Interpretacja indywidualna z dnia 15 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.745.2025.2.AR

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 października 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 3 października 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie:

-opodatkowania dostawy działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 w ramach wywłaszczenia, w zamian za odszkodowanie oraz braku możliwości zastosowania ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy dla wywłaszczenia ww. działek;

-ustalenia podstawy opodatkowania w związku z otrzymanym przez Kopalnię odszkodowaniem;

-ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu dostawy działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 w ramach wywłaszczenia, w zamian za odszkodowanie.

Uzupełnili go Państwo pismem z 20 listopada 2025 r. (wpływ 21 listopada 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Kopalnia (...) S.A. (dalej: Kopalnia lub Spółka) jest podmiotem zarejestrowanym w Polsce jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

Podstawowa działalność Spółki dotyczy Wydobywania (…).

Kopalnia prowadzi działalność polegającą na wydobyciu (…). Kruszywo opodatkowane jest stawką podatku VAT 23%, a nawozy (…) stawką podatku VAT 8%.

Dnia (…) 2025 r., Kopalnia otrzymała od Wojewody (...) Decyzję: (...) z dnia: (…) 2025 r. o ustalenie odszkodowania, w której orzeczono:

1.Ustalić odszkodowanie na rzecz Kopalnia (...) S.A. z siedzibą w A za nieruchomość położoną w (…), oznaczona jako działki nr: 1 o pow. (...) ha, nr 2 o pow. (...) ha, nr 3 o pow. (...) ha, nr 4 o pow. (...) ha, nr 5 o pow. (...) ha, nr 6 o pow. (...) ha, objęte decyzją Nr (...) Wojewody (...) z dnia (…) 2024 r., znak: (...)., której nadany został rygor natychmiastowej wykonalności, o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dla zadania pn.: „(…)”, (dalej: Inwestycja) w wysokości (…) zł (słownie: …),

2.Powiększyć ustalone w punkcie 1 odszkodowanie o kwotę równą (…)% wartości nieruchomości z tytułu wydania nieruchomości inwestorowi, tj. o kwotę (…) zł (słownie: ..),

3.Ustalić łączne odszkodowanie na rzecz Kopalni (...) S.A. z siedzibą w A, w kwocie (…) zł (słownie: …),

4.Zobowiązać Zarząd Województwa (...) do zapłaty wyżej ustalonego odszkodowania.

W uzasadnieniu Decyzji Wojewody (...) nr: (...) wskazano, że zgodnie z Decyzją Nr (...) z dnia (...) 2024 r., znak: W (...), której nadany został rygor natychmiastowej wykonalności, o zezwoleniu na realizację Inwestycji drogowej, nieruchomość położona w (...), oznaczona jako działka 1 o pow. (...) ha oraz części działek nr: 7, 8, 9, które po ostateczności ww. decyzji będą oznaczone jako działki nr:

-2 o pow. (...) ha,

-3 o pow. (...) ha,

-4 o pow. (...) ha,

-5 o pow. (...) ha,

-6 o pow. (...) ha znajdują się w liniach rozgraniczających teren wyżej opisanej Inwestycji.

W Decyzji tej zatwierdzono podział nieruchomości położonej w (…) oznaczonej jako działki:

-nr 7 na działki: nr 2 o pow. (...) ha i nr 3 o pow. (...) ha,

-nr 8 na działki: nr 4 o pow. (...) ha i nr 5 o pow. (...) ha oraz nr 10,

-nr 9 na działki: nr 6 o pow. (...) ha oraz nr 11 i 12.

Działka nr 1 o pow. (...) ha została objęta tą decyzją w całości.

Działki wymienione w przywołanej wyżej Decyzji Wojewody (...) zostały zakupione z zasobów Skarbu Państwa w roku 2007 na podstawie aktu notarialnego Rep: (…) zawartego dnia (…) 2007 r. przed Notariuszem (...) – za cenę (…) zł (udokumentowanego Fakturą VAT nr (..) z dnia (…) 2007 r. Kwota netto: (…) zł + (…) (22% VAT) = (…) zł). Podatek VAT z tej transakcji nie został odliczony. W akcie notarialnym strony oświadczyły, że z tytułu umowy sprzedaży jest pobierany podatek VAT w wysokości 22%.

Grunty te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych z datą (…) 2025 r. w wartości (…) zł (wartość brutto + koszty notarialne).

Na terenach tych nie była prowadzona eksploatacja. Wspomniane działki mają urządzoną księgę wieczystą: (...).

Zgodnie z przywołanym § (…) aktu notarialnego Rep: (…) wskazano następujące przeznaczenie działek: punkt(…) na podstawie zaświadczenia z Urzędu Gminy w A z dnia (…) 2006 r. znak: (...) stwierdzające, że zgodnie z planem miejscowym zagospodarowania przestrzennego Gminy A, działki objęte wspomnianym aktem notarialnym znajdują się w terenach:

- (...) – przeznaczenie podstawowe – lasy, powiększenie powierzchni terenów zalesionych, zakaz lokalizacji obiektów kubaturowych nie związanych z gospodarka leśną, utrzymanie i realizacja dróg pieszych, ciągów spacerowych, szlaków turystycznych, ścieżek rowerowych: dotyczy działek nr 7 (z której wydzielono działki nr 2 i 3), 8 (z której wydzielono działki nr 4 i 5), 13 i 14;

- (...) – przeznaczenie podstawowe – poeksploatacyjne tereny zieleni parkowej, sportu, rekreacji i turystyki, przeznaczenie uzupełniające – obiekty i urządzenia związane z przeznaczeniem podstawowym, ciągi infrastruktury technicznej, dojścia, dojazdy, parkingi: dotyczy działek nr 15 i 16;

- (...) – przeznaczenie podstawowe – istniejące zakłady eksploatacji powierzchniowej kamienia, piasku oraz zwałowiska nakładów i odpadów eksploatacyjnych przeznaczonych do rekultywacji, tereny do prowadzenia badań geologicznych w celu poszerzających złoża i ich eksploatację, przeznaczenie uzupełniające obiekty i urządzenia związane z podstawową funkcją terenu, zaplecza magazynowo – składowe, administracyjno-techniczne, ciągi infrastruktury technicznej, dojścia, dojazdy, parkingi: dotyczy działek nr 1, 9 (z której wydzielono działki nr 6 oraz nr 11 i 12), 17;

- (...) – przeznaczenie podstawowe – tereny istniejącego magazynu materiałów wybuchowych: dotyczy działek nr 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24.

Obecne przeznaczenie działek w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego.

