Interpretacja indywidualna z dnia 14 lipca 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.545.2025.1.MN

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 maja 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pani w sporze sądowym z bankiem (…), dotyczącym umowy o kredyt hipoteczny waloryzowany CHF, umowa nr (…) z 2006 roku.

Kredyt dotyczy nieruchomości z rynku wtórnego, (…), zakupionej na własne cele mieszkaniowe, zamieszkiwanej przez Panią od momentu zakupu do chwili obecnej. Kwota kredytu to 150.000,01 zł, przeliczona przez bank na równowartość 58.680,86 CHF kapitału kredytu. Kredyt został w całości przeznaczony na zakup ww. nieruchomości.

Jest Pani osobą fizyczną, posiada Pani status konsumenta.

Ze względu na liczne klauzule niedozwolone zawarte w umowie, sprzeczność z zasadami współżycia społecznego i niejasny sposób obliczania kursu CHF zdecydowała się Pani wnieść pozew przeciwko Bankowi.

27 września 2023 r. pozew został wniesiony przez Pani pełnomocnika prawnego do Sądu Okręgowego (…).

Wartość przedmiotu sporu to: 193,620 PLN. W pozwie wniesiono o uznanie nieważności umowy i zasądzenie na Pani rzecz 9.134,55 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 12 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty, ewentualnie, o zasądzenie na Pani rzecz kwoty 43,564,93 PLN wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 12 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty. Dokonano również oświadczenia o potrąceniu wymagalnych wierzytelności o zwrot świadczenia nienależnego spełnionego w wykonaniu nieważnej umowy w wysokości 66.998,94 zł oraz 17.965,99 CHF, z wierzytelnością strony pozwanej o zwrot kapitału kredytu wypłaconego w wykonaniu ww. nieważnej umowy kredytu w wysokości 150.000,01 zł.

W ramach postępowania do tej pory poniosła Pani wydatki obsługi prawnej w wysokości 11.000,00 zł, inne koszty w wysokości 1.000,00 zł oraz jest Pani zobowiązana do wpłacenia na rzecz Kancelarii prawnej co najmniej 26.400,00 zł.

27 marca 2025 r. otrzymała Pani od banku wezwanie do zwrotu kapitału kredytu, tj. kwoty 150.000,01 zł.

8 maja 2025 r. dostała Pani od (…) propozycję rozwiązania sporu w ramach ugody pozasądowej.

Treść proponowanej ugody:

Zważywszy na to, iż:

1. Bank i Klient zawarli Umowę nr (…) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (…) waloryzowany kursem CHF (dalej jako „Umowa”), na której podstawie Bank wypłacił Klientowi kwotę 150.000,01 PLN, co stanowiło równowartość 58.680,86 CHF.

2. Klient wytoczył przeciwko Bankowi pozew indywidualny dotyczący stwierdzenia nieważności (trwałej bezskuteczności) Umowy. Postępowanie sądowe zainicjowane pozwem Klienta toczy się przed sądem Sąd Okręgowy (…).

3. Zamiarem Banku i Klienta jest:

a. polubownie rozstrzygnąć spór między stronami w zakresie wzajemnie przysługujących Stronom roszczeń, które są przedmiotem sporu sądowego w postępowaniu indywidualnym z powództwa Klienta toczącym przed Sądem Okręgowym w (…) a także

b. uchylić niepewność co do roszczeń Stron, związanych z zawarciem i wykonywaniem Umowy przez przyjęte w Ugodzie rozwiązania, w tym dokonanie wzajemnych rozliczeń, a w konsekwencji tego zakończenie Umowy oraz sporu wskazanego w punkcie 2) w sposób definitywny i bez żadnych dalszych roszczeń którejkolwiek Strony.

