Interpretacja indywidualna z dnia 29 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT1.4011.57.2023.2.MST

Kwalifikacja do odpowiedniego źródła przychodu odsetek otrzymanych z tytułu braku realizacji przedwstępnej umowy sprzedaży udziału w nieruchomości.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 stycznia 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odsetek z tytułu braku realizacji przedwstępnej umowy sprzedaży udziału w nieruchomości. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 marca 2023 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W lipcu 2018 roku sporządzony został projekt umowy przedwstępnej sprzedaży udziału we własności połowy działki przez A.A. na Pana rzecz. Umowa nie została jednak podpisana, ale ze względu na przyjacielskie relacje pomiędzy stronami miała obowiązywać w formie ustnej. Warunki tej umowy dotyczące okresu spłaty zostały wydłużone w formie ustnej (ze względu m.in. na pandemię COVID) do czasu bliżej nieokreślonego. Wykonał Pan następujące przelewy na rzecz kupna działki zgodnie z umową: 25.07.2018 r. na kwotę 60.000 zł, 15.01.2019 r. na kwotę 15.000 zł, 26.08.2019 r. na kwotę 50.000 zł, 09.09.2019 r. na kwotę 5.000 zł, a więc łącznie kwotę 130.000 zł.

30 listopada 2022 r., ze względu na brak możliwości uzyskania porozumienia z A.A. w sprawie całkowitej sprzedaży działki i formalnego, notarialnego potwierdzenia transakcji zawarli Panowie ugodę, która miała polegać na zwrocie ww. środków wraz z odsetkami, tj. 130.000 zł + 31.587,50 zł (łącznie 161.587,50 zł w 2 ratach do końca 2022 roku). Kwota miała zostać uznana za pożyczkę prywatną. Zwrot został dokonany w terminach podanych w ugodzie, przelewem na konto.

Prowadzi Pan działalność gospodarczą pod NIP (...), XXX. Rozlicza się Pan podatkowo ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Zwraca Pan jednak uwagę, że zarówno projekt umowy sprzedaży, jak i ugoda zostały zawarte pomiędzy osobami fizycznymi.

Uzupełnienie wniosku

Został sporządzony jedynie pisemny projekt umowy przedwstępnej sprzedaży udziału w nieruchomości, który jednak nie został (ze względu na ówczesne przyjacielskie stosunki) podpisany. Umowa została zawarta wyłącznie w formie ustnej 25 lipca 2018 r. Umowa określała termin, w ciągu którego miała być zawarta umowa przyrzeczona, tj. do 1 sierpnia 2021 r. Jednak warunki tej umowy dotyczące pierwotnego okresu spłaty zostały wydłużone w formie ustnej z inicjatywy A.A. za obopólną zgodą (ze względu m.in. na pandemię COVID) do czasu bliżej nieokreślonego.

Nie została zawarta umowa pożyczki z A.A.

Odsetki zostały wypłacone w związku z brakiem realizacji przedwstępnej umowy sprzedaży, przy jednoczesnym zablokowaniu Pana środków oraz różnicą spowodowaną inflacją.

Pytanie

Czy i w jaki sposób powinien Pan zapłacić podatek od odsetek, które są Pana przychodem? Jakie złożyć wnioski lub deklaracje podatkowe?

Pana stanowisko w sprawie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pana zdaniem powinien Pan zapłacić 19% zryczałtowany podatek dochodowy od odsetek. Według Pana wynika to z art. 30a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym, że nie posiada Pan wiedzy dotyczącej przepisów prawa podatkowego, występuje o interpretację indywidualną. Trudność dla Pana stanowi fakt, że nie została zawarta umowa pożyczki (a jedynie ustna umowa przedwstępnej sprzedaży), a zostały wypłacone odsetki, które miały stanowić dla Pana rekompensatę zamrożonych na ten czas środków.

Występując o interpretację indywidualną chciałby Pan uniknąć sytuacji, w której nie zapłaciłby ewentualnego należnego podatku i działałby niezgodnie z prawem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2657 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21,52,52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W świetle art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów (obejmujący m.in. kwestię uwzględniania kosztów uzyskania przychodów dla celów ustalenia dochodu z danego źródła przychodów).

Źródła przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wśród nich ustawodawca wyodrębnił „inne źródła” (pkt 9).

W myśl art. 20 ust. 1 tej ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności”, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1, mieszczące się w ogólnej definicji przychodów zawartej w art. 11 ust. 1 ustawy.

W związku z tym świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Różnego rodzaju świadczenia, w tym m.in. odszkodowania, zadośćuczynienia, renty oraz odsetki za zwłokę w wypłacie tychże świadczeń stanowią – co do zasady – przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie świadczenia z ww. tytułów są opodatkowane. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku.

Pana wątpliwości dotyczą tego, do jakiego źródła należy zakwalifikować przychód w postaci wypłaconych Panu odsetek oraz według jakich zasad należy te odsetki opodatkować.

Zasadniczo odsetki pełnią funkcję wynagrodzenia należnego wierzycielowi od dłużnika za korzystanie z pieniędzy, mogą jednak też mieć znaczenie waloryzacyjne oraz (w przypadku odsetek za opóźnienie) kompensacyjne i represyjne czy motywacyjne.

Oczywistym jest zatem, że odsetki stanowią trwałe przysporzenie w majątku podatnika, które mieści się w kategorii przychodu. Jak już jednak wskazywano, nie każde odsetki otrzymane przez osoby fizyczne podlegają opodatkowaniu. Ustawodawca przewidział w niektórych sytuacjach, w odniesieniu do odsetek, możliwość zwolnienia od podatku dochodowego. Takie zwolnienie przysługuje wyłącznie wówczas, gdy przepis omawianej ustawy zawiera w tym przedmiocie wyraźne postanowienie. W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych brak jest jednak regulacji dotyczącej zwolnienia z opodatkowania odsetek, które zostały Panu wypłacone, tj. odsetek z tytułu braku realizacji zawartej umowy.

Jak Pan wskazał, w przedmiotowej sprawie nie została zawarta umowa pożyczki. Wypłaconych Panu odsetek, wbrew Pana stanowisku, nie sposób zatem kwalifikować do przychodów z odsetek od pożyczek, które – w świetle art. 30a ust. 1 pkt 1 analizowanej ustawy – opodatkowane są 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym.

Biorąc zatem pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa, otrzymane przez Pana odsetki z tytułu braku realizacji przedwstępnej umowy sprzedaży udziału w nieruchomości podlegają opodatkowaniu jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na zasadach ogólnych.

Kwotę tę powinien Pan doliczyć do pozostałych dochodów (przychodów) uzyskanych w 2022 roku, wykazać w zeznaniu podatkowym na formularzu PIT-36 i opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych według skali podatkowej (określonej w art. 27 ustawy). Zeznanie podatkowe należy złożyć we właściwym urzędzie skarbowym, zgodnie z miejscem Pana zamieszkania, w terminie do 2 maja 2023 r.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).