Interpretacja indywidualna z dnia 19 września 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT1.4011.551.2025.3.MST

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 lipca 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismami z 20 sierpnia i 16 września 2025 r. – w odpowiedzi na wezwania. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną zatrudnioną na podstawie umowy o pracę w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością mającej siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz podlegającej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: „Spółka”).

Wspólnicy Spółki podjęli kierunkową decyzję o dezinwestycji poprzez zbycie części lub całości praw udziałowych w Spółce bądź też ewentualnie przedsiębiorstwa albo zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki (dalej: „Transakcja”).

Dezinwestycja możliwa jest również poprzez upublicznienie Spółki, tj. rozpoczęcie notowań akcji Spółki na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu w wyniku przeprowadzenia pierwszej oferty publicznej (Initial Public Offering; dalej: „IPO”).

Celem zapewnienia dodatkowych bodźców motywacyjnych dla kluczowych pracowników i współpracowników Spółki, zmierzających do utrzymania ich wysokiego poziomu zaangażowania we wszechstronny rozwój Spółki niezależnie od planów związanych z przeprowadzeniem Transakcji lub IPO, skutkujący wzrostem wartości Spółki/jej przedsiębiorstwa, utworzony w Spółce został program motywacyjny, oparty na udziałach fantomowych (dalej: „Program”). Zasady określające funkcjonowanie Programu w Spółce, w szczególności zasady uczestnictwa w Programie oraz finansowe i niefinansowe korzyści dla uczestników zostały opisane w regulaminie Programu.

Wnioskodawca zawarł ze Spółką umowę dotyczącą uczestnictwa w Programie. Kwalifikacja Wnioskodawcy do Programu nastąpiła na podstawie uznaniowej decyzji zarządu Spółki wyrażonej w formie uchwały, poprzedzonej zgodą wyrażoną w uchwale wspólników Spółki.

Zgodnie z treścią umowy Programu, Wnioskodawca otrzymał prawo do wszystkich korzyści finansowych i niefinansowych wynikających z uczestnictwa w Programie, na warunkach określonych w regulaminie. Wnioskodawca zobowiązał się do wniesienia w dniu zawarcia umowy Programu jednorazowej, bezzwrotnej opłaty w formie pieniężnej na rzecz Spółki z tytułu uczestnictwa w Programie za każdą jednostkę rozliczeniową, stanowiącą postawę obliczenia przyszłego zmiennego składnika wynagrodzenia uczestnika Programu, na warunkach określonych w regulaminie (dalej: „Udział Fantomowy”).

Uczestnictwo w Programie wiąże się z korzyściami finansowymi polegającymi na uprawnieniu do otrzymania świadczenia pieniężnego w przypadku realizacji Transakcji lub przeprowadzenia IPO, którego ostateczna wartość zostanie ustalona w dniu realizacji Transakcji lub IPO oraz będzie zależna od warunków Transakcji lub IPO. Z uwagi na fakt, iż decyzyjność w zakresie realizacji Transakcji lub IPO jest po stronie wspólników Spółki, którzy mogą zdecydować o braku finalizacji Transakcji lub realizacji IPO mimo wzrostu wartości Spółki w związku z zaangażowaniem uczestników Programu, Program przewiduje dodatkowe zabezpieczenie na taką okoliczność.

W przypadku, gdy w zdefiniowanym w Programie kilkuletnim okresie nie dojdzie do realizacji Transakcji lub przeprowadzenia IPO, uczestnictwo w Programie, pod odpowiednimi warunkami, uprawnia do otrzymania świadczenia pieniężnego w wysokości części ewentualnego wzrostu wartości Spółki, określonej na zasadach wskazanych w regulaminie Programu. Jest to forma zabezpieczenia uczestników Programu na wypadek niezrealizowania się Transakcji, braku przeprowadzenia IPO bądź też konieczności przedterminowego zakończenia Programu ze względu na nadzwyczajne okoliczności (dalej: „Zabezpieczenie”) z uwagi na subiektywną decyzję wspólników Spółki.

Z uwagi na swoją funkcję w ramach Programu ma to być jedynie odpowiednie zabezpieczenie. W efekcie uczestnictwo w Programie nie gwarantuje uczestnikowi jakichkolwiek świadczeń pieniężnych co do samego ich uzyskania, a tym bardziej poziomu. Posiadanie Udziału Fantomowego gwarantuje Wnioskodawcy natomiast jasno określone w umowie korzyści niefinansowe w postaci partycypacji w procesach zarządczych zachodzących w Spółce poprzez przyznane im uprawnienia doradcze i opiniujące. Uczestnictwo w Programie uprawnia również do udziału z głosem doradczym w kwartalnych zgromadzeniach wspólników.

Co ważne jednak, uczestnictwo nie daje praw korporacyjnych i majątkowych jakie wiążą się z posiadaniem udziałów w Spółce, tj. w szczególności Wnioskodawcy nie przysługuje prawo udziału w głosowaniach, prawo do udziału w zysku, prawo do udziału w majątku likwidacyjnym.

Wszelkie uprawnienia majątkowe i niemajątkowe związane z posiadaniem Udziału Fantomowego przez Wnioskodawcę nie mogą być przez niego przeniesione na osoby trzecie, ani egzekwowane przez podmioty inne, niż Wnioskodawca. Wyjątkiem jest jedynie śmierć Wnioskodawcy, kiedy to roszczenie o wypłatę świadczenia pieniężnego z tytułu uczestnictwa w Programie przysługiwać będzie spadkobiercom albo następcom prawnym Wnioskodawcy.

