1. Zarządzenie wyborów

Wybory rad gminnych, powiatowych i sejmików województw oraz wybory wójtów zarządza Prezes Rady Ministrów (dalej: PRM) nie później niż na 30 dni przed upływem kadencji rad, na dzień wolny od pracy przypadający w ciągu 60 dni po upływie kadencji rad. To również PRM, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej (dalej: PKW), wyznacza w drodze rozporządzenia datę wyborów oraz określa dni, w których upływają terminy wykonania wskazanych w Ordynacji wyborczej do rad gmin czynności, czyli tzw. kalendarz wyborczy. Kalendarz ten stanowi załącznik do rozporządzenia w sprawie zarządzenia wyborów.

Wybory uznaje się za zarządzone z dniem wejścia w życie rozporządzenia PRM.

Jak sama nazwa tych wyborów wskazuje, wybierani są w nich wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast oraz radni poszczególnych szczebli samorządu terytorialnego, a więc:

● gmin,

● powiatów,

● województw.

Zapamiętaj

Liczba wójtów, burmistrzów czy prezydentów w poszczególnych gminach czy miastach jest zawsze taka sama, tzn. wybiera się na te stanowiska po jednej osobie, ale liczba radnych ustalana jest odrębnie dla każdej rady.

Wojewoda ustala liczbę radnych po wcześniejszych konsultacjach z właściwym komisarzem wyborczym. Najważniejsze zasady ustalania liczby radnych:

● w okręgu wyborczym tworzonym dla wyboru rady w gminie liczącej do 20 000 mieszkańców wybiera się od 1 do 5 radnych, a w gminie powyżej 20 000 mieszkańców od 5 do 8,

● w każdym okręgu wyborczym, którym w wyborach do rad powiatów jest gmina, wybiera się również od 3 do 10 radnych powiatowych,

● w okręgach utworzonych w wyborach do sejmików województw wybiera się od 5 do 15 radnych, z tym że w żadnym z powiatów stanowiących jeden okręg wyborczy nie mogą być wybierani radni w liczbie równej lub większej niż 3/5 ogólnej liczby radnych.

Ustala się to na podstawie liczby mieszkańców danego obszaru działania rady, według stanu ewidencji ludności na koniec roku poprzedzającego rok, w którym odbywać się będą wybory. Ustaloną liczbę radnych wojewoda zobowiązany jest ogłosić w wojewódzkim dzienniku urzędowym i podać do publicznej wiadomości w formie obwieszczenia w każdej gminie, w terminie nie późniejszym niż 4 miesiące przed upływem kadencji.