Burmistrz Miasta i Gminy A dnia (…) 2025 r. wydał następujące zaświadczenia dotyczące przeznaczenia wspomnianych gruntów w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego Gminy A:

„Burmistrz Miasta i Gminy A zaświadcza, że zgodnie ze zmianą nr (…) miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy A zatwierdzoną Uchwałą Rady Gminy w A Nr (...) z dnia (...) 2014 r. ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z roku 2014, poz.(…), z dnia (...) 2014 r., działki mają następujące przeznaczenie:

Lp. Nr działki Informacja z Zaświadczenia Oznaczenie w MPZP

1.2 Działka oznaczona numerem 2, położona w (…), znajduje się w terenach lasów – ZL.

2.3 Działka oznaczona numerem 3, położona w (…), znajduje się w terenach przeznaczonych pod zalesienie – ZLI.

3.4 Działka oznaczona numerem 4, położona w (…), znajduje się w terenach przeznaczonych pod zalesienie – ZLI.

4.5 Działka oznaczona numerem 5, położona w (…), znajduje się w terenach lasów – ZL.

5.6 Działka oznaczona numerem 6, położona w (…), znajduje się w terenach zakładów górniczych (eksploatacji powierzchniowej) – (...).

6.1 Działka oznaczona numerem 1, położona w (…), znajduje się w terenach zakładów górniczych (eksploatacji powierzchniowej) – (...).

UCHWAŁA NR (...) RADY GMINY A z dnia (...) 2014 r. w sprawie Zmiany nr (…) miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy A część (…), określa tereny w następujący sposób:

- (...) – tereny lasów,

- (...) – tereny przeznaczone pod zalesienie,

-(...) – tereny zakładów górniczych (eksploatacji powierzchniowej).

Zgodnie z § (…) UCHWAŁY NR (...) RADY GMINY A wyznacza się tereny wyłączone z zabudowy oznaczone symbolami: (...).

Punkt (…) wskazuje, że na terenach leśnych (...) – dopuszcza się lokalizację obiektów budowlanych związanych z gospodarką leśną oraz w terenach ZL dopuszcza się lokalizację obiektów związanych z obsługą ruchu turystycznego, w przypadku gdy nie będzie wymagana zmiana przeznaczenia.

W Miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego Gminy A zostały określone następujące zasady kształtowania zabudowy obowiązujące na terenie objętym planem. Zgodnie z § (…) UCHWAŁY NR (...) RADY GMINY A dla terenów opisanych w tabeli, oznaczonych na rysunku zmiany planu symbolem identyfikacyjnym: (...) – ustala się:

1)przeznaczenie podstawowe – zakłady górnicze (eksploatacji powierzchniowej kamienia i piasku) oraz zwałowiska nadkładów i odpadów eksploatacyjnych przeznaczonych do rekultywacji terenów poeksploatacyjnych, zakłady przeróbcze, tereny dla prowadzenia badań geologicznych poszerzających złoża i ich eksploatację;

2)przeznaczenie uzupełniające – obiekty i urządzenia technologiczne związane z podstawową funkcją terenu, zaplecza magazynowo-składowe, zaplecza administracyjno-techniczne i socjalne, urządzenia towarzyszące, ciągi infrastruktury technicznej, dojścia, dojazdy, zieleń urządzona;

3)rekultywacja wyrobisk piaskowni w kierunku zbiorników wodnych, dopuszcza się inne wykorzystanie terenów pod warunkiem zgodności z kierunkami rekultywacji ustalonymi na mocy przepisów szczególnych odnoszących się do funkcjonowania zakładów górniczych;

4)parametry i wskaźniki zagospodarowania terenu:

a)maksymalny wskaźnik powierzchni zabudowy – nie ustala się,

b)minimalny procentowy udział powierzchni biologicznie czynnej – (…)%,

c)nieprzekraczalna linia zabudowy – (...),

d)minimalna ilość stanowisk postojowych – (…);

5)parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy:

a)maksymalny pionowy wymiar budynków – (…),

b)dachy głównej bryły nowoprojektowanych budynków – (…),

c)kolorystyka materiałów wykończeniowych: (…).

Mając powyższe na uwadze, w zakresie działek nr 2, 3, 4, 5 MPZP jasno wskazuje, że są one położone w terenach ZL i ZLI. Na terenach tych dopuszcza się lokalizację obiektów budowlanych związanych z gospodarką leśną oraz w terenach ZL dopuszcza się lokalizacje obiektów związanych z obsługą ruchu turystycznego, w przypadku gdy nie będzie wymagana zmiana przeznaczenia.

W związku z tym, że ustawa o VAT nie precyzuje, jakie tereny przeznaczone pod zabudowę korzystają ze zwolnienia od podatku, przyjąć trzeba, że pojęcie „tereny przeznaczone pod zabudowę” obejmuje obszary, na których przewidziane są różne formy zabudowy

Mając powyższe na uwadze – w zakresie działek nr 2, 3, 4, 5 – MPZP jasno wskazuje, że dopuszcza na tych terenach możliwość zabudowy, a więc w myśl. art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług dostawa tych terenów nie będzie korzystała ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT. W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług, jeśli przedmiotem dostawy są tereny niezabudowane, inne niż budowlane, ich sprzedaż podlega zwolnieniu od podatku. Przy czym definicję terenów budowlanych znajdziemy w art. 2 pkt 33 ww. ustawy, który stanowi, że są nimi grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Z powyższego wynika, że dla określenia metody opodatkowania gruntów, ustawa o podatku od towarów i usług nie posługuje się klasyfikacją gleboznawczą, a jedynie kryterium ich ewentualnego przeznaczenia pod zabudowę. Oznacza to, że dla rozstrzygnięcia sposobu opodatkowania gruntu, bez znaczenia pozostaje fakt, iż jest to teren np. przeznaczony pod eksploatację odkrywkową złoża kruszywa. Istotna będzie jedynie kwalifikacja gruntu jako terenu budowlanego w myśl powyższej definicji. O sposobie jego opodatkowania zdecyduje zatem miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, który wskaże, czy grunt jest przeznaczony pod zabudowę, czy też nie, a w przypadku braku takiego planu, istotna będzie wiedza, czy wydano decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania tego terenu.

Mając zatem na uwadze art. 2 pkt. 33 ustawy o podatku od towarów i usług – przez tereny budowlane – rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Na terenie Miasta i Gminy A obowiązuje Miejscowy Plan Zagospodarowania przestrzennego, który w zakresie działek nr 2, 3, 4, 5 MPZP jasno wskazuje, że dopuszcza na nich możliwość zabudowy.

Zatem w zakresie działek nr 1 i 6 MPZP jasno wskazuje, że znajdują się one w terenach przewidzianych jako zakłady górnicze (eksploatacji powierzchniowej).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, „opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:

1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2)eksport towarów;

3)import towarów na terytorium kraju;

4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Natomiast zgodnie z art. 2 pkt. 22, jeżeli w przepisach jest mowa o sprzedaży to należy rozumieć przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zatem zgodnie z powołanymi przepisami, nieruchomość gruntowa spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Analizując zatem przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego określa się obowiązkowo przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania. Tak więc charakter danego terenu wyznacza ww. plan miejscowy, wskazując, czy teren jest budowlany, czy też szerzej – przeznaczony pod zabudowę.