4. W związku z zawarciem i wykonaniem postanowień Ugody, Strony zgodnie ustalają, że nie będą dochodzić w przyszłości od siebie wzajemnie roszczeń związanych z zawarciem i wykonywaniem Umowy i zrzekają się wzajemnie wszelkich roszczeń z tego wynikających wykraczających poza zakres objęty niniejszą Ugodą.

5. Klient, mając pełną świadomość i rozumiejąc skutki dokonywanej czynności prawnej (w tym w szczególności finansowe), które mógł skonsultować z doradcą prawnym i które zostały mu przez niego wyjaśnione, dobrowolnie zgodził się na wzajemne potrącenie roszczeń Stron w zakresie określonym niniejszą Ugodą.

6. Klient oświadcza, że miał możliwość negocjowania postanowień Ugody.

7. Pełna historia spłat Klienta jest dostępna w serwisie transakcyjnym banku. W związku z powyższym, Strony zawierają Ugodę następującej treści:

§ 1.

1. Strony potwierdzają, że Klientowi przysługują następujące roszczenia w stosunku do Banku wynikające ze świadczeń spełnionych w wykonaniu Umowy: - 65.198,94 PLN tytułem rat kapitałowo - odsetkowych; - 27.657,47 CHF tytułem rat kapitałowo - odsetkowych; - 1.800,00 PLN tytułem opłaty i prowizje związanej z kredytem; tym samym Klientowi przysługują w stosunku do Banku roszczenia o zapłatę w wysokości 66.998,94 PLN oraz 27.657,47 CHF, a więc łączne roszczenie o zapłatę w wysokości 193.266,35 PLN, przy czym spłaty dokonane w CHF, zostały przeliczone na PLN po średnim kursie CHF z dnia 2 maja 2025 r. według Tabeli kursów średnich walut obcych publikowanej przez Narodowy Bank Polski na stronie www.nbp.pl), (dalej jako „Roszczenie Klienta”).

2. Strony potwierdzają, iż w związku z wykonaniem Umowy (wypłatą kapitału kredytu), Bankowi przysługuje w stosunku do Klienta roszczenie o zapłatę 150.000,01 PLN. (dalej jako „Roszczenie Banku”).

3. Strony niniejszym dokonują potrącenia Roszczenia Klienta w wysokości 193.266,35 PLN z Roszczeniem Banku w wysokości 150.000,01 PLN, wobec czego wierzytelności te umarzają się nawzajem do wysokości niższej z tych wierzytelności, a więc do wysokości 150.000,01 PLN.

4. Na skutek dokonanego potrącenia, Bank zobowiązany jest do zapłaty na rzecz Klienta pozostałej kwoty przysługującego mu roszczenia, tj. 43.266,34 PLN (słownie: czterdzieści trzy tysiące dwieście sześćdziesiąt sześć złotych, 34/100).

5. Bank dodatkowo w ramach Ugody zobowiązuje się dokonać zwrotu na rzecz Klienta kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 5.400,00 PLN (100 % stawki minimalnej), która to kwota nie przekracza maksymalnych kosztów zastępstwa procesowego możliwych do zasądzenia na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2023 poz. 1935 t. j. z dnia 20 września 2023 r.). Wskazana kwota stanowi górną granicę odpowiedzialności Banku i wyczerpuje w całości roszczenia Klienta z tego tytułu.

6. Bank zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Klienta kwoty, o której mowa w ust. 4, w terminie 30 dni od dnia zawarcia Ugody. Bank dokona zapłaty na rachunek o numerze (…).

7. Bank zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Klienta kwoty, o których mowa w ust. 5, w terminie 30 dni od dnia zawarcia Ugody. Bank dokona zapłaty na rachunek o numerze (…).

8. W przypadku braku zapłaty kwoty, o której mowa w ust. 4 oraz ust. 5, w terminie określonym w ust. 6 i 7, zostaną naliczone odsetki ustawowe za opóźnienie od następnego dnia po bezskutecznym upływie tego terminu.

