czyli jak dobrze skomponować zespół
Wirtuozerski dobór
Choć zespołowa forma organizacji pracy może zaowocować licznymi korzyściami, to należy podkreślić, że ich uzyskanie nie jest gwarantowane. Wiele czynników bowiem wpływa na jakość i efekty pracy zespołowej. Jednym z tych o kluczowym znaczeniu, a do tego pozostającym w dużej mierze pod kontrolą organizacji, jest umiejętne komponowanie zespołu.
Paweł Smółka
Autor jest doktorem psychologii, wykładowcą akademickim oraz trenerem i konsultantem w projektach z obszaru HRM/HRD. Jest redaktorem merytorycznym wortalu miekkie-kompetencje.pl.
Kontakt:
psmolka@miekkie-kompetencje.pl
Komponowanie zespołu to proces polegający na doborze członków zespołu ze względu na ich indywidualne cechy, w tym cechy osobowości, przy jednoczesnym uwzględnieniu celu i sposobu pracy zespołu. Wyróżnia się bowiem rozmaite typy zespołów, które prezentują zróżnicowane style pracy oraz zakresy obowiązków.
Wespół, lecz nie w zespole
Niektóre zespoły są klasyfikowane jako grupy nominalne. Członkowie takich zespołów są postrzegani i sami siebie postrzegają jako grupa współpracujących ze sobą osób, lecz w rzeczywistości większość pracy wykonują jako samodzielne jednostki. Współpraca ogranicza się w zasadzie do mniej lub bardziej regularnych spotkań, na których deleguje się im konkretne zadania i rozlicza z postępów w zakresie ich realizacji. Współzależność zadaniowa w takich zespołach często jest zaznaczona w minimalnym stopniu - brakuje bowiem wspólnego zespołowego celu. Można za niego uznać po prostu sumę indywidualnych zadań, których realizacji wymaga się od członków takiego rzekomego zespołu. Komponowanie tego typu zespołów nie różni się więc od doboru kandydatów na wakujące samodzielne stanowiska. Priorytetem jest stwierdzenie dopasowania indywidualnych cech kandydata do wymagań danego stanowiska. Kompetencje, doświadczenie zawodowe oraz predyspozycje osobowościowe kandydata powinny więc przede wszystkim odpowiadać wymaganiom stanowiska, o które się ubiega. Natomiast rozważanie indywidualnych cech kandydata w kontekście całego zespołu (jego składu osobowego i np. ról zespołowych) ma marginalne znaczenie, gdyż produktywność pracy zespołu nominalnego jest sumą indywidualnych wkładów, a nie wypadkową ścisłej współpracy i interakcji członków zespołu. W konsekwencji komponowanie zespołu nominalnego sprowadza się do doboru osób posiadających niezbędne kwalifikacje i kompetencje oraz predyspozycje osobowościowe sprzyjające produktywnej pracy indywidualnej, w szczególności w ujęciu popularnego pięcioczynnikowego modelu osobowości, będą to sumienność i stabilność emocjonalna, czyli cechy związane z wysokim poziomem umotywowania i rzetelnością w pracy.