Ponadto, należy podkreślić, że przy dokonywaniu oceny, czy dany grunt jest przeznaczony pod zabudowę nie można kierować się wyłącznie jego podstawowym przeznaczeniem określonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, lecz należy również wziąć pod uwagę jego przeznaczenie uzupełniające, wynikające z tego planu. Ustawodawca bowiem definiując w art. 2 pkt 33 ustawy teren budowlany wskazuje, że decydujące znaczenie mają m.in. zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, nie zawężając przy tym, że chodzi wyłącznie o podstawowe przeznaczenie określone w tym planie.

W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego tereny te mają wskazane przeznaczenie podstawowe, tj.: – zakłady górnicze (eksploatacji powierzchniowej kamienia i piasku) oraz zwałowiska nadkładów i odpadów eksploatacyjnych przeznaczonych do rekultywacji terenów poeksploatacyjnych, zakłady przeróbcze, tereny dla prowadzenia badań geologicznych poszerzających złoża i ich eksploatację. Natomiast przeznaczenie uzupełniające tych terenów dopuszcza budowę – obiektów i urządzeń technologicznych związanych z podstawową funkcją terenu, zaplecza magazynowo-składowe, zaplecza administracyjno-techniczne i socjalne, urządzenia towarzyszące, ciągi infrastruktury technicznej, dojścia, dojazdy, zieleń urządzona.

Doprecyzowanie i uzupełnienie opisu sprawy

1.Faktura dokumentująca nabycie między innymi działek nr 7, 8, 9 (z których wydzielone zostały działki nr 2, 3, 4, 5, 6) oraz 1 opiewa na kwotę za cenę (…) zł (netto: (…) + (22% VAT) (…) = (…) zł, faktura VAT nr (…) z dnia (…) 2007 r.).

Z aktu notarialnego Rep: (...) zawartego dnia (…) 2007 r. przed Notariuszem (...) wynika, że została zawarta umowa sprzedaży. Strony stawiające się przed notariuszem zapewniły, że Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych w B prowadzi księgi wieczyste:

a)(...) dla nieruchomości położonej w (…) o powierzchni (...) m² (… metrów kwadratowych), składającej się z działek oznaczonych nr 16, 14, 17, 7, 8, 1, 9, 15, 13, prawo własności wpisano na rzecz Skarbu Państwa, a prawo wieczystego użytkowania do dnia (…) 2089 r. wpisano na rzecz Kopalni (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w A, na podstawie umowy o przeniesienie prawa własności przedsiębiorstwa oraz oświadczenia o ustanowieniu hipotek Rep.(...),

b)(...) dla nieruchomości położonej w (…), o powierzchni (...) m² (… metrów kwadratowych), składającej się z działek oznaczonych nr 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, zabudowanych, prawo własności wpisano na rzecz Skarbu Państwa, a prawo wieczystego użytkowania do dnia (…) 2089 r. oraz prawo własności budynków, stanowiących odrębny przedmiot prawa własności, wpisano na rzecz Kopalni (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w A na podstawie umowy o przeniesienie prawa własności przedsiębiorstwa oraz oświadczenia o ustanowieniu hipotek Rep. (...).

Ponadto strony złożyły do Aktu Notarialnego Rep: (...):

a)dwa odpisy z ksiąg wieczystych: (...) i (...) z dnia (...) 2007 r. wydany przez Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych w B l.dz. (...) i (...);

b)dwa wypisy z rejestru gruntów Starostwa Powiatowego w B z dnia (...) 2007 r. nr (...) dotyczące nieruchomości położonych (...):

-działek nr 7, 8, 546/14, 9, 15, 16, 13, 14 i 17, o powierzchni (...) m², położonych na gruntach stanowiących nieużytki, oznaczonych symbolem „N”,

-działek nr: 18, 19, 20, 21, 22, 23 i 24 o powierzchni (...) m² położonych w gruntach ornych oznaczonych symbolem „R”,

c)Zarządzenie Nr (...) Wojewody (...) z dnia (...) 2007 r. w sprawie wyrażenia zgody na sprzedaż, na rzecz użytkownika wieczystego, tj. Kopalni (...) S.A. z siedzibą w A, zabudowanej nieruchomości gruntowej Skarbu Państwa, położonej w (...) gminy A, stanowiącej działki nr 7, 8, 1, 9, 15, 16, 13, 14, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23 i 24 o łącznej powierzchni (...) m²; »wykonanie zarządzenia powierzono Staroście (...),

d)protokół uzgodnień z dnia (...) 2007 r. pomiędzy Skarbem Państwa reprezentowanym przez Starostę (...), a Kopalnią (...) S.A. w A, mocą którego pełnomocnik Skarbu Państwa – Starosty (...), zobowiązała się sprzedać na rzecz Kopalni (...) SA w A, prawa do nieruchomości wyżej opisanych za cenę (...) + podatek VAT – (...) zł łączną cenę (...) zł;

-protokół został zawarty w trybie przepisów art. 32 i art. 37 ust 2 pkt 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261 poz. 2603 z późn. zm.);

e)zaświadczenie Urzędu Gminy w A z dnia (...) 2006 r., znak (...) stwierdzające, że zgodnie z planem miejscowym zagospodarowania przestrzennego Gminy A zatwierdzonym uchwałą Rady Gminy w A nr (...) z dnia (...) 2006 r., ogłoszonym w Dz. Urz. Województwa (...)– znajdują się w terenach oznaczonych symbolami:

- (...) – przeznaczenie podstawowe – lasy, powiększenie powierzchni terenów zalesionych, zakaz lokalizacji obiektów kubaturowych niezwiązanych z gospodarką leśną, utrzymanie i realizacja dróg pieszych, ciągów spacerowych, szlaków turystycznych, ścieżek rowerowych: dotyczy działek nr: 7, 8, 13 i 14;

- (...) – przeznaczenie podstawowe – poeksploatacyjne tereny zieleni parkowej, sportu, rekreacji i turystyki, przeznaczenie uzupełniające – obiekty i urządzenia związane z przeznaczeniem podstawowym, ciągi infrastruktury technicznej, dojścia, dojazdy, parkingi: dotyczy działek nr 15 i 16;

-(...) – przeznaczenie podstawowe – istniejące zakłady eksploatacji powierzchniowej kamienia, piasku oraz zwałowiska nakładów i odpadów eksploatacyjnych przeznaczonych do rekultywacji, tereny do prowadzenia badań geologicznych w celu poszerzających złoża i ich eksploatację, przeznaczenie uzupełniające – obiekty i urządzenia związane z podstawową funkcją terenu, zaplecza magazynowo-składowe, administracyjno-techniczne, ciągi infrastruktury technicznej, dojścia, dojazdy, parkingi: dotyczy działek nr 1, 9, 17;

-(...) – przeznaczenie podstawowe – tereny istniejącego magazynu materiałów wybuchowych: dotyczy działek nr 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24.

Ponadto okazano operat szacunkowy przedmiotowych nieruchomości, sporządzony w (…) 2007 r. przez KW, rzeczoznawcę majątkowego, z treści którego wynika, że wartość prawa własności nieruchomości wynosi (...) zł, a wartość prawa wieczystego użytkowania nieruchomości – (...) zł.

