Interpretacja indywidualna z dnia 11 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDST2-1.4011.523.2025.2.KB

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 października 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 listopada 2025 r. (data wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(...) 2004 r. zawarł Pan (wraz z małżonką) z X z siedzibą w (...) (później: Y z siedzibą w (...) działający jako następca prawny Z.), umowę kredytu budowlano-hipotecznego denominowanego we frankach szwajcarskich na kwotę 50 856,08 CHF z okresem spłaty 228 miesięcy (Nr (...)). Aneksem z (...) 2005 r., zwiększyli Państwo kwotę kredytu o 12 009,12 CHF na dokończenie podjętej inwestycji.

Kredyt został wykorzystany zgodnie z umową, tj. na własne cele mieszkaniowe. Za środki udostępnione kredytem został wybudowany jeden jednorodzinny dom mieszkalny położony na działce ewidencyjnej gruntu nr 1/1 znajdującej się w A gm. (...), objętej księgą wieczystą KW nr (...), prowadzoną przez SR w (...). Od dnia oddania do użytkowania do tej pory w tym domu Państwo zamieszkują. Pozostają Państwo niezmiennie we wspólności majątkowej małżeńskiej, a wybudowany dom mieszkalny jest Państwa współwłasnością. Nie zawierali Państwo żadnych umów małżeńskich tzw. intercyz.

Kredyt został zabezpieczony hipoteką na działce gruntu nr 1/1, na której posadowiony został budynek mieszkalny budowany ze środków kredytowych. Dotychczas nie korzystali Państwo z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż ta budowy. Dotychczas nie zaciągali Państwo kredytów mieszkaniowych/hipotecznych w ogóle.

W 2019 r., po uzyskaniu informacji o nieprawidłowościach, jakie zawierają umowy kredytowe udzielane przez banki w walucie obcej, podjęli Państwo kroki zmierzające do ich wyeliminowania. Z tego powodu w 2021 r., Bank został pozwany o zwrot kwoty 270 371,86 zł tytułem bezpodstawnego wzbogacenia się Banku w związku z nieważnością zawartej umowy kredytu i pobraniem świadczeń nienależnych w okresie „od dnia 7 czerwca 2024 r.” do dnia 8 maja 2017 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 8 października 2021 r. do dnia zapłaty lub ewentualnie kwoty 95 630,72 zł tytułem bezpodstawnego wzbogacenia się Banku w związku z nieważnością zawartej umowy kredytu i pobraniem świadczeń nienależnych w okresie od dnia 5 maja 2017 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 8 października 2021 r. do dnia zapłaty dla kwoty 45 630,72 zł oraz od dnia następnego po dniu doręczenia odpisu pozwu stronie pozwanej do dnia zapłaty dla kwoty 50 267,36 zł.

Ostatecznie (...) 2025 r. Sąd Apelacyjny w (...) wydał rozstrzygnięcie (sygn. akt (...)), w którym zasądził na Państwa rzecz:

a)kwotę 270 372 zł (raty kapitałowo-odsetkowe kredytu po przeliczeniu na złote) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 października 2021 r. do dnia zapłaty,

b)kwotę 11 834 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem kosztów procesu,

c)kwotę 9 100 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia zasądzającego te koszty do dnia zapłaty, tytułem kosztów instancji odwoławczej.

Powyższe kwoty wraz odsetkami otrzymali Państwo – za pośrednictwem reprezentującej Państwa w sprawie bankowej Kancelarii – na wspólny rachunek bankowy (...) 2025 r., bez jakichkolwiek potrąceń tytułem podatku dochodowego. Do chwili obecnej nie otrzymali Państwo z Banku rocznej informacji PIT-11.

Uzupełnienie

Potwierdził Pan, że sąd uznał umowę kredytową za nieważną.

Doprecyzował Pan, że kwota 270 372 zł to należność główna z wartością odsetek naliczanych od faktycznego zadłużenia wg harmonogramu spłat kredytu.