Uzupełnienie wniosku

Wnioskodawca wskazuje, iż rozważane „rozpoczęcie notowań akcji Spółki na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu w wyniku przeprowadzenia oferty publicznej” zostanie poprzedzone zmianą formy prawnej działalności spółki poprzez przekształcenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę akcyjną w trybie art. 551 i n. ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych.

Na dzień składania odpowiedzi na wezwanie umowa dotycząca uczestnictwa w Programie nie została jeszcze podpisana. Wynika to z faktu niezakończenia procesu pozyskiwania zgód korporacyjnych, które to są warunkiem skutecznego zawarcia umów uczestnictwa. Wnioskodawca podkreśla jednak, iż projekty dokumentów dotyczących Programu regulujące istotę i warunki Programu są przygotowane w ostatecznej wersji i stanowiły one podstawę sporządzenia Wniosku.

Wnioskodawca podkreśla, że kwalifikacja do Programu następuje na podstawie uznaniowej decyzji zarządu Spółki wyrażonej w formie uchwały, poprzedzonej zgodą wyrażoną w uchwale wspólników Spółki. Uczestnictwo w Programie wynika z odrębnej umowy dotyczącej Programu, mającej zostać zawartej między Wnioskodawcą a Spółką. Umowa o uczestnictwie w Programie nie stanowi części umowy o pracę zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką, ani z niej nie wynika.

Oprócz umowy o uczestnictwie w Programie dokumentem regulującym zasady funkcjonowania Programu jest regulamin Programu. Ma on charakter generalny w Spółce, tzn. wiąże on m.in. wszystkich uczestników Programu (w tym również współpracowników Spółki). Uczestnictwo w Programie nie zostało ujęte w dokumentach dotyczących stosunku pracy, takich jak w szczególności regulamin pracy lub regulamin wynagradzania.

W odpowiedzi na pytanie za jaką odpłatnością (w jaki sposób ustaloną – w oparciu o jakie wartości/kryteria) Wnioskodawca uzyskał udziały fantomowe w ramach Programu wskazano za treścią Wniosku, iż Wnioskodawca zobowiąże się do wniesienia w dniu zawarcia umowy o uczestnictwie w Programie jednorazowej, bezzwrotnej opłaty w formie pieniężnej na rzecz Spółki z tytułu uczestnictwa w Programie za każdy Udział Fantomowy. Kwota bezzwrotnej opłaty w formie pieniężnej została wprost określona w regulaminie Programu i jest to jedyna forma bezpośredniej odpłatności ponoszonej przez każdego z uczestników Programu.

Kwota została określona przez zarząd Spółki w związku z m.in.:

·charakterem Udziałów Fantomowych jako instrumentów niezbywalnych, warunkowych, których otrzymanie nie wiąże się z przyznaniem praw korporacyjnych ani gwarantowanych uprawnień majątkowych, tym samym nie jest możliwe ustalenie ich wartości rynkowej;

·z faktem, iż uczestnictwo w Programie nie gwarantuje uczestnikowi jakichkolwiek świadczeń pieniężnych co do samego ich uzyskania, a tym bardziej poziomu;

·celem Programu, jakim jest zapewnienie dodatkowych bodźców motywacyjnych dla kluczowych pracowników i współpracowników Spółki, zmierzających do utrzymania ich wysokiego poziomu i długoterminowego zaangażowania we wszechstronny rozwój Spółki.

W odpowiedzi na wezwanie wobec wątpliwości czy udziały fantomowe mają określony instrument bazowy będący podstawą wyceny ich wartości – jeśli tak, co jest tym instrumentem, Wnioskodawca podkreślił, iż w jego opinii nie jest możliwe ustalenie wartości rynkowej Udziałów Fantomowych na moment ich nabycia (co zostało rozwinięte w odpowiedzi na następne pytanie organu).

Jak wskazano w treści Wniosku, wysokość ewentualnego świadczenia pieniężnego wynikającego z realizacji Programu związana jest z instrumentem bazowym, tj. wartości Transakcji (wartości praw udziałowych w Spółce albo od wartości Przedsiębiorstwa albo zorganizowanej części Przedsiębiorstwa Spółki) lub w przypadku przeprowadzenia IPO albo wypłaty Zabezpieczenia, od wartości Spółki określonej na zasadach wskazanych w regulaminie Programu – zależnej w szczególności od skonsolidowanego za lata funkcjonowania Programu wyniku EBITDA.

W momencie nabycia Udziału Fantomowego nie będzie możliwe ustalenie jego wartości rynkowej (ogólnie, obiektywnie) na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności czasu i miejsca ich uzyskania. W chwili nabycia Udziału Fantomowego przez Wnioskodawcę nie można ustalić jego wartości rynkowej na podstawie cen stosowanych w handlu prawami „tego samego rodzaju i gatunku”, ponieważ:

•instrument nie jest przedmiotem obrotu rynkowego,

•jest niezbywalny i warunkowy,

•jego wartość zależy od nieznanych na moment podpisania umowy uczestnictwa w Programie ostatecznych warunków Transakcji lub IPO oraz wartości realizacji Transakcji lub IPO albo ewentualnego Zabezpieczenia, związanego z ewentualnym wzrostem wartości Spółki na warunkach opisanych we Wniosku.

