Zobowiązania cywilnoprawne i publicznoprawne w działalności jednostki
Zobowiązania to wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki (art. 3 ust. 1 pkt 20 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości; dalej: uor), czyli musi być to zdarzenie przeszłe oraz musi dotyczyć świadczeń (pojęcie to należy rozumieć szeroko) wiarygodnie określonych. Dodatkowo takie zdarzenie musi powodować wykorzystanie już posiadanych aktywów jednostki (środki pieniężne) albo przyszłych aktywów. Z tej definicji płynie jeszcze jeden wniosek - nie każde zdarzenie w momencie powstania pociąga za sobą obowiązek świadczenia. Tym samym nie ma obowiązku spełnienia danego świadczenia i angażowania przez jednostkę jej zasobów.
Kierując się tą definicją, wskazane jest wyróżnianie tych zdarzeń, które angażują zasoby, i tych, które takiego zaangażowania zasobów nie wywołują.
Ustawa o rachunkowości zawiera także definicję zobowiązań finansowych, zobowiązań warunkowych oraz zobowiązań krótkoterminowych.
Tabela. Definicje zobowiązań
| Rodzaj zobowiązania | Definicja z uor |
| Zobowiązania finansowe | Zobowiązanie jednostki do wydania aktywów finansowych albo do wymiany instrumentu finansowego z inną jednostką, na niekorzystnych warunkach (kredyty czy pożyczki zaciągane przez jednostki) - art. 3 ust. 1 pkt 27. |
| Zobowiązania warunkowe | Obowiązek wykonania świadczeń, których powstanie jest uzależnione od zaistnienia określonych zdarzeń (zobowiązania uzależnione od ziszczenia się określonego warunku) - art. 3 ust. 1 pkt 28. |
| Zobowiązania krótkoterminowe | Ogół zobowiązań z tytułu dostaw i usług, a także całość lub tę część pozostałych zobowiązań, które stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego (zobowiązania, co do których okres jest wyznacznikiem zaliczania do krótkoterminowych albo długoterminowych zobowiązań) - art. 3 ust. 1 pkt 22. |
Podział na zobowiązania krótkoterminowe oraz długoterminowe ma szczególne znaczenie w kontekście sporządzania skonsolidowanego bilansu jednostki samorządu terytorialnego, gdyż wszystkie jednostki objęte konsolidacją powinny w ten sam sposób ujmować zdarzenia - zobowiązania.