9. W związku z zawarciem i wykonaniem Ugody, Strony zgodnie oświadczają, że nie będą występować w przyszłości względem siebie z żadnymi roszczeniami wywodzonymi z treści postanowień Umowy, w tym związanymi z zawarciem lub wykonywaniem Umowy, a Ugoda w całości wyczerpuje ich wszelkie roszczenia, w tym dochodzone przez klienta indywidualnie przeciwko Bankowi przed sądem Sąd Okręgowy (…).

10. Strony oświadczają, że przed zawarciem Ugody nie przeniosły ani nie zobowiązały się do przeniesienia na rzecz jakichkolwiek osób trzecich jakiegokolwiek roszczenia lub prawa dotyczącego Umowy lub związanego z Umową.

11. W związku z zawarciem niniejszej Ugody, w terminie 14 dni od dnia zapłaty przez Bank kwoty wskazanej w ust. 4 powyżej, Klient zobowiązuje się cofnąć pozew przeciwko Bankowi w sprawie indywidualnej toczącej się przed sądem Sąd Okręgowy w (…) w całości ze zrzeczeniem się roszczenia wraz z żądaniem zasądzenia na jego rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego (pismo stanowi załącznik do niniejszej Ugody).

12. W celu uniknięcia wątpliwości, każda ze Stron zrzeka się wszelkich roszczeń, jakie mogą mieć względem drugiej Strony w związku z powstałymi kosztami sądowymi w sprawie z powództwa Klienta, w tym kosztami zastępstwa procesowego, ponad kwoty uzgodnione w ust. 5 Ugody. Każda ze Stron zobowiązuje się nie dochodzić kosztów ponad uzgodnione w niniejszej Ugodzie od drugiej Strony, nawet w przypadku ich zasądzenia przez Sąd na rzecz którejkolwiek ze Stron.

13. W związku z zawarciem niniejszej Ugody, Bank wprowadzi modyfikacje w systemie transakcyjnym Klienta uwzględniające Ugodę, zamknie kredyt hipoteczny oraz poinformuje Biuro Informacji Kredytowej (BIK).

14. Strony zobowiązują się współdziałać w zakresie niezbędnym jaki będzie konieczny do realizacji Ugody. W szczególności Bank zobowiązuje się do sporządzenia i wydania w odpowiedniej formie oświadczenia stanowiącego zgodę Banku na wykreślenie hipoteki stanowiącej zabezpieczenie Umowy, w terminie 30 dni od dnia podpisania Ugody.

§ 2.

1. Bank informuje Klienta o tym, że w przypadku, gdyby Strony nie zawarły niniejszej Ugody:

A. Bank dochodziłby / kontynuowałby dochodzenie Roszczenia Banku o zwrot wypłaconego kapitału na drodze odrębnego postępowania sądowego, to Klient, w ramach obrony przed tym roszczeniem, byłby uprawniony, między innymi, do podniesienia zarzutu przedawnienia roszczenia Banku, którego skuteczność należałaby do oceny sądu. Kwestie związane z zarzutem przedawnienia roszczenia Banku są przedmiotem pytań prejudycjalnych zadanych przez polski sąd do Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawach C-699/24, C-767/24 oraz C-752/24;

B. a Bank zdecydowałby się spełnić w walucie polskiej Roszczenie Klienta wyrażone w CHF, to Klient na podstawie art. 358 § 3 k.c. w zw. art. 358 § 2 k.c. byłby, co do zasady, uprawniony wybrać według jakiego kursu nastąpi przeliczenie świadczenia wyrażonego w CHF na PLN: 1) czy według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia wymagalności roszczenia, 2) czy według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia, w którym zapłata jest dokonywana.

2. Przepisy prawa, o których mowa w § 2 ust. 1 lit. b) powyżej mają charakter dyspozytywny, co oznacza, że Strony, mogą uzgodnić inny dogodny i mający zastosowanie kurs wymiany waluty, a korzystając z tej możliwości - w Ugodzie - Klient i Bank uzgodnili zastosowanie średniego kursu CHF według Tabeli kursów średnich walut obcych publikowany przez Narodowy Bank Polski.

