KODEKS PRACY. KOMENTARZ DLA PRAKTYKÓW.

Waldemar Gujski, Piotr Żukowski

Art. 4 (uchylony).

Art. 5. Jeżeli stosunek pracy określonej kategorii pracowników regulują przepisy szczególne, przepisy Kodeksu stosuje się w zakresie nieuregulowanym tymi przepisami.

1. Zasady wykładni prawa wskazują, że norma szczególna uchyla normę ogólną. Komentowany przepis stanowi przeniesienie tej pozanormatywnej reguły na grunt prawa pracy oraz potwierdzenie szczególnej roli Kodeksu pracy jako podstawowego aktu prawnego regulującego stosunki pracy, w szczególności zaś podstawy ich nawiązania, wzajemne prawa i obowiązki stron, odpowiedzialność w razie naruszenia obowiązków pracowniczych oraz sposób ustania stosunku pracy.

Jeżeli sytuacja prawna niektórych grup pracowniczych poddana jest w określonym zakresie regulacji przepisów szczególnych, to na podstawie art. 5 należy zastosować te przepisy w miejsce ogólnych norm wynikających z Kodeksu pracy. Powinny one być stosowane wprost, a więc bez żadnych modyfikacji. Gdyby miało być inaczej, w art. 5 użyto by słowa „odpowiednio”.

2. Przepisy szczególne, regulujące stosunek pracy określonych kategorii pracowników, znajdują się przede wszystkim w odrębnych od Kodeksu ustawach, zwanych pragmatykami pracowniczymi lub - ze względów historycznych - pragmatykami służbowymi, z których najważniejsze to:

l ustawa z 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (DzU z 2001 r. nr 86, poz. 953 ze zm.);

l ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (DzU nr 233, poz. 1458);

l ustawa z 24 sierpnia 2006 r. o służbie cywilnej (DzU nr 170, poz. 1218 ze zm., która od 24 marca 2009 r. zostanie zastąpiona przez ustawę z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej - DzU nr 227, poz. 1505);

l ustawa z 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (DzU z 2007 r. nr 231, poz. 1701 ze zm.);

l ustawa z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (DzU nr 89, poz. 589);

l ustawa z 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej (DzU z 2004 r. nr 156, poz. 1641 ze zm.);

 ustawa z 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (DzU z 2008 r. nr 7, poz. 39 ze zm.);