Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z dnia 4 grudnia 2024 r., sygn. II SA/Go 433/24

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sławomir Pauter Sędziowie Sędzia WSA Grażyna Staniszewska (spr.) Sędzia WSA Jarosław Piątek po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 4 grudnia 2024 r. sprawy ze skargi A. C. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] października 2023 r. nr [...], po rozpatrzeniu wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] maja 2012 r. nr [...] ustalającej A. C. opłatę adiacencką w wysokości [...] zł z tytułu wzrostu wartości nieruchomości położonej w [...] przy ul. [...], obręb [...], oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr [...] (przed scaleniem i podziałem nr [...]) wydzielonej wskutek scalenia i podziału nieruchomości zatwierdzonego uchwałą Rady Miasta [...] Nr XXlI/315/08 z dnia 1 kwietnia 2008 r. w sprawie scalenia i podziału nieruchomości, w stosunku do wartości nieruchomości przed scaleniem i podziałem oraz zobowiązującej stronę do wniesienia opłaty do [...] grudnia 2020 r. lub stwierdzenie wydania tej decyzji z naruszeniem prawa, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] działając na podstawie art. 156 § 1, art. 157 i art. 158 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego odmówiło stwierdzenia nieważności decyzji Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] maja 2012 r. nr [...].

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Kolegium wskazało, że wnioskiem z dnia [...] maja 2023 r. A. C., reprezentowana przez L. C., powołując się na art. 156 § 1 pkt 2 Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.), wniosła o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydenta Miasta [...] nr [...] z [...] maja 2012 r. ustalającej opłatę adiacencką w wysokości [...] zł z tytułu wzrostu wartości nieruchomości położonej w [...] przy ul. [...] obręb [...], oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka [...] lub też o stwierdzenie wydania tej decyzji z naruszeniem prawa, podnosząc że decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa, to jest art. 107 ust. 3 zd. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (zwanej dalej ustawą). We wniosku wskazano, że Prezydent Miasta [...] w/w decyzją ustalił opłatę adiacencką, gdy tymczasem określona w § 2 ust. 1 uchwały Nr XXII/315/08 Rady Miasta [...] z dnia 1 kwietnia 2008 r. w sprawie scalenia i podziału nieruchomości infrastruktura techniczna w postaci sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, która została uwzględniona przy ustalaniu wzrostu wartości nieruchomości objętej podziałem i miała wpływ na ustalenie wysokości opłaty, nie została wykonana. Zgodnie z art. 107 ust. 1 ustawy, osoby, które otrzymały nowe nieruchomości wydzielone w wyniku scalenia i podziału, są zobowiązane do wniesienia na rzecz gminy opłat adiacenckich w wysokości do 50% wzrostu wartości tych nieruchomości, w stosunku do wartości nieruchomości dotychczas posiadanych, przy czym dla ustalenia wzrostu wartości uwzględnia się, stosownie do § 12 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 maja 2005 r. w sprawie scalania i podziału nieruchomości, planowane do wybudowania urządzenia infrastruktury technicznej, określone w uchwale rady gminy o scaleniu i podziale nieruchomości, w tym wypadku wskazaną w § 2 ust. 1 uchwały Nr XXII/315/08 infrastrukturę techniczną w postaci sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Zdaniem strony powyższe nie oznacza jednak, że opłata adiacencka winna być uiszczona przez zobowiązanego, bez względu na to czy wskazana w uchwale rady gminy infrastruktura techniczna została faktycznie wykonana, czy nie. Wynika to z art. 107 ust. 3 zd. 3 ustawy, zgodnie z którym termin wnoszenia opłaty adiacenckiej nie może być krótszy niż "termin wybudowania urządzeń infrastruktury technicznej". Oznacza to, że decyzja nie może zobowiązywać do zapłaty opłaty zanim infrastruktura zostanie faktycznie wykonana. Gdyby bowiem ustawodawca zdecydował na oderwanie obowiązku zapłaty opłaty od faktycznego wykonania planowanej infrastruktury, nie użyłby w przywołanym przepisie sformułowania "termin wybudowania", ale zastosował zwrot wskazujący na określony w uchwale w sprawie scalenia i podziału nieruchomości termin planowanego wykonania tej infrastruktury lub odesłałby do terminu określonego w uchwale. Na powyższe wskazuje się w komentarzu A. Łukaszewska [w:] M. Krassowska, J. Szachułowicz, A. Łukaszewska, Gospodarka nieruchomościami. Komentarz, wyd. 11, Warszawa 2003, art. 107, stwierdzając, że "uprawnienie do pobrania opłat adiacenckich powstaje dopiero po wybudowaniu urządzeń infrastruktury technicznej" oraz, że "w tym zakresie komentowane przepisy wprowadzają pewne zamieszanie. (...) Kolejna komplikacja wynika z zastrzeżenia zawartego w zdaniu trzecim komentowanego przepisu, iż termin wniesienia opłaty adiacenckiej ustalony w uchwale rady gminy o scaleniu i podziale nieruchomości nie powinien wyprzedzać terminu wybudowania urządzeń infrastruktury technicznej, co jest zrozumiałe ze względu na fakt, że dopiero wówczas znany będzie rzeczywisty koszt budowy tych urządzeń i związana z tym wartość przysporzenia majątkowego. Należy oczekiwać, że praktyka stosowania ustawy ukształtuje niezbędny porządek czynności na tym etapie postępowania w sprawie scalania i podziału nieruchomości." Podobnie - E. Bończak-Kucharczyk [w:] Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2023, art. 107: Tymczasem w przedmiotowej sprawie ustalono, że wskazana w § 2 ust. 1 uchwały Nr XXII/315/08 Rady Miasta [...] infrastruktura techniczna w postaci sieci wodociągowej i kanalizacyjnej nie została wykonana do dnia dzisiejszego. Wobec ustalenia tej okoliczności, mając na uwadze przedstawioną wyżej argumentację prawną, nie jest możliwe aby w obrocie prawnym pozostawała decyzja, która ustala opłatę adiacenką ustaloną w oparciu o wycenę wzrostu wartości nieruchomości z uwzględnieniem planowanej do wykonania infrastruktury technicznej, która faktycznie wykonana nie została, określająca termin jej zapłaty do dnia [...] grudnia 2020 r., to jest na termin przypadający przed terminem wybudowania urządzeń infrastruktury technicznej, czyli w sposób rażąco sprzeczny z art. 107 ust. 3 ustawy. Postanowieniem z dnia [...] lutego 2021 r. nr [...] Prezydent Miasta [...] dokonał potrącenia niepodatkowej należności budżetowej o charakterze publicznoprawnym z tytułu opłaty adiacenckiej ustalonej A. C. ostateczną decyzją Prezydenta Miasta [...] nr [...] z dnia [...] maja 2012 r. ze wzajemną bezsporną i wymagalną wierzytelnością z tytułu odszkodowania ustalonego w kwocie [...] zł na rzecz A. C. w ostatecznej decyzji Prezydenta Miasta [...] nr [...] z dnia [...] marca 2010 r. za grunt wydzielony pod nowe drogi w związku z dokonaniem scalenia i podziałem nieruchomości niezabudowanej.