Wyrok SN z dnia 29 października 2025 r., sygn. III PSKP 48/25
Wytypowanie nauczyciela do rozwiązania stosunku pracy z przyczyn organizacyjnych (art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela) wyłącznie w oparciu o kryterium posiadania uprawnień do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, z pominięciem oceny kwalifikacji zawodowych i przydatności do pracy, stanowi naruszenie zakazu dyskryminacji ze względu na wiek i płeć (art. 113 k.p. w związku z art. 183a § 1 k.p.), gdyż nabycie prawa do tego świadczenia jest bezpośrednio uzależnione od osiągnięcia określonego wieku, zróżnicowanego dla kobiet i mężczyzn.
Teza AI
Istota problemu
Główny problem prawny koncentrował się na ustaleniu, czy wytypowanie pracownika (nauczyciela) do rozwiązania stosunku pracy z przyczyn organizacyjnych (art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela) wyłącznie na podstawie jednego kryterium, tj. nabycia uprawnień do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, stanowi naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu (art. 112 k.p.) oraz zakazu dyskryminacji ze względu na wiek i płeć (art. 113 k.p. w zw. z art. 183a § 1 k.p.). Sąd musiał rozstrzygnąć, czy pominiecie kryteriów merytorycznych (takich jak kwalifikacje, ocena pracy) na rzecz kryterium socjalnego, ściśle powiązanego z wiekiem, jest działaniem prawnie dopuszczalnym, czy też stanowi niedozwoloną dyskryminację.
Rozstrzygnięcie
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. W swoim uzasadnieniu Sąd Najwyższy wskazał na błędną wykładnię przepisów dokonaną przez sąd drugiej instancji, opierając się na następujących argumentach:
Niedopuszczalność jedynego kryterium socjalnego: Pracodawca nie może opierać doboru pracownika do zwolnienia wyłącznie na kryterium posiadania źródła utrzymania (świadczenia kompensacyjnego), ignorując całkowicie kryteria zawodowe (kwalifikacje, staż, ocena pracy). Kryteria socjalne mogą być stosowane jedynie pomocniczo, gdy sytuacja zawodowa pracowników jest porównywalna.
