Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 14 sierpnia 2007 r., sygn. I SA/Gd 185/07

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Bogusław Szumacher, Sędziowie Sędzia WSA Ewa Wojtynowska,, Asesor WSA Bogusław Woźniak (spr.), Protokolant Referent Sylwia Górny, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 14 sierpnia 2007 sprawy ze skargi "A" spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] nr [...] w przedmiocie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzające je postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia [...], nr [...]; 2. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej na rzecz strony skarżącej kwotę 440 zł (czterysta czterdzieści) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Pismem z dnia 17 lipca 2006 r. "A", sp. z o. o. złożyła wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie możliwości odliczenia podatku naliczonego wykazanego w fakturze VAT dokumentującej zakup, dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, samochodu osobowego Volkswagen Touran VAN 2.0 TDI. Wnioskodawca wskazał, że art. 86 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w zakresie w jakim ogranicza prawo podatnika do pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony określony w fakturze VAT dokumentującej zakup samochodu osobowego dla celów prowadzonej działalności gospodarczej jest sprzeczny z ustawodawstwem Unii Europejskiej. W ocenie wnioskodawcy od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej ustawodawstwo unijne, zgodnie z Traktatem Wspólnotowym podpisanym w Atenach w dniu 16 kwietnia 2003 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864) uzyskało bezpośrednią skuteczność i prymat stosowania na terenie Polski. Bezpośrednia skuteczność oznacza, że norma europejska jest źródłem praw i obowiązków dla Państw członkowskich i ich obywateli. Prymat prawa wspólnotowego natomiast wynika z niemożności podważenia go przez prawo krajowe i samodzielnego statusu, choćby poprzez zasadę bezpośredniego stosowania. Następnie wnioskodawca podniósł, że kwestię podatku od towarów i usług w Unii Europejskiej reguluje wyczerpująco VI Dyrektywa z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodastw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych wspólny system podatku od wartości dodanej, ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG). "A", sp. z o. o. wskazała, że Dyrektywy wiążą państwa członkowskie w zakresie celów, które powinny być osiągnięte. W związku z powyższym akty prawa krajowego muszą być dostosowane do dyrektyw. Zgodnie z art. 17 ust. 1 VI Dyrektywy, w zakresie w jakim towary wykorzystywane są do celów transakcji opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku przypadającego do zapłaty, podatku od wartości dodanej zapłaconego na terytorium państwa od towarów dostarczonych podatnikowi przez innego podatnika. Przepis ten wyraża podstawową zasadę neutralności podatku VAT, polegającą na tym, że dla przedsiębiorcy nabywającego towary i usługi na cele prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, podatek ten nie powinien stanowić dodatkowego obciążenia, w związku z czym powinien mieć prawo pomniejszenia podatku należnego w pełnej wysokości o podatek naliczony zawarty w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług, zaś wszelkie ograniczenia w tym zakresie powinny mieć charakter wyjątków i podlegać ścisłej interpretacji. Co do ograniczeń dotyczących odliczania podatku, art. 17 ust. 3 VI Dyrektywy stanowi, iż odliczenie podatku od wartości dodanej nie obejmuje tylko wydatków nie będących wydatkami ściśle związanymi z działalnością gospodarczą, takich jak wydatki na artykuły luksusowe, rozrywkowe lub wydatki reprezentacyjne. Stosownie zaś do art. 17 pkt 7 VI Dyrektywy całkowite lub częściowe wyłączenie określonych dóbr inwestycyjnych z sytemu odliczeń może nastąpić tylko z powodu powtarzających się cykli w gospodarce oraz pod warunkiem przeprowadzenia przez państwa członkowskie konsultacji z Komitetem Doradczym do spraw podatku od wartości dodanej, o którym mowa w art. 29 VI Dyrektywy. W ocenie wnioskodawcy, z powyższego wynika, iż ograniczenie dotyczące odliczenia podatku VAT od zakupu samochodów osobowych zawarte w art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług jest sprzeczne z postanowieniami VI Dyrektywy. Po pierwsze bowiem, VI Dyrektywa ani inne regulacje wspólnotowe nie umożliwiają państwom członkowskim wprowadzania własnych regulacji definiujących w szczególny sposób pojęcie samochodu ciężarowego na potrzeby podatku VAT. W szczególności definicja ładowności pojazdu zawarta w art. 86 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług (w brzmieniu obowiązującym do dnia 22 sierpnia 2005 r.) nie miała żadnego racjonalnego uzasadnienia ani podobnego odpowiednika w żadnym z ustawodastw państw unijnych. Po drugie, zakupu samochodu na potrzeby firmowe nie sposób w obecnych czasach uznać za wydatek luksusowy, rozrywkowy czy reprezentacyjny. Treść VI Dyrektywy nie zezwala natomiast na wprowadzenie innego rodzaju wyłączeń lub ograniczeń odliczeń przy zakupie dóbr inwestycyjnych. Po trzecie, ograniczenie odliczenia podatku od zakupu pojazdów nie ma nic wspólnego z cyklami gospodarczymi, a nawet gdyby Polska chciała oprzeć na tej podstawie ograniczenie wynikające z art. 86 ust. 3 ustawy o VAT, musiałaby wcześniej skonsultować swój zamiar z Komitetem Doradczym do spraw podatku od wartości dodanej, czego nie uczyniono. Konkludując, wnioskodawca stwierdził, iż skoro z dniem uzyskania przez Polskę członkowstwa w Unii Europejskiej, przepisy krajowe w zakresie podatku od towarów i usług podlegały pełnej implementacji, a mimo to są rozbieżne z prawem unijnym, sprawę należy rozstrzygnąć na podstawie prawa unijnego. Wnioskodawca wskazał, że na taki tryb postępowania wskazują zarówno orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości jak i orzeczenia polskich sądów np. wyrok NSA z 7 czerwca 2004 r. Sygn. akt FSK 87/04.