3. Zgodnie z wyrokiem TSUE z dnia 15 czerwca 2023 r., C-520/21, Klient może wystąpić przeciwko Bankowi z żądaniem zapłaty dodatkowych kwot, przewyższających nominalną kwotę miesięcznych rat kapitałowo-odsetkowych i kosztów zapłaconych Bankowi z tytułu wykonania Umowy oraz kwotę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty, pod warunkiem poszanowania celów dyrektywy 93/13 i zasady proporcjonalności, jednak ostateczna ocena zasadności takich roszczeń należałaby do Sądu polskiego.

4. Bank ponadto zobowiązuje się w terminie 30 dni od dnia zawarcia Ugody, zwrócić zapłacone raty kapitałowo-odsetkowe za okres od 2 maja 2025 r. do dnia zawarcia Ugody, na rachunek z którego zostały pobrane.

§ 3.

1. Klient oświadcza, że zapoznał się z treścią powyższych informacji, a jego wątpliwości zostały wyjaśnione na etapie poprzedzającym zawarcie Ugody.

2. Klient oświadcza, że jest świadomy zasad ogólnych mających zastosowanie do zobowiązań pieniężnych wyrażonych w walucie obcej podlegających wykonaniu na terytorium RP, które Bank zdecyduje się spełnić w walucie polskiej, o których mowa w § 2 ust. 1 lit. b) powyżej i wynikających z tego tytułu uprawnień.

3. Klient oświadcza, że zgadza się na przyjęcie dla potrzeb przeliczenia świadczeń wyrażonych w CHF, w celu umożliwienia wzajemnego potrącenia roszczeń Stron Ugody, średniego kursu ogłoszonego przez NBP w dniu wskazanym w § 1 ust. 1 ostatnie zdanie Ugody.

4. Klient potwierdza, iż zdając sobie sprawę z przysługujących mu uprawnień z tytułu nieważności (trwałej bezskuteczności) Umowy, świadomie decyduje się zawrzeć Ugodę.

§ 4.

Klient przyjmuje do wiadomości, iż w związku z zawartą Ugodą Bank wystąpił do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie stanu faktycznego powstałego w wyniku zawartej Ugody Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację podatkową i potwierdził, że po stronie Klienta nie powstaje przychód podatkowy, a w związku z tym na Banku nie ciąży obowiązek informacyjny, tj. obowiązek przygotowania informacji PIT-11.

§ 5.

1. Ugodę sporządzono w 2 egzemplarzach, z których po jednym otrzymuje/ą Kredytobiorca/y.

2. Ugoda wchodzi w życie z dniem podpisania.

3. Załącznikiem do Ugody jest Pismo procesowe z cofnięciem pozwu Klienta.

Pytania

1)Czy po podpisaniu powyższej ugody powstaje dla Pani (Wnioskodawcy) obowiązek podatkowy?

2)Czy w przypadku zwrotu przez Bank kosztów zastępstwa procesowego otrzymana kwota w ramach zawartej Ugody będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Pytanie 1:

Pani zdaniem: nie powstaje obowiązek podatkowy, ponieważ nie następuje przychód podlegający opodatkowaniu.

Strony zwracają sobie wzajemnie wypłacone kwoty poprzez wzajemne potrącenie roszczeń. Bank zwraca Pani pozostałą kwotę przysługującego roszczenia. Nie jest to więc przysporzenie (wzrost majątku), lecz zwrot wcześniej dokonanych wpłat. Stanowisko to jest potwierdzone w interpretacji indywidualnej Banku […], otrzymanej od Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej, stwierdzające brak powstania przychodu podatkowego po stronie Klienta (Wnioskodawcy) w przypadku zawarcia ugody takiej treści.

