoba fizyczna dokonująca jednorazowych transakcji, która nie prowadzi zorganizowanej działalności gospodarczej, lecz jedynie wyzbywa się majątku osobistego.
Z treści interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 marca 2019 r., 0111-KDIB3-2.4012.791.2018.2.MGO wynika, iż:
„Zatem jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług”.
Szeroko w tym zakresie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 18 października 2011 r. (sygn. akt I FSK 1536/10), w którym stwierdził, że:
„Wykonanie danej czynności jednorazowo (w przypadku sprzedaży działki budowlanej lub przeznaczonej pod zabudowę), jednakże w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy, nie przesądza automatycznie, że z tego tylko powodu dany podmiot staje się podatnikiem VAT. Konieczne bowiem jest ustalenie, że w odniesieniu do tej czynności wykorzystywanych przez handlowca, a nie osoba wykonująca prawo własności w stosunku to tego gruntu. Przyjęcie, że dana osoba fizyczna, sprzedając działki budowlane, działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec), wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i wykazany obiektywnymi dowodami zamiar ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną.
Przesłanka działalności gospodarczej wynika z porównania art. 9 z art. 12 dyrektywy 2006/112/WE, gdyż skoro art. 12 wprowadza, jako zasadę szczególną, możliwość uznania za podatnika także podmiotów wykonujących działalność gospodarczą w sposób sporadyczny (okazjonalny), to oznacza, że zasadą ogólną jest, że działalność gospodarcza musiała być wykonywana w sposób niesporadyczny (stały). Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz do spożytkowania w celach prywatnych. Liczba i zakres transakcji sprzedaży gruntów nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem opodatkowania, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.
Okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowana dokonała podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów bowiem może odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Fakt podjęcia np. takich czynności jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych oraz działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, stanowią o takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, które mogą wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną.”
Z powyższego wynika więc, że fakt podjęcia np. takich czynności jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych oraz działań marketingowych podjętych w celu sprzedaży działek, wykraczających poza zwykłe formy ogłoszenia, stanowi o aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną.
W przedmiotowej sprawie istotne jest, że żadna z takich czynności nie była podejmowana. Działka była w pełni uzbrojona już w momencie jej zakupu a wszystkie media znajdowały się w drodze bezpośrednio przylegającej do nieruchomości. Po stronie Wnioskodawczyni nie wystąpiły i nie wystąpią też żadne działania związane z uzbrojeniem czy wydzielaniem dróg. Jedyną planowaną aktywnością jest przygotowanie wizualizacji oraz zamieszczenie standardowych ogłoszeń w Internecie (np. na portalach takich jak (...)), co mieści się w zwykłych i powszechnie stosowanych formach sprzedaży nieruchomości prywatnych.
W innym wyroku skład orzekający wskazał, że charakterystyczną cechą handlowca jest nabywanie nowych towarów w miejsce tych które sprzeda. Tylko pod tym warunkiem sprzedaż może przekształcić się w działalność handlową i stanowić źródło utrzymania w dłuższej perspektywie pozwalającej przyjąć, że działalność handlowa jest wykonywana w sposób stały i systematyczny (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 14 czerwca 2018 r., sygn. akt I SA/Łd 174/18).
Wnioskodawczyni wskazuje, że nie zamierza prowadzić działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami. Sprzedaż nieruchomości będzie miała charakter incydentalny i prywatny. W tym celu planowane jest jedynie zamieszczenie ogłoszenia o sprzedaży na ogólnodostępnych portalach internetowych (takich jak (...)), uzupełnionego o wizualizację działki. Wnioskodawczyni zamierza samodzielnie poszukiwać nabywców, bez zlecania usług pośrednikom w obrocie nieruchomościami.
Jednocześnie podkreślenia wymaga, że sprzedaż nie jest przez nią traktowana jako działalność zawodowa czy gospodarcza. Wnioskodawczyni będzie prowadzić te czynności w sposób dyskretny, co wynika również z obowiązującej ją etyki zawodowej adwokata.
Z kolei jak wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10, Jarosław Słaby oraz Emilian Kuć, Halina Jeziorska- Kuć: osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby. Natomiast, jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, należy uznać ją za podmiot prowadzący «działalność gospodarczą» w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej.
