Wyrok WSA w Lublinie z dnia 23 października 2018 r., sygn. II SA/Lu 511/18

Ochrona środowiska

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Grzegorz Grymuza,, Sędzia WSA Ewa Ibrom, Protokolant Starszy sekretarz sądowy Agnieszka Wojtas, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 23 października 2018 r. sprawy ze skargi Spółdzielni [...] w L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zezwolenia na usunięcie drzewa oddala skargę.

Uzasadnienie

Sygn. akt II SA/Lu [...]

Uzasadnienie

We wniosku z dnia [...] listopada 2017r. Spółdzielnia Mieszkaniowa "C." w L. domagała się udzielenia zezwolenia na usunięcie drzewa gatunku klon srebrzysty o obwodzie pnia 256 cm, znajdującego się na terenie działki nr [...] przy ul. [...] w L.. Wniosek motywowano zagrożeniem bezpieczeństwa mieszkańców spowodowane przez korzenie drzewa wysadzające chodnik oraz spadające gałęzie i konary podczas złych warunków atmosferycznych. Wskazano ponadto, że drzewo zasłania dopływ światła słonecznego, co powoduje, że w mieszkaniach jest ciemno.

Decyzją z dnia [...] marca 2018r. Prezydent Miasta L. odmówił zgody na usunięcie drzewa. W uzasadnieniu podano, że według oględzin przeprowadzonych [...] stycznia 2018r. przedmiotowy klon rośnie na działce nr [...], w szpalerze drzew przy ciągu pieszym, w odległości 17 m od budynku mieszkalnego nr [...] przy ul. [...] w L.. Pień drzewa jest bez oznak chorobowych, nie stwierdzono braku ubytków wgłębnych, wycieków czy owocników grzybów. Korona jest nisko osadzona, rozłożysta, symetryczna, o kilku wydłużonych przewodnikach głównych, z widocznymi starymi cięciami, prawidłowo zabliźnionymi. Nie stwierdzono widocznego posuszu, braku obumarłych dużych konarów, bądź wyłamań. Stan ten potwierdzają sporządzone w sprawie dwie opinie dendrologiczne, zgodnie z którymi obecnie stan zdrowotny przedmiotowego drzewa jest zadowalający, drzewo jest zdrowe, okazałych rozmiarów, a z uwagi na swoje parametry dendrometryczne posiada wysokie walory przyrodnicze oraz krajobrazowe. Zdaniem sporządzających opinie pełni również ważne funkcje w lokalnym ekosystemie (oczyszczanie powietrza oraz jego nawilżanie, miejsce gniazdowania ptaków, wytwarzanie tlenu), a jego usunięcie wiązałoby się z uszczerbkiem w lokalnym środowisk i olbrzymią stratą dla środowiska przyrodniczego. Organ zaznaczył, że Spółdzielnia Mieszkaniowa systematycznie wykonuje prace pielęgnacyjno-sanitarne na przedmiotowym drzewie, ponadto na prośbę mieszkańców wykonano zabiegi mające na celu "prześwietlenie" korony - w celu zwiększenia przepustowości dla światła dziennego. System korzeniowy silnie rozbudowany, uwidoczniony na powierzchni ziemi, obecnie powoduje niewielkie wypiętrzenie kostki brukowej w postaci wybrzuszenia biegnącego w poprzek chodnika (od krawężnika do ulicy) oraz przy skrajni ciągu pieszego w niewielkiej odległości od pnia drzewa. Nie stwierdzono zapadnięcia się kostki, powstania niebezpiecznych ubytków bądź znacznych wypiętrzeń, które uniemożliwiają bądź znacznie utrudniają korzystanie z chodnika. Stwierdzono, że w okresie jesienno-zimowym, gdy korona drzewa pozbawiona jest ulistnienia, promienie słońca bez problemu oświetlają budynek mieszkalny, co potwierdza zgromadzony materiał fotograficzny z widocznym jedynie zarysem konarów na ścianie budynku (również pozostałych drzew rosnących w szpalerze). Organ zaznaczył, że chociaż drzewo rośnie w tej lokalizacji od kilkudziesięciu lat, do