Pytanie 2:

Pani zdaniem: nie podlega, ponieważ zwrot kosztów zastępstwa procesowego przez Bank nie będzie stanowił przysporzenia majątkowego (wzrostu majątku), bowiem faktycznie poniesione przez Panią koszty związane z procesem są wyższe niż kwota, którą na podstawie zawartej Ugody ma Pani otrzymać od Banku z tego tytułu. Zwrot kosztów zastępstwa procesowego nie będzie zatem stanowić przychodu dla Pani, wobec czego koszty te nie będą opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a więc nie będą stanowiły przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko to jest potwierdzone w interpretacji indywidualnej Banku […], otrzymanej od Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej, stwierdzające brak powstania przychodu podatkowego po stronie Klienta (Wnioskodawcy) w przypadku zawarcia ugody takiej treści. Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie stanowiska przedstawionego we wniosku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

• dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz
• dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników).

W myśl art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ogólne określenie „przychodów” zawiera art. 11 ust. 1 ww. ustawy. Stosownie do tego przepisu:

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika - tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;
• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika - tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Katalog źródeł przychodów jest katalogiem zamkniętym. Ustawodawca „zamknął” ten katalog dzięki wprowadzeniu kategorii „innych źródeł”, czyli źródeł przychodów innych niż wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b. W sytuacji, gdy dane przysporzenie podatnika ma charakter przychodu i nie mieści się w żadnej z kategorii wskazanych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ustawy, jest przypisywane do źródła z art. 10 ust. 1 pkt 9. Rozwiązanie to jest jednym z elementów gwarantujących realizację zasady powszechności opodatkowania.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z informacji przedstawionych przez Panią wynika, że:

1. jest Pani w sporze sądowym z bankiem dotyczącym umowy o kredyt hipoteczny;

2. bank zaproponował Pani zawarcie ugody, na mocy której dokona potrącenia wzajemnych roszczeń i zwróci Pani nadpłaconą kwotę oraz dokona zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Powzięła Pani wątpliwość, czy wypłacone na podstawie ugody kwoty będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wypłata określonej kwoty

Ugoda - jako jeden z typów umów - regulowana jest przepisami Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 917 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, zauważyć należy, że umowa ta może być zawarta wyłącznie w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. W literaturze przedmiotu podkreśla się, że z ustępstwem mamy do czynienia, gdy ktoś rezygnuje z jakiegoś warunku, wymagania, zmniejsza swoje żądania czy też odstępuje od nich. Ustępstwa mogą polegać m.in. na zrzeczeniu się uprawnień czy też zarzutów, zaciąganiu zobowiązań, obniżeniu świadczenia itp.

Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

W doktrynie prezentowany jest również pogląd, zgodnie z którym kauzalność ugody przejawia się w określeniu zarzutów, którymi mogą się posłużyć strony po zawarciu ugody. Tak więc ugoda jest czynnością, realizowaną w drodze wzajemnych ustępstw stron, zmierzającą do uchylenia niepewności co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnienia ich wykonania albo uchylenia sporu istniejącego lub mogącego powstać.

Instytucja kredytu została natomiast uregulowana przepisami ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega - co do zasady - każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną.

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Zasady i skutki dokonywania kompensaty (potrącenia) reguluje art. 498 ustawy Kodeks cywilny. Zgodnie z tym przepisem:

Potrącenie wierzytelności jest jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia przez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami. Wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie, czyli kompensata wierzytelności, następuje wówczas, jeżeli jedna strona jest w stosunku do drugiej dłużnikiem i jednocześnie wierzycielem, tj. ma zarówno wierzytelność, jak i zobowiązanie względem tej drugiej strony.