W rozumieniu art. 11 ust. 2-2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brak jest więc porównywalnej ceny, a ewentualne opodatkowanie i ustalenie ewentualnej wartości odraczają się do momentu realizacji praw (wypłaty).

Wnioskodawca podkreśla, iż w jego opinii, w momencie nabycia Udziałów Fantomowych nie będzie możliwe ustalenie ich wartości rynkowej na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności czasu i miejsca ich uzyskania. W związku z powyższym niemożliwym jest odpowiedź na pytanie czy cena nabycia Udziału Fantomowego określona dla osób uczestniczących w Programie jest niższa niż jego wartość.

W opinii Wnioskodawcy, wyrażonej w treści Wniosku, Udziały Fantomowe są instrumentami finansowymi, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, podpunkt c) inne instrumenty pochodne. W opinii Wnioskodawcy charakterystyka Udziałów Fantomowych nie pozwala bowiem na zakwalifikowanie ich jako papier wartościowy w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Udziały Fantomowe spełniają jednak wszystkie podstawowe kryteria jakie są wymagane do kwalifikacji jako pochodny instrument finansowy, takie jak:

•wartość zależy od zmiany wartości instrumentu bazowego – tj. od wartości Transakcji (wartości praw udziałowych w Spółce albo od wartości Przedsiębiorstwa albo zorganizowanej części Przedsiębiorstwa Spółki) lub w przypadku przeprowadzenia IPO albo wypłaty Zabezpieczenia, od wartości Spółki określonej na zasadach wskazanych w regulaminie Programu;

•nabycie nie powoduje istotnych kosztów początkowych,

•rozliczenie nastąpi w przyszłości – tj. w momencie realizacji Transakcji, przeprowadzenia IPO lub aktywowania Zabezpieczenia;

•rozliczenie nastąpi przez przekazanie aktywów finansowych (tj. środków pieniężnych);

•brak emisji Udziałów Fantomowych (przyznawane są jedynie na podstawie zawarcia umowy dotyczącej uczestnictwa w Programie, przy czym kwalifikacja do Programu następuje na podstawie uznaniowej decyzji zarządu Spółki wyrażonej w formie uchwały, poprzedzonej zgodą wyrażoną w uchwale wspólników Spółki),

•niezbywalność Udziałów Fantomowych,

•posiadanie Udziałów Fantomowych nie wiąże się przyznaniem praw korporacyjnych i majątkowych jakie wiążą się z posiadaniem udziałów w Spółce.

Wyjaśniając, jak rozumieć, że udziały fantomowe są „jednostką rozliczeniową, stanowiącą postawę obliczenia przyszłego zmiennego składnika wynagrodzenia uczestnika Programu, na warunkach określonych w regulaminie” wskazano, że na podstawie Udziałów Fantomowych obliczane będzie świadczenie w postaci:

•jednorazowego świadczenia pieniężnego w przypadku realizacji Transakcji lub przeprowadzenia IPO,

•jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości części ewentualnego wzrostu wartości Spółki,

•jednorazowego świadczenia pieniężnego w postaci Zabezpieczenia, w sytuacji niezrealizowania się Transakcji, braku przeprowadzenia IPO bądź też konieczności przedterminowego zakończenia Programu, w zależności od tego, które z tych zdarzeń wystąpi wcześniej.

Oprócz wymienionych, Program nie przewiduje innych świadczeń finansowych. Dodatkowo Wnioskodawca pragnie potwierdzić, iż wskazane świadczenia są względem siebie alternatywne, w związku z czym uczestnik Programu może (w określonych okolicznościach, pod określonymi warunkami) uzyskać świadczenie pieniężne będące jednym ze wskazanych wyżej świadczeń, które są adekwatne do okoliczności, które mogą zaistnieć w związku z długoterminowym rozwojem Spółki. W ramach „wynagrodzenia” z Programu uczestnik może uzyskać jedynie świadczenie pieniężne w przypadku realizacji Transakcji lub przeprowadzenia IPO albo Zabezpieczenie. Program nie przewiduje świadczeń pieniężnych innego rodzaju.

Jak wskazano w treści Wniosku, uczestnictwo w Programie nie gwarantuje uczestnikowi jakichkolwiek świadczeń pieniężnych co do samego ich uzyskania, a tym bardziej poziomu. W efekcie wskazywane świadczenie należy traktować jako „wynagrodzenie” uczestnika programu, a nie element/składnik/jeden z wielu elementów „wynagrodzenia” uczestnika Programu.

Uzyskanie świadczenia pieniężnego wynikającego z uczestnictwa w Programie jest uzależnione od warunków dotyczących sytuacji Spółki (kwestii realizacji określonych decyzji lub wypełnienia określonych wskaźników rynkowych/transakcyjnych). Uzyskanie świadczenia pieniężnego nie jest natomiast uzależnione od spełnienia warunków dotyczących osoby Wnioskodawcy, w szczególności przysługują one niezależnie od aktywnego korzystania z korzyści niefinansowych (tj. partycypacji w procesach zarządczych).

