Uchwała SN z dnia 10 maja 2006 r. sygn. III CZP 11/06

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Barbara Myszka (przewodniczący)

SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)

SSN Grzegorz Misiurek

Protokolant Iwona Budzik

w sprawie z wniosku Elżbiety S, Doroty S i Roberta S

przy uczestnictwie Janiny B, Grzegorza S, Genowefy W, Elżbiety M i Mariana M

o zniesienie współwłasności,

po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym

w dniu 10 maja 2006 r.,

zagadnienia prawnego przedstawionego

przez Sąd Okręgowy w Lublinie

postanowieniem z dnia 18 maja 2005 r.,

"Czy odpowiedzialność z tytułu zaspokojenia roszczeń współwłaściciela, który dokonał nakładów na rzecz wspólną ponoszą osoby będące współwłaścicielami tej rzeczy w chwili orzekania o odpowiedzialności z tego tytułu, czy też osoby będące współwłaścicielami w czasie, kiedy dany nakład został dokonany; czy ma w tym zakresie znaczenie rodzaj dokonanych nakładów - czy były to nakłady o charakterze koniecznym czy też nakłady innego rodzaju, w szczególności takie, które w istotny sposób zwiększają wartość rzeczy wspólnej ?"

podjął uchwałę:

Roszczenie o zwrot wartości nakładów poczynionych przez jednego ze współwłaścicieli na nieruchomość wspólną przysługuje przeciwko osobom, które były współwłaścicielami w czasie dokonywania tych nakładów.

Uzasadnienie

Przedstawione Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne powstało w sprawie o zniesienie współwłasności nieruchomości, wniesionej w dniu 25 maja 1995 r., w której wnioskodawcy w toku postępowania zgłosili wniosek o rozliczenie nakładów poczynionych przez nich w latach 1980-1985 na rozbudowę budynku przez dobudowanie jednej kondygnacji i poddasza, które zajmują oraz renowację dachu w 2001 r., zaś uczestniczka postępowania zgłosiła wniosek o zasądzenie na jej rzecz od wnioskodawców należności z tytułu korzystania przez nich z należącego do niej lokalu.

W sprawie ustalone zostało między innymi, że współwłaścicielami nieruchomości w Lublinie przy ul. K 3, zabudowanej domem mieszkalnym byli od 1975 r. wnioskodawcy małżonkowie Elżbieta i Zdzisław S w 1/2 części oraz w takiej samej części uczestniczka postępowania Janina B - siostra Elżbiety S. W latach 1980-1985 małżonkowie Elżbieta i Zdzisław S na podstawie uzyskanego zezwolenia budowlanego nadbudowali w budynku na nieruchomości jedną kondygnację oraz wykonali poddasze i do chwili obecnej zajmują wraz z rodziną dobudowane pomieszczenia. Uczestniczka Janina B partycypowała w 1/3 w kosztach stropodachu i tynków oraz w całości poniosła koszty związane z wykonaniem stropu nad parterem, który zajmowała. W 1984 r. małżonkowie S darowali udział 1/4 we współwłasności nieruchomości córce Dorocie S a w 1998 r. darowali udział 1/12 synowi Robertowi S. Zdzisław S zmarł w 1999 r. i w wyniku spadkobrania po nim i podziału majątku wspólnego Elżbieta S objęła udziały 2/12 we współwłasności nieruchomości. W okresie od września 1998 r. do stycznia 2000 r. wnioskodawcy uniemożliwiali uczestniczce Janinie B korzystanie z posiadanego przez nią lokalu mieszkalnego na parterze budynku, który zajął Robert S. W sierpniu 2001 r. Elżbieta S zapłaciła za renowację dachu budynku kwotę 3 567,07 zł, Janina B odmówiła partycypacji w tym wydatku. W dniu 21 marca 2003 r. Janina B sprzedała Grzegorzowi S swój udział we współwłasności nieruchomości i obecnie współwłaścicielami nieruchomości są Grzegorz S w ½ części, Robert S w 1/12 części, Dorota S 1/4 części i Elżbieta S w 1/6 części.