Potrącenie, mimo że dotyczy świadczeń tego samego rodzaju (z reguły pieniężnych), prowadzi do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej. Dochodzi w ten sposób do zaspokojenia wierzyciela i osiągnięcia tym samym celu zobowiązania. Na skutek potrącenia wierzytelności obydwu stron umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Instytucja potrącenia jest substytutem świadczenia, dzięki któremu dłużnik płaci swój dług i zwalnia się z zobowiązania. W momencie potrącenia następuje faktyczne spełnienie świadczenia. Potrącenie jest więc formą wykonania zobowiązania, do którego, w myśl art. 503 Kodeksu cywilnego, stosuje się przepisy o zaliczeniu zapłaty.

Wprawdzie przez potrącenie strony nie otrzymują efektywnie należnych im świadczeń, ale wskutek zaliczenia wierzytelności jednej z nich na poczet wierzytelności drugiej każda ze stron zostaje zwolniona ze swego długu, co pozwala uznać ich długi za spłacone. Tym samym potrącenie jako sposób wygaszenia stosunku zobowiązaniowego uznaje się za równoważny spełnieniu świadczenia (zapłacie).

W sytuacji, gdy dojdzie do umorzenia należności poprzez potrącenie wierzytelności, u stron nie wystąpi przychód podatkowy. Przychód podatkowy wystąpiłby wówczas, gdy doszłoby do częściowej kompensaty wierzytelności, a wierzyciel zwolniłby dłużnika z pozostałej części długu.

Pana skutki podatkowe z tytułu wypłaty określonej kwoty

Jak wynika z opisu sprawy, Pani roszczenie w stosunku do Banku, które wynika z wykonywania Umowy kredytu i zostaje potwierdzone przez Strony w Ugodzie, obejmuje zwrot świadczeń spełnionych przez Panią w wykonaniu Umowy kredytu.

Wobec powyższego - skoro w wyniku potrącenia wzajemnych roszczeń bank oddaje Pani nadwyżkę należnych Pani pieniędzy - to taki zwrot nie spełnia celu przychodu jakim jest zwiększenie majątku podatnika - ani poprzez zwiększenie aktywów ani poprzez zmniejszenie jego pasywów. Po stronie Kredytobiorcy nie dochodzi do powstania przysporzenia majątkowego, bowiem otrzymuje on z powrotem zwrot swoich własnych środków, które wcześniej wpłacił tytułem spłaty zaciągniętego kredytu. Taka wypłata będzie więc kredytobiorcy neutralna podatkowo - po jego stronie nie powstanie przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Skoro więc otrzyma Pani od banku zwrot środków pieniężnych, które wpłaciła Pani ponad wartość zobowiązania przysługującego bankowi - to taki zwrot nie będzie stanowił przychodu.

Tym samym - nie będzie na Pani ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.

Pani stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Skutki podatkowe zwrotu kosztów procesu

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega - co do zasady - każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu - jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

Zgodnie z art. 98 § 1 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1568 ze zm.):

Stosownie do art. 98 § 2 cytowanej ustawy:

Z kolei w myśl art. 98 § 3 tej ustawy:

Zgodnie z art. 98 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego:

Jak wynika z powyższych przepisów, koszty procesu mają charakter zwrotu wydatków poniesionych przez powoda. Zwrot ten nie rodzi więc obowiązku podatkowego w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile kwota zasądzona tytułem zwrotu kosztów postępowania nie przewyższała faktycznie poniesionych przez powoda wydatków.

Z wniosku wynika, że na podstawie zawartej ugody otrzyma Pani od banku zwrot kosztów zastępstwa procesowego.

W tym miejscu wyjaśniam, że zgodnie z przepisem art. 95 § 1 i 2 ustawy Kodeks cywilny:

Na podstawie art. 96 ww. ustawy:

Mając na uwadze powyższe, zwrot poniesionych przez Panią kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego - do wysokości faktycznie poniesionych przez Panią wydatków - nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zatem Pani stanowisko w zakresie pytania nr 2 również jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczyzdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanej przez Panią interpretacji indywidualnej wskazuję, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.