Wnioskodawca nadmienia przy tym, iż możliwa jest sytuacja, w której to na skutek decyzji i działania Wnioskodawcy bezpowrotne utraci on możliwość uzyskania świadczenia. Wynika to z faktu, iż Program przewiduje sytuacje, w których ustaje uczestnictwo w Programie. Dzieje się tak przykładowo w sytuacji, w której Wnioskodawca dobrowolnie zrezygnowałby z uczestnictwa w Programie, ze swojej intencji zakończyłby pracę w Spółce, czy też doszłoby do ciężkiego naruszenia przez Wnioskodawcę obowiązujących zakazów konkurencji albo bezprawnego ujawnienia jakiejkolwiek tajemnicy przedsiębiorstwa Spółki. Program przewiduje również szczególne regulacje na wypadek chociażby śmierci Wnioskodawcy (prawo do odpowiednich świadczeń od Spółki mieliby spadkobiercy Wnioskodawcy), czy też orzeczenia niezdolności do pracy albo do świadczenia usług stwierdzonej przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W konsekwencji, poza sytuacją Spółki istnieją również dodatkowe okoliczności wpływające na możliwość i/lub poziom realizacji świadczeń finansowych.

Przymioty osobowe Wnioskodawcy są natomiast czynnikiem decydującym o kwalifikacji do udziału w Programie. Kwalifikacja następuje bowiem na podstawie decyzji zarządu Spółki, podejmowanej według własnego uznania, kierując się w szczególności ich dotychczasowym zaangażowaniem w działalność Spółki, osiągnięciami w pracy na rzecz Spółki i wkładem w rozwój Spółki (przy czym decyzja poprzedzana jest zgodą wyrażoną w uchwale wspólników Spółki).

Zgodnie z treścią regulaminu Programu, uczestnicy Programu mogą uczestniczyć w procesach zarządczych zachodzących w Spółce poprzez przyznane im uprawnienia doradcze i opiniujące. Zarząd może zasięgać opinii wszystkich lub wybranych uczestników Programu przy podejmowaniu strategicznych decyzji dotyczących funkcjonowania i rozwoju Spółki, w szczególności w kwestiach dotyczących wprowadzania przez Spółkę nowych usług i produktów na rynek, znaczących inwestycji podejmowanych przez Spółkę, nawiązywania strategicznych współprac z innymi podmiotami czy też innych kwestii uznanych przez Zarząd za istotne dla Spółki, przy czym opinie Uczestników Programu nie są dla Zarządu wiążące. Dodatkowo uczestnicy Programu uprawnieni są do udziału, z głosem doradczym, w kwartalnych zgromadzeniach wspólników, w ramach których omawiane będą istotne kwestie dotyczące funkcjonowania i rozwoju Spółki. W opinii Wnioskodawcy, na podstawie powyższego stwierdzić należy, iż nie można wykluczyć, aby Wnioskodawca doradzał wspólnikom w zakresie realizacji bądź braku finalizacji Transakcji lub IPO.

W uzupełnieniu wniosku wskazano również, że żądana interpretacja indywidualna ma ocenić charakter prawny udziałów fantomowych, które Wnioskodawca ma otrzymać w następstwie uczestnictwa w Programie, w szczególności ocenić, czy są one pochodnymi instrumentami finansowymi, o których mowa w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca wyjaśnia również, że wyrażona w odpowiedzi na wezwanie z 8 sierpnia 2025 r., a także w treści Wniosku opinia co do charakteru prawnego udziałów fantomowych jest przedstawieniem stanowiska Wnioskodawcy w sprawie, a nie wskazaniem okoliczności faktycznych sprawy.

Pytania

1.Czy otrzymanie przez Wnioskodawcę świadczenia pieniężnego wynikającego z realizacji Udziału Fantomowego będzie stanowić przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

2.Czy w związku z otrzymaniem przez Wnioskodawcę świadczenia pieniężnego wynikającego z realizacji Udziału Fantomowego będzie on zobowiązany do samodzielnego obliczenia oraz odprowadzenia podatku dochodowego, bez udziału Spółki jako płatnika?

3.Czy w związku z nabyciem przez Wnioskodawcę Udziałów Fantomowych po jego stronie nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym?

Pani stanowisko w sprawie

Ad 1

Udziały Fantomowe jako pochodna instrumentu finansowego

Zgodnie z definicją ustawową określoną w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pochodnymi instrumentami finansowymi są instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 Ustawy o Obrocie, w tym m.in. wymienione w lit. c tego przepisu niebędące papierami wartościowymi opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne.

Ponadto, zgodnie z art. 3 pkt 28a Ustawy o Obrocie, instrumenty pochodne to: opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników (instrumentów bazowych) oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, celem zastosowania Udziałów Fantomowych jest motywowanie kadry do pracy nad wzrostem wartości zarządzanej spółki. Wysokość ewentualnego wynagrodzenia z tytułu posiadania Udziałów Fantomowych jest wprost zależna od wartości (wzrostu wartości) Spółki lub jej majątku w dłuższej perspektywie.

Powoduje to z jednej strony, że zarządzający Spółką, jako posiadacze Udziałów Fantomowych, mają taki sam interes we właściwym funkcjonowaniu Spółki i wzroście jej wartości jak właściciele. Z drugiej strony, przyznanie Wnioskodawcy Udziałów Fantomowych nie powoduje zmian w strukturze właścicielskiej Spółki, co przeciwdziała dekoncentracji kapitału. W opinii Wnioskodawcy, charakterystyka Udziałów Fantomowych pozwala na zakwalifikowanie ich jako pochodny instrument finansowy.

