3. Głosowanie

Państwowa Komisja Wyborcza oraz komisarze wyborczy organizują wybory i sprawują nadzór nad ich zgodnym z prawem przeprowadzeniem. Za przeprowadzenie wyborów odpowiadają natomiast komisje terytorialne, tj.:

1) wojewódzkie,

2) powiatowe,

3) gminne oraz

4) obwodowe komisje wyborcze.

Cały system organów wyborczych jest niezależny od organów aparatu państwowego (zwłaszcza organów władzy wykonawczej), pozostaje on jednak pod kontrolą niezależnych i niezawisłych sądów w całym toku postępowań wyborczych włącznie z kontrolą ważności wyborów i referendów (patrz: Janusz Mordwinko, "Pozycja i rola komisarza wyborczego w polskim systemie wyborczym", "Gdańskie Studia Prawnicze", 2004, t. XII.).

Państwowa Komisja Wyborcza jest stałym najwyższym organem wyborczym właściwym w sprawach przeprowadzania wyborów. W jej skład wchodzi po 3 sędziów Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, którzy powoływani są w drodze postanowienia przez Prezydenta RP. Członkami Komisji mogą być sędziowie w stanie spoczynku, nie dłużej jednak niż do ukończenia 70 roku życia.

Państwowa Komisja Wyborcza, jako organ centralny, sprawuje nadzór nad przestrzeganiem prawa wyborczego. Według regulaminu funkcje nadzorcze realizuje ona poprzez wydawanie wytycznych i wyjaśnień oraz wszelkich informacji dla organów administracji rządowej, samorządowej i podlegających im jednostek. PKW jest uprawniona do otrzymywania informacji o wykonaniu przez te organy powierzanych im zadań. Nie może jednak, zgodnie z Konstytucją RP z 2 kwietnia 1997 r. (dalej: Konstytucja) wydawać aktów prawa powszechnie obowiązującego. W zakresie kompetencji PKW leży poza tym uchylanie uchwał i innych postanowień organów wyborczych, jeśli zostały wydane niezgodnie z jej wytycznymi bądź wbrew prawu.

Państwowa Komisja Wyborcza jest także organem właściwym do powoływania i odwoływania komisarzy wyborczych oraz rozpatrywania skarg na ich działalność, jak i na działalność innych organów wyborczych, ustalania wzorów urzędowych formularzy oraz druków wyborczych, a także wzorów pieczęci organów wyborczych. Ponadto sprawuje ona nadzór nad prowadzeniem i aktualizowaniem rejestru wyborców, sporządzaniem spisów wyborców oraz podaje do publicznej wiadomości zbiorcze wyniki wyborów. Nie można również zapominać o funkcji informacyjnej PKW.