Wyrok NSA z dnia 9 stycznia 2024 r., sygn. II OSK 165/23

1. Uproszczony tryb postępowania w kwestii zawracania cudzoziemców do granicy, określony w art. 303b ustawy o cudzoziemcach, jest przewidziany w polskim porządku prawnym i – mimo zastrzeżeń doktrynalnych – jest zgodny z dyrektywami unijnymi (dyrektywa powrotowa) oraz orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. 

2. Postępowanie prowadzone na podstawie art. 303b ustawy o cudzoziemcach powinno być przeprowadzone i udokumentowane w sposób umożliwiający ocenę przez sąd, czy przesłanka niezwłocznego zatrzymania po przekroczeniu granicy została spełniona, co jest kluczowe dla zastosowania uproszczonej formy rozstrzygnięcia. 

3. Niezwłoczne zatrzymanie cudzoziemca w rozumieniu art. 303b ustawy o cudzoziemcach powinno być interpretowane w kontekście czasowym i przestrzennym, biorąc pod uwagę konkretne okoliczności sprawy.

4. Praktyka komunikacji między cudzoziemcem a funkcjonariuszami za pośrednictwem translatorów jest dopuszczalna w ramach uproszczonego postępowania, pod warunkiem należytej dokumentacji tego sposobu komunikacji oraz braku wątpliwości co do wzajemnego zrozumienia się stron.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Małgorzata Miron (spr.), Sędzia NSA Arkadiusz Despot – Mładanowicz, Sędzia WSA (del.) Grzegorz Rząsa, Protokolant starszy asystent sędziego Małgorzata Mańkowska, po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2024 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Rzecznika Praw Obywatelskich od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 27 października 2022 r. sygn. akt II SA/Bk 558/22 w sprawie ze skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na postanowienie Komendanta Placówki Straży Granicznej w Bobrownikach z dnia 29 grudnia 2021 r. nr 03-105/269/D-POP/2021 w przedmiocie opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 27 października 2022 r. sygn. akt II SA/Bk 558/22, po rozpoznaniu sprawy ze skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na postanowienie Komendanta Placówki Straży Granicznej w Bobrownikach z dnia 29 grudnia 2021 r. nr 03-105/269/D-POP/2021 w przedmiocie opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, uchylił zaskarżone postanowienie.