Wyjaśnił Pan, że Bank wystąpił z odrębnym pozwem przeciwko Państwu o zwrot wypłaconego przez Bank kapitału. W dniu (...) 2025 r. powództwo zostało przez Bank wycofane z uwagi na zaspokojenie wierzytelności Banku poprzez uiszczenie przez Państwa w dniu 27 stycznia 2025 r. kwoty 175 286,43 zł stanowiącej równowartość wypłaconego na podstawie umowy kredytu kapitału.

Potwierdził Pan, że zasądzona przez Sąd należność w wysokości 270 371 zł to równowartość rat kapitałowo-odsetkowych.

Każda wpłata tytułem spłaty kredytu następowała z Pana i małżonki własnych środków pieniężnych.

Potwierdził Pan, że odsetki ustawowe, które zasądził Sąd to odsetki, o których mowa w art. 481 par. 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.

Pytanie

Czy kwoty świadczeń, tj. kapitału kredytu wraz z wpłacanymi odsetkami, poniesionych kosztów procesu w każdej instancji oraz odsetek za opóźnienie, zwrócone przez Bank w związku z unieważnieniem umowy kredytowej, korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie tak. W przypadku umorzenia kredytu, wartość umorzonego zobowiązania co do zasady stanowi u kredytobiorcy przychód podatkowy z tzw. innych źródeł, na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – dalej u.p.d.o.f. Oznacza to, że bank jest zasadniczo zobowiązany do poboru zaliczki na podatek dochodowy i następnie do wystawienia podatnikowi informacji PIT-11, zaś podatnik do uwzględnienia uzyskanego przychodu z tytułu umorzenia w swoim indywidualnym rozliczeniu PIT. Otrzymane przeze Pana świadczenie z Banku nie zostało obciążone podatkiem dochodowym.

Nadto, w świetle §1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 z dnia 26 stycznia 2024 r.), zaniechano poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego pod warunkiem, że umorzony kredyt został udzielony osobie fizycznej na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej oraz osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.

Do kwot wierzytelności, od których zaniechano poboru podatku wg przywołanego rozporządzenia, zalicza się kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału), odsetki, w tym skapitalizowane i prowizje, a także opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego.

Z zaniechania poboru podatku wyłączono koszty usług dodatkowych Banku, w szczególności ubezpieczeń. Takie nie zostały Panu zwrócone w żadnej części.

Kredyt, z tytułu unieważnienia którego otrzymał Pan kwoty, spełnia również definicję kredytu mieszkaniowego, o której mowa w § 3 przywołanego rozporządzenia. Kredyt został udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz był zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości oraz był zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie natomiast do § 4 tegoż rozporządzenia, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w § 1 i § 2 ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r. Przypadającą na Pana część środków otrzymał Pan w 2025 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Ogólne pojęcie przychodu zostało wyjaśnione w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:

Przychodami, z zastrzeżeniemart. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawodawca przyjął zasadę, że przychodami są:

1)pieniądze i wartości pieniężne, które:

·zostały otrzymane przez podatnika – czyli takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

·zostały postawione do dyspozycji podatnika – czyli takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

2)wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń – czyli takie przysporzenia majątkowe, które mają postać:

·świadczeń w naturze (otrzymane rzeczy lub prawa);

·nieodpłatnych świadczeń innych niż świadczenia w naturze (np. otrzymane usługi).

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny. Z uwagi na wyróżnienie przez ustawodawcę przychodów o charakterze niepieniężnym, uznaje się, że przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy jest nie tylko uzyskanie przez podatnika nowych aktywów, ale także zmniejszenie jego pasywów.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji pojęcia „nieodpłatnego świadczenia”. Dokonując zatem wykładni gramatycznej, za „nieodpłatne świadczenie” uznać należy świadczenia „nie wymagające opłaty, takie, za które się nie płaci, bezpłatne”. Zatem należy przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osobie kosztem majątku innej osoby, innego podmiotu. Nieodpłatne świadczenie w znaczeniu prawa podatkowego obejmuje nie tylko świadczenie w rozumieniu prawa cywilnego (działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:

Źródłami przychodów są:

-inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 tej ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Nieważność umowy kredytu oznacza, że zobowiązania stron umowy, tj. banku i klienta, nigdy nie powstały, a strony zobowiązane są zwrócić to, co świadczyły w związku z nieważną umową jako świadczenia nienależne. Kredytodawca powinien zatem zwrócić wszystkie świadczenia pobrane od kredytobiorcy, a kredytobiorca powinien zwrócić kwotę faktycznie otrzymanego kredytu.

