Towary używane, dzieła sztuki, antyki, przedmioty kolekcjonerskie – procedura VAT marża

Sprzedaż towarów używanych, dzieł sztuki, antyków czy przedmiotów kolekcjonerskich może być rozliczana na zasadach ogólnych albo w ramach szczególnej procedury VAT marża. To rozwiązanie pozwala uniknąć podwójnego opodatkowania, ponieważ daniną objęta jest wyłącznie marża sprzedawcy, a nie cała wartość transakcji. Co istotne, stosowanie tej procedury jest dobrowolne i może być korzystne zwłaszcza wtedy, gdy zakupione towary nie dają prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Przepisami art. 120 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) określona jest szczególna procedura opodatkowania marży z tytułu dokonywania dostaw towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich oraz antyków.

1. Czym różni się procedura marży od zasad ogólnych rozliczania VAT

Istotą procedury marży jest opodatkowanie nie całości otrzymywanej zapłaty (jak jest w przypadku ustalania podstawy opodatkowania na zasadach ogólnych), lecz tylko marży. Opodatkowanie takie pozwala uniknąć podwójnego opodatkowania.

Często się zdarza, że podatnicy VAT uprawnieni do odliczania podatku naliczonego dokonują zakupów nieuprawniających do odliczania VAT (np. zakupy od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności). W takich sytuacjach nabycie (dostawa) nie jest co prawda opodatkowane VAT, lecz de facto uiszczana cena zawiera nieodliczony uprzednio podatek. Stosowanie zasad ogólnych oznaczałoby, że podatek ten podlegałby opodatkowaniu.

Podkreślić przy tym należy, że stosowanie procedury opodatkowania marży jest zawsze dobrowolne.

Każda dostawa towarów, która mogłaby zostać opodatkowana według procedury marży, może również zostać opodatkowana na zasadach ogólnych. Ma to sens przede wszystkim w przypadku dostaw towarów dokonywanych na rzecz podatników, którym przysługuje prawo do odliczenia całości podatku naliczonego z tytułu zakupu tych towarów.