Udziały Fantomowe spełniają wszystkie podstawowe kryteria jakie są wymagane do takiej kwalifikacji, tj.:

•wartość zależy od zmiany wartości instrumentu bazowego – tj. od wartości Transakcji (wartości praw udziałowych w Spółce albo od wartości Przedsiębiorstwa albo zorganizowanej części Przedsiębiorstwa Spółki) lub w przypadku przeprowadzenia IPO albo wypłaty Zabezpieczenia, od wartości Spółki określonej na zasadach wskazanych w regulaminie Programu;

•nabycie nie powoduje istotnych kosztów początkowych,

•rozliczenie nastąpi w przyszłości – tj. w momencie realizacji Transakcji, przeprowadzenia IPO lub aktywowania Zabezpieczenia;

•rozliczenie nastąpi przez przekazanie aktywów finansowych (tj. środków pieniężnych).

W związku z powyższym, cechy Udziałów Fantomowych oznaczają, iż spełniają one warunki uznania za instrument pochodny, wskazane w § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 listopada 2024 r. w sprawie uznawania i metod wyceny oraz ujawniania i prezentacji instrumentów finansowych.

Źródła przychodów

Źródła przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 1-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W orzecznictwie i piśmiennictwie prezentowany jest jednolicie pogląd, że źródła te mają charakter rozłączny, co oznacza, że każdy przychód może być zaliczony wyłącznie do jednego źródła.

Aby prawidłowo zakwalifikować przychód do konkretnego źródła przychodów należy uwzględnić wszystkie okoliczności związane z jego powstaniem (uzyskaniem). Źródłami przychodów są m.in.:

•stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta (art. 10 ust. 1 pkt 1);

•pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3);

•kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c (art. 10 ust. 1 pkt 7);

•inne źródła (art. 10 ust. 1 pkt 9).

Przychody ze stosunku pracy

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W ocenie Wnioskodawcy przychody uzyskane przez niego w związku z uczestnictwem w Programie nie będą stanowiły przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ust. 1 Ustawy PIT. Świadczą o tym przede wszystkim następujące fakty:

•uprawnienie do uczestnictwa w Programie nie wynika z umowy o pracę zawartej przez Wnioskodawcę ze Spółką i nie następuje w ramach stosunku pracy,

•prawo do uczestnictwa w Programie jest przyznawane w kontekście planów Transakcji lub przeprowadzenia IPO,

•wartość otrzymanych przez Wnioskodawcę wypłat gotówkowych nie jest częścią oraz nie wpływa na wysokość wynagrodzenia ze stosunku pracy jakie otrzymuje Wnioskodawca od pracodawcy,

•wysokość przychodu uzyskanego w związku z Programem nie jest bezpośrednio zależna od zakresu i rodzaju obowiązków wykonywanych w ramach stosunku pracy.

Brak kwalifikacji jako przychody ze stosunku pracy realizacji Udziałów Fantomowych potwierdza zdaniem Wnioskodawcy m.in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 kwietnia 2011 r., sygn. II FSK 1410/10, w którym stwierdzono, iż z art. 12 ust. 1 Ustawy PIT „wynika jednoznacznie, że stanowi on o przychodach z określonych (w nim) stosunków prawnych, w tym - istotnego dla sprawy niniejszej - stosunku pracy. W przywołanej regulacji prawnej prawodawca nie użył sformułowań w rodzaju: „przychody związane ze stosunkiem pracy, towarzyszące stosunkowi pracy, osiągnięte przy okazji stosunku pracy”. Jeżeli więc uczestnicząc w określonym stosunku pracy osoba fizyczna osiągnie przychód pozostający w jakimś związku faktycznym z wykonywaniem pracy, ale niestanowiący przychodu ze stosunku prawnego w postaci stosunku pracy, nie będzie to przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f”.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawcy uzyskane przez niego środki pieniężne z tytułu realizacji Udziałów Fantomowych przyznanych w ramach Programu nie można uznać za przychody ze stosunku pracy określone w art. 12 ust. 1 Ustawy PIT. Zgodnie z tym przepisem otrzymane przez podatnika wartości pieniężne albo faktycznie otrzymane świadczenia w naturze muszą pozostawać w związku z wypełnieniem przez pracownika obowiązków w ramach stosunku łączącego go z pracodawcą.

Udziały Fantomowe jako przychody z kapitałów pieniężnych

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż: nieruchomości lub ich części oraz udział w nieruchomości, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, a także prawo wieczystego użytkowania gruntów.

Z kolei według art. 17 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy, przychodami z kapitałów pieniężnych są m.in. przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.

Jak wskazano wyżej, zdaniem Wnioskodawcy Udziały Fantomowe posiadają wszystkie elementy charakterystyczne dla pochodnych instrumentów finansowych i jako takie powinny zostać zakwalifikowane.