Ww. działki zostały nabyte w roku 2007. Dokumenty, w których posiadaniu jest Kopalnia (...) S.A. nie zawierają informacji, z których wynika, że Spółce przysługiwało lub nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Osoba pełniąca w tamtym czasie obowiązki Głównego Księgowego zmarła w roku 2017.

2.Na pytanie: „Czy ww. działki od momentu nabycia były/są/będą do momentu zbycia wykorzystywane przez Państwa wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku VAT? Jeżeli tak, proszę podać podstawę prawną zwolnienia” wskazali Państwo, że:

Kopalnia prowadzi działalność polegającą na wydobywaniu (…). Kruszywo opodatkowane jest stawką podatku VAT 23% a nawozy (...) stawką podatku VAT 8%. Spółka nie prowadzi czynności zwolnionych od podatku VAT.

3.Na pytanie: „Czy na moment wywłaszczenia dla ww. działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 obowiązywał ten sam Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego, czy Decyzja Nr (...) z (...) 2024 r. zmieniła ten plan? Jeżeli MPZP dla ww. działek został ww. Decyzją zmieniony, to jakie było dokładnie przeznaczenie w tym planie dla ww. działek na moment wydania decyzji wywłaszczeniowej. Informacji proszę udzielić odrębnie dla każdej z ww. działek” wskazali Państwo, że:

Na moment wywłaszczenia działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 obowiązywała zmiana nr 3 miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy A zatwierdzona uchwałą Rady Gminy w A Nr (...) z dnia (...) 2014 r. ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z roku 2014, poz. (...), z dnia (...) 2014 r.

Dnia (...) 2025 r. Kopalnia wystąpiła do Burmistrza Gminy i Miasta A z wnioskiem o wydanie zaświadczenia o przeznaczeniu działek:

-1,

-2 (wydzielonej z działki 7),

-3 (wydzielonej z działki 7),

-4 )wydzielonej z działki 8),

-5 (wydzielonej z działki 8),

-6 (wydzielonej działki 9).

Zgodnie z zaświadczeniem uzyskanym od Burmistrza Miasta i Gminy A dnia (...) 2025 r.:

-Burmistrz MiG A zaświadcza, że zgodnie ze zmiana nr (…) miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy A zatwierdzona uchwałą Rady Gminy w A Nr (...) z dnia (...) 2014 r. ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z roku 2014, poz.(...), z dnia (...) 2014 r. – działka oznaczona numerem 1, położona w obrębie geodezyjnym (…), znajduje się w terenach zakładów górniczych (eksploatacji powierzchniowej),

-Burmistrz MiG A zaświadcza, że zgodnie ze zmiana nr 3 miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy A zatwierdzona uchwałą Rady Gminy w A Nr (...) z dnia (...) 2014 r. ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z 2014 roku, poz.(...), z dnia (...) 2014 r. – działka oznaczona numerem 2, położona w obrębie geodezyjnym (...), znajduje się w terenach lasów,

-Burmistrz MiG A zaświadcza, że na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy A zatwierdzona uchwałą Rady Gminy w A Nr (...) z dnia (...) 2006 r., ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) w dniu (...) 2006 roku i zmienionego zmianą nr (…) zatwierdzoną Uchwalą Rady Gminy nr (...) z dnia (...) 2008 r. (Dziennik Urzędowy Województwa (...) oraz zmianą nr (…) zatwierdzona Uchwała Rady Nr (...) z dnia (...) 2014 r. ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa (...), z dnia (...) 2014 r. – działka oznaczona numerem 3, położona w obrębie geodezyjnym (...), znajduje się w terenach przeznaczonych pod zalesienie,

-Burmistrz MiG A zaświadcza, że na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy A zatwierdzona uchwałą Rady Gminy w A Nr (...) z dnia (...) 2006 r., ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) nr (…) w dniu (...) 2006 r. i zmienionego zmianą nr (…) zatwierdzoną Uchwałą Rady Gminy nr (...) z dnia (...) 2008 r. (Dziennik Urzędowy Województwa (...) nr (…) z dnia (…) 2009 r.) oraz zmianą nr (…) zatwierdzona Uchwała Rady Nr (...) z dnia (...) 2014 r. ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z roku 2014, poz.(...), z dnia (...) 2014 r. – działka oznaczona numerem 4, położona w obrębie geodezyjnym (...), znajduje się w terenach przeznaczonych pod zalesienie,

-Burmistrz MiG A zaświadcza, że na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy A zatwierdzona uchwałą Rady Gminy w A Nr (...) z dnia (...) 2006 r., ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) nr (…) w dniu (...) 2006 r. i zmienionego zmianą nr 1 zatwierdzoną Uchwałą Rady Gminy nr (...) z dnia (...) 2008 r. (Dziennik Urzędowy Województwa (...) nr (…) z dnia 3 marca 2009 r.) oraz zmianą nr (…)zatwierdzona Uchwała Rady Nr (...) z dnia (...) 2014 r. ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z roku 2014, poz.(...), z dnia (...) 2014 r. – działka oznaczona numerem 4, położona w obrębie geodezyjnym (...), znajduje się w terenach lasów,

-Burmistrz MiG A zaświadcza, że zgodnie ze zmiana nr 3 miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy A zatwierdzona uchwałą Rady Gminy w A Nr (...) z dnia (...) 2014 r. ogłoszoną w Dzienniku Województwa (...) z roku 2014, poz.(...), z dnia (...) 2014 r. – działka oznaczona numerem 6, położona w obrębie geodezyjnym (...), znajduje się w terenach zakładów górniczych (eksploatacji powierzchniowej).

4.Na pytanie: „Czy na moment wywłaszczenia ww. działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 stanowiły teren budowlany, o którym mowa w art. 2 pkt 33 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej ustawą?” odpowiedzieli Państwo, że:

Zgodnie z uzyskanymi informacjami od Burmistrza Miasta i Gminy A dnia (...) 2025 r. – Obecne przeznaczenie działek w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego Burmistrz Miasta i Gminy A dnia (...) 2025 r. wydał następujące zaświadczenia dotyczące przeznaczenia wspomnianych gruntów w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego Gminy A:

„Burmistrz Miasta i Gminy A zaświadcza, że zgodnie ze zmianą nr (…) miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy A zatwierdzoną Uchwałą Rady Gminy w A Nr (...) z dnia (...) 2014 r. ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z 2014 r., poz.(...), z dnia (...) 2014 r. działki mają następujące przeznaczenie:

5.Na pytanie: „Czy na moment wywłaszczenia MPZP dopuszczał jakąkolwiek zabudowę na terenie przedmiotowych działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 (jaką?)? Proszę o podanie symbolu wraz z objaśnieniami dla każdej z ww. działek, który wynikał z MPZP na dzień wywłaszczenia, tj. na dzień (...) 2024 r.” odpowiedzieli Państwo, że:

Punkt (…) wskazuje, że na terenach leśnych ZL, ZLI i ZL2 – dopuszcza się lokalizację obiektów budowlanych związanych z gospodarką leśną oraz w terenach ZL dopuszcza się lokalizacje obiektów związanych z obsługą ruchu turystycznego, w przypadku, gdy nie będzie wymagana zmiana przeznaczenia.

