Gminne inwestycje wod.-kan. z pełnym odliczeniem VAT

Naczelny Sąd Administracyjny wydał niedawno przełomowe orzeczenie, w którym potwierdził możliwość pełnego odliczenia VAT od wydatków na gminne wodociągi i kanalizację. Stanowisko NSA ma istotne znaczenie dla samorządów, które mogą teraz rozważyć zrobienie korekty już dokonanych rozliczeń w związku ze zrealizowanymi inwestycjami czy też zacząć robić korzystniejsze dla nich rozliczenia w odniesieniu do aktualnie realizowanych lub planowanych przedsięwzięć.

Organy podatkowe trwają przy stanowisku, że gminy przy budowie sieci wodno-kanalizacyjnych (w tym także oczyszczalni ścieków czy stacji uzdatniania wody) mają prawo do odliczenia VAT jedynie do wysokości określonych tzw. prewspółczynnikiem. To daje gminom możliwość odzyskania stosunkowo niskich kwot, rzędu kilku, kilkunastu procent. Większość gmin, nie zgadzając się z interpretacją przepisów stosowaną przez fiskusa, decydowała się na dochodzenie swoich racji w postępowaniu sądowym. I nic dziwnego, skoro wypracowana na przestrzeni lat linia orzecznicza wskazywała możliwość zastosowania korzystniejszej metody wyliczenia prewspółczynnika niż narzucana przez organy podatkowe (zob. np. orzeczenia NSA: z 26 czerwca 2018 r., sygn. akt I FSK 219/18; sygn. akt I FSK 1448/18). Jednak dotychczas nie udało się zakwestionować użycia prewspółczynnika w ogóle. Ostatni wyrok NSA zmienia taki stan rzeczy (zob. wyrok NSA z 5 kwietnia 2023 r., sygn. akt I FSK 500/20).