Dodatkowo Udziały Fantomowe nie stanowią udziałów w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 18), ani nie dają praw korporacyjnych i majątkowych jakie wiążą się z posiadaniem udziałów w Spółce, tj. w szczególności Wnioskodawcy nie przysługuje prawo głosu, prawo do udziału w zysku, prawo do udziału w majątku likwidacyjnym.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie m.in. w:

•interpretacji indywidualnej z 1 czerwca 2023 r. sygn. 0115-KDIT1.4011.161.2023.3.MN, w której wskazano, że: „Mając na uwadze powyższe, nabycie przez Pana Akcji Fantomowych stanowiących pochodne instrumenty finansowe nie stanowi dla Pana źródła przychodów w świetle art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Akcje te były niezbywalne i warunkowe, ich otrzymanie nie wiązało się z przyznaniem Panu praw korporacyjnych. Były one jedynie obietnicą wypłaty wynagrodzenia po spełnieniu określonych w umowie warunków. W odniesieniu natomiast do skutków podatkowych wypłaty wynagrodzenia z tytułu "rozliczenia" posiadanych Akcji Fantomowych, niewątpliwie stanowi ono dla Pana przysporzenie majątkowe, które należy zakwalifikować jako przychód z kapitałów pieniężnych stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 10 analizowanej ustawy”.

•interpretacji indywidualnej z 28 czerwca 2023 r., sygn. 0115-KDIT1.4011.331.2023.2.MN, w której wskazano, że: „Mając na uwadze powyższe, nabycie przez Panią Akcji Fantomowych stanowiących pochodne instrumenty finansowe nie stanowi dla Pani źródła przychodów w świetle art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Akcje te są niezbywalne i warunkowe, ich otrzymanie nie wiązało się z przyznaniem Pani praw korporacyjnych. Były one jedynie obietnicą wypłaty wynagrodzenia po spełnieniu określonych w umowie warunków. W odniesieniu natomiast do skutków podatkowych wypłaty wynagrodzenia z tytułu "rozliczenia" posiadanych Akcji Fantomowych, niewątpliwie stanowi ono dla Pani przysporzenie majątkowe, które należy zakwalifikować jako przychód z kapitałów pieniężnych stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 10 analizowanej ustawy”.

•podobnie m.in. w interpretacji indywidualnej z 12 maja 2025 r., sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.175.2025.2.AK lub w interpretacji indywidualnej z 20 lutego 2025 r. sygn. 0114-KDIP3-1.4011.989.2024.1.MK1.

W związku z powyższym otrzymanie przez Wnioskodawcę świadczenia pieniężnego, wynikającego z realizacji Udziału Fantomowego, będzie stanowić dla Wnioskodawcy przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który podlega opodatkowaniu na zasadach przewidzianych w art. 30b ust. 1 ww. ustawy.

Ad 2

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18 ww. ustawy, są obowiązane jako płatnicy pobierać zaliczki na podatek dochodowy.

Również zgodnie z art. 32 ust. 1 ww. ustawy, zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy.

Jak wskazano wcześniej, zdaniem Wnioskodawcy otrzymanie przez Wnioskodawcę świadczenia pieniężnego wynikającego z realizacji Udziału Fantomowego będzie stanowić przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie powinien zostać zakwalifikowany jako przychody ze stosunku pracy z art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy lub działalności wykonywanej osobiście z art. 13 tej ustawy.

W związku z powyższym zasady wynikające z art. 41 ust. 1 Ustawy PIT albo z art. 32 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie powinny mieć zastosowania względem analizowanego zdarzenia przyszłego.

Biorąc pod uwagę powyższe, w opinii Wnioskodawcy, w związku z otrzymaniem przez Wnioskodawcę świadczenia pieniężnego, wynikającego z realizacji Udziału Fantomowego, będzie on zobowiązany do samodzielnego obliczenia oraz odprowadzenia podatku dochodowego od osób fizycznych, bez udziału Spółki jako płatnika.

Ad 3

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z nabyciem przez niego Udziałów Fantomowych po jego stronie nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W szczególności należy zauważyć, iż zgodnie z art. 11 ust. 1 analizowanej ustawy przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z uwagi na to, że Udziały Fantomowe, stanowiące pochodne instrumenty finansowe, są niezbywalne, warunkowe, a ich otrzymanie nie wiązało się z przyznaniem praw korporacyjnych, tym samym nie jest możliwe ustalenie ich wartości rynkowej. Przyznanie Udziałów Fantomowych stanowi jedynie zobowiązanie Spółki do wypłaty pieniężnego ekwiwalentu w przyszłości, którego wysokość na dzień przyznania nie jest jeszcze znana, uzależniono ją od okoliczności transakcyjnych oraz wskaźników finansowych, których wysokość będzie ustalona w przyszłości.

W konsekwencji w momencie przyznania i odpłatnego nabycia Udziałów Fantomowych nie powstanie po stronie Wnioskodawcy jakiekolwiek przysporzenie majątkowe, ponieważ nie jest możliwe ustalenie przychodu zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W takich okolicznościach przychód podlegający opodatkowaniu powstanie dopiero w momencie wypłaty przez Spółkę świadczenia pieniężnego na rzecz Wnioskodawcy z tytułu realizacji praw wynikających z Udziałów Fantomowych.