UCHWALA NR (...) RADY GMINY A z dnia (...) 2014 r. w sprawie Zmiany nr (…) miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy A część I określa tereny w następujący sposób:,

-tereny lasów,

- (...) – tereny przeznaczone pod zalesienie,

- (...) – tereny zakładów górniczych (eksploatacji powierzchniowej).

Punkt (...) wskazuje, że na terenach leśnych ZL dopuszcza się lokalizację obiektów budowlanych związanych z gospodarką leśną oraz dopuszcza się lokalizacje obiektów związanych z obsługą ruchu turystycznego, w przypadku gdy nie będzie wymagana zmiana przeznaczenia.

Natomiast na terenach ZLI – dopuszcza się lokalizację obiektów budowlanych związanych z gospodarką leśną

Natomiast tereny oznaczone symbolem PG mają oznaczenie następujące:

-przeznaczenie podstawowe – zakłady górnicze (eksploatacji powierzchniowej kamienia i piasku) oraz zwałowiska nadkładów i odpadów eksploatacyjnych przeznaczonych do rekultywacji terenów poeksploatacyjnych, zakłady przeróbcze, tereny dla prowadzenia badań geologicznych poszerzających złoża i ich eksploatację;

-przeznaczenie uzupełniające – obiekty i urządzenia technologiczne związane z podstawową funkcją terenu, zaplecza magazynowo-składowe, zaplecza administracyjnotechniczne i socjalne, urządzenia towarzyszące, ciągi infrastruktury technicznej, dojścia, dojazdy, zieleń urządzona;

6.Na pytanie: „Kiedy dokładnie uprawomocniła się decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dla zadania pn.: „(…)”?” odpowiedzieli Państwo:

Z informacji uzyskanych w Świętokrzyskim Zarządzie Dróg Wojewódzkich w B wynika, że do decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dla zadania pn. „(…)” złożone zostało odwołanie. Decyzja jest na etapie procedowania w Ministerstwie Infrastruktury, a jej termin rozpatrzenia został ustalony na (...) 2025 r.

7.Decyzja Wojewody (...) nr (...) z dnia (...) 2025 r. stała się ostateczna w dniu (...) 2025 r.

8.Kopalnia (...) S.A. nie otrzymała żadnego odszkodowania z tytułu wywłaszczenia działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6.

9.Za dostawę działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 Kopalnia (...) otrzyma jedynie kwotę ustaloną decyzją Wojewody (...) nr (...).

Pytania

1.Czy dostawa działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 objęta decyzją Wojewody (...) nr (...) jest transakcją opodatkowaną podatkiem VAT, czy korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług? (ostatecznie sformułowane w piśmie z 20 listopada 2025 r.)

2.W przypadku opodatkowania podatkiem VAT, czy wartość odszkodowania ustalona na podstawie Decyzji Wojewody (...) nr (...) orzekającej odszkodowanie na rzecz Kopalni (...) stanowi kwotę brutto? (ostatecznie sformułowane w piśmie z 20 listopada 2025 r.)

3.Czy obowiązek podatkowy w przypadku sprzedaży gruntów, tj.: nr 2 o pow. (...) ha, nr 3 o pow. (...) ha, 4 o pow. (...) ha, nr 5 o pow. (...) ha, 6 o pow. (...) ha oraz 1 o pow. (...) ha objętych Decyzją orzekającą odszkodowanie na rzecz Kopalni (...) powstanie w dacie otrzymania (wpływu na rachunek bieżący) kwoty ustalonej jako wartość odszkodowania?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1. (ostatecznie sformułowane w piśmie z 20 listopada 2025 r.)

Państwa zdaniem, w zakresie działek nr 2, 3, 4, 5, MPZP Miasta i Gminy A jasno wskazuje, że dopuszcza na tych terenach możliwość zabudowy, a więc w myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług, dostawa tych terenów nie będzie korzystała ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT.

Uważają Państwo, że działki nr 1 i 6 MPZP znajdują się w terenach przewidzianych jako zakłady górnicze (eksploatacji powierzchniowej), a więc ustawa traktuje te grunty jako tereny budowlane, a odpłatna dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu.

Państwa zdaniem, sprzedaż gruntu - działek o nr 2, 3, 4, 5 oraz 1 i 6 wynikająca z decyzji wywłaszczeniowej podlega opodatkowaniu 23% stawką podatku VAT.

Ad 2. (ostatecznie sformułowane w piśmie z 20 listopada 2025 r.)

W ustawie o podatku VAT nie zostały zamieszczone regulacje, które w szczególny sposób odnoszą się do opodatkowania w przypadku dostawy towarów w ramach wywłaszczenia. Zatem w tym przypadku należy zastosować zasadę ogólną dotyczącą podstawy opodatkowania dostawy towarów w ramach wywłaszczenia, zgodnie z którą podstawą opodatkowania jest to, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy.

Państwa zdaniem, wartość odszkodowania stanowi kwotę brutto i w przypadku zastosowania stawki podatku VAT 23%, podatek należny powinien być wyliczony metodą „w stu”.

Ad 3.

Państwa zdaniem, biorąc pod uwagę przywołany wyżej z art. 7 ust. 1, przez „dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie”. Obowiązek podatkowy w tym przypadku powstanie w dacie otrzymania (wpływu na rachunek bieżący) kwoty ustalonej jako wartość odszkodowania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Należy podkreślić, że co do zasady dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika wprost z powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Z przywołanego powyżej przepisu art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (nieruchomości) w zamian za odszkodowanie jest objęte podatkiem od towarów i usług (a więc także wówczas, gdy nie jest ono następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa).

W takiej sytuacji uznać należy, że ma miejsce dostawa towarów w zamian za odszkodowanie, natomiast odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną – objętą opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji należy stwierdzić, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (w tym nieruchomości) w zamian za odszkodowanie – na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy przy tym zaznaczyć, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. Wynagrodzenie musi mieć zatem konkretny wymiar, a więc być konkretną wielkością wyrażalną w pieniądzu. Dostawę można uznać za dokonaną odpłatnie, dopiero gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru. Oznacza to, że przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów nabiera odpłatnego charakteru dopiero w momencie przyznania odszkodowania i ustalenia jego wysokości.