W przypadku stwierdzenia nieważności umowy przez sąd skutki prawne na gruncie cywilnym występują ex tunc (wstecz), a więc od momentu zawarcia umowy dotkniętej wadliwością (przesłanką nieważności), co oznacza, że umowa kredytu jako nieważna już od chwili jej zawarcia nie wywołuje skutków prawnych. Mamy do czynienia z sytuacją jakby w ogóle nie doszło do jej zawarcia.

Ponadto wskazać należy, że zgodnie z art. 98 § 1 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1568 ze zm.):

Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Stosownie do art. 98 § 2 cytowanej ustawy:

Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego.

Z kolei w myśl art. 98 § 3 tej ustawy:

Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

Zgodnie z art. 98 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego:

Wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy.

Jak wynika z powyższych przepisów, koszty procesu mają charakter zwrotu wydatków poniesionych przez powoda. Zwrot ten nie rodzi więc obowiązku podatkowego w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile kwota zasądzona tytułem zwrotu kosztów postępowania nie przewyższała faktycznie poniesionych przez powoda wydatków.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że (...) 2004 r. zawarł Pan (wraz z małżonką) z X., umowę kredytu budowlano-hipotecznego denominowanego we frankach szwajcarskich na kwotę 50 856,08 CHF z okresem spłaty 228 miesięcy. Aneksem z (...) 2005 r., zwiększono kwotę kredytu o 12 009,12 CHF na dokończenie podjętej inwestycji. W 2019 r., po uzyskaniu informacji o nieprawidłowościach, jakie zawierają umowy kredytowe udzielane przez banki w walucie obcej, podjął Pan wraz z żoną kroki zmierzające do ich wyeliminowania. Z tego powodu w 2021 r., Bank został pozwany o zwrot kwoty 270 371,86 zł tytułem bezpodstawnego wzbogacenia się Banku w związku z nieważnością zawartej umowy kredytu i pobraniem świadczeń nienależnych.

Ostatecznie (...) 2025 r. Sąd Apelacyjny w (...) wydał rozstrzygnięcie (sygn. akt (...)), w którym zasądził na rzecz Pana i żony:

a)kwotę 270 372 zł (raty kapitałowo-odsetkowe kredytu po przeliczeniu na złote) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 października 2021 r. do dnia zapłaty,

b)kwotę 11 834 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem kosztów procesu,

c)kwotę 9 100 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia zasądzającego te koszty do dnia zapłaty, tytułem kosztów instancji odwoławczej.

Powyższe kwoty wraz odsetkami otrzymał Pan wraz z żoną – za pośrednictwem reprezentującej w sprawie Kancelarii – na wspólny rachunek bankowy (...) 2025 r., bez jakichkolwiek potrąceń tytułem podatku dochodowego.

Kwota 270 372 zł to należność główna z wartością odsetek naliczanych od faktycznego zadłużenia wg harmonogramu spłat kredytu.

Wyjaśnił Pan, że Bank wystąpił z odrębnym pozwem o zwrot wypłaconego przez Bank kapitału. W dniu (...) 2025 r. powództwo zostało przez Bank wycofane z uwagi na zaspokojenie wierzytelności Banku poprzez uiszczenie przez Pana i żonę w dniu (...) 2025 r. kwoty 175 286,43 zł stanowiącej równowartość wypłaconego na podstawie umowy kredytu kapitału.

