Czynsz w lokalach gminnych
Wysokość czynszu, a także regularność jego świadczenia ma duży wpływ na budżet gminny. Dlatego ważne jest dokładne zrozumienie zasad związanych z określaniem wysokości czynszu i jego zmian w mieszkaniowym zasobie gminy.
Co do zasady, podstawowe kryteria określania wysokości czynszu w lokalach z mieszkaniowego zasobu gminy określone są w wieloletnim programie gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy. Na podstawie tych zasad konkretne stawki będzie ustalać organ wykonawczy gminy, czyli wójt, burmistrz lub prezydent miasta (dalej: wójt).
Stanowiska NSA i SN
W orzecznictwie wskazuje się, że o ile za dopuszczalne należałoby uznać określenie przez radę gminy minimalnej (albo podstawowej) stawki czynszu stanowiącej wyznacznik dla organów wykonawczych, o tyle ostateczne określenie tej stawki należeć zawsze będzie do wójta (rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Dolnośląskiego z 6 lipca 2012 r., zn. NK-N6.4131.439.2012.JK8). Na pewno bowiem przepisy ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego nie zawierają upoważnienia do określenia przez radę gminy konkretnych stawek czynszu. W związku z tym Naczelny Sąd Administracyjny przyjął, że jeżeli zasady kształtowania czynszu zostaną przez radę gminy ustalone niezgodnie z przesłankami ustawowymi, to można przyjąć, że program gospodarowania zasobem narusza interes najemcy i w związku z tym jest możliwy do zakwestionowania przed sądem (wyrok NSA z 17 września 2013 r., sygn. akt I OSK 1040/13).