Zgodnie z art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 ze zm.):

W myśl art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Z powołanych przepisów wynika zatem, że istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa do nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby (podmiotu) wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który np. wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Z tak określonych zapisów ustawowych wynika, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Wskazali Państwo, że:

·Kopalnia jest podmiotem zarejestrowanym jako czynny podatnik podatku od towarów i usług;

·Kopalnia prowadzi działalność gospodarczą opodatkowana podatkiem VAT i nie wykonuje czynności zwolnionych od podatku VAT;

·we wrześniu 2025 r., Kopalnia otrzymała od Wojewody (...) Decyzję: (...) z (...) 2025 r. o ustalenie odszkodowania, w której orzeczono o ustaleniu łącznego odszkodowania na rzecz Kopalni za nieruchomość oznaczoną jako działki nr: 1 o pow. (...) ha, nr 2 o pow. (...) ha, nr 3 o pow. (...) ha, nr 4 o pow. (...) ha, nr 5 o pow. (...) ha, nr 6 o pow. (...) ha, objęte decyzją Wojewody (...) z dnia (...) 2024 r., znak: (...)., której nadany został rygor natychmiastowej wykonalności, o zezwoleniu na realizację Inwestycji drogowej;

·w Decyzji zatwierdzono podział nieruchomości oznaczonej jako działki:

-nr 7 na działki: nr 2 o pow. (...) ha i nr 3 o pow. (...) ha;

-nr 8 na działki: 4 o pow. (...) ha i nr 5 o pow. (...) ha oraz 10,

-nr 9 na działki: 6 o pow. (...) ha oraz nr 11 i 12.

Działka nr 1 o pow. (...) ha została objęta tą decyzją w całości.

·ww. działki zostały nabyte z zasobów Skarbu Państwa w roku 2007 na podstawie aktu notarialnego;

·podatek VAT z tej transakcji nie został odliczony (dokumenty, w których posiadaniu jest Kopalnia nie zawierają informacji, z których wynika, że Spółce przysługiwało lub nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z ww. transakcją nabycia działek);

·zgodnie ze zmianą nr 3 miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy A zatwierdzoną Uchwałą Rady Gminy w A Nr (...) z (...) 2014 r. działki mają następujące przeznaczenie:

-działka oznaczona nr 2 znajduje się w terenach lasów – ZL,

-działka oznaczona nr 3 znajduje się w terenach przeznaczonych pod zalesienie – ZLI,

-działka nr 4 znajduje się w terenach przeznaczonych pod zalesienie – ZLI,

-działka nr 5 znajduje się w terenach lasów – ZL,

-działka nr 6 znajduje się w terenach zakładów górniczych (eksploatacji powierzchniowej) – (...),

-działka nr 1 znajduje się w terenach zakładów górniczych (eksploatacji powierzchniowej) – (...);

·na moment wywłaszczenia przedmiotowych działek obowiązywał ten sam ww. Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego;

·w zakresie działek nr 2, 3, 4, 5 – MPZP wskazuje, że dopuszcza na tych terenach możliwość zabudowy a w zakresie działek nr 1 i 6 – że znajdują się one w terenach przewidzianych jako zakłady górnicze (eksploatacji powierzchniowej);

·zgodnie z MPZP na terenach leśnych ZL, ZLI i ZL2 – dopuszcza się lokalizację obiektów budowlanych związanych z gospodarką leśną oraz w terenach ZL dopuszcza się lokalizacje obiektów związanych z obsługą ruchu turystycznego, w przypadku, gdy nie będzie wymagana zmiana przeznaczenia.

·w MPZP ustalono m.in.:

-przeznaczenie podstawowe – zakłady górnicze (eksploatacji powierzchniowej kamienia i piasku) oraz zwałowiska nadkładów i odpadów eksploatacyjnych przeznaczonych do rekultywacji terenów poeksploatacyjnych, zakłady przeróbcze, tereny dla prowadzenia badań geologicznych poszerzających złoża i ich eksploatację;

-przeznaczenie uzupełniające – obiekty i urządzenia technologiczne związane z podstawową funkcją terenu, zaplecza magazynowo-składowe, zaplecza administracyjno-techniczne i socjalne, urządzenia towarzyszące, ciągi infrastruktury technicznej, dojścia, dojazdy, zieleń urządzona;

·do decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dla zadania pn. „(…)” złożone zostało odwołanie. Decyzja jest na etapie procedowania w Ministerstwie Infrastruktury, a jej termin rozpatrzenia został ustalony na (...) 2025 r.

·Decyzja Wojewody (...) nr (...) z dnia (...) 2025 r. stała się ostateczna w dniu (...) 2025 r.

·Kopalnia nie otrzymała żadnego odszkodowania z tytułu wywłaszczenia działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6.

·za dostawę działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 Kopalnia (...) otrzyma jedynie kwotę ustaloną decyzją Wojewody (...) nr (...).

W pierwszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy dostawa działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 w ramach wywłaszczenia w zamian za odszkodowanie stanowi czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, dla której nie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Należy zaznaczyć, że dokonując przeniesienia prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel, Wnioskodawca występuje w opisanej sytuacji w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Oznacza to, że dostawa taka podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dochodzi bowiem do przeniesienia na inny podmiot – nabywcę – prawa do dysponowania towarem (tu gruntem) jak właściciel. Ponadto w przedmiotowej sprawie ma miejsce odpłatna dostawa towarów, przy czym odszkodowanie stanowi wynagrodzenie za przeniesienie własności gruntów.

W analizowanej sprawie należy wskazać, że na podstawie art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 311):

Przepis art. 11f ust. 1 pkt 6 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych wskazuje, że:

Według art. 11i ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Na mocy art. 11i ust. 2 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Fakt, że w przypadku wydawania decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej zostały w całości wyłączone przepisy określone w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oznacza w szczególności, że ustalenie lokalizacji drogi w ramach zezwolenia na realizację inwestycji drogowej może nastąpić niezależnie od tego, czy dla terenu, przez który ma przebiegać ta inwestycja, obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz niezależnie od treści postanowień takiego planu.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Jak stanowi art. 12 ust. 3 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Według regulacji art. 12 ust. 4 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Analiza przywołanych regulacji prowadzi do wniosku, że w przypadku realizacji inwestycji drogowych w trybie przepisów ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zastępuje decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego, o której mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W myśl art. 12 ust. 4a ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Na mocy art. 12 ust. 4f ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Zgodnie z art. 12 ust. 5 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Według art. 18 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Z powołanych przepisów wynika zatem, że istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa własności nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby (podmiotu) wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji. Z tak określonych zapisów ustawowych wynika jasno, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, zmiana przeznaczenia wywłaszczonej nieruchomości z terenu niebędącego terenem przeznaczonym pod zabudowę na teren przeznaczony pod zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym nieruchomość ta staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ta nie wystąpiłaby gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia.

W związku z powyższym wywłaszczoną nieruchomość należy opodatkować z uwzględnieniem jej przeznaczenia sprzed wywłaszczenia.

Przeniesienie z mocy prawa prawa własności gruntu w zamian za odszkodowanie stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, natomiast opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności w zamian za wynagrodzenie pełniące funkcję odszkodowania.

Należy zauważyć, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Jednakże, zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku bądź zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku VAT dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Powyższe oznacza, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym itp.

Stosownie do treści art. 2 pkt 33 ustawy:

W związku z tym, że ustawa o podatku od towarów i usług nie precyzuje, pojęcia przeznaczone pod zabudowę chodzi, przyjąć trzeba, że pojęcie „tereny przeznaczone pod zabudowę” obejmuje obszary, na których przewidziane są różne formy zabudowy.

