Praca zdalna w sferze budżetowej – dopuszczalność i zasady stosowania

Urzędnicy państwowi oraz samorządowi mogą świadczyć pracę zdalną na ogólnych zasadach uregulowanych w Kodeksie pracy. Natomiast praca zdalna funkcjonariuszy służb mundurowych może odbywać się wyłącznie na polecenie przełożonego wydane w nadzwyczajnych okolicznościach związanych z zagrożeniem chorobami zakaźnymi.

Od 7 kwietnia 2023 r. obowiązują wprowadzone do Kodeksu pracy przepisy o pracy zdalnej. Nie można ich jednak stosować w przypadku wszystkich osób zatrudnionych w sferze budżetowej. Niektóre grupy mają bowiem swoje szczegółowe regulacje w tym zakresie.

1. Praca zdalna pracowników samorządowych i urzędników państwowych

Przepisy ustaw regulujących zasady zatrudniania pracowników samorządowych, członków korpusu służby cywilnej oraz pracowników urzędów państwowych nie zawierają regulacji dotyczących świadczenia pracy w formie zdalnej. W zakresie nieuregulowanym w pragmatykach pracowniczych do ww. grup pracowników zastosowanie znajdują przepisy Kodeksu pracy. W związku z tym od 7 kwietnia 2023 r. do pracowników samorządowych, członków korpusu służby cywilnej oraz pracowników urzędów państwowych, bez względu na podstawę nawiązania stosunku pracy - umowa o pracę, powołanie, mianowanie, wybór (art. 67³⁴ Kodeksu pracy), zastosowanie znajdują regulacje Kodeksu pracy dotyczące pracy zdalnej.

1.1. Wprowadzenie pracy zdalnej w urzędach

Zasady wykonywania pracy zdalnej pracodawca jest zobowiązany określić w porozumieniu zawieranym z zakładowymi organizacjami zawodowymi albo regulaminie.

Należy przy tym podkreślić, że pracodawca nie ma obowiązku wprowadzenia pracy zdalnej jako elementu organizacji pracy. W takim przypadku nie musi zawierać porozumienia ani wydawać regulaminu pracy zdalnej. Pracodawca nie może jednak wprowadzić wewnętrznej regulacji, zgodnie z którą całkowicie wyłączy stosowanie pracy zdalnej. Nawet w przypadku pracodawców, którzy nie wprowadzą takiej formy organizacji pracy:

• wniosek o pracę zdalną będzie mógł złożyć pracownik uprzywilejowany, o którym mowa w art. 67¹⁹§ 6 Kodeksu pracy (chodzi m.in. o pracownice w ciąży, pracownika wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 4 roku życia, a także pracownika sprawującego opiekę nad innym członkiem najbliższej rodziny lub inną osobą pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym, posiadającymi orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności), a także każdy inny pracownik,
• każdy pracownik będzie miał prawo złożyć wniosek o pracę zdalną okazjonalną.

Natomiast pracodawca w okolicznościach wskazanych w Kodeksie pracy będzie uprawniony do wydania pracownikom polecenia pracy zdalnej.