Uprawnienia pracownic będących w ciąży i karmiących piersią
Obowiązek ochrony szeroko rozumianego macierzyństwa i rodzicielstwa wynika wprost z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Realizowany jest on między innymi poprzez stanowienie prawa umożliwiającego kobiecie pogodzenie macierzyństwa z zatrudnieniem. W tym celu ustawodawca wprowadził szereg uprawnień związanych z macierzyństwem w prawie pracy.
Uprawnienia rodzicielskie pracowników zostały uregulowane w powszechnie obowiązujących przepisach ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (dalej: k.p.) - w dziale ósmym. Uprawnienia rodzicielskie wskazane w k.p. dotyczą trzech grup zagadnień:
1) ochrony zdrowia pracownic w okresie ciąży i karmienia piersią,
2) ułatwień w sprawowaniu opieki nad dzieckiem oraz
3) szczególnej ochrony stosunku pracy.
W artykule tym zostaną omówione przepisy regulujące zagadnienia dotyczące ochrony zdrowia pracownic w okresie ciąży i karmienia piersią oraz konsekwencje, jakie grożą pracodawcom za ich naruszenie.
Ochrona trwałości stosunku pracy kobiet w ciąży
W przypadku kobiet w ciąży przepisy k.p. przewidują szczególną ochronę trwałości stosunku pracy. Zgodnie z art. 177 § 1 k.p., pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę z pracownicą będącą w ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Jeżeli u danego pracodawcy nie działają związki zawodowe, decyzję o rozwiązaniu umowy o pracę z taką pracownicą podejmuje wówczas pracodawca samodzielnie.
Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem z pracownicą w okresie jej ciąży może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Wówczas pracodawca jest obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę (art. 177 § 4 k.p.).