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.

W tym miejscu należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130 ze zm.):

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

W myśl art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Stosownie zaś do art. 15 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza „każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę”.

W konsekwencji, w przypadku nieruchomości gruntowych niezabudowanych opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług w kontekście zwolnienia od podatku VAT przy sprzedaży gruntu nakazuje oceniać przeznaczenie tego gruntu wyłącznie na podstawie istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wydanych decyzji o warunkach zabudowy.

Tym samym również w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Wprowadzony do ustawy o podatku od towarów i usług art. 2 pkt 33, odpowiada więc także treści ww. orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

W związku z powyższym, ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.

Rozpatrując pojęcie „grunty przeznaczone pod zabudowę” – do którego odnosi się przepis art. 2 pkt 33 ustawy – należy odwołać się do definicji zawartych w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 418 ze zm.):

Zgodnie z przepisem art. 3 pkt 1-4 i pkt 9 ustawy Prawo budowlane:

Wskazać w tym miejscu należy na przepis art. 6 ust. 1 pkt 4, 5, 15 i 18 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2024 r. poz. 1298 ze zm.), definiuje, że:

Podkreślić należy, że analiza powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) innych niż tereny budowlane.

Jeżeli natomiast nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy dla dostawy nieruchomości, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku od towarów i usług w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów, tj. zarówno nieruchomości, jak i ruchomości, przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT oraz wykorzystywanych niezależnie od okresu ich używania przez podatnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

NSA w wyroku z 28 lutego 2013 r., sygnatura akt I FSK 627/12 wskazał, że:

W wyroku, na który powołuje się Naczelny Sąd Administracyjny, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że ze zwolnienia z VAT nie będzie korzystać dostawa towarów, w stosunku do których podatnik nie odliczył VAT naliczonego z powodów innych niż ściśle określone w art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE. Tym samym, przepis art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE wskazuje, że w przypadkach, w których przy nabyciu towaru VAT w ogóle nie wystąpił, nie można uznać, że mamy do czynienia z brakiem prawa do odliczenia VAT.

Powyższe oznacza, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy nie może mieć zastosowania do zbycia towaru przez podatnika, jeżeli transakcja sprzedaży, w wyniku której nabył on wcześniej ten towar nie była opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Jak Państwo wskazali, na moment wywłaszczenia działki nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 objęte były Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego z roku 2014 (zgodnie ze zmianą nr (…) miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy A zatwierdzoną Uchwałą Rady Gminy w A Nr (...) z (...) 2014 r.), z którego wynikało, że:

·działki nr 2 i 5 – znajdują się w terenach lasów (ZL), działki nr 3 i 4 – znajdują się w terenach przeznaczonych pod zalesienie (ZLI), działki nr 6 i 1 – znajdują się w terenach zakładów górniczych (eksploatacji powierzchniowej) – (...);

·na terenach leśnych ZL, ZLI i ZL2 – dopuszcza się lokalizację obiektów budowlanych związanych z gospodarką leśną oraz w terenach ZL dopuszcza się lokalizacje obiektów związanych z obsługą ruchu turystycznego, w przypadku gdy nie będzie wymagana zmiana przeznaczenia;

·dla terenów oznaczonych (...) – ustala się:

-przeznaczenie podstawowe – zakłady górnicze (eksploatacji powierzchniowej kamienia i piasku) oraz zwałowiska nadkładów i odpadów eksploatacyjnych przeznaczonych do rekultywacji terenów poeksploatacyjnych, zakłady przeróbcze, tereny dla prowadzenia badań geologicznych poszerzających złoża i ich eksploatację;

-przeznaczenie uzupełniające – obiekty i urządzenia technologiczne związane z podstawową funkcją terenu, zaplecza magazynowo-składowe, zaplecza administracyjno-techniczne i socjalne, urządzenia towarzyszące, ciągi infrastruktury technicznej, dojścia, dojazdy, zieleń urządzona.

Z wyżej powołanej ustawy Prawo górnicze wynika, że obszar górniczy to obszar w granicach której przedsiębiorca jest uprawniony do prowadzenia robót górniczych niezbędnych do wykonywania koncesji, wydobywania kopaliny i jej składowania. Prowadzenie prac górniczych nie jest możliwe bez odpowiedniego zaplecza, w tym obiektów budowlanych w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane. Równocześnie należy podkreślić, że – jak wskazali Państwo w opisie sprawy – w odniesieniu do działek nr 2, 3, 4, 5, „MPZP jasno wskazuje, że dopuszcza na nich możliwość zabudowy”.

Jak wcześniej wskazano, elementem, który determinuje możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane. Przy ocenie czy przedmiotowy teren stanowi teren budowlany nie wystarczy analiza jego podstawowego przeznaczenia określonego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Podkreślić należy, że w treść art. 2 pkt 33 ustawy, który definiuje pojęcie terenu budowlanego, ustawodawca odwołał się do przeznaczenia terenu, które są zawarte w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego w odniesieniu do konkretnej nieruchomości (działki), a nie do funkcji podstawowych przeznaczenia terenu, które są zawarte w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego w odniesieniu do konkretnej nieruchomości (działki).

Ustawodawca nie uzależnił więc charakteru terenu od głównego celu, który będący przedmiotem opodatkowania VAT teren ma spełniać, lecz zwolnienie od opodatkowania VAT zależy od możliwości dokonania zabudowy wskazanego terenu. Uwzględnić bowiem należy również zapisy dotyczące przeznaczenia dopuszczalnego tego terenu, w którym ustalono możliwość lokalizacji obiektów budowlanych (np. obiekty infrastruktury technicznej, miejsca postojowe, trasy komunikacyjne). Możliwość wybudowania na gruncie obiektów budowlanych, wynikająca z zapisów funkcji uzupełniających przeznaczenia terenu w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oznacza, że grunt ten w rozumieniu at. 2 pkt 33 ustawy stanowi teren budowalny.

Uwzględniając treść wyżej powołanych przepisów w kontekście treści wniosku, należy stwierdzić, że przedmiotowe działki nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 stanowiły działki z przeznaczeniem pod zabudowę.

Zatem uznać należy, że dostawa działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 nie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Sprzedaż wywłaszczonej nieruchomości stanowiącej działki nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 nie była także objęta zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. Jak wynika bowiem z okoliczności sprawy, Kopalnia prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT i nie wykonuje czynności zwolnionych od podatku VAT. Zatem ww. działki wykorzystywane w działalności gospodarczej Kopalni, nie były wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku VAT.

Zatem, dostawa działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 w drodze wywłaszczenia w zamian za odszkodowanie, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy. Dla dostawy ww. działek nie ma zastosowania zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 2 ustawy, zatem powinna być opodatkowana według właściwej stawki podatku.

Podsumowanie

Dostawa działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 w drodze wywłaszczenia w zamian za odszkodowanie – objęta decyzją Wojewody (...) nr (...) – jest transakcją opodatkowaną podatkiem VAT i nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt. 9 ustawy.