Jak wskazał WSA w Gliwicach (wyrok z 18 listopada 2020 r., I SA/Gl 389/20):
„W ocenie Sądu nie można wymagać, aby osoba fizyczna posiadająca znaczny majątek w postaci niezabudowanych działek o sporej powierzchni, bez względu na swoją sytuację rodzinną i finansową, w ramach zarządu majątkiem własnym, podejmował wyłącznie czynności zmierzające do zachowania prawa własności tych nieruchomości, jak również nie podejmowała żadnych czynności, które umożliwiałyby mu zbycie tej nieruchomości po cenie korzystnej”.
Jak wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej interpretacji nr 0113-KDIPT1-1.4012.948.2020.1.MH z 12 lutego 2021 r.:
„Jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej.
Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną).”
Stąd sprzedaż majątku prywatnego nie podlega opodatkowaniu VAT, o ile nie nosi znamion transakcji wykonywanej w ramach działalności gospodarczej. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie.
Nie ma jednocześnie znaczenia, że Wnioskodawczyni posiada działalność gospodarczą. Wnioskodawczyni wykonuje usługi prawne na rzecz podmiotu spoza UE. Zgodnie z przedstawioną informacją w stanie faktycznym żadna ze sprzedawanych nieruchomości nie została wprowadzona do działalności gospodarczej, nie była wykazywany w inwestycjach ani środkach trwałych.
Dodatkowo, należy zwrócić uwagę, że pojęcie majątku prywatnego nie zostało zdefiniowane w ustawie o VAT, ale wynika z wykładni art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT. Zasadne przy tym jest odwołanie się do treści jednego z orzeczeń TSUE (w sprawie C-291/92 Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. Trybunał podkreślił, że majątek prywatny, to aktywa które nie są przeznaczone ani wykorzystywane dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Z orzeczeń sądów administracyjnych ale także dostępnych komentarzy wynika, iż znamion transakcji wykonywanej w ramach działalności gospodarczej niosą takie sytuacje, z których wynika, że nabycie nieruchomości nastąpiło w celu jej odsprzedaży, ale oczywiście także grunt od dawna posiadany może być przedmiotem opodatkowania gdy np. następuje odrolnienie gruntu, dokonywany jest podział jednej większej działki na kilka/kilkanaście mniejszych, następuje wytyczenie do tych działek dróg dojazdowych, następuje uzbrojenie (doprowadzenie mediów) do działek, wystąpienie o miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.
Organy podatkowe wskazują, że podejmowanie zorganizowanych działań, takich jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zabudowy, wykonywanie czynności marketingowych świadczy o tym, że czynności te przybierają formę zawodową (profesjonalną). Tymczasem w rozpatrywanej sprawie nie występuje zbiór tych zorganizowanych działań. Wnioskodawczyni wybudowała cztery lokale w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Wszystkie działania formalne (uzyskanie pozwolenia na budowę, zawarcie umów z wykonawcą, nadzór budowlany) wynikały wyłącznie z obowiązków prawnych właściciela gruntu i były konieczne, aby móc korzystać z nieruchomości dla siebie. Nie były one podejmowane z intencją przygotowania inwestycji do sprzedaży co różni tę sytuację od modelu typowej działalności deweloperskiej.
W celu sprzedaży nieruchomości Wnioskodawczyni nie ma zamiaru zatrudniać profesjonalnego agenta nieruchomości i zamierza samodzielnie poszukiwać nabywców. W konsekwencji, nie można uznać za podatnika do celów VAT prowadzącego samodzielnie działalność gospodarczą osobę, która sprzedaje nieruchomości stanowiące pierwotnie część jej majątku osobistego w warunkach opisanych w stanie faktycznym.
Zdaniem Wnioskodawczyni, w każdym przypadku decydujące znaczenie dla uznania danej transakcji za podlegającą VAT powinien mieć zamiar. Jeśli z okoliczności sprawy wynika, że zamiarem nabycia było późniejsze odsprzedanie nieruchomości, to zasadniczo należałoby takiego sprzedawcę uznać za podatnika VAT w zakresie tych sprzedaży. Jeśli natomiast sprzedawca nabywał te grunty do majątku prywatnego, dopuszczając wprawdzie możliwość odprzedaży, lecz nie było to jego głównym celem, wówczas co do zasady w zakresie dokonywanej sprzedaży nie powinien być traktowany jako podatnik VAT. Decydujące znaczenie mają zatem zamiar i okoliczności nabycia składników majątku, w szczególności to, czy nabycie dotyczyło zaspokojenia własnych (prywatnych) potrzeb podatnika, czy też miało związek z prowadzoną działalnością handlową.