Stanowisko to na przestrzeni lat wielokrotnie znajdowało potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, m.in. w:

•interpretacji indywidualnej z 21 października 2024 r. sygn. 0115-KDIT1.4011.500.2024.2.MK, w której organ wskazał, że: „W konsekwencji w momencie nabycia Udziałów Fantomowych, stanowiących pochodne instrumenty finansowe, po stronie Uczestników nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przychód podlegający opodatkowaniu powstanie dopiero w momencie realizacji praw wynikających z Udziałów Fantomowych, tj. wypłaty środków w ramach Programu”;

•podobnie m.in. w interpretacji indywidualnej z 12 maja 2025 r., sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.175.2025.2.AK, w interpretacji indywidualnej z 20 lutego 2025 r. sygn. 0114-KDIP3-1.4011.989.2024.1.MK1 lub w interpretacji indywidualnej z 20 września 2024 r. o sygn. akt 0112-KDIL2-1.4011.556.2024.2.KF.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Stosownie zaś do art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne – to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu – przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

O przychodzie podatkowym można mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne (mające konkretny wymiar finansowy) korzyści majątkowe. Poza tym z powyższych regulacji wynika, że przychód stanowią pieniądze i wartości pieniężne otrzymane lub postawione do dyspozycji oraz świadczenia otrzymane.

Przez termin „otrzymane”, zgodnie ze Słownikiem języka polskiego pod redakcją prof. M. Szymczaka (Wydawnictwo Naukowe PWN – 1998 r., wydanie I, tom II, str. 253), należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne lub świadczenia, które zostały podatnikowi dane. Mając na uwadze istnienie wielu form rozliczeń należy uznać, że otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, ale również kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika. Natomiast „postawionymi do dyspozycji” są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik, wykazując określoną aktywność, ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.

Artykuł 10 ust. 1 analizowanej ustawy zawiera katalog źródeł, z których mogą być osiągane przychody podlegające opodatkowaniu. I tak, źródłami tymi są m.in.:

·stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta (art. 10 ust. 1 pkt 1);

·kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c (art. 10 ust. 1 pkt 7);

·inne źródła (art. 10 ust. 1 pkt 9).

O tym, co jest przychodem ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy stanowi art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wśród źródeł przychodów, wymienionych w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazano w pkt 7 kapitały pieniężne i prawa majątkowe. Szczegółowy zakres przychodów należących do kategorii przychodów z kapitałów pieniężnych wynika z art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy:

Zatem przychód z kapitałów pieniężnych powstaje m.in. w związku z posiadanym pochodnym instrumentem finansowym, który:

–podlega obrotowi, tzn. można go odpłatnie przenieść i z tego tytułu osiągnąć przychód,

–posiada „walor” prawa, które można zrealizować i z tego tytułu osiągnąć przychód.

Za datę powstania przychodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych uważa się moment realizacji tych praw (art. 17 ust. 1b ww. ustawy).

Pochodny instrument finansowy został zdefiniowany w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych oznacza to:

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2024 r. poz. 722 ze zm.), instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:

Ilekroć w ustawie jest mowa o instrumentach pochodnych rozumie się przez to opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena lub wartość zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników, oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego (art. 3 pkt 28a ww. ustawy o obrocie instrumentami finansowymi).

Wobec okoliczności faktycznych wskazanych na gruncie analizowanej sprawy, że udziały fantomowe:

•nie mają wartości rynkowej na moment ich nabycia – na moment nabycia nie będzie możliwe jej określenie w sposób ogólny i obiektywny na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności czasu i miejsca ich uzyskania;

•nie są przedmiotem obrotu rynkowego;

•są niezbywalne i mają charakter warunkowy,

•są podstawą do obliczenia opłaty wstępnej, bezzwrotnej wnoszonej w związku z przystąpieniem do programu o charakterze motywacyjnym, określonej wprost w regulaminie programu – opłata ta nie jest skorelowana z wartością udziału fantomowego,

•są przyznawane wyłącznie na podstawie umowy dotyczącej uczestnictwa w programie o charakterze motywacyjnym zorganizowanym przez spółkę – udziały fantomowe nie są emitowane,

•nie dają żadnych praw ani korporacyjnych ani majątkowych, które wiążą się z posiadanymi udziałami w spółce;

•są jednostką rozliczeniową, która stanowi czynnik określający wysokość przyszłego świadczenia pieniężnego w przypadku realizacji opisanej transakcji lub w powiązaniu z ewentualnym wzrostem wartości spółki (jako forma zabezpieczenia w sytuacji braku realizacji transakcji/IPO lub przedterminowego zakończenia programu),

•nie mają wartości, a „instrument bazowy” w postaci wartości transakcji lub pierwszej oferty publicznej (IPO) lub wartości spółki (w przypadku realizacji opcji zabezpieczenia) – określony w ramach utworzonego programu – jest podstawą do obliczenia wysokości świadczenia pieniężnego,

samo przyznanie Pani udziałów fantomowych nie skutkuje powstaniem po Pani stronie przychodu. Przyznanie udziałów fantomowych nie zwiększa realnie Pani stanu majątkowego. Jest to – jak wskazano w opisie okoliczności faktycznych sprawy – wyłącznie instrument rozliczeniowy, który wraz z przyjętym „instrumentem bazowym” ma służyć wyliczeniu wysokości świadczenia pieniężnego ostatecznie określonego w dniu realizacji transakcji lub IPO lub w przypadku realizacji opcji zabezpieczenia – na zasadach określonych w regulaminie. Jest to czynnik kalkulacyjny wysokości świadczenia pieniężnego. Udział fantomowy – jak wskazano w opisie okoliczności faktycznych sprawy – nie ma żadnej wartości.

