Służebność przesyłu

Stan prawny na 16 września 2008 r.

KAROLINA WĄSOWSKA

Ograniczenie prawa własności

W obrocie nieruchomościami często występującym ograniczonym prawem rzeczowym jest służebność. Rzeczą zupełnie naturalną jest, że nieruchomości stykają się ze sobą i z tego powodu wchodzą we wzajemne zależności. Na zasadzie służebności regulowane są często stosunki pomiędzy sąsiadami. Czasem, aby dostać się do własnego domu, właściciel musi np. przejechać przez posesję sąsiada.

Instytucja służebności uregulowana jest w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Na gruncie kodeksu cywilnego rozróżnia się takie rodzaje służebności jak gruntowe i osobiste, a od 3 sierpnia 2008 r. także służebności przesyłu.

Służebność gruntowa

Służebność gruntowa może zostać ustanowiona tylko na rzecz właściciela innej nieruchomości, tzw. nieruchomości władnącej. Jej celem jest zwiększenie użyteczności takiej nieruchomości, a niejednokrotnie także umożliwienie korzystania z niej w sposób prawidłowy. Właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w określonym zakresie z nieruchomości obciążonej. Służebność może również ograniczać właściciela nieruchomości obciążonej w wykonywaniu określonych działań albo uprawnień, np. nie może on w danym miejscu wybudować budynku albo budynek nie może przekraczać określonej wysokości.

Z reguły właściciel nieruchomości władnącej jest zobowiązany do utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej (art. 289 § 1 k.c.). Takie urządzenia to np. podjazdy, mostki, urządzenia odwadniające lub zabezpieczające. Strony mogą inaczej uregulować kwestie na kim ciąży obowiązek utrzymania wspomnianych urządzeń. Jeśli urządzenia są potrzebne do korzystania przez uprawnionego i obciążonego, strony mogą się na przykład umówić co do wspólnego obowiązku utrzymywania urządzeń.