Opodatkowanie i oskładkowanie odszkodowań

Odszkodowania wypłacane przez pracodawcę są przychodami pracowników ze stosunku pracy, przy czym większość z nich korzysta jednak ze zwolnienia od podatku dochodowego. Wolne od podatku - na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof) - są te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw - z wyjątkiem odszkodowań enumeratywnie wymienionych w podpunktach do tego artykułu.

Z orzecznictwa

W updof ustawodawca nie zdefiniował pojęcia szkody czy odszkodowania, tym niemniej rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od przyjętego w systemie prawa cywilnego ich znaczenia.

Wyrok WSA w Warszawie z 26 października 2011 r., sygn. akt III SA/Wa 282/11; patrz: www.administracja3.inforlex.pl

Odszkodowania wypłacane bez podatku

Wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane przez pracownika od zakładu pracy, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Przez pojęcie "odrębnych ustaw" należy rozumieć m.in. ustawę z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (dalej: k.p.), ustawy branżowe (np. o pracownikach samorządowych), jak również ustawę z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Takie uregulowanie oznacza, że ze zwolnienia podatkowego korzystają odszkodowania z tytułu m.in.:

● mobbingu i dyskryminacji w zatrudnieniu (art. 18^3a, art. 18^3d k.p. i art. 94³ k.p.),

● nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy o rozwiązywaniu umów wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony (art. 45 § 1 i 2 k.p.),