Wyrok NSA z dnia 4 listopada 2021 r., sygn. II FSK 914/21

Wydatki spółek zależnych zapłacone przez spółkę dominującą nie stanowią dla niej kosztów podatkowych.

Monitor Księgowego nr 2/2022

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Maciej Jaśniewicz, Sędzia NSA Tomasz Kolanowski, Sędzia WSA - (del.) Małgorzata Bejgerowska (sprawozdawca), po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 grudnia 2020 r. sygn. akt III SA/Wa 736/20 w sprawie ze skargi m[...] S.A. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 stycznia 2020 r. nr 0114-KDIP2-2.4010.508.2019.2.SJ w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych 1. uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2. oddala skargę, 3. zasądza od m[...] S.A. z siedzibą w W. na rzecz Dyrektora Krajowej Informacji 360,- (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 15 grudnia 2020 r., o sygn. akt III SA/Wa 736/20, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 146 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm. - dalej w skrócie: "P.p.s.a."), uchylił interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 stycznia 2020 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.508.2019.2.SJ, wydaną na wniosek m.[...]S.A. z siedzibą w W. (dalej jako: "bank" lub "strona skarżąca"), w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych. Pełna treść uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia dostępna jest na stronie internetowej https://orzeczenia.nsa.gov.pl/ (dalej w skrócie: "CBOSA").

1.1. Sąd pierwszej instancji opisując w powyższym wyroku stan faktyczny wskazał, że

bank złożył wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej m.in. w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie oceny planowanej relokacji banku i spółek zależnych. Bank jest jednostką dominującą w grupie kapitałowej m[...], którą razem z nim tworzą jednostki zasadniczo objęte obowiązkiem konsolidacji, tj. łączenia sprawozdań finansowych. Kluczowymi spółkami w grupie kapitałowej m[...], poza bankiem, są: m[...] S.A., m[...] S.A., m[...] Sp. z o.o. i m[...]S.A. (dalej jako: "spółki zależne"), dla których bank jest jedynym akcjonariuszem lub wspólnikiem. Spółki grupy kapitałowej, do której należy bank, prowadzą autonomiczną działalność operacyjną. Bank i spółki zależne prowadzą działalność w różnych lokalizacjach w W. Bank m.in. wynajmuje powierzchnie biurowe na rzecz spółek zależnych i ponoszone są w związku z tym wysokie koszty związane z użytkowaniem i zarządzaniem budynkami i właściwymi umowami. W grupie kapitałowej przygotowywana jest reorganizacja, która zakłada "konsolidację" banku i spółek zależnych pod jednym adresem. W celu przeprowadzenia tej relokacji bank zawarł umowę najmu z podmiotem wynajmującym budynek, mający być nową siedzibą spółek z grupy kapitałowej (wieża m[...]). Bank najmie odpowiednie powierzchnie jednocześnie na potrzeby własne oraz na rzecz spółek zależnych i zawrze umowy podnajmu powierzchni ze spółkami zależnymi. Taka relokacja umożliwi osiągnięcie efektów synergii zbliżonych do tych, które pojawiają się przy łączeniach przedsiębiorstw. Skutki relokacji będą mieć znaczący wpływ na funkcjonowanie banku i spółek zależnych i zakłada się osiągnięcie wymiernych korzyści finansowych. W związku z planowaną reorganizacją, konieczne może być rozwiązanie wybranych dotychczasowych stosunków prawnych. W przypadku rozwiązania umowy najmu przez spółkę zależną nie można wykluczyć, że dotychczasowy wynajmujący podmiot zażąda od spółki zależnej odszkodowania za szkody powstałe z winy tej spółki. Bank rozważa możliwość zawarcia porozumienia, w którym zobowiązałby się wobec spółki zależnej do zapłaty na jej rzecz jednorazowego świadczenia pieniężnego skalkulowanego w oparciu o kwotę odszkodowania lub inne wydatki niezbędne do uzyskania zgody spółki zależnej na relokację. Oprócz dwóch pytań dotyczących podatku od towarów i usług, bank sformułował dwa pytania na tle ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 1406 ze zm. – dalej w skrócie: "u.p.d.o.p."), a mianowicie:

- czy prawidłowe jest stanowisko banku, zgodnie z którym w przedstawionym zdarzeniu przyszłym świadczenie będzie stanowić dla banku koszt uzyskania przychodów, na podstawie art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.?