Przyznane i objęte przez Panią udziały fantomowe:

1)nie są przedmiotem obrotu rynkowego (nie zostały wyemitowane), tj. nie może Pani ich przenieść na inny podmiot, co oznacza, że:

·nie ma rynku, na którym byłyby przedmiotem skutecznego obrotu,

·nie stanowią instrumentu, który spełniałby funkcje inwestycyjne czy zabezpieczające,

·jest to czynnik kalkulacyjny świadczenia pieniężnego, którego wartość określono w korelacji z wartością transakcji lub pierwszą ofertą publiczną lub w sposób określony w regulaminie dla realizacji opcji zabezpieczającej;

2)nie posiadają ceny nabycia:

·nie posiadają „własnej” wartości, ani

·nie posiadają wartości, która zależałaby od wartości innego instrumentu finansowego lub towarowego – na moment nabycia nie posiadają żadnej wartości, są czynnikiem kalkulacyjnym wartości świadczenia pieniężnego wraz z określonym w regulaminie „instrumentem bazowym” czyli wartością transakcji (sprzedaży części/wszystkich udziałów lub przedsiębiorstwa/zorganizowanej części przedsiębiorstwa, pierwszej oferty publicznej w przypadku upublicznienia spółki) albo wzrostu wartość spółki przy realizacji opcji zabezpieczającej.

Tym samym przyznane i objęte przez Panią udziały fantomowe będą stanowiły stan oczekiwania wypłaty świadczenia pieniężnego – jest to w istocie podstawa obliczenia wysokości tego świadczenia uzależnionej w praktyce od ilości objętych udziałów fantomowych (udział fantomowy jest jednostką rozliczeniową, mnożnikiem) i wartości transakcji lub wzrostu wartości spółki jako „instrumentu bazowego” tego świadczenia (mnożną).

Powyższa charakterystyka przyznanego „instrumentu” wskazuje, że został on wykreowany na potrzeby realizacji programu o charakterze motywacyjnym dla osób zatrudnionych w spółce. Nie sposób zatem uznać, że taki „instrument” spełnia przesłanki uznania go za pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c)-i) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi w związku z art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie nazwa bowiem, a cechy danego instrumentu decydują o uznaniu go za pochodny instrument finansowy.

Podkreślić należy, że w przypadku klasycznego instrumentu pochodnego o faktycznym zawarciu umowy sprzedaży instrumentu bazowego lub dokonaniu adekwatnego rozliczenia finansowego decyduje przede wszystkim cena wykonania. W przypadku omawianego programu motywacyjnego koncepcja ceny wykonania nie występuje, a krąg osób uprawnionych do nabycia udziałów fantomowych jest ściśle określony i ograniczony do pracowników i współpracowników spółki. Tego typu przesłanki nie pojawiają się przy „klasycznych” pochodnych instrumentach finansowych. Tym samym kryteria i cechy charakteryzujące udziały fantomowe przemawiają przeciwko klasyfikacji tych praw jako instrumentów finansowych w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c)-i) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

W celu ustalenia do jakiego źródła przychodu należy zaliczyć przychód, który otrzyma Pani jako uczestnik programu z tytułu posiadanych udziałów fantomowych, należy wziąć pod uwagę tę okoliczność, że prawo do otrzymania środków pieniężnych w wysokości określonej na podstawie instrumentu rozliczeniowego w postaci udziałów fantomowych wynika z regulaminu tego Programu. Jest on skierowany do wybranych kluczowych pracowników i współpracowników spółki. O kwalifikacji do uczestnictwa w programie decyduje zarząd spółki, po uprzedniej zgodzie wyrażonej uchwałą wspólników, według własnego uznania biorąc pod uwagę zaangażowanie w działalność spółki, osiągnięcia w pracy czy wkład w rozwój spółki. Oznacza to, że Pani uczestnictwo w programie o charakterze motywacyjnym nie wynika z łączącego Panią ze spółką stosunku pracy, ale odrębnej umowy, która została zawarta jako konsekwencja decyzji zarządu spółki o wyborze spośród pracowników Pani jako uczestnika tego programu.

Wobec powyższego świadczenie pieniężne będzie dla Pani stanowiło przychód, który należy zakwalifikować do innych źródeł zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 analizowanej ustawy. Osiągnięte przez Panią przychody powinny być opodatkowane na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie sposób zatem zgodzić się z Pani stanowiskiem, że uzyskane środki pieniężne stanowią przychód z kapitałów pieniężnych jako realizacja praw z pochodnych instrumentów finansowych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wykreowany przez spółkę „instrument” w postaci udziałów fantomowych nie wpisuje się bowiem w zakres ustawy o obrocie instrumentami finansowymi i tym samym nie wypełnia dyspozycji art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uzyskane przysporzenie majątkowe nie będzie też stanowiło żadnego innego rodzaju przychodu, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ww. ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Powołane przez Panią we własnym stanowisku interpretacje indywidualne zawierają rozstrzygnięcie oparte o wskazane w opisie okoliczności faktycznych sprawy stwierdzenie, że akcje fantomowe/ udziały fantomowe są pochodnymi instrumentami finansowymi, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i ustawy o obrocie instrumentów finansowych. W Pani interpretacji indywidualnej jest to – zgodnie z Pani wolą wyrażoną w uzupełnieniu – przedmiotem oceny prawnej. Zatem interpretacje te nie potwierdzają Pani stanowiska w sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.