Według Wnioskodawczyni, sprzedaż przedmiotowych nieruchomości jest wykonywana w formie zarządu majątku prywatnego i nie jest wykonywaniem pozarolniczej działalności gospodarczej, stąd już tylko z tego powodu przedmiotowa transakcja zbycia nieruchomości nie powoduje obowiązku naliczenia podatku VAT.
Wnioskodawczyni nie jest profesjonalnym deweloperem ani podmiotem, którego działalność gospodarcza obejmuje obrót nieruchomościami. Jest adwokatem, a przychód z najmu nieruchomości, ma charakter pasywny.
Wnioskodawczyni, budując bliźniaki, działała w ramach zwykłego zarządu swoim majątkiem prywatnym, z początkowym zamiarem przeznaczenia bliźniaków na własne cele mieszkaniowe i wynajem. Zmiana decyzji na sprzedaż wynika z potrzeb życiowych, a nie z pierwotnego, zorganizowanego planu komercyjnego. Działania te nie były podejmowane w sposób zorganizowany i ciągły, w celu powtarzalnego obrotu nieruchomościami. Wnioskodawczyni nie prowadzi ani nie promowała aktywnie tego przedsięwzięcia w sposób, który wskazywałby na profesjonalny, zarobkowy charakter.
Zakup miał charakter inwestycyjny, jednakże podstawowym celem nabycia nie była odsprzedaż nieruchomości w ramach działalności gospodarczej, lecz zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych najbliższej rodziny. W szczególności Wnioskodawczyni zakładała darowiznę jednego lokalu na rzecz męża, a także przeznaczenie kolejnego mieszkania dla rodziców, na wypadek gdyby w przyszłości nie byli już w stanie zajmować się dużym domem i chcieli zamieszkać w mniejszym lokalu, pozostając w tej samej okolicy. Dopiero pozostałe dwa mieszkania miały zostać przeznaczone na wynajem, jako forma zabezpieczenia finansowego i utrzymania nieruchomości w dobrym stanie. Z tego względu nieruchomość została zlokalizowana w bliskiej odległości od domu rodziców Wnioskodawczyni (ok. 300 m, tj. 5 minut spacerem).
Jak wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej interpretacji nr 0113-KDIPT1-1.4012.948.2020.1.MH z 12 lutego 2021 r.:
„Jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną).”
Stąd sprzedaż majątku prywatnego nie podlega opodatkowaniu VAT, o ile nie nosi znamion transakcji wykonywanej w ramach działalności gospodarczej. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie.
Wnioskodawczyni wskazuje, że żaden z lokali mieszkalnych, których sprzedaż jest planowana, nie przekracza limitów powierzchni określonych w art. 41 ust. 12b ustawy o podatku od towarów i usług, tj. 150 m² w przypadku lokali mieszkalnych. Oznacza to, że wszystkie lokale mieszczą się w definicji „budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym” w rozumieniu art. 41 ust. 12a ustawy o VAT.
W konsekwencji, w przypadku gdyby organ podatkowy uznał, że sprzedaż lokali przez Wnioskodawczynię stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, właściwa będzie preferencyjna stawka VAT w wysokości 8%, zgodnie z art. 41 ust. 2 i ust. 12 w zw. z ust. 12a-12c ustawy o podatku od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku w zakresie uznania, że w związku z planowaną sprzedażą lokali w wybudowanych bliźniakach Wnioskodawczyni nie będzie występować w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT i czy w konsekwencji sprzedaż ta nie będzie stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (pytanie nr 1) jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.) - zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Przy czym na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Natomiast stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zatem nieruchomości czy to niezabudowane, czy zabudowane, spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.
Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
W kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości (lokali mieszkalnych) istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy, w celu dokonania sprzedaży udziału w przedmiotowych lokalach, podejmowała Pani aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Panią za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Z orzeczenia TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Inaczej jest natomiast - jak wyjaśnił Trybunał - w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady.
Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży nieruchomości angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Z przedstawionych przez Panią okoliczności sprawy wynika, że:
- jest Pani osobą fizyczną, prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie usług prawnych, tj. jest Pani adwokatem i jest Pani z tytułu działalności czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług,
- w 2023 r. nabyła Pani na własność grunt, na którym po uzyskaniu pozwolenia na budowę, rozpoczęła Pani budowę w postaci dwóch budynków mieszkalnych jednorodzinnych, dwulokalowych w zabudowie bliźniaczej, nabycie gruntu nie było opodatkowane podatkiem VAT,
- w ramach budowy powstają 4 odrębne lokale mieszkalne o pow. 56 m2 każdy,
- pierwotnym Pani zamiarem po zakończeniu budowy, było przeznaczenie 2 lokali na wynajem, a 2 pozostałych na cele mieszkaniowe rodziny, tj. jeden lokal miała Pani darować mężowi, z którym ma Pani rozdzielność majątkową, a jeden lokal rodzicom,
- z uwagi na zmiany życiowe rozważa Pani obecnie sprzedaż wybudowanych bliźniaków (wszystkich 4 lokali) w stanie deweloperskim i przeznaczenie środków pochodzących z ich sprzedaży na własne cele mieszkaniowe, bądź sprzedaż niektórych (tzn. tych na które znajdzie się chętny) lokali i wynajmowanie tych lokali, które się nie sprzedały, sprzedaż ma nastąpić latem 2026 r.,
- planuje Pani w celu sprzedaży przygotowanie profesjonalnej wizualizacji oraz zamieszczenie ogłoszeń w Internecie, w szczególności na portalach ogłoszeniowych takich jak (...), celem dotarcia do szerszego grona zainteresowanych, natomiast nie będzie Pani zatrudniać profesjonalnej agencji,
- nie będzie Pani podejmować działań dotyczące zwiększenia wartości lokali mieszkalnych, bo zamierza je Pani sprzedać w stanie deweloperskim,
- nie zamierza Pani zawierać przedwstępnej umowy sprzedaży lokali w bliźniakach, nie zamierza Pani udzielać nabywcom lokali pełnomocnictwa do występowania w Pani imieniu w związku ze sprzedawanymi lokalami
- w stosunku do lokali, które zamierza Pani wynająć, celem pozyskania najemców lub celem dostosowania lokalu do oczekiwań najemców zamierza Pani wykończyć, wyposażyć i umeblować w standardzie podstawowym (Ikea),
- wydatki/nakłady na wybudowanie budynków i wykończenie lokali mieszalnych nie były i nie są ponoszone w ramach Pani działalności gospodarczej, wybudowane bliźniaki (4 lokale mieszkalne) nie stanowią środków trwałych w Pani działalności,
- nie dokonywała Pani wcześniej sprzedaży innych nieruchomości i nie posiada też innych nieruchomości (oprócz wskazanych we wniosku) przeznaczone w przyszłości do sprzedaży,
- jest Pani właścicielką mieszkania, które nabyła Pani zanim poznała męża (obecnie wynajmowane), właścicielką mieszkania odziedziczonego po dziadkach, obecnie wynajmowanego i właścicielką mieszkania kupionego w celu jego wynajmu,
- przychody z najmu rozliczane są poza działalnością gospodarczą prowadzoną przez Panią w formie ryczałtu ewidencjonowanego.
Pani watpliwości dotyczą kwestii ustalenia, czyw związku z planowaną sprzedażą lokali w wybudowanych bliźniakach nie będzie Pani występować w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT i czy w konsekwencji sprzedaż ta nie będzie stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W analizowanej sprawie kwestią wymagającą rozstrzygnięcia jest to, czy należy Panią uznać za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży opisanych we wniosku lokali mieszkalnych.
Jak już wyżej wskazano, istotnym dla określenia, czy w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga zatem oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
W odniesieniu do sprzedaży 4 wyodrębnionych lokali mieszkalnych o pow. 56 m2 każdy należy stwierdzić, że całokształt okoliczności, a w szczególności cel Pani działań, zakres i stopień zaangażowania wskazuje, że nie są to działania należące do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W przedmiotowej sprawie podejmowany był szereg zorganizowanych działań, stanowiących ciąg następujących po sobie zdarzeń, które świadczą o tym, że czynności te przybierają formę zawodową (profesjonalną). Z opisu sprawy wynika, że dokonywała Pani świadomych, aktywnych działań zmierzających do podniesienia wartości posiadanej nieruchomości w celu osiągnięcia w przyszłości korzyści finansowej.