W konsekwencji, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego nr 1 uznałem za prawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również ustalenia, czy ustalona na podstawie Decyzji Wojewody (...) nr (...) kwota odszkodowania powinna być powiększona o należny podatek od towarów i usług i stanowić kwotę brutto (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług:

Z przepisu tego wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Według art. 29a ust. 6 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że art. 29a ust. 1 ustawy odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów, podstawa opodatkowania musi być kwotą niezawierającą podatku. Skoro bowiem podstawa opodatkowania jest kwotą, od jakiej oblicza się podatek, to sama nie może zawierać podatku. Tę cechę podstawy opodatkowania wyraża przepis art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy. Wynika z niego, że podstawa opodatkowania nie obejmuje kwoty podatku (należnego od danych czynności). To znaczy, że zapłata, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, jest kwotą brutto i stanowi podstawę opodatkowania dopiero po pomniejszeniu jej o należny podatek.

Zauważyć należy, że art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 168) stanowi, że:

Stosownie do treści art. 3 ust. 2 wskazanej wyżej ustawy:

W tym miejscu należy wskazać, że przepisy prawa podatkowego pozostawiają stronom transakcji rozstrzygnięcie kwestii, czy wynagrodzenie wypłacone w zamian za przeniesienie prawa własności towarów uwzględnia podatek od towarów i usług, i stanowi kwotę brutto, czy nie uwzględnia podatku od towarów i usług i stanowi kwotę netto.

W tym miejscu warto przypomnieć, że jak wynika z cytowanego wyżej art. 29a ust. 1 i ust. 6 pkt 1 ustawy, podstawą opodatkowania, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, przy czym podstawa opodatkowania obejmuje podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku.

Wysokości kwoty należnej od nabywcy, czyli ceny sprzedaży, powyższy przepis, ani inne przepisy prawa podatkowego nie regulują. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, które regulują konsekwencje publiczno-prawne dokonania sprzedaży towaru lub wyświadczenia usługi – nie mogą mieć wpływu na wysokość ceny ustalonej przez strony umowy cywilnej. Regulują bowiem, co stanowi podstawę opodatkowania, ale nie mają i nie mogą mieć wpływu na sposób jej ustalenia.

W prawodawstwie polskim obowiązuje zasada swobody umów, w ramach której strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez prawo. Zasada ta ma również zastosowanie na gruncie prawa podatkowego. W związku z tym, przy ustalaniu wysokości należności ustawodawca nie ingeruje w sferę podejmowania decyzji, co do sposobu określenia należności (ceny – tj. czy powinna być ona uzgodniona w zawartej pomiędzy kontrahentami umowie jako wartość bez podatku VAT, tzw. cena netto, czy też wartość z podatkiem VAT, tzw. cena brutto) za sprzedawany towar, a wszelkie spory pomiędzy stronami transakcji w tym zakresie są rozstrzygane na gruncie prawa cywilnego, a nie podatkowego.

Należy również zaznaczyć, że strony powinny ewentualnie sięgnąć do odpowiednich przepisów innych gałęzi prawa. Jeśli zatem zgodnie z odpowiednimi przepisami innych gałęzi prawa lub ustaleniami pomiędzy stronami, dotyczącymi przyznania i wypłaty odszkodowania oraz jego wysokości, Wnioskodawca za transakcję dostawy nieruchomości otrzyma wyłącznie kwotę odszkodowania, która będzie jedyną kwotą należną Wnioskodawcy za oddane z mocy prawa nieruchomości, to należy uznać, że jest to kwota należna z tytułu sprzedaży, czyli kwota obejmująca całość świadczenia należnego od nabywcy, którą dla ustalenia podstawy opodatkowania należy traktować jako kwotę brutto zawierającą podatek VAT.

Wskazali Państwo, że:

·za dostawę działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 Kopalnia otrzyma jedynie kwotę ustaloną decyzją Wojewody (...) nr (...);

·Decyzja Wojewody (...) nr (...) z (...) 2025 r. stała się ostateczna (...) 2025 r.;

·nie otrzymali Państwo jeszcze odszkodowania za wywłaszczenie ww. działek.

Jak wskazano wyżej, sposób ustalenia podstawy opodatkowania określa art. 29a ust. 1 ustawy, który stanowi, że podstawą opodatkowania jest co do zasady wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Jednocześnie, zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje również wszelkie należności związane z zapłatą – w tym podatki i inne opłaty.

Zatem, jeżeli Kopalnia za transakcję dostawy nieruchomości (działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6) otrzyma wyłącznie kwotę odszkodowania, która będzie jedyną kwotą należną Kopalni za oddane z mocy prawa ww. działki, to należy uznać, że jest to kwota należna z tytułu sprzedaży, czyli kwota obejmująca całość świadczenia należnego od nabywcy, którą dla ustalenia podstawy opodatkowania należy traktować jako kwotę brutto zawierającą podatek VAT.

Jeśli kwota odszkodowania należna Kopalni stanowi całość rekompensaty z tytułu wywłaszczenia, to należy ją uznać za podstawę opodatkowania po pomniejszeniu o kwotę należnego podatku od towarów i usług.

Zatem, jeśli kwota odszkodowania jest jedyną kwotę należną, to ustalona kwota odszkodowania stanowi kwotę brutto zawierającą należny podatek VAT, który Kopalnia powinna wyliczyć metodą w „stu”.

Podsumowanie

Kwota odszkodowania ustalona na podstawie Decyzji Wojewody (...) nr (...) orzekającej odszkodowanie na rzecz Kopalni (...) stanowi kwotę brutto.

W konsekwencji, Państwa stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 w jest prawidłowe.

Końcowo, Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wywłaszczenia działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

Podstawowa zasada dotycząca powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług została sformułowana w art. 19a ust. 1 ustawy, zgodnie z którym:

Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Natomiast na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy:

Stosownie do treści art. 19a ust. 6 ustawy:

Należy zauważyć, że art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy uzależnia moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku wywłaszczenia nieruchomości w zamian za odszkodowanie od samego faktu otrzymania tego odszkodowania w całości lub w części (w chwili jego otrzymania i w odniesieniu do otrzymanej kwoty).

Wskazali Państwo, że Kopalnia nie otrzymała jeszcze żadnego odszkodowania z tytułu wywłaszczenia działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6.

Zatem mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu przekazania ww. działek w trybie wywłaszczenia, w zamian za odszkodowanie, powstanie w momencie otrzymania przez Państwa należnego odszkodowania, stosownie do treści art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy.

Podsumowanie

Obowiązek podatkowy w przypadku sprzedaży gruntów, tj.: nr 2 o pow. (...) ha, nr 3 o pow. (...) ha, 4 o pow. (...) ha, nr 5 o pow. (...) ha, 6 o pow. (...) ha oraz 1 o pow. (...) ha, objętych Decyzją orzekającą odszkodowanie na rzecz Kopalni (...), powstanie w dacie otrzymania przez Państwa (wpływu na rachunek bieżący) kwoty ustalonej jako wartość odszkodowania.

W konsekwencji, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytań). Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego.

W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.