Przenosząc powołane przepisy na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że wypłacona przez bank – na podstawie wyroku, w związku z uznaniem przez Sąd umowy kredytu za nieważną – kwota 270 372 zł, stanowiąca równowartość zapłaconych rat kapitałowo-odsetkowych (w przypadającej Panu części), nie spowodowała faktycznego przyrostu w Pana majątku, a jedynie „wyrównanie” wcześniejszego zmniejszenia w Pana majątku. Wobec tego zwrot ten nie spełnia celu przychodu, jakim jest zwiększenie majątku podatnika – ani poprzez zwiększenie aktywów ani poprzez zmniejszenie jego pasywów. Tym samym po Pana stronie, jako kredytobiorcy, nie powstał przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który mógłby podlegać opodatkowaniu, zaniechaniu lub zwolnieniu od podatku.

Podobnie zasądzone kwoty tytułem kosztów procesu (11 834 zł) oraz kosztów instancji odwoławczej (9 100 zł), jeżeli faktycznie poniósł Pan te koszty w kwotach nie mniejszych niż zasądzone przez Sąd, to uznać należy, że wypłata przez Bank tych kwot nie spowodowała faktycznego przyrostu w Pana majątku, a jedynie „wyrównanie” wcześniejszego zmniejszenia w Pana majątku, co oznacza, że nie powstał w tym zakresie przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który mógłby podlegać opodatkowaniu, zaniechaniu lub zwolnieniu od podatku.

Skoro zatem w opisanych okolicznościach, zarówno w przypadku wypłaty przez Bank kwoty, stanowiącej równowartość zapłaconych rat kapitałowo-odsetkowych (w przypadającej Panu części), jak również w przypadku wypłaty kosztów z tytułu procesu i kosztów instancji odwoławczej, nie mamy do czynienia z przychodem, to nie ma Pan obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.

Odnosząc się natomiast do kwestii zasądzonej przez Sąd wypłaty przez bank odsetek za opóźnienie, wskazać należy, że instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Jak już wcześniej wskazano, z przytoczonej w niniejszej interpretacji definicji przychodu, zawartej w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wywieść należy, że za przychody podatkowe mogą być uznane takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

Kwota otrzymanych odsetek stanowi przychód, gdyż jest niewątpliwie określonym przyrostem w majątku podatnika.

Zwrócić należy jednak uwagę, że nie każde odsetki otrzymane przez osoby fizyczne podlegają opodatkowaniu. Ustawodawca przewidział w niektórych sytuacjach, w odniesieniu do odsetek, możliwość zwolnienia od podatku dochodowego. Takie zwolnienie przysługuje wyłącznie, gdy przepis omawianej ustawy zawiera w tym przedmiocie wyraźne postanowienie.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jak wynika z brzmienia tego przepisu zwolnienie to obejmuje tylko takie odsetki, które spełniają równocześnie dwa warunki:

• są naliczane z tytułu nieterminowej wypłaty należności,

• świadczenia, od których są naliczane, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, są wolne od podatku dochodowego lub na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano od nich poboru podatku.

W przedstawionych okolicznościach wypłacone na podstawie wyroku Sądu odsetki za opóźnienie wypłaty przez Bank kwoty, stanowiącej równowartość zapłaconych rat kapitałowo-odsetkowych oraz kwot kosztów z tytułu procesu oraz kosztów instancji odwoławczej, dotyczą świadczeń niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Konsekwentnie, ww. odsetki za opóźnienie, które zostały wypłacone przez Bank, są objęte zwolnieniem od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z wypłatą ww. odsetek nie będzie Pan zatem zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego.

W świetle podjętego powyższego Pana stanowisko uznano za nieprawidłowe, gdyż oparł je Pan wyłącznie na przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.), które to przepisy w opisanych przez Pana okolicznościach nie mają zastosowania.

Wyjaśnić należy, że ww. rozporządzenie ma zastosowanie wyłącznie do przychodów z tytułu umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, a nie do rozliczeń wynikających z unieważnienia takiego kredytu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ponadto należy podkreślić, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. W związku z tym, interpretacje te wywierają skutki prawne jedynie w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Zatem, niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie Pana jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (Pana żony).

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego oraz nie analizuje załączonych dokumentów. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Pana stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy Ordynacja podatkowa.

Niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis stanu faktycznego przedstawionego we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.