Spółdzielni nie wpłynęły żadne pisma o odszkodowanie, bądź zgłoszenia uszkodzenia mienia, z uwagi na nagłe incydenty spowodowane np. przez ułamane konary, czy przewrócenie się. Nie przedstawiono żadnych dokumentów, które miałyby potwierdzać, iż drzewo w przeszłości spowodowało zagrożenie dla osób lub mienia. W tych okolicznościach organ uznał, że przedmiotowe drzewo nie stanowi realnego zagrożenia dla osób i mienia. Jego zdaniem potencjalne zagrożenie w postaci odłamywania się gałęzi w sytuacji działania sił przyrody, zwłaszcza o charakterze silnym i ekstremalnym, można przypisać do każdego drzewa, które posiada konary i gałęzie, a które mogą ulec wyłamaniu w wyniku anomalii pogodowych (np. wichury). Przypuszczenie takie nie oznacza jednak przyzwolenia na usuwanie wszystkich drzew, które rosną w pobliżu ciągów pieszych lub ulic. Zdarzenia takie mają charakter losowy i nieprzewidywalny i brak jest w niniejszej sprawie przesłanek faktycznych do uznania, że przedmiotowy klon rosnący wśród innych drzew stanowi zagrożenie większe lub bardziej prawdopodobne niż drzewa sąsiednie. Natomiast w celu dodatkowego zwiększenia bezpieczeństwa wokół drzewa, zgodnie z konkluzjami wynikającymi z obu opinii, należy wykonać wiązania elastyczne, które zabezpieczą koronę przed ewentualnym rozłamaniem i poprawią jej stabilność podczas niekorzystnych warunków atmosferycznych. Organ stwierdził, że wprawdzie system korzeniowy drzewa powoduje wynoszenie kostki brukowej, jednakże w stopniu nieznacznym oraz bez znamion dewastacji, a korzystanie z chodnika nie jest utrudnione. Ponadto powstałe niewielkie wzniesienie można zniwelować poprzez podwyższenie o kilka centymetrów chodnika na długości ok. 10 m. Nawierzchnia nie posiada głębokich ubytków lub wystających, kanciastych elementów, o które idąc może się potknąć pieszy (jak np. o krawężnik). Za nieuzasadnione organ uznał argumenty spółdzielni odnoszące się do niewłaściwego doboru gatunku drzewa i wskazał, że klony srebrzyste powszechnie występują na terenie całego kraju, w tym na każdym osiedlu samej spółdzielni. Organ zauważył, że są to drzewa szybko rosnące, nie ma jednak żadnych zakazów ich sadzenia na terenach zielonych, lub nakazania usuwania jako gatunku inwazyjnego. Drzewo z uwagi na swoją wysokość oraz lokalizację, wraz z innymi drzewami w szpalerze rzuca cień na budynek mieszkalny nr [...] przy ul. [...]. Nasilenie tego zjawiska jest podyktowane, w ocenie organu, odczuciami indywidualnymi, porą roku, stopniem zachmurzenia, długością dnia oraz jest różne w zależności od danego piętra w budynku. Problem ten występuje jedynie w okresie wiosenno-letnim, gdy korona drzewa posiada pełne ulistnienie i wówczas zapewne dochodzi do zacieniana - jest to zjawisko powszechne na terenach osiedli, gdzie drzewa zlokalizowane są między budynkami. Prezydent zaznaczył, że stosownie do art. 2 ustawy z dnia o ochronie przyrody ochrona przyrody polega na zachowaniu, a jej celem jest m.in. ochrona walorów krajobrazowych, zieleni w miastach i wsiach oraz zadrzewień. W jego ocenie usunięcie drzewa, które posiada wysokie wartości krajobrazowe i przyrodnicze, jest w zadawalającej kondycji oraz nie stwarza realnego zagrożenia dla osób lub mienia, a jedynie powoduje pewne uciążliwości z powodu rzucania cienia oraz w sposób nieznacznie wynosi powierzchnię chodnika jest rozwiązanie zbyt radykalnym, bezzasadnym i kłóci się z intencją ustawodawcy, jaką jest dbałość o przyrodę.