Zakupiła Pani grunt z zamiarem wybudowania na nim dwóch budynków mieszkalnych jednorodzinnych, dwulokalowych w zabudowie bliźniaczej. Wystąpiła Pani w tym celu o pozwolenie na budowę, które Pani uzyskała i na jego podstawie rozpoczęła Pani planowaną budowę. Budowa jest prowadzona przez profesjonalną ekipę budowlaną i pod nadzorem członków Pani rodziny. W ramach inwestycji powstały 4 odrębne lokale mieszkalne o pow. 56 m2 każdy. Pierwotnym Pani zamiarem było przeznaczenie 2 lokali na wynajem, a 2 pozostałych na cele mieszkaniowe rodziny, jednakże z uwagi na zmiany życiowe rozważa Pani obecnie sprzedaż wybudowanych bliźniaków (wszystkich 4 lokali) w stanie deweloperskim, bądź jeśli będą trudności ze sprzedażą, to sprzedaż niektórych lokali i wynajmowanie tych, które się nie sprzedały. Zgodnie z Pani założeniem sprzedaż ma nastąpić latem 2026 r. W celu sprzedaży przygotuje Pani profesjonalną wizualizację oraz zamieści ogłoszenia w Internecie, w szczególności na portalach ogłoszeniowych takich jak (...), celem dotarcia do szerszego grona zainteresowanych, nie będzie Pani natomiast zatrudniać profesjonalnej agencji. Lokale przeznaczone na wynajem zamierza Pani wykończyć, wyposażyć i umeblować w standardzie podstawowym.
W tym miejscu wskazać należy, że na mocy art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071 ze zm.):
Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.
Zatem, najem jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu przez jego najemcę.
Należy wskazać, że umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony - zarówno wynajmującego, jak i najemcę - określone przepisami obowiązki.
Trzeba tu zaznaczyć, że w podatku VAT nie występuje pojęcie „najmu prywatnego” i „najmu w ramach działalności gospodarczej”. W świetle przepisów ustawy działalnością gospodarczą jest każda czynność najmu niezależnie od tego, czy wynajmujący działalność tę zarejestrował, czy nie i niezależnie od tego, czy przedmiot najmu stanowi w jego działalności środek trwały.
W konsekwencji, najem nieruchomości (lokalu) stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i świadczony jest w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Z wniosku wyraźnie wynika więc, że przed sprzedażą podjęła Pani czynności wymagające zaangażowania środków finansowych w celu podniesienia wartości zakupionej nieruchomości, a całokształt podjętych działań wskazuje na działanie w sposób zorganizowany i planowany, którego nie sposób uznać za typowe (zwykłe) rozporządzanie majątkiem osobistym (prywatnym). Już w chwili zakupu gruntu miała Pani sprecyzowany zamiar przeznaczyć niektóre z lokali powstałych w ramach inwestycji na wynajem, a więc miała Pani zamiar wykorzystywać je w działalności gospodarczej, którą najem, jak wskazano powyżej, jest w myśl ustawy o podatku VAT. Jak sama Pani wskazała we wniosku, ze względu na bardzo wysokie ceny nieruchomości na rynku postanowiła Pani nabyć grunt i wybrała ten sposób inwestowania środków pieniężnych, tj. nie zakup gotowych nieruchomości z rynku wtórnego tylko ich samodzielną budowę, ze względów finansowych i ekonomicznych. Podkreślenia wymaga również to, że posiada Pani też inne nieruchomości, które Pani wynajmuje, a uzyskiwane przychody z tego tytułu rozlicza Pani w formie ryczałtu ewidencjonowanego.
Charakter inwestycji budowlanej, poczynione już nakłady na budowę, nakłady na wykończenie lokali oraz przeznaczenie części z nich na wynajem w sytuacji, gdy sprzedaż wszystkich lokali nie będzie możliwa nie wskazuje, aby w całym okresie posiadania wybudowanej nieruchomości wykazywała Pani zamiar jej wykorzystywania w ramach majątku osobistego. Nie można tu mówić o „majątku prywatnym”, którym, co wynika z ww. orzeczenia TSUE C-291/92, jest „taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej”.
Zatem należy wskazać, że w analizowanym przypadku brak jest czynności charakteryzujących zarząd majątkiem osobistym, a u podstaw Pani działania leżą cele gospodarcze, wobec tego sprzedaż wszystkich lokali mieszkalnych albo tych na które znajdzie się nabywca nie będzie stanowiła rozporządzania majątkiem osobistym. Przedstawiona we wniosku Pani aktywność w przedmiocie ich zbycia wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności w odniesieniu do przedmiotowych lokali, a zaistniały ciąg zdarzeń wskazuje, że w świetle przepisów w zakresie podatku od towarów i usług będzie Pani działała jako podatnik VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzący działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem sprzedaż wyodrębnionych lokali mieszkalnych na moment transakcji będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.
Tym samym Pani stanowisko w zakresie pytania nr 1, zgodnie z którym, nie jest Pani sprzedając przedmiotowe nieruchomości podatnikiem podatku VAT w rozumieniu ustawy o VAT, uznaję za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku VAT i pytania nr 1, w zakresie pytania nr 2 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych również zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Informuję ponadto, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
